|
2004
|
|
|
Ez da, beraz, zorizkoa. Hori aipatzekoa da, izan ere, zorizkoa ez bada, gizarte arau batzuen araberako bada ezin esan
|
hizkuntza
bat desagertzea, hedatzea edo normaltzea zoriak eta denborak ekarriko dutenik?. 628
|
|
2009
|
|
|
Baina nik ere kontuak egin ditut, eta inperio bat edo hizkuntza bat baino gutxiago biziko naiz. Zenbat urte behar dira inperio bat edo
|
hizkuntza
bat desagertzeko. Kartzela bat desegiteko, zenbat indar egin behar da?
|
|
2010
|
|
|
New Yorken egin berri Nazio Batuen Erakundearen jatorrizko herrien batzarrean, euskaldunoi ez zaizkigula hizkuntza eskubideak aitortu ondoren,?
|
hizkuntza
bat desagertzen denean herri bat desagertzen dela, gogorarazten digute.
|
|
2011
|
|
|
–
|
Hizkuntza
bat desagertzen da bere azken hiztuna hiltzen denean. Beste batzuek diote hiltzean desagertzen dela, azkenak ezin baitu beste inorekin hitz egin?.
|
|
|
–Zalantzarik gabe, dio, bere aldetik, David Crystalek?, munduko hizkuntzek aurre egin beharreko krisiak ez du pareko aurrekaririk neurriari eta presari dagokionez. (?) Gutxi gorabehera hamabost egunetik behin munduko lekuren batean
|
hizkuntza
bat desagertu izanak garrantzia kentzen dio landare eta animalien espezieek duten desagertzeko mehatxuari, eta arreta berezia eskaintzea eskatzen du, ozenki eskatu ere? .
|
|
|
Hainbat pertsonak ongi ulertzen du orain gaia intelektualki, lehen ez bezala; baina horietako zenbati eragiten die emozionalki? Zenbatek egingo lukete negar
|
hizkuntza
bat desagertzean, animalia espezie bat desagertzen denean hainbatek egin ohi duen bezala. Zenbatek hartzen dute benetako poza hizkuntza bat suspertzeko aukera dela-eta??
|
|
|
Hau ez da harritzekoa, desagertze kopuruen edo portzentajeen kalkuluen oinarrian dauden irizpideak ez direlako beti berberak. Bestela esanda, nola diagnostikatu
|
hizkuntza
bat desagertzera doala. Diagnosia egiterakoan faktore ugari sartzen da jokoan, eta autoreen arabera, beti ez dira faktore berberak kontuan hartzen edo beti ez zaie denei garrantzi berbera ematen.
|
|
|
Zein dira, ordea,
|
hizkuntza
bat desagertzea eragin lezaketen faktoreak. Lewisek (2005), esaterako, hizkuntzen desagertzean esku hartzen duten bederatzi faktore azaltzen ditu:
|
|
2015
|
|
|
Adituek, munduko 6.500 hizkuntza horietatik erdiak mende honetan desagertuko direla diote. Bilakaera ikusita, 15 egunero
|
hizkuntza
bat desagertzen arida munduan. Eta gure lurraldeari dagokionez, ekologiaren ikuspuntu batetik, bertako jatorrizko etaberezko hizkuntza euskara da, arriskuan dago, gutxiagotua da, eta egoera desberdina du gainera lurralde administratibo desberdinetan, edo herri mailan ere bai.
|
|
2017
|
|
|
Joseba Sarrionandiak idatzi lekukoaren mezua irakurria izan da: " Euskararen alde egitea normaltasunaren aurka egitea da oraindik,
|
hizkuntza
bat desagertzen denean mundu guziak galtzen du, belaunaldiak daramatzagu behetik gora elkartzen eta ekiten erresilientza honetan goitik behera ezartzen zaizkigun lasaigarri kulturalak eta traba politikoak gainditzeko".
|
|
2018
|
|
|
GAZTEA. Gaur erabiltzen ditugun hitz asko ingelesetik zatozak, tamalgarria benetan
|
hizkuntza
baten desagertzea, baina horrela gertatu duk mendeetan zehar. Orain batez ere estatu globalaren hizkuntza hedatzen ari duk ikono itsusiz betea, eskolan ikasten duk hori, ezta?
|
|
2020
|
|
|
Mundu globalizatu honetan, denon eginkizuna eta erantzukizuna luke izan kulturarik txikiena ere gal ez dadin; kontrakoa egin behar dugu, galtzeko bi dean den hura ere biziberri dadin, ez baitugu nahi mundu globalizatu honen hurrengo urratsa mundu uniformea izan dadin, non denok berdinak izango garen, denok hizkuntza eta kultura bakarra izango dugun eta aniztasunaren aberastasuna desagertuko den. Naturan edozein espezie desagertzea galera den bezala, gizartean kultura eta
|
hizkuntza
bat desagertzea galera handia da, munduaren aniztasuna ari delako galtzen, eta horrek pertsonen askatasuna eta izatea desegingo dituelako.
|
|
2021
|
|
|
Hamabost egunero
|
hizkuntza
bat desagertzen da munduan, aldi oro, hiltzerakoan azken hiztunak mundu bat eramanez harekin. Hori badaki Katrina Esauk eta horregatik dabil gorputz nekatu horretatik ahal bezain bat hitz transmititzen.
|
|
|
1 Unesco ren arabera,"
|
hizkuntza
bat desagertzeko arriskuan dago bere hiztunek uzten diotelarik erabiltzeari, bere erabilera esparru geroz eta txikiagoetara murrizten denean, bere hizkuntza erregistro eta estiloak geroz eta gutxiago baliatzen dituztenean, ala ondorengo belaunaldiei transmititzen uzten diotelarik" (Unesco 2017).
|