|
2001
|
|
|
Beste modu batera esanda,
|
hizkuntza
bateko hiztunek, hizkuntza horren aldeko jarrera izan arren, hizkuntza hori erabiltzeari uztea erabaki dezakete.
|
|
2002
|
|
|
|
Hizkuntza
bateko hiztunek garatutako testu generoetan islatzen dira bi ezaugarri horiek: batetik, ezaugarri testualak eta linguistikoak, eta, bestetik, hiztunekgaratutako askotariko erabilera sozialak.
|
|
|
E rrealitate gordin horrek ez ote digu irakasten
|
hizkuntza
bateko hiztuna izatea hizkuntz eduki batzuk barneratzea baino askoz gehiago dela. Izan ere, hizkuntza bat ikastea gizabanakoaren mailako gertakizuna bada, hizkuntza horren hiztun osoa izateak izaera soziala du:
|
|
2003
|
|
|
ingeles eta euskara gaizki ikasitako gazte baten ingelesberri eta baten gertaera barre eragikarriak umore handiz eta ironia finez kontatuko dizkigu, sakonean bere betiko tesia datzala:
|
hizkuntza
bat hiztun zahar edo natiboetarik ikasi behar dela nahi eta nahi ez. Umorearen aldetik Oskillasoren ipuinen artean onenetarikoa, gure ustez.
|
|
2004
|
|
|
Zer gabiltza ordea gu bazterrak harrotzen euskal gazteen mintzamen gaia ahotan hartuta? Mintzamen kamutsaren ezaugarri horiek guztiak ez ote genituzke beste
|
hizkuntza
bateko hiztun gazte askorengan aurkituko. Espainieraz, esaterako, urrutira joan gabe, Mariano Ferrerren behinolako balorazio kritiko hau ez baita euskara gogoan hartuta egindakoa, hizkuntza menderatzaileko hiztun gazteak zituen mintzagai irrati esatariak:
|
|
|
kanpoan erreferentzia puntu bat izan behar dugu, eta hori Ipar Euskal Herria da guretzat. Soziolinguistikako edozein eskuliburutan esaten da
|
hizkuntza
batek hiztun guztiak elebidunak baditu beste hizkuntza bakar batean oso zaila duela irautea. Iparraldeko euskaldunak ere elebidunak dira, baina ez dakite espainolez, espainolarekiko elebakarrak dira.
|
|
2005
|
|
|
a) bat batekoa b) errotikakoa e) behetik gorakoa eta d) mailakakoa. Lehenengoa,
|
hizkuntza
baten hiztun guztiak erailtzen direnean gertatzen da, hau da, genozidio bat gertatzen denean. Bigarrena, antzeko gogorkeria egoeretan gertatzen da:
|
|
|
Aldaera komuna,
|
hizkuntza
baten hiztun gehienen hizkuntz ezagutza osatzen duten arau, unitate eta murriztapenen multzoa da, hizkuntza osoaren azpimultzo bat baino ez dena. Zientzia eta teknikarako erabiltzen diren alda era berezituak, aldiz, erabilera komunaren kodearekin hainbat alderditan bat datozen, baina beste alderdi batzuetan erabilera komun horretatik urruntzen diren azpikodeak dira.
|
|
|
Euskara erabat normalizaturik ez egoteak posible egiten du irakaskuntzaren esparru guztietan eta baita testugileen artean ere mota hauetako guztietako hiztunak egotea. Honelako euskaldunek etengabeko hobekuntza behar dute baina dituzten hutsune asko eta asko ezin har daitezke euskara tekniko zientifiko aren ajetzat, artikulu zientifiko bat ingelesez idazten duen beste
|
hizkuntza
bateko hiztunak egiten dituen akatsak ingeles zientifikoaren hutsunetzat hartzen ez diren bezala. Lan honetan aztertu nahi ditugunak dira hizkuntz ahal men oneko hiztunek dituzten joera hedatuak, benetan hizkuntza bide batetik aldarazten dutenak.
|
|
|
Mailegua hartzeko beharra eztabaidagarria izan daiteke, termino baten beharra askotan hiztegi komuneko hitz baten zabalkuntza semantikoaz edo eratorpen edo elkarketa bidezko hitz eraketaz ase baitaiteke. Zientzialariek maileguaren alde egiteko erabili ohi duten arrazoia zehaztasunarena da eta haien intuizioa kontuan hartzekoa da, haiek baitira haien esparruko adigaiak hobekien menderatzen dituztenak; edonola, zehaztasunaren auzia askotan ahulduriko
|
hizkuntza
baten hiztunak izateagatik hizkuntza menderatzailearen sistemara hurbiltzeko edota horretatik urruntzeko izan ohi ditugun joera mailegu zale edo garbizaleekin nahasten da46. Zenbaitetan, erabilera komunetik urruntzeko joera ere badago esparru berezituetako erabiltzaileak mailegu zaleagoak izatearen azpian47?
|
|
2006
|
|
|
1 grafikoa. 15 urte bitarteko ikasle etorkinak Europako eskoletan eta ez ofiziala den beste
|
hizkuntza
baten hiztunak (PISA 2000)
|
|
2007
|
|
|
Gainera lurralde guztietan gertatzen da progresio hau, bai Autonomi Elkartean, baita Nafarroan ere. Nafarroan nahiz eta administrazioaren babesik ez izan, euskararen etorkizuna itxaropentsua da, haur eta gazteek helduek baino gehiago bai darabilte, beraz legezko erabakiek ez dute beti zehazten
|
hizkuntza
batekiko hiztunaren jokabidea. Iparraldea da bestelako prozesua bizi duen lurraldea, benetako galzoriaren joera lurralde honetan bizi du euskarak.
|
|
|
Ikusi dugunez, eskolaren mugak argiak direla dirudi. Hala ere, kasu praktiko bat hartuta, eskolak kanpoko
|
hizkuntza
batean hiztun ia oso batzuk nola presta ditzakeen ikusiko dugu. Bizkaiko frantses kolegioko ikasleak adibidez ia hiztun osoak dira frantsesez eta osoak gaztelaniaz.
|
|
2008
|
|
|
Lurraldeak ez doaz gerrara, militar bati aurka egiten diote, askoz zibilizatuagoa dena, gizatiar ekintza baten moduan mozorrotuta ez dagoenean; eta jarrera egokien bitartez informazioa lortzen ez badugu, inor ez da lotsatzen pertsuasio metodoak erabiliz gero.Hizkuntzak hiztunei esker existitzen dira.
|
Hizkuntza
bat hiztunengatik bereizi nahi duenak, ez du akats bat egiten soilik, bere burua engainatzen ari da ere bai. Politikoki zuzena den munduan, egiari leku gutxi geratzen zaio.
|
|
2009
|
|
|
Eskualdean fabrikak, merkataritzaeremuak... eraikitzen direnean, jarduera ekonomikoari eusten dioten harreman sareak beti beste hizkuntza batez baliatzen dira komunikatzeko. Jakina, euskaldunek arrakasta eta estatus jasoa izan dezakete beren lanbidean, baina beste
|
hizkuntza
bateko hiztun gisa. Lan munduan aurrera egin nahi duenak besteen hizkuntza menderatu eta erabili du.
|
|
|
Zirkunflexua ipini ala ez ipini, frantziar idazkarisa gazteak ez du asmatuko haren izena ongi ahoskatzen, baina entomologoak liluratu egiten du zeinuaren edertasuna azalduz. Erromako Inperio Santua, tximeletak eta Jan Hus en erreforma ortografikoa aipatuz, besteak beste?, eta topaketa laburraren hondarrean irribarre xamur bat agertuko da neskaren aurpegian gizonaren bihotza harrotasun malenkoniatsuz gainezka jarriz. Egoera hau ametsezkoa da munduan inor gutxik hitz egiten duen
|
hizkuntza
bateko hiztunentzat. Mintzaira egunen batean desager daitekeelako ideia, izaki bizi baten gisa geratzen zaizkion egunak gutxi direlako ustea, ez da, esaterako, ingelesez arituko bagina bezain pentsaezina.
|
|
|
Sortu zenetik bertatik euskararen corpusaz, euskara erabilera eremu berrietarako eguneratzeaz arduratzeaz gain, euskararen gizarte erabileraz arduratu da Euskaltzaindia. Izan ere, zer da
|
hizkuntza
bat hiztunik eta erabilera eremurik gabe. Nolatan gaurkotu liteke hizkuntza bat nonahi baliatzeko, hiztunen gaurko zein bihar eta etziko hizkuntza beharrak asebetetzeko hizkuntzaren gizarte erabileraz kezka eta ardura erakutsi gabe. Horiek horrela, hizkuntzaren erabileran eragina duten gizartearen alde guztiak, bai eta hiztunek bizi dituzten kultura arauak, itxaropenak eta testuingurua ere biltzeko zein haietan eragiteko eratu zuen Euskaltzaindiak Jagon Saila.
|
|
2010
|
|
|
" Hizkuntza baten egiazko lokalizazioa ezagutzen duen hiztunaren burmina" dela baieztatzen zen. eta eskualde lokalizazio hori arriskutsua zela zinez bereizirik egon behar diren hiru nozioren batasuna aditzera ematen baitzuen, eskualde bat, hizkuntza bat eta herri bat. noski testuak ez zuen zehazten baina hau da frantses estatuak egiten duena Frantziako lurraldearen, frantsesaren eta frantses herriaren batasuna aldarrikatuz. aipatu den bernard Cerquigliniren 1999ko Les langues de France txostenean ere ideologia ofizialaren elementu batzuk agertzen ziren. Cerquiglini, Carcassonne bezala, hizkuntza lurraldetasun printzipioaren aurka agertzen da, haren" justifizio zientifikoa maila estatistikokoa baita eta interes gutikoa". nik, aldiz, uste dut irizpide hori biziki garrantzitusa dela, adibidez
|
hizkuntza
baten hiztunen dentsitatea lurralde batean, hizkuntza horren aldeko hizkuntza politika eramateko. beste iritzi bat aitzinatzen zuen Cerquiglinik," hizkuntza, elementu kulturala, ondare nazioanalaren atala da; korsikera ez da Korsika
|
|
|
...bere hiztunekiko jarrerak islatzen dituztela ontzat hartzen duela eredu teoriko honek. horrela, estatusaren dimentsioa ezaugarri objektibo, hautemangarri eta egiaztagarrien bitartez zehazten da. ezaugarri horiek, hizkuntza jakin bateko hiztunei uztartzen zaien eragite ahalmena, boterea eta kontrola dira, besteak beste. hori dela eta, estatusaren dimentsioari erreparatuz gero, balorazio positibodun
|
hizkuntza
bateko hiztunak pertsona argi, harro, arduratsu eta benetako profesional gisa hautematen dira. era berean, eurek hitz egiten dutena goi mailako funtzioetarako ezinbesteko hizkuntza garrantzizkotzat hartzen da; profesionalki zein sozialki mailaz igotzeko beharrezkoa, eta bidaiatzeko zein merkataritza akordioetarako baliagarria.
|
|
2011
|
|
|
aurrez aurreko bi hizkuntzek bizirik irautea, era batera edo bestera, kontaktu gune berrian; b) mintzaldatzea (language shift): aurrez aurreko bi
|
hizkuntzetariko
batek hiztun talde horretako jardun guneak, harreman sareak eta, azkenik, hizkuntza horretan egiten dakiten (eta egin ohi zuten) hiztunak galtzea; c) hizkuntza hedapena (languago spread): L1 moduan ikasten ez den hizkuntza batek kontaktu gune horretan" bere lekua" egitea baina, Mikel Zalbide – Diglosiaren purgatorioaz.
|
|
|
naturala bizitzaren lehenengo urteetan eta sekundarioa edo kulturala hezkuntza sisteman. Horrela,
|
hizkuntza
baten hiztun osoa izateak esan nahi du hizkuntzaren pertzepzio bikoitza edukitzen dela batera: naturala eta kulturala.
|
|
|
2 Irakaskuntzaren arloan, eta eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzak tradizioz erabiltzen diren eskualdeetatik kanpo dauden lurraldeei dagokienez, aldeek konpromisoa hartu dute, eskualdeetako edo eremu urriko
|
hizkuntza
baten hiztun kopuruak hori justifikatzen badu, eta irakaskuntzaren maila egokietan, irakaskuntza eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzan egitea edo hizkuntza bera irakastea baimendu, sustatu edo ezartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Bustosentzat (1986), esate baterako,
|
hizkuntza
bateko hiztun entzuleen asmo, uste eta sinesteak dira, hain zuzen ere, komunikazio egoera jakinetan, hizketaldien benetako testuingurua osatzen dutenak eta, funtsean, sinesmen multzoen aldatzea da komunikazio trukea aurrerabidean jartzen duena.
|
|
|
Beste batzuei adituko diezu hauxe esaten:
|
hizkuntza
batek hiztun gutxi baldin baditu... izango da oso zaila delako ikasten (edo gaiztoago batek, izango da hizkuntza horrek ez duelako merezi hiztun gehiago izatea). Eta beste batzuen kritika:
|
|
2013
|
|
|
Prinzen hitz hauek garbi islatzen dute nire ustea: " hori bezain onartezina da pentsatzea
|
hizkuntza
bateko hiztun batek ezin duela pentsatu beste hizkuntza bateko hiztun baten antzera" (190 or.). Zenbaitetan iruditzen zait Prinzek erlatibista gisa aurkezten duela bere burua, baina bere argudioek eta ebidentziek planteatzen duten eszenatokia erlatibista baino pluralista dela esango nuke. Eta pluralismoa eta erlatibismoa ez dira gauza bera, nire ustean.
|
|
|
Prinzen hitz hauek garbi islatzen dute nire ustea: " hori bezain onartezina da pentsatzea hizkuntza bateko hiztun batek ezin duela pentsatu beste
|
hizkuntza
bateko hiztun baten antzera" (190 or.). Zenbaitetan iruditzen zait Prinzek erlatibista gisa aurkezten duela bere burua, baina bere argudioek eta ebidentziek planteatzen duten eszenatokia erlatibista baino pluralista dela esango nuke. Eta pluralismoa eta erlatibismoa ez dira gauza bera, nire ustean.
|
|
2014
|
|
|
Laburpena.
|
Hizkuntza
baten hiztunen jarrera linguistikoek eragin handia izan dezakete hizkuntza horren egoeran eta bilakaeran, batik bat hiztun komunitateen arteko ukipena dagoen kasuetan. Ikerlan honetan, Kataluniako eta La Franja deritzon Aragoiko mugako eremu katalanduneko zenbait herritako DBHko lehen mailako nerabeen jarrera linguistikoen analisi konparatibo bat egiten da.
|
|
|
Faktore horiek hiru dira: lehena, talde linguistiko baten bilakaera demografikoa (hau da,
|
hizkuntza
baten hiztunen kopuru erlatiboa); bigarrena, egoera sozioekonomikoa (hau da, talde linguistiko batek zer nolako aukerak dituen baliabide ekonomikoak eta zerbitzuak lortzeko); eta hirugarrena, erakunde ordezkapena (talde linguistiko batek zer nolako kontrola duen erakundeen politiketan eta baliabideetan). Jokabidea gidatzen duena bizindar horretaz dugun pertzepzioa da, bizindar etnolinguistiko subjektibo deritzona.
|
|
2016
|
|
|
boterea. Hizkuntza menperakuntza tresna indartsu bat da, ez beste
|
hizkuntza
bateko hiztunari inposatzen zaiolako bakarrik, eta hiztun minorizatuak sortzen dituelako bakarrik, eta hiztun horiek herritar eta hiritar gisa ere subordinatu egiten dituelako. Hizkuntza menekoak sortzeko makina bat izan da leku askotan, eta izaten jarraitzen du.
|
|
|
3 Ikuspegi dikotomikoak badu abantaila argi bat ikerketaren helburu nagusia
|
hizkuntza
baten hiztunak zenbat diren zehaztea denean. Helburu horri soil soilik atxikiz gero, oso egokia da biko eredua:
|
|
|
Gure kezken artean poltsikoa gailentzen zitzaion politikari, erosotasuna koherentzia ideologikoari, beharra gogoari. Gatazka baten erdian jaioak ginen, indarkeria ikusi eta pairatutakoak ginen, Arnaldo Otegi kartzelan zegoen oraindik, zer izan nahi duen erabakitzeko eskubidea ukatzen zitzaion herrian bizi ginen, minorizatutako
|
hizkuntza
baten hiztunak ginen, baina horrek guztiak ez zigun trauma handirik eragiten, ez gehiegizko lorik lapurtzen. Gehienok lasai bizi ginen, gure eguneroko borroketan kateatuta, bizimodua lortzen, atsedenik gabe ni ismoa praktikatzen:
|
|
|
Bederatzi faktore aipatzen dira txostenean, baina baita esaten da hauetatik lehen seiak direla garrantzitsuenak. Alegia, Unescoren Arriskuan dauden munduko hizkuntzen atlasaren arabera (Moseley, 2010), munduko hizkuntzen erdia inguru desagertzeko arriskuan dago batez ere hizkuntza ez delako transmititzen belaunaldi batetik bestera, hiztunen kopurua (hiztunen masa kritikoa) murrizten ari delako, biztanleria osoaren baitan
|
hizkuntza
baten hiztunen proportzioa txikitzen delako, erabilerarekin arazoak daudelako, teknologia berrietan eta komunikabideetan hizkuntza erabiltzen ez delako eta hizkuntzak ez duelako presentziarik irakaskuntzan.
|
|
2017
|
|
|
Sarritan, errealitatea askoz anbiguoagoa eta zalantzazkoagoa da, funtsezko desberdintasunak baitaude testuinguru soziolinguistiko historikoaren eta gaur egun hiztun gazteak hizkuntza gutxituekin hazi diren testuinguruaren artean. izan ere, testuinguru soziolinguistiko historikoan hizkuntzek presentzia sozial handiagoa zuten eskualde historikoetan. horrez gain, herritarrak ez ziren mugitzen modernitate berantiarrean mugitzen diren bezain beste, eta herritarrek ez zuten modernitate berantiarrean hitz egiten den bezain erraz hitz egiten. hiztun berriaren kontzeptuak arazoak sortzen ditu" l1" eta" l2" hizkuntzen arteko banaketa binario sinplean, eta bide ematen du kategoria batean edo bestean argi eta garbi sartzen ez diren hizkuntza ohiturak arretaz aztertzeko. horrek hautsi egiten du" hiztun zaharraren" nagusitasun (sozio) linguistiko historikoa, eta legitimitateari nahiz hizkuntza jabetzari buruzko auziak jartzen ditu agertokiaren erdi erdian: nor da emandako
|
hizkuntza
baten hiztun legitimoa, nork erabakitzen du nor den hiztun legitimoa, eta zein dira erabaki horren ondorioak?
|
|
|
152. Hizkuntza menperakuntza tresna indartsu bat da, ez beste
|
hizkuntza
bateko hiztunari inposatzen zaiolako bakarrik, eta hiztun minorizatuak sortzen dituelako bakarrik, eta hiztun horiek herritar gisa ere subordinatu egiten dituelako. Hizkuntza menekoak sortzeko makina bat izan da leku askotan, eta izaten jarraitzen du?.
|
|
|
Nahitaezkoa da. Gure nortasunaren parte bat da gure burua
|
hizkuntza
baten hiztuntzat hartzea?. Joshua Fishman, Zutabe, HABE, 1987, 15 zenbakia, 93
|
|
|
284. Esparru urriko
|
hizkuntza
bateko hiztun izatearen pedagogia sustatu genuke, zirkunstantzia horren bizipena traumatikoa izan ez dadin. Joseba Sarrionandiak zioen bezala,, txikiak izaten ikasi behar dugu?.
|
|
2018
|
|
|
Zer da, ordea, hiztun legitimo izatea? Hizkuntzalaritza klasikoan bezala gizarte ikuspegian,
|
hizkuntza
bateko hiztun legitimoa berezko hiztuna izan da, tradizioz; hizkuntza jakin bat" ama hizkuntza" duena. Hizkuntza gutxituen berreskurapena ardatz izan duen soziolinguistikak ere hizkuntzen biziberritzeari buruzko narratibak berezko hiztunak erdigunean jarririk eraiki izan ditu nagusiki, haiek harturik hiztun legitimotzat (Ramallo eta O’Rourke, 2014) 3 Legitimitatea, ordea, ez da kontzeptu estatiko bat.
|
|
|
Horretarako Txerra Rodriguez soziolinguistak argitaratu berri duen liburutik(" Sutondoko kontuak") hartutako ideia batekin amaituko dut: estalagmita bat egiteko tanta guztiak beharrezkoak diren bezalaxe dira beharrezko
|
hizkuntza
baten hiztunak. Ea nire gaurko tanta honek zerbaitetarako balio duen.
|
|
2019
|
|
|
Lan honetan, ostera, hizkuntzaren definizioa alde batera utziko da zuzenean hizkuntza gutxituak edo eremu urriko hizkuntzak aztertzeko. Fundéuren arabera (FundeuBBVA, 2019), hizkuntza gutxitua lurralde bateko
|
hizkuntza
batekiko hiztun kopuru txikia duen hizkuntza da. Antzeko definizioa ematen dio kontzeptuari Soziolinguistika hiztegiak, baina hizkuntzen arteko gatazka eta arazo horren ondorioak azpimarratzen ditu (eusko Jaurlaritza, 2010, 43 or):
|
|
|
Aurkezlea: Pentsatzen dut
|
hizkuntza
baten hiztun kopurua beronen bizitasunaren eta aberastasunaren erakusgarri dela, ezta?
|
|
|
Are gehiago esan dezakegu: aniztasun funtzionalaren ikuspegitik, eskulangile gihartsua, indartsua, sendoa ere bazela; kultur erreferentzien aldetik, berriz, mendebaldarra, hiritarra, elebakarra, gutxiarazia ez den
|
hizkuntza
baten hiztuna (germanikoa,, latinoa, errusiarra,...) eta alfabetatua edo sasi alfabetatua; familia nuklear baten aita, monogamoa, etxeko sostengu ekonomiko nagusia, eta, fordismoaz geroztik, kotxeduna.
|
|
|
Hizkuntza baten jabekuntza, prozesu soziala izanik ere,
|
hizkuntza
batean hiztunak duen gaitasuna gizabanakoaren ezaugarri psikologiko kognitiboa da. Gaitasun hori dinamikoa da, eta, beraz, aldakorra pertsonaren bizitzaren fase ezberdinetan (Grosjean, 2018:
|
|
2020
|
|
|
Fernando Ramallo, Estibaliz Amorrortu eta Maite Puigdevall ek koordinatu duten liburuan, gutxiagotutako hizkuntzen inguruan hausnarketa egiten da hiztun berrien perspektiba oinarri hartuta. Honela definitzen dute liburuaren sarreran minorizatutako
|
hizkuntza
baten hiztun berria:
|
|
2021
|
|
|
Horrekin esan nahi dugu kategoria lexikoen barruan dauden hizkuntza ale guztiak zerrendatzea ia ezinezkoa izango litzaigukeela, zerrenda amaigabea baita. Hiztegietan ere ez dira jasotzen
|
hizkuntza
bateko hiztun guztiek baliatzen dituzten hitz guztiak. Gainera, kategoria lexikoa duten hitzak oso aldakorrak izaten dira:
|
|
|
Izen zenbakaitzak jarraituak diren gaiei dagozkie edo, egokiago nahi bada,
|
hizkuntza
bateko hiztunak jarraitu modura ikusten dituenei, hizkuntza batetik bestera aldaerak gertatzen baitira. Jarraituak dira hizkuntza horretan banakoetan ezin bereiz daitezkeenak:
|
|
|
Jakina, gure artean bizi eta mendeko hizkuntza batean mintzo diren pertsonak dira, beren hizkuntza (ez) aitortzeari dagokionez jatorrizko lekuetako egoeraren antzekoa bizi dutenak hemen. Kasu askotan, mendeko
|
hizkuntza
bateko hiztun gisa aitortuak izatean aitortza horri erantzuten dioten pertsonak dira. Hau da, elkarrekikotasun korronteak sortzen dira, onuragarriak bai bizikidetzarako, maila mikroan, bai aniztasunaren babeserako, maila makroan.
|
|
|
(Gizakiek historiaren hastapenetatik hitz egin zezaketen, lekuan lekukoak eta beste toki batzuetan ulergaitzak ziren hizkerak garatu zituzten. Horrek ez du esan nahi, ordea, jendeak
|
hizkuntza
bateko hiztun moduan pentsatu duenik. Hizkuntza kontzeptua guretzat hain arrunt eta agerikoa iruditzen zaigun zentzuan, behintzatestatu nazioen garaian garatutako asmakizuna izan daiteke).
|
|
2022
|
|
|
Ez dakigu, baina
|
hizkuntza
batean hiztun oso izateak esan nahi du ahoz ongi moldatzen dela ikasle hori, bai eskolako eginkizunetan, bai kanpokoetan. Euskarari dagokionez, ezinbestekoa da, erabilerara jauzi egiteko.
|
|
2023
|
|
|
Euskararen egungo errealitateaz gogoetan eta euskarak gain behera ez jarraitzeko estatu bat behar ote duen hausnartzen aritzen direnean bost hizlari trebatu, bi orduko eztabaida sakonean, asko eta askotarikoak gertatzen dira edukiak, kontzeptuak eta ideiak; horietako bat da euskara «diskriminazio ardatz bat» dela, eta, aitzitik, «pribilegio» esaten diotenen ildoa nagusitzen dela sarri, euskal hiztunen eskubideak betetzeko aukerak aldenduz. «Biktimak» dira hiztun horiek, ez «pribilegiatuak», baina estaturik ez duen
|
hizkuntza
bateko hiztunek «gezur handi» horri eta beste hainbati egin behar diete aurre «egunero». Horregatik, euskararen geroa bermatuko luketen «lege ausartak betearazteko gaitasuna» edukitzea «oinarrizkoa» da euskararentzat, eta gaitasun hori «estatu batek» ematen du.
|
|
|
Euskararen egungo errealitateaz gogoetan eta euskarak gain behera ez jarraitzeko estatu bat behar ote duen hausnartzen aritzen direnean bost hizlari trebatu, bi orduko eztabaida sakonean, askotarikoak gertatzen dira edukiak, kontzeptuak eta ideiak; horietako bat da euskara «diskriminazio ardatz bat» dela, eta, aitzitik, «pribilegio» esaten diotenen ildoa nagusitzen dela sarri, euskal hiztunen eskubideak betetzeko aukerak aldenduz. «Biktimak» dira hiztun horiek, ez «pribilegiatuak», baina estaturik ez duen
|
hizkuntza
bateko hiztunek «gezur handi» horri eta beste hainbati egin behar diete aurre «egunero». Horregatik, euskararen geroa bermatuko luketen «lege ausartak betearazteko gaitasuna» edukitzea «oinarrizkoa» da euskararentzat, eta gaitasun hori «estatu batek» ematen du.
|