|
2010
|
|
|
Ikasleak lizentziako mailakoak dira eta sail anitzekoetarik bildurik: Atzerriko
|
Hizkuntza
Aplikatuetakoak, Letretakoak baina ere Zientzietako Fakultatekoak. Bi maila badaude:
|
|
|
Euskal kasua munduko beste egoeretarako interesgarri eta eredugarri da zenbait arlotan, esate baterako, hezkuntza elebiduna eta eleaniztunaren inguruko gaietan, hizkuntzen jabekuntzan, hizkuntza politika gutxiengoen
|
hizkuntzatan
aplikatzeari dagokionean. gehiengoaren hizkuntzaren hiztunak baino, beste zenbait gutxiengoren kasutan ohikoa denetik aldenduz.
|
|
|
5) Horrela, euskal kasua munduko beste egoeretarako interesgarri eta eredugarri da zenbait arlotan, esate baterako, hezkuntza elebiduna eta eleaniztunaren inguruko gaietan, hizkuntzen jabekuntzan, hizkuntzapolitika gutxiengoen
|
hizkuntzatan
aplikatzeari dagokionean, eta abar.
|
|
|
...retsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten
|
hizkuntzei
aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkat... irakaskuntza, justizia, administrazioko agintariak eta zerbitzu publikoak, hedabideak, kultur jarduerak eta ekipamenduak, ekonomiaeta gizarte bizitza, eta azkenik, mugaz haraindiko elkartrukeak. eremu bakoitzak hainbat konpromiso jasotzen dituzte eta estatuek 35 konpromiso hartu dute. gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa 1994ko azaroaren 10ean onartu zuen europako kontseiluko Ministroen batzordeak. gutxiengo nazionalen babesa arautzen duen lehen ituna dela esan daiteke. hitzarmen markoak ez ditu gutxiengoen hizkuntzak aipatzen, une oro definitu gabeko gutxiengo nazionalez ari da. definizio ezak zaildu egiten du hitzarmen markoaren beraren aplikazioa, edo hobeki esanka, estatuei aukera handiak eskaintzen dizkie modu arbitrarioan jarduteko. esaterako, espainiako estatuak sinatu eta berretsi egin du gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa, baina ijitoen komunitateari besterik ez dio aplikatzen. beste estatu batzuek, erresuma batuak esaterako, berezko hizkuntza komunitateak ere jasotzen dituzte babeserako subjektu. bestalde, gure hizkuntzari dagokionez, espainiako estatuak jarrera hori hartu du, baina Frantziako estatuak ez du hitzarmen markoa sinatu ere egin, ez baitu ezelango derrigortasunik horretarako. hitzarmen markoak jasotzen dituen printzipioei dagokienez, gutxiengo nazionalei, besteak beste, hizkuntza mantendu eta garatzeko neurriak sustatzeko konpromisoa eskatzen zaie estatuei 5 artikuluan. halaber, itunaren 10 artikuluan gutxiengo nazionalei hizkuntza maila publikoan edo pribatuan erabiltzeko eskubidea aitortzeko konpromisoa eskatzen zaie. horrela estatuek ahalegina egin behar dute pertsonen eta administrazioen arteko harremanak gutxiengoen hizkuntzan ahalbidetzeko neurriak segurtatzeko. badira europako kontseiluko bi itun horiek agertzen duten ezaugarri interesgarria; izan ere, hartutako konpromisoak betetzen diren egiaztatzeko ebaluazio zikloak izaten dira. aipatu ebaluazio zikloetan estatuak betetze mailari buruzko txostenak prestatzeaz gain, gizarte zibil antolatuak ere parte hartzen du eta txosten independenteak helarazten dizkie europako kontseiluak itunak monitorizatzeko abian jarri dituen batzordeei. europako Batasunaren jardunari lotzen bagatzaizkio, azken hogei urteotan erakunde horrek izandako aldaketak azpimarratu genituzke. hizkuntza aniztasuna izan da, zalantza barik, europako batasunaren ezaugarri nagusietako bat eta aniztasuna bera erabili izan du ikurritzan:
|
|
|
Helburu nagusia aberastasun kulturala babestea da. itunak ez du hizkuntza eskubiderik aitortzen. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan Estatuek nahi dituzten
|
hizkuntzei
aplikatzen diete. iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara Trebiñun eta Turtziozen, asturiera etab. gutxiengo nazionalen Babeserako Hitzarmenmarkoa 1994ko azaroaren 10ean onartu zuen
|
|
2011
|
|
|
Badirudi ingelesa ari dela eginkizun hori betetzen, gero eta gehiago gainera. hala eta guztiz ere, ez ditugu gauzak nahasi eta oker balioetsi behar. hizkuntza batzuk orokorrak dira, eta interkomunikazio eginkizunak dituzte; horrek, ordea, ez du esan nahi gorenak direnik. ...eta kito. hizkuntza orokorrak gorenak direla pentsatzea da arazoa. globala izateak ez du esan nahi gorena izatea; oso garrantzitsua da hizkuntza taldeek hori kontuan hartzea. hizkuntza iraunkortasunak hizkuntza guztien duintasuna balioesten eta defendatzen du; horrez gainera, arrazoibide eta printzipio bideragarriak sortzen saiatzen da. esate baterako, ingurumen iraunkortasunaren arloko alderdiak
|
hizkuntzari
aplikatzen badizkiogu, besteak beste, printzipio hau ezarriko dugu: erdara behar beharrezko kasuetan soilik erabili behar da, hizkuntza komunitatearen hizkuntzen eginkizunei ahalik eta kalte gutxien eragin diezaien.
|
|
2013
|
|
|
Alde batetik," ekologia da oraingo soziolinguistikan hizkuntzen arteko harremanez erabiltzen ari den kontzeptu nagusienetako bat" (62 or.), 1970hamarkadan hasita eta gaur egun ere, gehienbat ukipenezko egoeratan menpeko+ gutxiengo+ estatusa baxuko
|
hizkuntzei
aplikatuz; bestetik, zenbait autorek aipatzen dituzten bere erabileraren abantaila ondoan, zenbait problema ere sortzen direlako.
|
|
|
2 Ideia negatiboak ere baditu ordea teoria honek, zuzenean naturan eta biologian gertatzen dena kultura eta
|
hizkuntzetara
aplikatzen bada:
|
|
2015
|
|
|
Beste zerbaiten mende egotearen nolakotasuna litzateke, bizi izateko" zerbait" horren beharra izatea. Gaia geurera ekarrita eta
|
hizkuntzari
aplikatuz gero, guk gaztelerarekin nahiz frantsesarekin duguna litzateke. Nahiz eta euskaldunak izan eta euskaraz bizi nahi izan, alferrikako egoeretan ere erdarara jotzen baitugu, askotan oharkabean izanda ere.
|
|
2016
|
|
|
2 Rossi Landi (1968) ere aipatu nuke, aitzindaria izan baitzen ekonomiaren kontzeptuak (merkatua eta kapitala)
|
hizkuntzari
aplikatzen, marxismotik hurbil.
|
|
2022
|
|
|
Euskararen biziberritzean diharduten hainbat talderekin (enpresak, unibertsitateak, elkarteak...) garatzen ari diren lan ildoaren baitan kokatzen da ikerketa. Kasu honetan Txillardegi Hausnartu sarien epaimahaik azpimarratu zuen ekarpen interesgarria egiten duela lanak markagintzaren ezagutza
|
hizkuntzari
aplikatzean. Euskararen inguruko komunikazioan, zenbaitetan hartzaileen segmentazioan gabeziak egon izan direla eta lana hutsune horri erantzuteko proposamen oinarriduna dela.
|