|
2007
|
|
|
IV)
|
Hizkuntza
gaitasunaren arabera:
|
|
2008
|
|
|
6 taula. 2 urte bitarteko seme alaben lehen hizkuntza, bikotekide bakoitzaren
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera. EAE, 2001
|
|
|
5 irudia. Bikote heterogeneoen 2 urte bitarteko seme alaben lehen hizkuntza, bikotekide bakoitzaren
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera. EAE, 2001(%)
|
|
|
2.5 Seme alaben lehen hizkuntza gurasoen
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera
|
|
|
Bi mota nagusiak (IELespainiarra+ euskalduna eta euskalduna) bateraezinak direla beraien artean, hau da, beraien arteko egoera gatazkatsua dela. karaz jarraitu du, %38, 3k A eredua edo espainieraz, %14, 2k eredua edo bi hizkuntzetan. Aitortutako
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera, 1/ 7 puntuko eskalako batez bestekoa erabiliz: euskara= 5,2; espainiera= 6,2; (ingelesa= 4,2; frantsesa= 2,1). Etxean erabiltzen den hizkuntzaren arabera, 1/ 7 puntuko eskalako batez bestekoa erabiliz:
|
|
|
2 TAULA: E.A.E.KO POPULAZIOA,
|
HIZKUNTZA
GAITASUNAREN ARABERA, BIZI DEN ETXEETAKO HIZKUNTZA EGOERA
|
|
|
6 EUSKARAREN ERABILERA TASA, TELEBISTAREN ETA EGUNKARIEN KONTSUMOAN,
|
HIZKUNTZA
GAITASUNAREN ARABERA.
|
|
|
8 Elebidunen artean ere alde oso handiak daude euskarazko hedabideen kontsumoan, euren
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera (aldagai soziolinguistikoen eragina, I)
|
|
|
Euskaldun elebidunen barruan ere, guztiek ez dute berdin jokatzen. Ezberdintasun adierazgarriak aurkitu ditugu euren
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera sailkatuta. Euskaldunak sailkatzeko, Euskal Herrian egin izan diren Soziolinguistikazko Inkestetako kategoriak erabili ditugu:
|
|
|
7 EUSKARAREN ERABILERA TASA, TELEBISTAREN ETA EGUNKARIEN KONTSUMOAN,
|
HIZKUNTZA
GAITASUNAREN ARABERA.
|
|
2010
|
|
|
Ondorioz erantzunak hiru kategoriatan sailkatu ditugu: familia euskaldunak, familia erdaldunak eta familia elebidunak edo (linguistikoki) mistoak, ahaideen
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera. Norbait euskalduntzat hartzen dugu, euskara gutienez, doi bat?
|
|
|
Ikasleen familiak, ahaideen
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera
|
|
|
–
|
Hizkuntza
gaitasunaren arabera: euskaldunak 46 (%9), erdi euskaldunak 128 (%26), erdaldunak 327 (%65).
|
|
|
|
Hizkuntza
gaitasunaren arabera, euskara ongi dakitenen %85 ados dira, euskara doi bat dakitenen %60 eta erdaldunen %51.
|
|
2015
|
|
|
1) amaren eta seme alaben arteko hizkuntza harremana, 2) aitaren eta seme alaben arteko hizkuntza harremana, eta 3) anai arreben arteko hizkuntza harremana. Aipatutako harreman horietan, kideek hizkuntza jokaera euren
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera nola aldatzen duten ikusten da. Zehazki, bi hizkuntza gaitasun egoera hartzen dira aintzat:
|
|
|
Multzokatzea
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera egin beharrean etxeko erabileraren arabera eginda ere, antzeko ondorioetara iritsi gara; kasu honetan nabarmenagoa da mutur euskaldunak ageri duen agorraldia mutur erdaldunean ikusten dena baino. Horrela:
|
|
2017
|
|
|
BILA hizkuntzabilakaeraren tipologia da, zehatzago esan, ama hizkuntza eta hizkuntzagaitasuna neurtzeko erabili ziren kategoriak gurutzatuta agertzen diren tipoen bilduma da. ruordetzak
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera egindako sailkapena azaltzen da. berez, hizkuntza trebetasunak gurutzatzen dituen tipologia bat da. itxura batean, tipologia aditua eta neutroa gisa azaltzen zaigu: elebidunak, elebidun hartzaileak, eta erdaldun elebakarrak. euskaldunak, beraz, bi taldetan agertu ziren, euskara hala moduz jakitea edota euskalduntzen ari zen jendea onetsi nahi izan balute bezala.
|
|
|
1 grafikoa. Familia tipologia
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera(%)
|
|
|
9.4.4 Hizkuntza gaitasuna laugarrenik, euskararen erabilera
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera aztertuko da eta, horretarako, trebetasunen araberako hizkuntza gaitasunetatik ateratako gaitasun orokorraren sailkapena22 erabiliko da. hauek dira taula eta grafikoa:
|
|
|
16 grafikoa. Euskararen erabilera osoa,
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera(%). ikus daitekeenez, alde nabarmenak daude taldeen artean: euskaldun alfabetatuen euskararen erabilera da altuena, %48, 0rekin; gero, euskaldun erdi edo ez alfabetatuak daude, %41, 1ekin; alde handiz ia euskaldun erdi edo ez alfabetatuak, %26, 6rekin; eta, azkenik, euskararen erabilera baxuena ia euskaldun alfabetatuek dute, %21, 0rekin. kasu honetan ere aldeak estatistikoki adierazgarriak dira, hau da, harremana dago gaitasunaren eta erabileraren artean. deigarria da ia euskaldun erdi edo ez alfabetatuek ia euskaldun alfabetatuek baino erabilera altuagoa izatea. hala ere, gogoan izan behar da kontu handiz hartu behar direla datu hauek; izan ere, talde horietan kasu (n) oso gutxi baitaude ondorio argiak ateratzeko. hori horrela, eta emaitza biribilak ateratzeko lagin txikiegia dela jakinda ere, hona hemen, orientagarri gisa, gaitasuna bestelako parametroetan aztertuta ateratzen diren datuak:
|
|
2018
|
|
|
Ikus dezagun jarraian nola gauzatzen den gaur egun familia bidezko transmisioa Euskal Herrian. Horretarako, 3 eta 15 urte bitarteko seme alabak dituzten inkestatuek euskara nola transmititu dieten aztertu du VI. Inkesta Soziolinguistikoak, eta emaitzak inkestatu horien eta haien bikotekideen lehen hizkuntzaren eta
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera gurutzatu dira.
|
|
2023
|
|
|
Euskararen erabilera hiztunen
|
hizkuntza
gaitasunaren arabera. Euskara erabiltzeko aukerak dauden egoerak soilik aintzat hartuta, hots, mintzakideak ere euskaldunak direnean (erabilera orokorraren adierazle sintetikoa, erabilera tasak)(%)
|