|
2000
|
|
|
Hala ere, 1992an Europako
|
hizkuntza
gutxituen alde Europako Kontseiluan aurkeztu zen Eurogutun hura orain arte onartzeke egon da, Frantziak betoa jarri ziolako. Baina, Frantziako Estatua ez ote zen ba izan ONUren agiri hura bultzatu zutenetakoa?
|
|
2001
|
|
|
Egoera horri aurre egiteko baliagarriak izan daitezkeen hainbat planteamendu mahaigaineratu zirenHiz kuntzenEu ropako Egunean; nagusiki, Europak eta Espainia nahiz Frantziako estatuek araudi eraginkorra
|
hizkuntza
gutxituen alde sor dezatela eta euskararen ofizialtasun osoa ezar dadila. Duda izpirik gabe, egin beharreko planteamenduak dira horiek, baina ez nahikoak; ezta egokiak ere euskararekiko interesik adierazten ez dutenak erakartzeko.
|
|
2003
|
|
|
Eu ropako Hizkuntza Gutxituen Bulegoko presidenteak azpimarratu zuen Nafarroako Gobernuak euskararen normalizazioaren aurka hartutako bideak ez zuela parekorikEuropa osoan. " Europako Batasuneko politikak hobekuntzak dakartza
|
hizkuntza
gutxituen alde, eta inoiz ere ez murrizketak existitzen diren eskubideen arloan", adierazi zuen Bojan Brezigarrek.
|
|
2004
|
|
|
Euskal Konfederazioaren eta UEMAren zereginaren oinarria udaletan zerbitzu publikoa euskaraz ere eskaintzea dela gogorarazi zuen, eta euskara Herriko Etxeetan sustatzea hizkuntzaren aldeko aldarrikapena ez ezik, euskaldunen hizkuntza eta giza eskubideak errespetatzea eta udal zerbitzuari kalitatea ematea dela esan zuen. Herriko Etxe euskaldunen Egunarekin egindako urratsa sendotu egin behar dela berretsi eta horretarako estatu frantsesak beste eskualdeetako
|
hizkuntza
gutxituen alde ari direnekin, bretoiekin, alsaziarrekin eta katalanekin, besteak beste, lan egin behar duela esan zuen. Amaieran, Hego Euskal Herrikoekin euskaraz bizitzeko konpromisoa berretsi eta euskararen ofizialtasuna Euskal Herri osoan aldarrikatu nahi dutela esan zuen Kazalisek.
|
|
2007
|
|
|
Azpimarratzenago dena da Alderdi Komunistaren jarrera guztiz positiboa nazio arazoetan1185, eta bereziki komunisten interesa, teoriko nahiz praktikoa, hizkuntzari buruz eta
|
hizkuntza
gutxituen alde. Marx, Engels, Lenin, Stalin-en ekarpen omenak hizkuntza eta pentsamenduaren arloan goraipatzen dira. Alderdiko erretorika orduan ohikoa? 1186, eta:
|
|
2009
|
|
|
Euskararen normalizazioaren inguruan egiten diren jarduera eta ekimenak gizarteak ezagutzea beharrezkoa da jarduera horien arrakasta lortu nahi badugu. Baina informazioa eta ezagutza edukitzeaz gain, gure hiriko bi hizkuntza ofizialen arteko elkarbizitza orekatua lortzeko,
|
hizkuntza
gutxituaren alde egin behar den ahaleginak daukan garrantziaz ohartarazi egin behar da gizartea: motibazioa eta sentiberatzea lantzea ezinbestekoa da.
|
|
2011
|
|
|
Itzulpen industriak sekulako garrantzia izango du, eta gastu bezala ikusten duenari inbertsio alderdia erakustea komeni da. Inbertsioa kultura eta giza harremanen garapen aberatsago eta orekatuagoen alde. gure artean, jada, zigor eta debeku oso agerikorik ez dugu ikusiko, baina ondo dakigu hizkuntza kontuetan, haiek bezain eraginkorrak direla jarrerak. eta hauen ezagutza ezinbestekoa dela
|
hizkuntza
gutxituen alde egiteko. hizkuntza jarreren eremua mundu ezezagun bezain konplexua da. Ageriko eta ezkutuko jarrerak eta aurreiritziak dauzkagu hizkuntza batzuen alde edo kontra egitera eramaten gaituztenak.
|
|
2015
|
|
|
Azkeneko urteotan, ostera, gero eta sarriagoak dira honelako formulazio baten alde egiten diren aldarrikapenak. Alde batetik, euskal nazionalismoak euskara ikasteko beharra malgutasun handiegiz tratatu izana salatu nahi da horrela; eta bestetik, eta soziolinguistikaren ekarpenei esker neurri batez,
|
hizkuntza
gutxituen alde jotzeko orain artekoa baino olde handiagoa behar dela azpimarratu. Giro honetan, nazionalismo mota hau pizteko aukerak zabaltzen dira, hilzoriak areagotu egiten baititu nazionalismoak, jakina denez.
|
|
2017
|
|
|
Nabarmentzekoa da Gutunak 7.2 artikuluan honakoa adierazten duela:
|
hizkuntza
gutxituen alde hartzen den edozein
|
|
2018
|
|
|
Ipar Euskal Herrian egin denaren aldean, lan handia egin da EAEn euskararen alde, askoz gutxiago Nafarroan. Baina estatu bako beste
|
hizkuntza
gutxituekin aldean, zenbat egin da. Ba al dago alderatzerik hemengo Hizkuntza Politika Katalunyakoarekin?
|
|
2019
|
|
|
" Lander horien eraketek eta plantan eman hizkuntza antolaketek zinezko nahikunde bat erakutsi dute hizkuntza gutituen babesteko oro har, baikorki ikusiak dira aleman guziengandik. Aitzinamendu handiak izan dira
|
hizkuntza
gutituen alde, baina indar anitz egitekoak dira oraino horien iraupenaren bermatzeko".
|
|
2021
|
|
|
|
Hizkuntz
gutituen alde mobilizazioa
|
|
|
Europar Parlamentua minoritateen eta
|
hizkuntza
gutituen alde
|
|
|
Abenduaren 14an europar deputatuek, izurritearengatik zuzenean ez baziren Estrasburgo parlamentuan, boto elektronikoaren bidez, aitzin aipatu
|
hizkuntz
gutituen alde 694 deputatuetarik 524ek herritar kolektiboak egin galdea onartu dute. Parlamentuak ofizialki onartua duela eta, orain Europar Batzordeak lege proposamena landu du, urtarrilaren 15eko egin duena.
|
|
|
Behin baino gehiagotan erabili izan da Finlandiako pertsonaltasun printzipioaren eredua Nafarroako hizkuntza politika salatzeko... Eta gizarte eragileok beti saiatu gara herrialde horietan
|
hizkuntza
gutxituen alde lan egiten duten eragileen iritzia lortzen hizkuntza horien inguruko egoeraren berri izateko. Izan ere, nahiago izan dugu geurea bezalako eragileen irakurketa, botere publikoetatik etortzen zenarekin alderatzeko.
|
|
|
Horrek esan nahi du, kideen izaera oso desberdina dela ELEN barruan: hizkuntza baten alde lan egiten duen eragilea, hizkuntza baten alde lan egiten duten eragileen bilgunea edota estatu bateko
|
hizkuntza
gutxituen alde lan egiten duten eragileen bilgunea. Eta, hori da, akaso, ELENek duen ahulezia bat.
|
|
|
Europan
|
hizkuntza
gutxituen alde lan egiten duten hamarnaka eragile biltzen ditu, eta, beraz, ondoriozta liteke milioika herritarren eskubideak babesten dituen erakundea dela. kundea goi mailako arduradun batek ordezkatzea (lehendakaria edo lehendakariordea). Lehendakariorde bakarra izendatuz gero, pertsona horrek eta lehendakariak ordezkatu lukete erakundea ekitaldi guztietan.
|
|
|
Lehen esan bezala, estatutuetan agertzen diren funtzioez haratago, bada, gure ustez, ELENek betetzen duen funtzio garrantzitsuagorik. Izan ere, kontuan hartu behar da gaur egun Europan
|
hizkuntza
gutxituen alde lan egiten duten hamarnaka eragile biltzen dituela, eta beraz, ondoriozta liteke milioika herritarren eskubideak babesten dituen erakundea dela. Hartara, ELENek nazioarteko instituzioetan egin dezakeen eragin lana oso garrantzitsua da gurea eta gurea bezalako komunitateak ikusgarri egiteko, eta haien aldarriak beharrezko guneetara helarazteko.
|
|
|
Halere, ELEN salaketarako eta presiorako taldea ere bada. Egun Europan
|
hizkuntza
gutxituen alde lan egiten duten eragile gehien biltzen dituen erakundea da, eta beraz, ELENi aitortza zor zaio milioika herritarren eskubideen defentsarako egiten duen lanarengatik.
|
|
|
Donostia 2016 Europako Kultur Hiriburutzaren barruan Euskalgintzaren Kontseiluak sustatutako proiektua izan zen Hizkuntz Eskubideak Bermatzeko Protokoloa. Bi urteko prozesu sakonaren ondoren, horren emaitza nagusia 2016ko abenduaren 16an aurkeztu zuten hogeita hamar
|
hizkuntza
gutxituren alde lan egiten duten ehundik gora eragilek: egoera gutxituan dagoen hizkuntzaren hiztunari eskubideak bermatzeko aplikatu beharreko 185 neurriren bilduma.
|
|
|
Esan bezala, azken hamar urteotan, ELEN sareak erreferentzialtasun handia lortu du Europako instituzioen artean, eta egia da, Europan
|
hizkuntza
gutxituen alde lan egiten duten eragileen bilgune handiena dela. Halere, bada garaia ziklo berri bati ekiteko, ahalik eta eraginkorrenak izan gaitezen.
|
|
|
GKEan
|
hizkuntza
gutxituen alde aritu zinen Bruselan.
|
|
|
Aldi berean,
|
hizkuntza
gutxituen alde lanean ari diren elkarteek bilera egin dute Madrilen estaturik gabeko nazioetako alderdiek Espainiako Kongresuan dituzten ordezkariekin. Elkarte horien artean, Euskalgintzaren Kontseilua ere egon da, Paul Bilbao idazkari nagusiak ordezkaturik.
|
|
|
PENen historia kontatzea da kontatzea zer nolako erasoak izan dituen adierazpen askatasunak ehun urtean. Haren historiaz hitz egitea da azken ehun urteetan
|
hizkuntza
gutxituen alde egin den esfortzuaz hitz egitea. Eta PENen historiaz hitz egitea da emakumeek idatzitako literatura ikusgarri agertzeko egin den eta egiten den borrokari buruz hitz egitea».
|
|
2022
|
|
|
Hautagai bakoitzaren posizioak ezagutzeko bezainbeste, hizkuntzen gaia hauteskunde kanpainara ekartzeko manera da. Bi erronka nagusi aipatu dituzte Frantziako Estatuaren meneko lurraldeetan
|
hizkuntza
gutxituen alde ari direnek: Molac lege berri bat pasaraztea eta konstituzio aldaketa bat bideratzea.
|
|
|
Digitalizazioaren eta merkantilizazioaren ondorioz hizkuntzekiko harremana aldatzen ari dela ere azaldu zuen, eta horrek kalte egiten diela «gutxiagotasun egoeran» dauden hizkuntzei, hegemonikoen mesedetan.
|
Hizkuntza
gutxituen alde egitea «hautu» bat dela akordarazi zuen, eta, horri lotuta, azpimarratu zuen hautu hori egiteko behar dela «motibo» bat: «Hizkuntza horiek funtzionalitatea behar dute, baina, funtzionalitatea ez ezik, balio sinboliko handi bat ere bai.
|
|
2023
|
|
|
5 Euskararen alde egiten dugu guk, bai, baina, era berean, euskararen alde eginez, munduan dauden beste edozein
|
hizkuntza
gutxituren alde ere egiten dugu gure xumean, gure txikitik. Deriotik eta orainetik.
|