Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 8

2008
Hizkuntza askotan gertatzen da hasieran sinonimo hutsak izandako hitzak denboraz espezializaziorantz joatea, azkenean errealitate antzeko baina ezberdinei atxiki arte. Gaztelaniaz, adibidez, tortuga> eta galápago> hitzak sino nimo hutsak ziren, bata latinetik eta bestea, bide bitxietatik bada ere, arabiera tik heldua.
2012
‎Lehendabiziko baldintza eliz dotrinek eta jardunek irauliko zuten, haietara moldatuko zuten euskara zaharra, europako eta mundu osoko hizkuntza askorekin gertatu bezala, eta dakigunez, horiei esker, europar pentsamendu amaraun bakarra mamitu zen eta mintzaira hierarkia argi bat ezarri: zenbat eta hurbilago mintzaira sakratutik, orduan eta duinagoa7 euskara urrun zen.
‎Beste hizkuntza askotan gertatu den bezala, euskararen kasuan ere Bibliaren itzulpenarekin hasten da gerora ugaritzen joango den itzulpen tradizioa. Gure kasuan, gainera, esan liteke euskal literatura idatzia eta euskal itzulpengintza garai bertsuan jaio zirela, Bernart Etxepareren Linguae Vasconum Primitiae (1545) liburua agertu eta handik gutxira argitaratu zen hurrengo euskal liburua Leizarragaren Bibliaren itzulpena izan baitzen:
2021
Hizkuntza askotan gertatzen den moduan, euskaran ere ohikoa da, esate baterako, denboraren adierazpen orokorretik baldintzaren adierazpenerako urratsa egitea, a gertatzen denean, b gertatzen da adieraztetik a gertatzen bada, b gertatzen da adieraztera pasatzea, alegia. Hala, Izotza denean, kontuz ibili behar da eta Izotza bada, kontuz ibili behar da esaldiak sinonimotzat har daitezke.
‎Kasu horietan adjektiboa eta izenlaguna tokiz aldatuak ageri dira, eskuinean izenlaguna (zerukoa), eta ezkerrean adjektiboa (frantziar). Holako gauzak hizkuntza askotan gertatzen dira. Bai, gure ingurukoetan:
‎Ez da hau euskararen kontua bakarrik. Hizkuntza askotan gertatzen dira zalantzak hirugarren pertsonako izenordainak sailkatzeko orduan. Batetik, badirudi, egiazko pertsonak (erreferentzia zuzen, zehatz eta bakarrekoak) lehenbizikoa eta bigarrena direla.
‎idazkera ona eta ongi idatzi; ulertze erraza eta errazki ulertu eta abar. Bada, ikusten denez, paralelismo handia izen adjektibo eta aditz adberbio bikoteen artean, eta honetaz aspaldi ohartu ziren gramatikariak, hizkuntza askotan gertatzen baita.
‎3 Arazo hau (adjektiboen substantibatzearena, alegia) nahiko arazo nahasia da azaltzeko. Hizkuntza askotan gertatzen da eta gramatikari batzuek nahiago izaten dute" izen gisa erabilitako adjektiboak" edo" adjektibo gisa erabilitako" esapideez baliatu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia