|
2000
|
|
|
Gure eguneroko praktikan bakoitzak ikusi du
|
hitzak
nola erabiltzendituen: Euskal Herria, Euskadi, Pars Vasco, Pays Basque.
|
|
2002
|
|
|
Euskal
|
hitzak
nola idatzi behar diren eta, ez dakizu zuk zer nolako goiti beheitiak izan ditugun gure hizkuntzarekin, eta ez bakarrik euskalkiak eta mintzairak direla eta, molde desberdinak erabiltzen genituelako, batzuetan elkarren artean ulertzea eragozten zutenak. Hori zen arrazoietako bat, nahiz ez bakarra, eta ez menturaz garrantzizkoena, aspaldiko kontua baldin bada ere.
|
|
2003
|
|
|
" Guretzat ez zen arazo bat musika hori euskal hizkuntzarekin uztartzea. Egokitzea besterik ez zen,
|
hitzak
nola ahoskatu, hitzak musikarekin nola lotu. Nik ulertzen dut garai hartako bertsolari edo kantari tradizional bati zaila egitea rocka eta euskara batera entzutea.
|
|
2004
|
|
|
Informazioa berehala gezurtatu dute bai PSOEtik eta baita Batasunetik ere. Xabier Arzalluzen
|
hitzak
nola interpretatu behar diren sukalde lanetan ari direnek jakingo dute hobeto, baina PSOEk horrelakorik ez duela egingo azpimarratu du eta Batasunak hori Aljerreko eredua dela aipatu du, dagoeneko ezker abertzaleak baztertua duen negoziazio eredua. Etengabe Madrilera begira aritzeko garaia iragan dela esan da Batasunetik, eta irtenbidea Euskal Herriko alderdien artean adosten dena aurrera eramatea dela.
|
|
2007
|
|
|
Eskual
|
hitzak
nola errechkiago eta hobeki ikasi, 1962, 279 orr. Ihardespena (P.
|
|
2008
|
|
|
Erdarazko interfazeak ezarritako arauetara makurtzen da. Erdarazko
|
hitzak
nola hala euskarazkoez ordezten ditu.
|
|
|
Hitzaren mugak ez dira zehatzak: haurrarentzat zaila da
|
hitzak
nola bereizi behar diren ulertzea. Batzuetan, gutxiegi bereizten dituzte:
|
|
|
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiatala 58
|
|
|
4.23 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen estatistiko deskribatzaileak, hilabeteka (16 hilabete) 59
|
|
|
4.24 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko baiezko erantzunen ehunekoak itemka eta hilabeteka (16 hilabete)... 61
|
|
|
4.12 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez bestekoak, hilabeteka (16 hilabete) 59
|
|
|
Bigarren KGNZ (16 hilabete) galdetegian ondoko ataletako puntuazioa biltzen da: lehen ataleko hitz zerrenda eta haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen, eta bigarren ataleko hitz amaierak, adizkiak eta esaldien konplexutasuna. Beheko 2.2 taulan ikus daitezke atalak eta zenbaketarako irizpideak (2 eranskinean dago ebaluazio orriaren eredua).
|
|
|
Haurrak
|
hitzak
nola esaten dituen (B atala)
|
|
|
4.5.2.2 Haurrek esaten dituzten hitzak ataleko Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiatala
|
|
|
4.12 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez
|
|
|
4.23 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen estatistiko
|
|
|
4.13 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez bestekoak, adinaren eta sexuaren arabera (16 hilabete).
|
|
|
4.24 taula. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko baiezko erantzunen
|
|
|
4.13 irudia. Haurrak
|
hitzak
nola erabiltzen dituen azpiataleko puntuazioen batez bestekoak, adinaren eta sexuaren arabera (16 hilabete). 60
|
|
2009
|
|
|
Arantzazuko Apaiztegian teologia irakasle hiru urte zeramatzanean gerturatu zen Villasante Euskaltzaindira, 1950 urte inguruan. Anjeles Sorazuren erlijio biziari buruzko tesia argitaratzeko bidean zuela-eta Bilbora moldiztegira probak zuzentzera joaten hasi zenean, Federiko Krutwigen Euskaltzaindirako sarrera hitzaldiaren berri izan zuen, gaia erakargarria egin zitzaion, kulturako
|
hitzak
nola erabili euskaraz, eta zuzenean Krutwigengana jo zuen.
|
|
|
Beste hizkuntza guztietan bezala, euskaraz ere errusierazko edo ukrainerazko
|
hitzak
nola idatzi jakin behar da, eta horretarako proposamena aurkeztu dio Akademiaren Exonomastika batzordeak Euskaltzaindiari, eta Akademiak onartu.
|
|
|
Jozank topaketetan, tresnak jotzeko trikimailuak ikasi dituzte gazteek zuzenean, talde ezagunetako musikarien bitartez. Ahotsa nola erabili eta kantetarako
|
hitzak
nola sortu ikasiko dute asteazkenean, 19:30ean, Bilborock aretoan, Zea Mays taldeko Aiora Renteria eta Kerobiako Xabi Fernandezekin.
|
|
|
Begira letra bakoitzak nola jokatzen duen. Begira
|
hitzak
nola sortzen ditugun. Begira ondoren, erdarako aditzen okerrak (verbos irregulares).
|
|
2010
|
|
|
Ez Dok Amairu zegoen: landutako gauzak,
|
hitzak
nola jarri pentsatzen zituen... Bat batean, berriro hasieretara itzuli zen:
|
|
2011
|
|
|
Krutwig-en ideietara Villasante hurbildu zen. Izan ere, azken honek 1950 urtean, Krutwig-en sarrera hitzaldiaren gaiaren berri izan zuenean egunkarian, hau da, kulturako
|
hitzak
nola erabili euskaraz, harengana aurkeztu zen. Artean Villasantek ez zuen Euskaltzaindiarekin harremanik, baina euskararen gaineko kezka bizia zuen, eta haren batasuna eta edozein gai lantzeko mintzabide bilakatzea nahi zuen.
|
|
|
Lehen etapak Hiztegi bat ondo erabiltzeko, ezinbestekoa da ordena alfabetikoa trebetasunez menderatzea. Ildo horretan, Lehen Hezkuntzako lehen urteetan hasten da trebakuntza, irakasleek alderdi hori sustatu baitezakete jolas eta jarduera errazak eginez ikasgelan, alfabetoa barneratu eta memorizatzeko eta hiztegietan
|
hitzak
nola kokatzen diren jakiteko lehen orientazioak lortzeko. Hiztegi bateko orrialdeetan hitz gidarien erabilgarritasuna ezagutu behar da Lehenik eta behin, ikasleek jakin behar dute hitzak lehen letratik abiatuta ordenatzen direla, eta, letra hori bigarrenarekin bat, bigarren letra kontuan hartzen dela, eta horrela hurrenez hurren.
|
|
2012
|
|
|
Ez dauka garbi zer kontatu nahi duen? ez dauka garbi
|
hitzak
nola josi ahal dituen, esaldi potenteak lortuta ere, ez dauka garbi esaldi horiek ze musika eskatu eta askatuko duten?
|
|
|
Jokoak letrak ikasteko modu atsegina dira,
|
hitzak
nola osatu eta nola ahoskatu ikasteko
|
|
|
Irakurtzen ikasteko jolasak material erabilgarriak dira haurrentzat eta haien gurasoentzat, eta zeregin garrantzitsua dute seme alaben ikaskuntzan. Hauek eskolara joan eta ikasketetan aurrera egiten duten bitartean, gurasoek letrak ikasten, bokalak kontsonanteetatik bereizten,
|
hitzak
nola osatu eta nola ahoskatu jakiteko aukera dute.
|
|
2013
|
|
|
Atera nahi ez dituen argazkiak atera beharrik gabe. Politikariek bere
|
hitzak
nola hartuko dituzten konturik egin gabe. Aspertu dela horrekin guztiarekin, eta libre aritu nahi duela.
|
|
|
honetan ere igarle izan genuen Txillardegi. Beste hizkuntza batzuetatik
|
hitzak
nola hartu erabakitzean, bi bide ikusten zituen: Leizarragarena (hau da, kultura hitzak bere horretan gordetzea, ezer aldatu gabe) eta Axularrena (euskararen senaren arabera egokitzea, alegia).
|
|
2014
|
|
|
Harengana hurreratu eta, baretzen saiatu garenean, gizona isildu egin da. Jarraian, berba egiten hasi da,
|
hitzak
nola edo hala lotuz:
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, ez nekien Jérômeren
|
hitzak
nola irakurri behar nituen. Bide hau guztia, zioen, egunsenti batean amaitzeko.
|
|
|
–A, bai. Baina ez nauk akordatzen
|
hitzak
nola diren. Gordeta izango ditiat.
|
|
|
Poeta sinbolistek eta surrealistek sorginduta, haien mailara iritsi nahi du, baina irudiak baliatuz. Poetek
|
hitzak
nola, hala Magrittek irudi prototipikoak. Bizitzaren misterioaz ohartarazi nahi gaitu, ez ikuspuntu erlijiosotik?, eta horretarako ordena naturala aldarazi zuen objektuen esanahi ikonografikoa itxuraldatuz.
|
|
2017
|
|
|
Askotan, manipulatuta dagoen gehiegizko informazio horrek ezkutatu egiten dizkigu pertsona batek izan ditzakeen kezkak eta arazoak, muinak. Guretzat hitzak oso garrantzitsuak dira, eta emanaldian gaur egun
|
hitzak
nola erabiltzen diren hausnartuko dugu. Askatasuna, maitasuna, justizia edo herria gai potoloak dira pertsonentzat, eta gaur egun oso higatuta daude; izan ere, publizitate agentziak erabiltzen du askatasuna autokarabanak saltzeko, banku batek iraultza erabiltzen du eta ultraeskuina askatasunaren jagole moduan agertzen da.
|
|
2018
|
|
|
Bazterreko mahai baten aurrean, mami gutxiko gizon mehe bat zegoen eserita, trajea hamaika tokitan zulatua eta hamaika aldiz ostera ere josia, eskutitz bat idazten diru truke, idazten ez zekien marinel baten izenean. Marinela aldamenean zeukan, papereko hizkiei begira ezer ulertu barik, Calaiseko taberna batean lan egiten zuen neskame bati maitasuna adierazteko
|
hitzak
nola aurkitu ez zekiela. Tabako usaina nagusi zen tabernan, kolonia merke eta puzker kiratsarekin nahasia.
|
|
2019
|
|
|
Hankarteko usategiak Perruno hizkuntzak usain handia du. Maskota honek giza jariakinak askatzen ditu, gizakiok
|
hitzak
nola erabiltzen ditugun, hau da, beste jaiokide batzuekin komunikatzeko. Beste animalia baten ipurdia usaindu edo muturra belarrien inguruan igurzten duenean gertatzen da.
|
|
|
Aita Zabalari Jesusen Lagundia ad maiorem Dei gloriam osatzen ari den bildumaren elemenia etorri zaio burura, baina beste zerbait esan nahi du inperio zentralaren lege zaharrean; alegia, zeruaren azpian dauden gauzen kopurua zehazki, zeren eta Txinako idazle klasikoek diotenez, 100.000 omen dira guztira. Izena duen oro, izan ere, ba omen da; beraz, hala
|
hitzak
nola gauzak zenbaki berean bat etorri izana zorioneko zantzua iruditu zaio Wei Fulong agurgarriari. Are gehiago kontuan hartuta zoriona ere azaltzen dela ideograma horren adieren artean.
|
|
2020
|
|
|
Garunak musika eta
|
hitzak
nola bereizten dituen argitu dute
|
|
|
Hitz inguratuen aitzineko
|
hitzak
nola deklinatuak dira?
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, zuek ere sortzaile bihurtuko zarete errutinaren amaieran, eta horretarako garrantzitsua da hitzak bere indarra nola lortzen duen ikustea. Bada, idazleek zer transmititu nahi zuten ikusita, guri zer sentiarazi diguten, edo zein baliabiderekin sortu diren ikusi ostean, orain,
|
hitzak
nola sortu eta irakurri ikusiko dugu. Gogoratzen duzue egin genuen poemen errezitaldia?
|
|
|
pertsona batzuk gehiago dira azala arima baino. Euskaraz azala
|
hitzak
nola funtzionatzen duen ikusita, esango nuke, hala ere, azala behar dela prestigiozko idazle askok idazten duten bezain modu epidermikoan idazteko.
|
|
|
Eta orain, axola zidan, hara. Eta aitor dizut, zuri dagokizunez, ilobatxo, axola didala orobat zuk nire
|
hitzak
nola hartuko dituzun, baina horrek ez nau isilarazten, ikusten duzunez; beharbada, nire baitan pizten ari den sentiberatasun berri hau hutsaren pareko delako. Orduko hartan, amorru apur bat ere eman zidan sentipen horrek, ez bainuen sentimendu kontuetan melenga izan nahi; literaturan gorroto dut biguntasuna, baina onar dezaket testu zoragarri baten barruan badago; bizitzan, ordea, bigunkeriak ez du ezer zoragarririk izaten alboan.
|
|
2022
|
|
|
Gero aztertu ditugun itzulpenean ere, ikusiko dugun bezala, bada Larramendiren hitzen moldaketarik. Hortik kanpo ere, andoaindarrak zientziarako
|
hitzak
nola eratu dituen azaltzen duenean, esate baterako, Jaincoquindea, Eraquinduna eta Izarquindarra bezalakoak ematen ditu (HH, I, xlviii xlix). Belak, horiek jasotzeaz gain, hurrenez hurren Jincokinzia, ekinkinzia eta izargunzia dakartza (HB, III, 454), atzizki bera emanez Larramendik atzizki diferentekotzat dituenendako.
|
|
|
Gaskoiari (biarnesari bereziki) aitortzen zaio euskararen adstratu izatea eta euskara substratutzat izatea, alegia, euskal komunitatearekin harremanetan bizi izatea eta, gainera, euskaraz mintzatzen ziren komunitateetatik sortu izana. Fonetikaz, antzekoagoa izan zaigu gaskoia (okzitaniera) frantsesa baino, eta hala
|
hitzak
nola izenak sortzeko iturburu emankorra. Euskarak, bada, Erdi Aroan ugari edan du hizkuntza hartatik askotariko onomastika osatzeko orduan, bereziki erdialdeko eta ekialdeko lurraldeetan.
|