|
2002
|
|
|
Eredu orokorra da, kateatze mailako morfologian behinik behin eta, beraz, gure inguruko edozein
|
hizkuntzari
aplika dakioke.
|
|
2006
|
|
|
Nuestra unidad es, o más bien será, la lengua, el viejo romance castellano convertido en la gran lengua española" 335 Helburua orain hizkuntza handi hori egin egitea da: " hay que fraguar la gran lengua española o hispanoamericana, amigo Maeztu" 336 Unamuno, beharbada modan jarria zen arrazaren kontzeptuari ez uko egitearren bestelako proiektuen faboretan, hartaz esanahi linguistikoan baliatzen da (Renan ek inspiratua agian), lexiko arrazialista guztia (odola eta, edo" arimaren hezurra")
|
hizkuntzari
aplikatuz metaforikoki: Ameriketan" empieza a abrirse la raza española a nueva vida"," en América desarrollará la [raza] española, la raza histórica, la que tiene por sangre la lengua, absorbidos por nuestra sangre espiritual, por nuestro idioma" 337 Unamuno hau izan da Bilbon Lore Jokoetan mintzatu dena.
|
|
2007
|
|
|
soil soilik(, nur empfunden, nicht dargestellt?) 70 Aiurria ezagutzeko, pertsona batena adina nazio, hizkuntza batena? haren barnera egin behar da, identifikatu, maitatu, adimenaz bakarrik ez, baizik geure pertsona osoaz, enpatiaz, ikertu71 Karakterea berba bera metafora bat dugu funtsean
|
hizkuntzari
aplikatua. (Aise ulertzen da, Humboldt-ek hizkuntzen klasifikazioen ardura handirik ezin izatea) 72 Beraz, hizkuntzaren ezagutza, lehena eta gorena?, artekogabea delako, eta hizkuntzaren bizitzarena delako, karakterearen ezagutza da73. Hau da hizkuntzalaritzan giltzarria, haren elkargunea zientzia eta artearekin? 74.
|
|
|
nicht dargestellt») 799 Aiurria ezagutzeko, pertsona batena bezala nazio, hizkuntza batena? hura barneratu egin behar da, identifikatu, maitatu, adimenaz bakarrik ez, baizik eta geure pertsona osoaz, enpatiaz, ikertu800 Karaktere berba bera metafora bat dugu funtsean
|
hizkuntzari
aplikatua (aisa ulertzen da, Humboldt-ek hizkuntzen klasifikazioen ardura handirik ezin izatea) 801 Beraz, hizkuntzaren ezagutza «lehena eta gorena», artekogabea delako, eta hizkuntzaren bizitzarena delako, karakterearen ezagutza da802 »Hau da hizkuntzalaritzan giltzarria, haren elkargunea zientziarekin eta artearekin»803.
|
|
2010
|
|
|
Ikasleak lizentziako mailakoak dira eta sail anitzekoetarik bildurik: Atzerriko
|
Hizkuntza
Aplikatuetakoak, Letretakoak baina ere Zientzietako Fakultatekoak. Bi maila badaude:
|
|
|
Euskal kasua munduko beste egoeretarako interesgarri eta eredugarri da zenbait arlotan, esate baterako, hezkuntza elebiduna eta eleaniztunaren inguruko gaietan, hizkuntzen jabekuntzan, hizkuntza politika gutxiengoen
|
hizkuntzatan
aplikatzeari dagokionean. gehiengoaren hizkuntzaren hiztunak baino, beste zenbait gutxiengoren kasutan ohikoa denetik aldenduz.
|
|
|
5) Horrela, euskal kasua munduko beste egoeretarako interesgarri eta eredugarri da zenbait arlotan, esate baterako, hezkuntza elebiduna eta eleaniztunaren inguruko gaietan, hizkuntzen jabekuntzan, hizkuntzapolitika gutxiengoen
|
hizkuntzatan
aplikatzeari dagokionean, eta abar.
|
|
|
...retsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten
|
hizkuntzei
aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkat... irakaskuntza, justizia, administrazioko agintariak eta zerbitzu publikoak, hedabideak, kultur jarduerak eta ekipamenduak, ekonomiaeta gizarte bizitza, eta azkenik, mugaz haraindiko elkartrukeak. eremu bakoitzak hainbat konpromiso jasotzen dituzte eta estatuek 35 konpromiso hartu dute. gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa 1994ko azaroaren 10ean onartu zuen europako kontseiluko Ministroen batzordeak. gutxiengo nazionalen babesa arautzen duen lehen ituna dela esan daiteke. hitzarmen markoak ez ditu gutxiengoen hizkuntzak aipatzen, une oro definitu gabeko gutxiengo nazionalez ari da. definizio ezak zaildu egiten du hitzarmen markoaren beraren aplikazioa, edo hobeki esanka, estatuei aukera handiak eskaintzen dizkie modu arbitrarioan jarduteko. esaterako, espainiako estatuak sinatu eta berretsi egin du gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa, baina ijitoen komunitateari besterik ez dio aplikatzen. beste estatu batzuek, erresuma batuak esaterako, berezko hizkuntza komunitateak ere jasotzen dituzte babeserako subjektu. bestalde, gure hizkuntzari dagokionez, espainiako estatuak jarrera hori hartu du, baina Frantziako estatuak ez du hitzarmen markoa sinatu ere egin, ez baitu ezelango derrigortasunik horretarako. hitzarmen markoak jasotzen dituen printzipioei dagokienez, gutxiengo nazionalei, besteak beste, hizkuntza mantendu eta garatzeko neurriak sustatzeko konpromisoa eskatzen zaie estatuei 5 artikuluan. halaber, itunaren 10 artikuluan gutxiengo nazionalei hizkuntza maila publikoan edo pribatuan erabiltzeko eskubidea aitortzeko konpromisoa eskatzen zaie. horrela estatuek ahalegina egin behar dute pertsonen eta administrazioen arteko harremanak gutxiengoen hizkuntzan ahalbidetzeko neurriak segurtatzeko. badira europako kontseiluko bi itun horiek agertzen duten ezaugarri interesgarria; izan ere, hartutako konpromisoak betetzen diren egiaztatzeko ebaluazio zikloak izaten dira. aipatu ebaluazio zikloetan estatuak betetze mailari buruzko txostenak prestatzeaz gain, gizarte zibil antolatuak ere parte hartzen du eta txosten independenteak helarazten dizkie europako kontseiluak itunak monitorizatzeko abian jarri dituen batzordeei. europako Batasunaren jardunari lotzen bagatzaizkio, azken hogei urteotan erakunde horrek izandako aldaketak azpimarratu genituzke. hizkuntza aniztasuna izan da, zalantza barik, europako batasunaren ezaugarri nagusietako bat eta aniztasuna bera erabili izan du ikurritzan:
|
|
|
Helburu nagusia aberastasun kulturala babestea da. itunak ez du hizkuntza eskubiderik aitortzen. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan Estatuek nahi dituzten
|
hizkuntzei
aplikatzen diete. iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara Trebiñun eta Turtziozen, asturiera etab. gutxiengo nazionalen Babeserako Hitzarmenmarkoa 1994ko azaroaren 10ean onartu zuen
|
|
|
Martin Walls “Badakit ingelesa, baina lotsa ematen dit hitz egiteak”. Esaldi hori frantsesari, alemanari edo beste edozein
|
hizkuntzari
aplika dakioke, eta ohikoa da atzerriko hizkuntza bateko ikasleen artean. “Zuri geratzeko” edo adierazpen zuzena ez aurkitzeko beldurrak eraginda, gramatika eta hiztegi oinarri ona izan arren, ez dira gai solaskide batekin hitz egiteko.
|
|
|
Ez utzi zure umeak arriskupean, izan arduratsu eta erosi y alarma". Gauza bera
|
hizkuntzari
aplikaturik horrelako zerbait litzateke: " Euskararik ez baduzu erabiltzen hil egingo da!
|
|
2011
|
|
|
Badirudi ingelesa ari dela eginkizun hori betetzen, gero eta gehiago gainera. hala eta guztiz ere, ez ditugu gauzak nahasi eta oker balioetsi behar. hizkuntza batzuk orokorrak dira, eta interkomunikazio eginkizunak dituzte; horrek, ordea, ez du esan nahi gorenak direnik. ...eta kito. hizkuntza orokorrak gorenak direla pentsatzea da arazoa. globala izateak ez du esan nahi gorena izatea; oso garrantzitsua da hizkuntza taldeek hori kontuan hartzea. hizkuntza iraunkortasunak hizkuntza guztien duintasuna balioesten eta defendatzen du; horrez gainera, arrazoibide eta printzipio bideragarriak sortzen saiatzen da. esate baterako, ingurumen iraunkortasunaren arloko alderdiak
|
hizkuntzari
aplikatzen badizkiogu, besteak beste, printzipio hau ezarriko dugu: erdara behar beharrezko kasuetan soilik erabili behar da, hizkuntza komunitatearen hizkuntzen eginkizunei ahalik eta kalte gutxien eragin diezaien.
|
|
|
Ikuspegi kristauan lehentasuna arimak zuen, eta arima prestatu behar zen hurrengo bizitzarako, benetan inportantea zen bizitzarako. Eliz pentsamendua
|
hizkuntzari
aplikatuz gero, euskara arima lantzen zuten gaiez aritzeko erabili behar zen, esate baterako, Filosofiaz aritzeko. Mundutar gaiak deskribatzen zituzten jakintza arloak, Fisika esaterako, agian ez zitzaizkien iruditzen benetan jakintza arlo transzendenteak.
|
|
|
Harako hartan, Bourdieu genuen abiapuntu. Bai bera, bai RossiLandi, biak izan dira aitzindari ekonomiaren kontzeptuak (merkatua eta kapitala)
|
hizkuntzari
aplikatzen, marxismotik hurbilago edo urrunago izan bada ere (Bourdieu 1982, 1997; Rossi Landi, 1968). Bourdieu k «praktika ororen ekonomia» proposatu zuen.
|
|
2012
|
|
|
Hementxe dugu Europako hizkuntza, handietako? itzulpen irizpideak euskararen moduko
|
hizkuntzei
aplikatzean sortzen den lehen kontraesanetako bat.
|
|
|
Espainia da aztertutako Europako 18 herrialdetatik, era guztietako hizkuntzetarako ikaskuntza goiztiarra eskaintzen duen herrialde bakarra, eta, Danimarkarekin eta Suitzarekin batera, haur oso txikiei beren jatorrizko hizkuntzak eta kulturak mantendu eta garatzeko prestakuntza ematen die, British Councilek Cervantes Institutuaren eta Antonio Nebrija Unibertsitatearen lankidetzarekin egindako “Hizkuntzak, Europako aberastasuna” txostenak erakusten duenez. Aurkezpenean, Europako Batzordeak Madrilen duen egoitzan, Marta Genis Nebrijako Unibertsitateko
|
Hizkuntza
Aplikatuen Departamentuko zuzendariak azpimarratu zuen oso garrantzitsua dela etorkinek beren hizkuntza eta kultura gordetzea, eta esan zuen “Espainiak modu azkarrean eta bide onetik egiten duela lan”, batez ere atzerriko hizkuntzen eta berezko hizkuntzen integrazioari dagokionez. Hala ere, Genisek adierazi zuen “ikus entzunezko bitartekoei eta enpresei buruz hausnartu behar dela, gabezia gehiago baitaude”.
|
|
2013
|
|
|
Alde batetik," ekologia da oraingo soziolinguistikan hizkuntzen arteko harremanez erabiltzen ari den kontzeptu nagusienetako bat" (62 or.), 1970hamarkadan hasita eta gaur egun ere, gehienbat ukipenezko egoeratan menpeko+ gutxiengo+ estatusa baxuko
|
hizkuntzei
aplikatuz; bestetik, zenbait autorek aipatzen dituzten bere erabileraren abantaila ondoan, zenbait problema ere sortzen direlako.
|
|
|
2 Ideia negatiboak ere baditu ordea teoria honek, zuzenean naturan eta biologian gertatzen dena kultura eta
|
hizkuntzetara
aplikatzen bada:
|
|
|
Ez du ekarpen handirik egiten modan dauden pensamendu ildoak (ekologia eta konplexutasunaren teoria, adibidez)
|
hizkuntzan
aplikatzen saiatzeak. Balio du argitalpenak egiteko, sinposioetan paseatzeko, eta doktoradutza edo katedrak justifikatzeko.
|
|
2015
|
|
|
Beste zerbaiten mende egotearen nolakotasuna litzateke, bizi izateko" zerbait" horren beharra izatea. Gaia geurera ekarrita eta
|
hizkuntzari
aplikatuz gero, guk gaztelerarekin nahiz frantsesarekin duguna litzateke. Nahiz eta euskaldunak izan eta euskaraz bizi nahi izan, alferrikako egoeretan ere erdarara jotzen baitugu, askotan oharkabean izanda ere.
|
|
2016
|
|
|
2 Rossi Landi (1968) ere aipatu nuke, aitzindaria izan baitzen ekonomiaren kontzeptuak (merkatua eta kapitala)
|
hizkuntzari
aplikatzen, marxismotik hurbil.
|
|
2017
|
|
|
Hemen irakurriko dituzun idatzi horietan denak bat datoz horretan. Eta luze edo laburrago Estatu frantsesean tokiko
|
hizkuntzei
aplikatzen zaien legeria aztertzen dute, eta euskararen ofizialtasuna, epe motzera erdiestea zail ikusten dutena, edo gutxieneko aitortza juridikoa eskatzen dute.
|
|
|
6 Lege honen xedapenak aplikatzen dira Frantziako eskualde
|
hizkuntzari
aplikatzen zaion legeria
|
|
|
Estatu frantsesean ez da tokiko hizkuntzei buruzko lege berezirik, baina bada tokiko
|
hizkuntzei
aplikatzen zaien legeria bat. Lege multzo honek euskararen nor malizaziora hurbiltzen ahalbidetu dezake berez, baina babes juridiko sendorik gabe, egoera beti hauskor gelditzen da.
|
|
2019
|
|
|
Ondoren, NUPeko irakasle Juan Jose Zubiri eta Patxi Salaberri euskaltzainekin elkartu da, euskararen batasunaren eta Euskaltzaindiaren berri zehatza jakin nahi baitzuen, gero nahuat pipil
|
hizkuntzari
aplikatzeko, ahal den heinean, egoera oso bestelakoa baita Ameriketako herrialdean.
|
|
|
euskara hizkuntza berezia dela frogatu, eta, aldi berean, gainerako hizkuntzak bereziak direla frogatutzat ematen ahal dugu. Erran nahi baita, gure metodoa familia bereko
|
hizkuntzei
aplikatuz gero, hizkuntza horien hasiera puntura iritsiko zarela baieztatzen ahal dugu beldurrik gabe. Bada, hori egin eta gero, konturatuko zara berezia dela hizkuntza horren hasiera.
|
|
2021
|
|
|
Euskararen marka irudia aztertu dute Nik taldekoek saritutako lanean. " Ekarpen interesgarria da markagintzaren ezagutza
|
hizkuntzari
aplikatzea. Euskararen inguruko komunikazioan, zenbaitetan ez da behar adina landu hartzaileen sektorekako lanketa eta estrategien diseinua (segmentazioa).
|
|
2022
|
|
|
Euskararen biziberritzean diharduten hainbat talderekin (enpresak, unibertsitateak, elkarteak...) garatzen ari diren lan ildoaren baitan kokatzen da ikerketa. Kasu honetan Txillardegi Hausnartu sarien epaimahaik azpimarratu zuen ekarpen interesgarria egiten duela lanak markagintzaren ezagutza
|
hizkuntzari
aplikatzean. Euskararen inguruko komunikazioan, zenbaitetan hartzaileen segmentazioan gabeziak egon izan direla eta lana hutsune horri erantzuteko proposamen oinarriduna dela.
|
|
2023
|
|
|
" Linguatec Ia" (156.612€):
|
Hizkuntzetara
aplikatutako adimen artifiziala, mugaz gaindiko hizkuntza desberdinetako hiztunen arteko komunikazioa errexteko.
|
|
|
Eta horrek aipatu dugun efektua sor tzen du. Irakurketa idazketa prozesua euskaraz egiten dugu eskolan, baina, aldi berean, ikasleek ezagutzen duten beste hizkuntzan edo
|
hizkuntzetan
aplikatzen dute euskaraz ikasitakoa.
|
|
|
Hori bere kasa konponduko den arazo bat da». Hau da, Darwinek espezieen hautaketa deitu zuena,
|
hizkuntzari
aplikatuta.
|