2016
|
|
" Children acquiring language acquire knowledge of the language or languages in their sociolinguistic environment" (ibid., 171). Beraz, haurrek hizkuntza –kodea– ez ezik
|
hizkuntza
erabiltzeko gizarte arauak, hizkuntzen arteko hierarkia eta halakoak ere barneratzen dituzte. Sozializazio elebiduna izan duten haurrek bi hizkuntzak ikastearekin batera bi kodeak nola erabili, non, norekin eta zertarako, bi kodeak noiz bereizi eta noiz nahasi ere ikasten dute (Luykx, 2003:
|
2021
|
|
Hizkuntza sozializazioaren ikuspegia txertatuz gero, zera dio ikerketak: «Adinarekin batera ikasleek euren sozializazioan aurrera egin ahala, gizartearen eragina indar handiagoz sartzen da eskolako ingurunean, baita
|
hizkuntzak
erabiltzeko gizarte arau inplizituak ere». Gipuzkoako, Bizkaiko eta Arabako gizartea oro har eskola baino erdaldunagoa denez, ikasleak heldu ahala, euskararen presentzia txikitu egiten da.
|
|
Haurrak, hizkuntza edo hizkuntzak ikasten dituztenean, hizkuntzen gaineko jakintza soziokulturalez ere jabetzen dira. Haurrek hizkuntza —kodea— ez ezik
|
hizkuntza
erabiltzeko gizarte arauak (norekin egin eta norekin ez, noiz erabili eta noiz ez, noiz hizkuntza aldatu...) bai eta hizkuntzen arteko hierarkia ere barneratzen dituzte.Haurrak hari zuzenean egiten zaion modutik ez ezik, ingurukoek beren artean egiten duten moldetik ere ikasten du hizkuntza. Hizkuntzarekin batera, haurrak mintzairari loturiko balio eta eredu sozialak ere barneratzen ditu.
|
|
Helduek zer hizkuntzatan, noiz, norekin, zeri buruz … egiten duten ikusi eta entzuten dutela umeek diote, eta horrek goitik behera baldintzatzen du umeen hizkuntza portaera. " Umeek hizkuntza ez ezik,
|
hizkuntza
erabiltzeko gizarte arauak eta hizkuntzen arteko hierarkiak ere barneratzen dituzte".
|
2022
|
|
Gauzak horrela, esan daiteke eskolak, esparru gisa, gaitasuna duela gaur egun EAEn gizarteko batez bestekoa baino nabarmen euskaldunagoa den esparru bat eratzeko. Hala ere," ikasleak, adinarekin batera, euren sozializazioan aurrera egin ahala, gizartearen eragina indar handiagoz sartzen d (el) a eskolako ingurunean, besteak beste, baita
|
hizkuntzak
erabiltzeko gizarte arau inplizituak ere" (Martinez de Luna eta Suberbiola, 2020: 34).
|
2023
|
|
Euskararen gaitasuna belaunaldi berrietan gorantz doan arren, nabarmena da, jaiotza tasaren murrizketak eraginda, belaunaldi berriek gizarte osoko kopuru absolutuetan eragin mugatua dutela. Gainera, Arrue ikerketako emaitzek nabarmendu duten bezala, ikasleek, adinean gora egin ahala, gizarteko hizkuntza erabileraren arau nagusiekiko konbergentziarako joera erakusten dute, euren sozializazioan aurrera egin ahala, gizartearen eraginak indar handiagoa baitu, baita
|
hizkuntzak
erabiltzeko gizarte arau inplizituek ere (Martinez de Luna eta Suberbiola 2020). Hortaz, aipatutako ideia markoak, funts edo oinarri soziolinguistiko gutxi izateaz gain, euskararen normalizazioaren ardura belaunaldi berriengan gehiegi zamatzea suposatzen du.
|