|
2000
|
|
|
Gure eguneroko praktikan bakoitzak ikusi du
|
hitzak
nola erabiltzendituen: Euskal Herria, Euskadi, Pars Vasco, Pays Basque.
|
|
|
" Neptune"," Railway"," Sugan". Munduko gauzarik zirraragarriena zen pantaila
|
hitzez
nola betetzen zen ikustea, artxiboa irekita zegoen seinale ezin argiagoa. Eiderren usaina ere dasta zezakeela iruditzen zitzaion.
|
|
|
—Zera... Hitzari
|
hitza
nola hala lotuz, baitezpadako istripu batez zerbait azaltzera abiatu nintzen. Bulegariak segundo bat ere ez zuen egin, nire matelondoaren egoeraz zein axola guti zuen erakutsi gabe.
|
|
|
Atzo, behinik behin, hori iruditu zitzaidan. Eta egia da hasiera batean zurrun samar egon nintzaiola, baina solasean aurrerago eta gusturago sentitu nintzen haren alboan, eskuen mugimendu leunekin
|
hitzei
nola laguntzen zien ikusirik.
|
|
|
Orain arte esandakoa lau
|
hitzetan
nola hala laburtzeko, esan daiteke 1936 gerraren erbestean argitaratu ziren aldizkarien kopurua sarritan pentsatzen dena baino handiago dela, eta horiek, orokorrean, zirkunstantzia haiek kontuan hartuta, duintasun handikoak izan zirela. Europan argitaratutakoen artean azpimarratzekoak dira bereziki lau goiburuak:
|
|
|
Hau gertatuko litzateke" eder" hitzaren bidez esan nahi izango bagenu, kasu," urdaileko mina sortzen duela"; kasu horretan esperientziaz ikasi ahal izango genuke halako antolaketak beti urdaileko mina sortzen duenentz. " Eder"
|
hitza
nola erabiltzen dugun jakiteko, esan zuen pentsatu behar dugula (1) zer den benetako eztabaida edo ikerketa estetikoa, eta (2) ea halako ikerketak benetan ikerketa psikologikoak diren," hain desberdinak iruditu arren". (1) auziari dagokionez, esan zuen" eder" hitza kasik ez dela erabiltzen eztabaida estetikoetan:
|
|
2002
|
|
|
Euskal
|
hitzak
nola idatzi behar diren eta, ez dakizu zuk zer nolako goiti beheitiak izan ditugun gure hizkuntzarekin, eta ez bakarrik euskalkiak eta mintzairak direla eta, molde desberdinak erabiltzen genituelako, batzuetan elkarren artean ulertzea eragozten zutenak. Hori zen arrazoietako bat, nahiz ez bakarra, eta ez menturaz garrantzizkoena, aspaldiko kontua baldin bada ere.
|
|
2003
|
|
|
" Guretzat ez zen arazo bat musika hori euskal hizkuntzarekin uztartzea. Egokitzea besterik ez zen,
|
hitzak
nola ahoskatu, hitzak musikarekin nola lotu. Nik ulertzen dut garai hartako bertsolari edo kantari tradizional bati zaila egitea rocka eta euskara batera entzutea.
|
|
|
Hutsegite logikoa eta filosofikoa dela uste dut. (Gogoratzen dut Kuhni ez zaiola gustatzen ‘hutsegite’
|
hitza
nola erabiltzen dudan; baina berari ez gustatzea bere erlatibismoaren alde bat da).
|
|
2004
|
|
|
Informazioa berehala gezurtatu dute bai PSOEtik eta baita Batasunetik ere. Xabier Arzalluzen
|
hitzak
nola interpretatu behar diren sukalde lanetan ari direnek jakingo dute hobeto, baina PSOEk horrelakorik ez duela egingo azpimarratu du eta Batasunak hori Aljerreko eredua dela aipatu du, dagoeneko ezker abertzaleak baztertua duen negoziazio eredua. Etengabe Madrilera begira aritzeko garaia iragan dela esan da Batasunetik, eta irtenbidea Euskal Herriko alderdien artean adosten dena aurrera eramatea dela.
|
|
|
Besoa bota zion lepo gainetik, lasaitzeko edo. Egon zen dena ongi aterako zela esatekotan, egon zen irabazi eta Euskal Herri askea lortuko zutela esatekotan, egon zen Estirekin sentitutakoa beste inorekin sentitu ez zuela aitortzekotan, baina isildu egin zen balazta batek galarazi bailuen, harantzago joatea, bai
|
hitzez
nola maitasun adierazpenez, eremu arriskutsuetan sartzea zela susmaturik. Hankartean gogortasun goxo bat hantua zitzaiola ohartu zen Harakin.
|
|
2005
|
|
|
Kanpandorreko ordu guztiak entzun ditut dilin dalan. Ez dakit
|
hitzon artetik
nola adierazi, baina Leonen lekua nahi nuke neuretzat. Hark egina du nik oraindik hasi gabeko bidea.
|
|
2007
|
|
|
Eskual
|
hitzak
nola errechkiago eta hobeki ikasi, 1962, 279 orr. Ihardespena (P.
|
|
2008
|
|
|
Irakasleak zorrotzagoak dira hemen, harremanean eta gainontzekoan. Han ikasleok ere ez dugu adiskidetasunezko harremanik irakasleekin, baina halere bestelakoa da, ez dakit
|
hitzen bidez
nola azaldu.
|
|
|
Mots basques signifiant tonnerre. RIEV VI, 1912 Izen buruak berak aditzera ematen digunez, euskalki guztietan 1912an trumoi
|
hitza
nola adierazten zen kontatu zuen.
|
|
|
Erdarazko interfazeak ezarritako arauetara makurtzen da. Erdarazko
|
hitzak
nola hala euskarazkoez ordezten ditu.
|
|
|
Hitzaren mugak ez dira zehatzak: haurrarentzat zaila da
|
hitzak
nola bereizi behar diren ulertzea. Batzuetan, gutxiegi bereizten dituzte:
|
|
|
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiatala 58
|
|
|
4.23 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen estatistiko deskribatzaileak, hilabeteka (16 hilabete) 59
|
|
|
4.24 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko baiezko erantzunen ehunekoak itemka eta hilabeteka (16 hilabete)... 61
|
|
|
4.12 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez bestekoak, hilabeteka (16 hilabete) 59
|
|
|
Bigarren KGNZ (16 hilabete) galdetegian ondoko ataletako puntuazioa biltzen da: lehen ataleko hitz zerrenda eta haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen, eta bigarren ataleko hitz amaierak, adizkiak eta esaldien konplexutasuna. Beheko 2.2 taulan ikus daitezke atalak eta zenbaketarako irizpideak (2 eranskinean dago ebaluazio orriaren eredua).
|
|
|
Haurrak
|
hitzak
nola esaten dituen (B atala)
|
|
|
B. HAURRAK
|
HITZAK
NOLA ERABILTZEN DITUEN
|
|
|
4.5.2.2 Haurrek esaten dituzten hitzak ataleko Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiatala
|
|
|
4.12 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez
|
|
|
4.23 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen estatistiko
|
|
|
4.13 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez bestekoak, adinaren eta sexuaren arabera (16 hilabete).
|
|
|
4.24 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko baiezko erantzunen
|
|
|
4.13 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez bestekoak, adinaren eta sexuaren arabera (16 hilabete). 60
|
|
2009
|
|
|
Arantzazuko Apaiztegian teologia irakasle hiru urte zeramatzanean gerturatu zen Villasante Euskaltzaindira, 1950 urte inguruan. Anjeles Sorazuren erlijio biziari buruzko tesia argitaratzeko bidean zuela-eta Bilbora moldiztegira probak zuzentzera joaten hasi zenean, Federiko Krutwigen Euskaltzaindirako sarrera hitzaldiaren berri izan zuen, gaia erakargarria egin zitzaion, kulturako
|
hitzak
nola erabili euskaraz, eta zuzenean Krutwigengana jo zuen.
|
|
|
Beste hizkuntza guztietan bezala, euskaraz ere errusierazko edo ukrainerazko
|
hitzak
nola idatzi jakin behar da, eta horretarako proposamena aurkeztu dio Akademiaren Exonomastika batzordeak Euskaltzaindiari, eta Akademiak onartu.
|
|
|
Jozank topaketetan, tresnak jotzeko trikimailuak ikasi dituzte gazteek zuzenean, talde ezagunetako musikarien bitartez. Ahotsa nola erabili eta kantetarako
|
hitzak
nola sortu ikasiko dute asteazkenean, 19:30ean, Bilborock aretoan, Zea Mays taldeko Aiora Renteria eta Kerobiako Xabi Fernandezekin.
|
|
|
Begira letra bakoitzak nola jokatzen duen. Begira
|
hitzak
nola sortzen ditugun. Begira ondoren, erdarako aditzen okerrak (verbos irregulares).
|
|
|
Bittor Kapanagak Mitxelenak erabakitako gure hizkuntzarako hitzaren desegokitasuna azaldu zuen. Hamar urteko bati hizkera
|
hitza
nola dagoen osatuta galdetuko bagenio, erraz erantzungo liguke: hitza eta era, hitz egiteko modua alegia.
|
|
2010
|
|
|
Liburu batean kontakizunaren klabe estetikoak eta. Lourdesen hizkerarekin segitzearren? garrantzi handikoak dira, zer esanik ez, baina nire ustez ezinbestekoak hitzak dira, eta bai ere
|
hitzok
nola josten diren elkarrekin. Klabe estetikoak, oihartzun musikalak, arteen erreferentzia esanguratsuak eta gaineratiko guztiak ez dira nahikoa, baldin eta hitzak ez baditugu artaz ehundu.
|
|
|
Ez Dok Amairu zegoen: landutako gauzak,
|
hitzak
nola jarri pentsatzen zituen... Bat batean, berriro hasieretara itzuli zen:
|
|
2011
|
|
|
Krutwig-en ideietara Villasante hurbildu zen. Izan ere, azken honek 1950 urtean, Krutwig-en sarrera hitzaldiaren gaiaren berri izan zuenean egunkarian, hau da, kulturako
|
hitzak
nola erabili euskaraz, harengana aurkeztu zen. Artean Villasantek ez zuen Euskaltzaindiarekin harremanik, baina euskararen gaineko kezka bizia zuen, eta haren batasuna eta edozein gai lantzeko mintzabide bilakatzea nahi zuen.
|
|
|
Lehen etapak Hiztegi bat ondo erabiltzeko, ezinbestekoa da ordena alfabetikoa trebetasunez menderatzea. Ildo horretan, Lehen Hezkuntzako lehen urteetan hasten da trebakuntza, irakasleek alderdi hori sustatu baitezakete jolas eta jarduera errazak eginez ikasgelan, alfabetoa barneratu eta memorizatzeko eta hiztegietan
|
hitzak
nola kokatzen diren jakiteko lehen orientazioak lortzeko. Hiztegi bateko orrialdeetan hitz gidarien erabilgarritasuna ezagutu behar da Lehenik eta behin, ikasleek jakin behar dute hitzak lehen letratik abiatuta ordenatzen direla, eta, letra hori bigarrenarekin bat, bigarren letra kontuan hartzen dela, eta horrela hurrenez hurren.
|
|
|
Katxasen
|
hitzok
nola hartu ez dakidala gelditzen naiz. Batetik, arranguraz nago, minduta, eraman ezinik haren erdi burla erdi errieta; baina, bestetik, barruak esaten dit Katxasek arrazoi duela, alde batera utzi behar ditudala ahuldadeak.
|
|
2012
|
|
|
Ez dauka garbi zer kontatu nahi duen? ez dauka garbi
|
hitzak
nola josi ahal dituen, esaldi potenteak lortuta ere, ez dauka garbi esaldi horiek ze musika eskatu eta askatuko duten?
|
|
|
Jokoak letrak ikasteko modu atsegina dira,
|
hitzak
nola osatu eta nola ahoskatu ikasteko
|
|
|
Irakurtzen ikasteko jolasak material erabilgarriak dira haurrentzat eta haien gurasoentzat, eta zeregin garrantzitsua dute seme alaben ikaskuntzan. Hauek eskolara joan eta ikasketetan aurrera egiten duten bitartean, gurasoek letrak ikasten, bokalak kontsonanteetatik bereizten,
|
hitzak
nola osatu eta nola ahoskatu jakiteko aukera dute.
|
|
2013
|
|
|
Integritatearen gainean idazteko, integrity
|
hitza
nola euskaratu begiratu dut Elhuyar hiztegian: zintzotasuna eta zuzentasuna aipatzen ditu.
|
|
|
Atera nahi ez dituen argazkiak atera beharrik gabe. Politikariek bere
|
hitzak
nola hartuko dituzten konturik egin gabe. Aspertu dela horrekin guztiarekin, eta libre aritu nahi duela.
|
|
|
2 Aurreko zeregineko zenbait
|
hitz
nola sentitzen zaren adierazteko ere erabil ditzakezu. Zer sentimendurekin lotuko zenituzke honako hauek?
|
|
|
honetan ere igarle izan genuen Txillardegi. Beste hizkuntza batzuetatik
|
hitzak
nola hartu erabakitzean, bi bide ikusten zituen: Leizarragarena (hau da, kultura hitzak bere horretan gordetzea, ezer aldatu gabe) eta Axularrena (euskararen senaren arabera egokitzea, alegia).
|
|
2014
|
|
|
Narrazioan nabaria da idazleak ipuinak kontatzean erabili ohi duen erritmoa,
|
hitzekin
nola jolasten duen eta letra larrien erabileraren bidez non jartzen duen indarra. Testu horren ondoan, gainera, irudiak ditugu; kolorearen erabilera egokiaren bidez irudi koloretsuetatik, paisaia beltzetara edo basoko paraje gorri eta beldurgarrietara eramaten gaituzte Jokin Mitxelenaren irudiek; baita etxeko gozotasunera ere.
|
|
|
Gaur egun oraindik oso gaizki ulertzen da. Maila batera iritsi diren emakumeek feminismo
|
hitza
nola errefusatzen duten entzuteak min handia ematen dit. Gainera, kontraesankorrak diren gauzak bateratzen dituzte:
|
|
|
Hizkuntza ohiturak direla eta ez direla, lehen
|
hitza
nola esaten genuen eta horrelako gaiekin ere jardun genuen bueltaka; ezezagunekin izaten ditugun jarrerak; euskaraz ulertu bai, baina hitz egiten ez dakitenekin nola jokatzen dugun... Honekin lotuta itxura eta tokia aipatzen dira batik bat.
|
|
|
Harengana hurreratu eta, baretzen saiatu garenean, gizona isildu egin da. Jarraian, berba egiten hasi da,
|
hitzak
nola edo hala lotuz:
|
|
|
Hiriart Urruti eta besteak irakurri behar dira garai hartako trabesen ulertzeko, Alger ko brindisak ekarri zorabioaren neurtzeko, orduko artikuluak konprenitzeko gorri
|
hitza
nola infernuaren hondarretako sofre urrinari lotua den. Hotz ikarak bizkarrean edo irri karkailaz irakurtzen dira Jauffrey eta Diharazarriren arteko pataska ezin pentsatuak.
|
|
2015
|
|
|
Adibide xume bat jarrita, oso arrunta da gure artean eztabaidatzea, adibidez, ea Xarrittonek lapurterari ematen dion pisua ematea ondo ote dagoen euskara batuaren bidean (hots, giputz zentrismoaren zama edota ezinbestekotasuna, noren ahoan zer), edo oraindik arruntago, canciller (es)/ chancelier (fr)/ chancellor (en)/ cancellarius (lat)
|
hitza
nola eman behar den euskaraz, edo antzeko kontuak, eta ez, adibidez, noiz eta zertarako behar dugun euskaldunok hitz hori erabili. Zeren batzuek halako kontuez hitz egin eta idatzi nahi izaten baitugu, ez soilik agindupeko itzulpen apaingarrietan.
|
|
|
Izan ere, ez nekien Jérômeren
|
hitzak
nola irakurri behar nituen. Bide hau guztia, zioen, egunsenti batean amaitzeko.
|
|
|
–A, bai. Baina ez nauk akordatzen
|
hitzak
nola diren. Gordeta izango ditiat.
|
|
|
Poeta sinbolistek eta surrealistek sorginduta, haien mailara iritsi nahi du, baina irudiak baliatuz. Poetek
|
hitzak
nola, hala Magrittek irudi prototipikoak. Bizitzaren misterioaz ohartarazi nahi gaitu, ez ikuspuntu erlijiosotik?, eta horretarako ordena naturala aldarazi zuen objektuen esanahi ikonografikoa itxuraldatuz.
|
|
2016
|
|
|
Andre Izagirre Dede ren lekukotasunak milaka preso eta deportaturena ere islatzen du; hara bere
|
hitzetan
nola utzi zuen: " Hau ene historia da, iragan ditudan memento txar guziekin.
|
|
|
Fitxa guztietan aurkituko ditugu euskarazko eta gaztelaniazko formak. Horrekin batera, fitxa gehienetan plater izenak daude,
|
hitza
nola erabil daitekeen erakusten dutenak».ETB sortu eta gutxira hasi ziren sukaldaritza programekin. Aurrenekoa 1984an aurkeztu zuen Hasier Etxeberriak:
|
|
2017
|
|
|
Askotan, manipulatuta dagoen gehiegizko informazio horrek ezkutatu egiten dizkigu pertsona batek izan ditzakeen kezkak eta arazoak, muinak. Guretzat hitzak oso garrantzitsuak dira, eta emanaldian gaur egun
|
hitzak
nola erabiltzen diren hausnartuko dugu. Askatasuna, maitasuna, justizia edo herria gai potoloak dira pertsonentzat, eta gaur egun oso higatuta daude; izan ere, publizitate agentziak erabiltzen du askatasuna autokarabanak saltzeko, banku batek iraultza erabiltzen du eta ultraeskuina askatasunaren jagole moduan agertzen da.
|
|
|
Hiru antzerki labur dira. Urak ttiki dire, Lur azpikoak eta Talaka?, absurdoaren lerrokoak denak, eta dosi sozial eta politiko altua daukatenak. Absurdoaren erremintak modu aberats eta zainduan baliatzen ditu egileak, hala
|
hitzari
nola antzerkiaren beste zeinuei, hala nola argiari, indar handia emanez.
|
|
|
Nabarmendutako
|
hitza
Nola dago osatuta?
|
|
|
Nabarmendutako
|
hitza
Nola dago osatuta. Hitz elkartua, eratorria edo mailegua da?
|
|
|
Joan diren aldietan (ikus HERRIAn, 2016ko azaroaren 24ko eta 2017ko urtarrilaren 19ko kronikak) entseatu gira ulertzen zer den" genero teoria" eta zergatik Frantses Aita Sainduak hain gogorki salatu duen. Oroitaraz dezagun bi
|
hitzez
nola, ideologia horren arabera, gizakiaren sexual izaera ez dela bere sexu biologikoaz dependitzen, baina norbera zertara isuria sentitzen denaz baizik," generoa" deitua, bakoitzak hauta lezakeena. " Sexu" hitza baztertzen du," genero" hitzaz ordaintzen, sexu biologikoari ez begien edo ileen kolorea baino inportantzia handiagorik emanez.
|
|
2018
|
|
|
Hala nola erranez Korsikak hartze duen legezko ezagupen berezia Frantziako lege nagusian sartzen ahal litakeela... Nola sartzen ahal litakeen eta zoin
|
hitz
nola itzulikatuz. Hori ondoko egunetan ikusi behar...
|
|
|
emakumea?.
|
Hitzak
nola trukatzen diren, halaxe trukatzen dira emakumeak ere, eta, hitzak bezala, emakumeak ere zeinuak dira. Les structures élémentaires de la parenté liburuaren azken aurreko paragrafoan, dena den, Lévi Straussek esaten du emakumeak zeinu hutsak (jabetza hutsak) ez ezik pertsonak ere badirela, eta beste testuinguru batean ere agertzen da dilema hori, izaki jakin bat jabetza soila den edo ez den planteatzen duena:
|
|
|
Dena litzateke errazagoa ariketa total honi neure orduak, neure urterik onenak eskaini behar izan gabe? Zoriontsuagoa nintzateke besteek sortutakoarekin jolasten, momentuak gozatzen, momentuak sufritzen, momentuak ahazten, momentuak gogoan hartzen, gerora
|
hitzez
nola geratuko liratekeen pentsatu gabe. Erantzuna bai dela susmatzen dut baina ez du inportantziarik, bulkadak ez baitira libreki aukeratzen.
|
|
|
Bazterreko mahai baten aurrean, mami gutxiko gizon mehe bat zegoen eserita, trajea hamaika tokitan zulatua eta hamaika aldiz ostera ere josia, eskutitz bat idazten diru truke, idazten ez zekien marinel baten izenean. Marinela aldamenean zeukan, papereko hizkiei begira ezer ulertu barik, Calaiseko taberna batean lan egiten zuen neskame bati maitasuna adierazteko
|
hitzak
nola aurkitu ez zekiela. Tabako usaina nagusi zen tabernan, kolonia merke eta puzker kiratsarekin nahasia.
|
|
|
Goizegi da erkin
|
hitza
nola kutsatuko den jakiteko, hizkuntzaren historia txikian nola finkatuko den. Baina argi geratu da Barakaldoko ilaran itxaroten egon ginen inurriei eta, baita, informazio teknologien bidez indartsu hitz egin zuten txindurri, xinaurri eta txingurriei BECeko hitzek egin egin gintuztela.
|
|
|
Ahoko dardara inkontzienteak ez dio hitzak artikulatzen uzten, soinuak besterik ez zaizkio irteten arnasaren berotasun bustiarekin. Belarria bere ezpainen alboan jarriz gero, “aita”
|
hitza
nola ahoskatzen saiatzen den entzun daiteke, baina ez da gai a-ren ostean, i esateko. Negar zotinak eteten du.
|
|
2019
|
|
|
Halako eskutitzek antz handia dute bihotzeko, sua? hauspotuz neska nerabeek elkarri idatzitakoekin; nerabeenak ez dira hain ausartak, herabeagoak baizik, eta prostitutenak, berriz, sentimenduen barren barreneraino doaz, hala
|
hitzetan
nola egintzetan. Argi ikusten da zein garrantzitsua den, neska laguna?
|
|
|
Hankarteko usategiak Perruno hizkuntzak usain handia du. Maskota honek giza jariakinak askatzen ditu, gizakiok
|
hitzak
nola erabiltzen ditugun, hau da, beste jaiokide batzuekin komunikatzeko. Beste animalia baten ipurdia usaindu edo muturra belarrien inguruan igurzten duenean gertatzen da.
|
|
|
Ba, garitate deitzen zioten orduko errezo jenero horri; bai, garitate, garien garai itxaropentsuena orduantxe egokitzen zelako parean. Pentsa gari
|
hitza
nola daukagun letaniadun errezoak adierazteko. Mami onekoak izan behar, derrigor, kyrieleison garitate deitu haiek.
|
|
|
Aita Zabalari Jesusen Lagundia ad maiorem Dei gloriam osatzen ari den bildumaren elemenia etorri zaio burura, baina beste zerbait esan nahi du inperio zentralaren lege zaharrean; alegia, zeruaren azpian dauden gauzen kopurua zehazki, zeren eta Txinako idazle klasikoek diotenez, 100.000 omen dira guztira. Izena duen oro, izan ere, ba omen da; beraz, hala
|
hitzak
nola gauzak zenbaki berean bat etorri izana zorioneko zantzua iruditu zaio Wei Fulong agurgarriari. Are gehiago kontuan hartuta zoriona ere azaltzen dela ideograma horren adieren artean.
|
|
2020
|
|
|
Garunak musika eta
|
hitzak
nola bereizten dituen argitu dute
|
|
|
Hitz inguratuen aitzineko
|
hitzak
nola deklinatuak dira?
|
|
|
ZURRIOLAko Antzerki Eskolak bertsio bat egina du bere maneran," Bernarda klownaren etxea" deitu duena, ironia, irria eta alegrantziaz desformatuz obra originala. Huna beren
|
hitzetan
nola aurkezten duten obra hau: " Bernarda Albaren Etxea, klown estiloan landu bertsio bat da.
|
|
2021
|
|
|
32.9d Bestalde, konparazioa barik banakaritzako juntadura adieraz dezake forma bi hauekin eginiko egiturak ere, itxuraz konparazio egitura duten beste batzuek bezala: Guztiak ito ziren, hala zaharrak, nola gazteak, hala gizonak, nola emakumeak (Agirre Asteasukoa);
|
Hitzak
nola batzuentzat hala besteentzat izan ziren (Beobide); Kargu handiko lagunkideak, hala bat nola bestea (Xalbador); Agintzen zizkioten gauza denak egiteko gertu, nahiz urian nahiz etxean, nola soroan hala mendian (Agirre); Hala Probintzian, nola Nafarroan, eta ere gehiago Bizkaian[...] hitz asko laburtzen dira (Kardaberaz).
|
|
|
Perpaus horietan gogor, zorrotz eta argi
|
hitzek
nola galdetzaileari erantzuten diote eta ondo, ederki edo beste moduzko adberbioek bete dezaketen lekua betetzen dute. Hona, nahi izanez gero, horrelako erabilera ager dezaketen izenondoen zerrenda laburra:
|
|
|
2.4f Esana dugun bezala, gramatikak hizkuntzaren antolamenduaz dihardu: hitzen egituraz arduratzen da,
|
hitzok
nola elkartzen diren, gero eta egitura konplexuagoak sortuz, eta egitura hauek zer nolako esanahia duten esanaz. Eginkizun hori modu egokian betetzeko, atal berezietan banatzen da gramatika:
|
|
|
morfologia hitzen egituraz eta osaeraz arduratzen da (eman go n i e ke, ema te-ko rik ez dut, egin kizun, egi le, egin behar, des egin...). Sintaxiak, berriz,
|
hitzok
nola elkartzen diren, zein hurrenkeratan ezartzen diren eta batak bestearekin zer nolako erlazioa duten esaten digu: * Eginkizun horrek emango nizkioke egileei vs Eginkizun hori emango nieke egileei, adibidez.
|
|
|
Izan ere, zuek ere sortzaile bihurtuko zarete errutinaren amaieran, eta horretarako garrantzitsua da hitzak bere indarra nola lortzen duen ikustea. Bada, idazleek zer transmititu nahi zuten ikusita, guri zer sentiarazi diguten, edo zein baliabiderekin sortu diren ikusi ostean, orain,
|
hitzak
nola sortu eta irakurri ikusiko dugu. Gogoratzen duzue egin genuen poemen errezitaldia?
|
|
|
pertsona batzuk gehiago dira azala arima baino. Euskaraz azala
|
hitzak
nola funtzionatzen duen ikusita, esango nuke, hala ere, azala behar dela prestigiozko idazle askok idazten duten bezain modu epidermikoan idazteko.
|
|
|
Eta orain, axola zidan, hara. Eta aitor dizut, zuri dagokizunez, ilobatxo, axola didala orobat zuk nire
|
hitzak
nola hartuko dituzun, baina horrek ez nau isilarazten, ikusten duzunez; beharbada, nire baitan pizten ari den sentiberatasun berri hau hutsaren pareko delako. Orduko hartan, amorru apur bat ere eman zidan sentipen horrek, ez bainuen sentimendu kontuetan melenga izan nahi; literaturan gorroto dut biguntasuna, baina onar dezaket testu zoragarri baten barruan badago; bizitzan, ordea, bigunkeriak ez du ezer zoragarririk izaten alboan.
|
|
|
Bertze bilakabide bat da J> X> Tx, azkenekoa (X Tx) gaztelaniaren ondorioz (Xakagorri Jakagorri; Xakatxuri Jakagorri), (Txakagorri Jakagorri; Txakatxuri Jakatxuri). Azkenik, bilakabide bat ez dago ongi azaltzerik, hain zuzen ere, Zugar
|
hitza
nola igaro den zumar (ro) ra (zugarro> zubarro> zumarro).
|
|
2022
|
|
|
Hasi ginenean, lehenengo erronka izan zen definitzea zer den naturaren balioa, asko baitaude, eta askotarikoak baitira. Ekonomian, antropologian, giza zientzietan... hainbat diziplinatan balio
|
hitza
nola kontzeptualizatu duten ulertzea eta sintetizatzea izan da gure lanetako bat.
|
|
|
Baina emanaldiari ekiteko ezinbestekoak izan genituen aurreko aste eta hilabeteetako lanak hitzaldien gaiak aukeratzeko, ikuspuntua eta tonua erabakitzeko. Hiru minutuko hitzaldi baten ideia bizi baten argi txinparta nola eskaini gogoetatzeko, geure
|
hitzetara
nola ekarri asmo handi eta izpiritu onez beterikoak. Nola hurbildu gure ondora gizartearen ardura nagusi korapilatsuak.
|
|
|
Begira azpiko
|
hitza
nola osatua den, eta atzizki bera baliatuz hitzak sor itzazu. euskara duena euskalduna bizarra duena dirua duena mustatxa duena bizirik iduri duten marrazkiak marrazki
|
|
|
Gero aztertu ditugun itzulpenean ere, ikusiko dugun bezala, bada Larramendiren hitzen moldaketarik. Hortik kanpo ere, andoaindarrak zientziarako
|
hitzak
nola eratu dituen azaltzen duenean, esate baterako, Jaincoquindea, Eraquinduna eta Izarquindarra bezalakoak ematen ditu (HH, I, xlviii xlix). Belak, horiek jasotzeaz gain, hurrenez hurren Jincokinzia, ekinkinzia eta izargunzia dakartza (HB, III, 454), atzizki bera emanez Larramendik atzizki diferentekotzat dituenendako.
|
|
|
Gaskoiari (biarnesari bereziki) aitortzen zaio euskararen adstratu izatea eta euskara substratutzat izatea, alegia, euskal komunitatearekin harremanetan bizi izatea eta, gainera, euskaraz mintzatzen ziren komunitateetatik sortu izana. Fonetikaz, antzekoagoa izan zaigu gaskoia (okzitaniera) frantsesa baino, eta hala
|
hitzak
nola izenak sortzeko iturburu emankorra. Euskarak, bada, Erdi Aroan ugari edan du hizkuntza hartatik askotariko onomastika osatzeko orduan, bereziki erdialdeko eta ekialdeko lurraldeetan.
|
|
2023
|
|
|
Sar hitza denboran, haurtzaroa eta nerabezaroa garaiak
|
hitzen bitartez
nola kalifikatzen ahal diren galdetu die burasoei. Nerabezaroa, desoreka pasaia bat da familiarentzat, garapen fase horrek beldur eta kezka anitz iratzartzen ditu, ber momentuan, identitate eraikitze momentu azkarra da, esperientzia berriak egiten dira, familiatik haratago ikusten direnak.
|
|
|
Baina ezin da esan nola egiten den neskatxa bat. Ez dago
|
hitzik
nola egin zenuen kontatzeko, lurrak zuhaitzak eta zuhaitzek adarrak eta adarrek fruituak eta fruituek haziak egiten dituzten bezala egin zenuelako. Ilunpean.
|