2000
|
|
8 Galegoaren kasua oso argigarria da. Berez, portugalera eta galiziera
|
hizkuntza
beraren bi dialekto hurbil izan arren, —elkarrengandik hagitzez hurbilagoak, esaterako, bizkaiera eta gipuzkera baino—, bistan da lehenengoari aspaldiko ofizialtasunak zer nolako prestigio eta garapen kulturala ekarri dion, bigarrenak oraintsu arteko lege babesik ezagatik, bazterkeria nabarmena pairatu behar izan duen bitartean.
|
2007
|
|
loan1251 Pentsamendua eta pentsamendua bereizi behar dira, kontzientea eta inkontzientea, eta «Inkontzientziatik Kontzientziara pasatzeko, hizkuntzak, ez bestek, eman dezakeen sinbolismoa behar da», esaten da1252 Are,
|
hizkuntzan
bertan bi hizkuntza maila bereizten dira, konkretuaren hizkuntza, lanabes hutsa, eta abstraktuarena1253 Puntuon zehaztapen meheagoak tratamendua aparte eskatuko luke).
|
2009
|
|
Eskualde honetan, hedaduraz handiegia ez bada ere, bi hizkuntza hitz egiten dituzte. Funtzionario batzuen arabera,
|
hizkuntza
beraren bi aldaera baino ez dira, elkarrekiko oso desberdintasun markatuak dituzten arren (agente batzuek hiru aldaera direla esaten dute). Guztiarekin ere, oso hizkuntza (edo hizkuntzak) iluna da Eskualde honetakoa, ahoskera gogor eta itxikoa.
|
|
Hala, ahozko erabilerari dagokionez, hizkuntza bat eta bakarra bai, baina euskalki asko eta azpieuskalki gehiago dituen hizkuntza da, horietako batzuen eta bestetzuen artean distantzia nabarmena duen hizkuntza, arau komunik gabe urte askoan garatu den hizkuntza, corpusaren normalizazio edo kodifikazio behar larri eta atzeraezina zuen hizkuntza. Euskaldunok sarri askotan ahazten badugu ere, konparazio batera eta ulermenari dagokionez, handiagoa da zubereraren eta bizkaieraren arteko distantzia,
|
hizkuntza
bereko bi dialekto diren arren, katalanaren eta gaztelaniaren artekoa baino, nahiz eta bi hauek hizkuntza diferenteak izan.
|
2011
|
|
hiztun elkartea ez da diglosia giroan bizi baina hiztunak (hainbat hiztun) elebidun dira69, eta (d) (diglosia, elebitasuna): hiztun elkartea ez da diglosia giroan bizi eta hiztunak ez dira elebidun, elebakar baizik70 goiko bigarren berrikuntza ere gogoan izan behar da, punta muturreko lau situazio paradigmatiko horien izaeraz ondo jabetzeko. horrela," elebidun" esaten denean kasuan kasuko hiztunak bi kode linguistiko dituela71 esan nahi da soilsoilik (kode horiek bi hizkuntza diferente edo
|
hizkuntza
beraren bi aldaera, hurbil edo urrun, izan litezkeelarik). era berean, hiztun elkarte bat" diglosikoa" dela esaten denean hiztun elkarte horrek bi kode linguistiko72 darabiltzala esan nahi da (kode horiek bi hizkuntza diferente edo hizkuntza bereko bi aldaera, hurbil edo urrun, izan litezkeelarik). oker ulertu da, sarri, Fishman-en lau situazio paradigmatiko edo polarren taula hori. ez ... Bere hitzetan esanik" both diglossia and bilingualism are continuous variables, matters of degree rather than all or none phenomena, even when compartmentalization obtains" (Fishman, 1989 (1980):
|
|
hiztun elkartea ez da diglosia giroan bizi baina hiztunak (hainbat hiztun) elebidun dira69, eta (d) (diglosia, elebitasuna): ...t; elebidun" esaten denean kasuan kasuko hiztunak bi kode linguistiko dituela71 esan nahi da soilsoilik (kode horiek bi hizkuntza diferente edo hizkuntza beraren bi aldaera, hurbil edo urrun, izan litezkeelarik). era berean, hiztun elkarte bat" diglosikoa" dela esaten denean hiztun elkarte horrek bi kode linguistiko72 darabiltzala esan nahi da (kode horiek bi hizkuntza diferente edo
|
hizkuntza
bereko bi aldaera, hurbil edo urrun, izan litezkeelarik). oker ulertu da, sarri, Fishman-en lau situazio paradigmatiko edo polarren taula hori. ez da askotan ulertu, hasteko, lau punta mutur deskribatzen dituela ardatz biko taula horrek. egoera posible askoren arteko lau punta mutur bakarrik direla horiek. punta muturreko lau mugarri. errealitatean, Fishman-ek berak argi azaldu izan duenez, oso g... Bere hitzetan esanik" both diglossia and bilingualism are continuous variables, matters of degree rather than all or none phenomena, even when compartmentalization obtains" (Fishman, 1989 (1980):
|
|
30). Berdin du bere ustez h eta L horiek
|
hizkuntza
beraren bi aldaera izatea (tartean, bata aldaera formal jasoa eta bestea dialektozko hizkera arrunta), edo bi hizkuntza bereizi. Ikuspegi soziologikotik ez dago alderik batetik bestera, bere ustez, aldaera bien edo hizkuntza bien artean konpartimentazio soziofuntzionalak oinarri sendoa eta onarpen zabala baldin badu hiztun elkartean80 Fishman-entzat edozein kode bikote da diglosia egoeran egoteko kandidatu, bikotekide bien artean konpartimentazio soziofuntzionala argia baldin badu kodebikote horretaz baliatzen den hiztun elkarteak81 egitura desberdintasun txikienetik zabalenera, dena izan liteke diglosia, baldin" the linguistic differences must be functionally distinguished within the society" horrezaz gainera, dimentsio linguozentrikoaz amaitzeko, bai L kodeak eta (Ferguson enean ez bezala) bai h kodeak aldaera edo hizkuntza bat baino gehiago izan ditzake bere baitan82 puntu honek eztabaida handiak sortu eta sortzen ditu. horixe da ordea, euskaldunoi dagokigunez, entenditzen eta onartzen errazena.
|
2016
|
|
Izan dira beraz" frantses lurra galdu" duten deserturrak. Mugan ginen eta
|
hizkuntza
bera bi aldeetan. Intsumituak?
|
|
Izan dira beraz" Frantziako lurra galdu" duten deserturrak. Mugan ginen eta
|
hizkuntza
bera bi aldeetan. Intsumituak?
|
2019
|
|
Menderagailuen agerpenarekin euskararen corpusean muga ukigarria daukagu, non
|
hizkuntza
bera bitan banatzen ahal baitugu: menderakuntza agertu baino lehen eta agertu ondoren.
|
2021
|
|
Hau da, lusofoniaren beste herrialdeekin lerrokatutako mugimendu sozialaren barruan kokatzen du bere burua Charok hizkera hori erabiliz. Mugimendu horrek uste du galiziera eta portugesa
|
hizkuntza
beraren bi aldaki direla, eta, horrela, galizieratik abiatuta, portugesaren arau ortografikoen arabera idazten dute. Eta hori, gaur eta Galizian, bazterrean kokatzeak esan gura du.
|