|
2009
|
|
|
Arrazoi horiek Espainian oraindik ere bizirik jarraitzen duen nazionalismo zaharkitu eta uniformatzailearenak dira, bistan denez. Diogunaren frogagarri, aski dugu Diputatuen Kongresuko presidente José Bono jaunak esandakoak gogoratzea (Deia,), hain zuzen ere bere presidentetzako erakundean gaztelaniari aitorturiko esklusibotasuna eta gainerako
|
hizkuntzak
erabiltzeko debekua arrazoitzerakoan esandakoak:
|
|
2011
|
|
|
Arazoa, ordea, egon badago, eta hori aski jakina da: munduko edozein tokitan, milaka herritan, jatorrizko
|
hizkuntza
erabiltzeko debekua eta eragozpena indarrean baitago. Bateko, dagokien hizkuntza propioa erabiltzea eragotziko zaie gutxiengoei; besteko, berriz, ezin izango dute eskubidez zor zaien eta berez dagokien biziera soziolinguistikorik egin. Eragozpena lege, gehiengoaren izenean.
|
|
2012
|
|
|
|
Hizkuntza
erabiltzeko debekua genuen lehen arrazoietako bat hizkuntzaren atzerapenean edo mintzaldaketa gertatzen den kasuetan. Noraino du horrek gure kasuan eragina?
|
|
|
Euskal Herrian, ordea, naziek germanizatzeko helburuz aplikatzen zuten hizkuntza politikaren ezaugarriak askoz ere urte gehiagotan aplikatu dira, eta ez bakarrik frankisten eskutik, beste garai batzuetan ere pairatu behar izan dugu boterearen arrazoia erabiliz gure identitatearen suntsiketa bilatzen zuen hizkuntza politika zitala. Administrazioan euskara ezin erabiltzea, hezkuntza sisteman euskaraz ikastea eragoztea, gure adierazpen kulturalen gaineko debekua,
|
hizkuntza
erabiltzeko debekua eta abar politika iraunkorra izan da ehunka urtez. Euskaldunak espainolizatu gabe ezin da Espainia eraiki, ezin da lurraldea kontsolidatu.
|
|
2016
|
|
|
Fishmanen (1991) arrazoietan oinarrituta egindako mintzaldaketarako faktore eragileen zerrendan hauek bildu zituen Zalbidek (2009): 1)
|
Hizkuntza
erabiltzeko debekua; 2) Dislokazio fisikoa; 3) Dislokazio demografikoa: hiztunen multzoa dentsitatez, kontzentrazio fisikoz, nabarmen ahultzea; 4) Dislokazio soziala:
|
|
2022
|
|
|
Konstituzio horrek foruen deuseztatzea zekarren berarekin, eta baita gaztelania hizkuntza ofizial bakar gisa ezartzea ere. Beste edozein
|
hizkuntza
erabiltzeko debekua ekarri zuen administrazioan, eskolan eta abar. Donostiako herritarrek, ordea, euskal elebakarrak gehienak, Plaza Berria esaten jarraitu zuten.
|
|
2023
|
|
|
Oldarraldi judizial bat ez ezik, «oldarraldi politiko bat»ere ikusi du EH Bilduk, eta testuinguru politiko jakin batekin lotu zuen Maddalen Iriarte Euskal Legebiltzarreko kideak: «Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan hezkuntza legea eztabaidatzen ari gara, eta hizkuntzak ildo nagusi bat diren honetan iritsi dira [erasoak], eta Kongresuan, behingoz, gaztelaniaz bestelako
|
hizkuntzak
erabiltzeko debekua kendu den honetan. Ultraeskuinak, bai politikoak bai judizialak, ezin du ikusten ari garen egoera jasan».
|