|
2003
|
|
|
Estatu Batuetako ikertzaileak dio sibaritismoak hezkuntza selektiboak baino arrazoi oinarrizkoagoak dituela: “Sibaritek zapore gehiago hauteman ditzakete beren hizkuntzetan gustu papila gehiago dituztelako; batzuek
|
hizkuntza
estandar batek baino hiru aldiz papila gehiago izan ditzakete”. Jakintza Antzinako Erroman sibaritak (gustu bikaineko gizabanakoak) erabiltzen ziren pozoi baten existentzia kutsa zezaketen zapore mingotsak zehazteko.
|
|
2005
|
|
|
Ahozkoaren lehentasuna; hemen, bizkaieraz. Eta horretaz baliatu beste euskalkietara eta, harago,
|
hizkuntza
estandar batera heltzeko.
|
|
2008
|
|
|
Estandarizazio asmoa garaiko testuinguruan kokatu behar da, hots, nazio estatuen eraikuntza eta eskolaren orokortze testuinguruan. Izan ere, XIX. mendean eraiki ziren nazio estatu ia guztiek, nazionalizazio elementu gako gisa,
|
hizkuntza
estandar bat ezarri zuten. Lehenago, Antzinako Erregimenean, esan liteke ez zegoela «hizkuntza nazionalik».
|
|
|
Hola, kanpoko formetara mugatutako minimo estuen azpian aranisten idazkera kaotiko eta autokonplazientea izkutatzen zen. Eleizaldek seinalatu bezala, «iñoren laguntza barik, iñori begiratzeke, iñork egin ala esandakoaren ardurarik artzeke, norberak, bere notindasunaren erpiñetatik[...] gauza atsegiña, noski, baña utsikutsena ta antzurikantzuena da»312 Indibidualismo antiakademiko horrekin ez zegoen
|
hizkuntza
estandar bat sortzerik, ez sabindarra ez bestelakoa. Arana Goirik eskainitako arauetara mugatuz gero, onenean, Bizkairako balio zezakeen euskara estandar bat sor zitekeen(. Kirikiñok?
|
|
|
Hori guztia gogotan izanik, Eleizalde, beste jeltzale batzuekin batera, jabetu zen
|
hizkuntza
estandar bat lortu nahi izanez gero ez zela aski lau arau sabindar dogmatikoki defenditzea eta gainerakoan libre aritzea. Berak, jakina, kutsu sabindarreko euskara estandar bat nahi zuen, baina bat, ez idazle adina eredu sabindar.
|
|
|
Euskararen egoera duela hamar urte baino hobeki dagoela ere nabarmendu zuen Metzeltinek; «pauso handiak» eman direla erantsi zuen. Aurrerapausoen artean,
|
hizkuntza
estandar bat eratu izana aipatu zuen. «Hizkuntza bat garatzeko ezinbestekoa da hizkuntza estandar bat».
|
|
2009
|
|
|
Horiek horrela, badago horri lotutako beste erronka handi bat.
|
Hizkuntza
estandar baten beharra dugu, euskaldun guztiok elkarri ulertzeko. Euskara batuaren beharra dugu.
|
|
|
Italierak ez ditu oso aspaldikoak batasun politikoa eta
|
hizkuntza
estandar baten galga, eta dialektoak oso daude presente eguneroko bizitzan. Zergatik uko egin pertsonaiak marrazteko hain erabakigarria izan litekeen marka dialektal horri?
|
|
|
Orduan beharrezkoa zen batuaren ikurra goratzea. Hizkuntza batek iraun nahi badu, ofizialtasuna lortu behar du, eta horretarako
|
hizkuntza
estandar bat behar du. Hori horrela gertatu da mundu guztian.
|
|
2017
|
|
|
Frantsesaren edo Espainolaren bidez heldu dira gehienetan, esanahi bereko hitzetarako desberdintasun nabariak sortuz. Honek guztiak eskatzen du
|
hizkuntza
estandar bat, batua, euskalkien arteko zubi lana egiten duena (12).
|
|
2022
|
|
|
Problematika sozioekonomiko lokal territoriala denez indigena sentipenaren katalizatzailea, gehienez arazo sozioekonomikoetan daukate beste indigenekin batera mobilizatzeko joera. Baina kontu linguistikoetan,
|
hizkuntza
estandar bat sortzeko behar den auto pertzepzio bateratua oso ahula izaten da gehienetan.
|