|
2009
|
|
|
Joan den apirilean Leonard Orban Europako Batasuneko Eleaniztasun komisarioaren bisita jaso genuen San Fermin Ikastolan. Ikastolen
|
hizkuntza
eredua bertatik bertara ezagutu nahi zuen. Gure lurraldeko agintari batzuk oraindik hizkuntzen arteko lehia ergela bultzatzen saiatzen ari diren bitartean euskarari kalte egiteko, jakina, Europako agintariak ikastolen hizkuntza eredua goraipatu egin zuen.
|
|
|
Hizkuntza normalizatu eta hegemonikoen kasuan, ordea, ez da hori ezinbestekotzat jotzen, hain zuzen ere, gizarte bizitzan indar handiz erroturiko hizkuntzak direnez gero, eskolatik kanpoko faktoreek aise orekatzen baitute eskolan jaso gabe utzitakoa, horrexegatik ez da kasu horietan ezinbestekoa iraganean ama hizkuntza deituriko lehen hizkuntzan eskolatzea. Hortaz, milaka gurasok azken bi hamarralditan erakutsi dutenez, etxeko hizkuntza gaztelania dutenentzat ez da ez arriskutsu, ez desegoki, B edo ereduen aukera egitea, nahiz eta
|
hizkuntza
eredua bera bakarrik ez den besterik gabe euskal elebidun edo elebidun orekatu izatera iristeko bermea.
|
|
|
Bere sasoian hizkuntza ereduei buruz hartutako erabakia aldatzeko urratsak egiten ari diren honetan, munduan nagusitu den eleaniztasun printzipioak oso kontuan, garrantzi handikoa da gogora ekartzea, gure ustez, hezkuntzaren eremuan aldaketak gutxika gutxika egin behar direla, egin nahi dena orokortu aurretik aldez aurretik probatuz eta balioetsiz, bitartekoak esleitu ahala jeneralizatuz, hezkuntza erkidegoaren eta gizartearen borondateak arian arian bilduz eta kohesioa landuz. Honek ez du esan nahi bere sasoian diseinatutako
|
hizkuntza
ereduak bere horretan utzi behar direnik, baizik eta komeni dela eraldaketa oro aurreko bideari segituz egitea. Krakatakoa gerta liteke bestela, eta kaltea ahulenari ekarriko dio, berreskura ezinezkoa beharbada.
|
|
2020
|
|
|
«Euskararen ezagutza unibertsala edo euskal kulturaren transmisioa ezinezko egiteko pentsatua dagoen hezkuntza sistema inposatu, eta zentralistak bere horretan jarraitzen du». Era berean, uste du
|
hizkuntza
ereduek bere hartan jarraituko dutela edo euskararen ezagutza unibertsala lortzeko beharrezkoa den murgiltze ereduaren hedapena ez da aipatu ere egiten. Gainera, salatu du euskal curriculumari ateak ireki ordez espainiar curriculuma inposatzen jarraitzen duela.
|
|
2023
|
|
|
hizkuntza ereduak, hau da, ikasleak zenbat orduz ari diren euskaraz ikasten; etxe auzo giroko, lagunarteko hizkuntza zein den (Fishman, 1991); ikasleen adimen mailak eta Ikastetxearen hizkuntza planteamenduak. Esaterako, etxe auzo lagunarte euskalduneko ikasleendako, beren hizkuntza eredua atxikitze eredua da (Goikoetxeak, 2003), eta aldiz,
|
hizkuntza
eredu bera murgiltze eredua da etxe auzo lagunarte erdalduneko ikasleendako. Eskolak etxe auzo lagunarteko faktorearen eragina gutxitzeko, berdintzeko eta konpentsatzeko bide eraginkorrena ikastetxearen hizkuntza planteamendua da.
|