|
2003
|
|
|
Eta nireaz zer? Nafarroako Gobernuaren hizkuntz politika epaitegietara eraman behar izan dute euskaltzaleek, euskara desagertzeko arrisku bizian da Ipar Euskal Herrian Unescok egindako atlas linguistikoaren arabera, Bizkaian zortziehun pertsonak intsumiso deklaratu dute beraien burua
|
hizkuntza
eskubideak bete arte, beste zenbait euskaltzalek baraualdia egin izan dute hizkuntza eskubideak aldarrikatzeko, euskalgintza polizialki eta judizialki pertsegitua da... zer gehiago behar da komunitate linguistiko desberdinek erabateko interes batasunik ez dugula ikusteko. Interes desberdinak ditugu batzuek eta besteek.
|
|
2004
|
|
|
Testuin gu ru horretan esan behar da estatu espainiarreko marko juridiko politiko berean, beste leku batzuetanhizkuntza ren estatus legalean aurrerapen nabarmenak egin dituztela. Katalunian
|
hizkuntz
eskubideak betetzeari begirako neurriak onartu dituzte Katalanaren Lege berrian: hedabideetan eta zinema aretoetan kuotak jarriz eta merkataritzan hizkuntz eskubideak errespetarazteko neurriak arautuz, esate baterako.
|
|
2007
|
|
|
" jendaurreko funtzionarioen lanpostu guzti guztiei hizkuntza ofizial bietan jardutera derrigortuz eta herritarron hizkuntz eskubideak bermatuz". Euskal hiztunen
|
hizkuntz
eskubideak betetze aldera, lanpostu guzti guzti horietan 2010eko derrigortasun dataz ezartzea ere eskatu du alderdiak. Argazkian, Aintzane Ezenarro Aralarren legebiltzarkidea.
|
|
2009
|
|
|
Horrela zehazten dira progresibotasun printzipioaren aplikaziorako baldintzak. Guztiorrekin batera, gainera, Hizkuntza Konpromisorako Zigilua sortzen da, eta kontsumitzaileen
|
hizkuntza
eskubideak betetzeko konpromisoa eta baldintzak betetzen dituzten establezimenduen eskura jartzen da, hain zuzen ere hizkuntza eskubideen sustapenerako tresna gisan.
|
|
2011
|
|
|
Eta euskaraz. Ordutik 27 urte pasa diren arren, gaur egun ere honelakoak entzun ohi ditugu maiz: «Hauek behartu nahi naute hizkuntza ikastera eta erabiltzera», «borondatezko prozesua izan behar da», «denok euskaraz hitz egin behar dugula pentsarazi nahi digute», «sektario eta taliban hutsak dira, saltokietan euskaldunen
|
hizkuntza
eskubideak bete daitezen neurriak hartzearen aldekoak», «eskolari esker euskaldunduko da gizartea»... Baina errealitatea desberdina da, izan ere kontsumitzaile eta erabiltzaileen hizkuntza komunitate bat dago egoera guztietan bere hizkuntzan kontsumitzeko eta bizitzeko aukerarik ez duena.Urte hauetan nire egoera pertsonala aldatu da.
|
|
2017
|
|
|
Datozen urteotan, langile askok hartuko dute erretiroa Hego Euskal Herriko erakunde publikoetan. Haiek ordezkatzerakoan, hizkuntza eskubideak bermatuko dituen kontratazio politika beharrezkotzat jo du Behatokiak, alegia, lan deialdietan hizkuntza eskakizun egokiak ezartzea, langileek,
|
hizkuntza
eskubideak beteta, herritarrak berdintasunez arta4 ditzaten. Halako aldaketarik egin ezean,, hizkuntza eskubideen bermea hipotekatu eta urraketa egoera betikotzeko arriskua handia da?
|
|
2019
|
|
|
galdu du historian zehar, hizkuntza hegemonikoak gero eta beharrezkoagoak izan direlako eta euskara gero eta bazterrekoagoa (azken hamarkadetako salbuespenaz), batez ere, estatuen politika erasokorrengatik eta bere garapen soziofuntzionala oztopatu duten faktore sozio-ekonomikoen eraginez. Ondorioz, egoera gutxituan gaude, eta nozitutako kaltea gainditzeko eta hiztunen
|
hizkuntza
eskubideak betetzeko, normalizazio prozesuak, ezinbestean, babes legala eta diskriminazio positiboa eskatzen ditu, alegia, euskara gero eta beharrezkoagoa egitea. Baina, horrekin batera, ezinbestekoa du gizartearen onarpena eta herritarrentzat euskara hizkuntza onartu, erabilgarri, maitatu eta erakargarria izatea, neurri legalak onartuak izan daitezen, bestela, legezko neurrien eragina guztiz mugatua izango baita edo kontrako jarrerak sor baitaitezke herritarren artean.
|
|
|
Gure hizkuntzarekin konprometituta gaude; lehentasun bat da guretzat. Herritarren
|
hizkuntza
eskubideak betetzen direla bermatzeko lan egin behar dugu, euskara, gure harribitxi nagusietako bat, gero eta gehiago entzun dadin kaleetan?, gaineratu du. Bide batez, Euskaltzaindia zoriondu du alkateak, mende batean eginiko lan eskerga eta euskararen alde eginiko ekarpen erabakigarriagatik.
|
|
2020
|
|
|
Pediatra berria apirilean anbulatorioan lanean hastea aurreikusia dagoela adierazi du Udalak ohar bidez. Horrek esan nahi du, gutxienez, apirilera arte, Usurbilek ez duela pediatra euskaldunik izango. " Usurbildarren
|
hizkuntza
eskubideak betetzeko eskatu dio Osakidetzari, alegia, pediatra berriak postuari dagokion hizkuntza eskakizuna bete dezala. Izan ere, Usurbil UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitateko kide da.
|
|
2021
|
|
|
«Aditu independentez osatuko lirateke kontseiluak, eta horiek bermatuko lukete gardentasuna, aniztasuna eta neutraltasuna betetzen direla. Kontseilu horien ardura ere balitzateke euskaldunen
|
hizkuntza
eskubidea betetzen direla gainbegiratzea». RTVEk eta France Televisions taldeak, hizkuntza aniztasuna beren programazioetan bermatzeko eskatzen du Pantailak Euskaraz en manifestuak.
|
|
|
Hori bai, bulegoan hartu gaituen funtzionarioa ingeles hiztun elebakarra suertatu zaigu. Euskara ez da ingelesa, ondo dakigu, baina hegemonia izan eta besteen
|
hizkuntza
eskubideak betetzeko ideiaren bat hartzeko balio du: hizkuntza ofizialik gabe ere, denok biltzen gaituen estatu hizkuntza bat, eta norberaren hizkuntza eskubide pertsonalak errespetatuko dituen errepublika bat proposamen interesgarria izan liteke.
|
|
2022
|
|
|
|
Hizkuntza
eskubideak betetzeko aldarrikatu du Maialen Barandalla Medikuntzako ikasleen ordezkariak ere, Medikuntza eta Erizaintzaren graduazio ekitaldian, nolako osasun sistema nahi duten adieraztean: «Pazienteen eta langileen hizkuntza eskubideak babestuko dituen osasungintza euskalduna, pijamaren koloreak kontuan hartuko ez dituena, talde lanean eta horizontaltasunean oinarritua.
|
|
|
Izan ere, etorkin dentsitate eta kontzentrazio handiagoa dago sektore prekarizatuetan, eta euskaraz jakin gabe laneratzen direnen ehunekoa altuagoa da. Sektore horietan
|
hizkuntza
eskubideak betetzen al dira. Zerbitzuak jasotzen dituzten herritarren eta hiztun komunitateen hizkuntza eskubideak eta etorkinek euskara ikasteko izan luketen eskubidea nola gauzatzen dira?
|
|
2023
|
|
|
Gertatzen diren hainbat eta hainbat gertaera larri jakinda, adierazi nahi dut ikusten dudala segurtasun agenteen beharra zenbait tokitan. Baina gizarteari zerbitzu bat eskaintzen dion edozein enpresari, nahiz publiko, nahiz pribaturi, Renfe eta Prosegur barne, eskatzen diet segurtasun agente edota langileen aukeraketa behar den bezalakoa izan dadila, errespetuz tratatuko gaituztenak eta bidaiarion
|
hizkuntz
eskubideak beteko dituztenak, elkarbizitza sano baterako oztopo izan gabe.
|
|
|
“Suhiltzaileen zerbitzu publiko forala ezinbestekoa da herritarren segurtasunerako, eta ezin da langileen gaitasunei eragiten dien erabakirik hartu, ezta zerbitzuaren beraren aurka ere”, adierazi zuen David Rodriguez taldeko bozeramaileak erregistratutako mozio batean. Bertan, Arabako Parlamentuak Foru Aldundiari eskatzen zion “egoera hori errepika ez dadila, gai horretan duen erantzukizuna bere gain har dezala eta herritarrek euskaraz aztertzeko dituzten
|
hizkuntza
eskubideak bete ditzala”.
|