|
2013
|
|
|
Vizcainok 1596an erasoa pairatutako tokian, indioek gogor hartu zituz* Hainbat nazionalitatetako piratei, hala holandarrei nola ingelesei, izen hori ematen zieten aborigenek. Ez da ziurra
|
hitzaren
jatorria. Teoria batek dio speak in English etik datorrela, alegia, piratek indigenen aurrean errepikatzen zuten agindutik. ten Iturberen gizonak ere, baina hauek Kaliforniako lurretan ezagutzen ez zen arma baten jabe ziren:
|
|
2017
|
|
|
Bordalatzu (Borore erreka); borda+ lats, agian. Adibide gutxi dira, eta ez dago garbi
|
hitzaren
jatorria. Frankoen hizkuntzatik eratorritzat jotzen dute autore batzuek. erri.
|
|
|
Wagnerren figuraren eta obraren mireslea, lan asko egin du jakintsu alemanaren obra itzultzen, editatzen eta zabaltzen. Ez da hipotesietan busti zalea
|
hitzen
jatorri zehatza igartzeko orduan, eta" preromano" terminoa erabiltzen du ia beti, latina islan sartu aurreko berbez jarduterakoan.
|
|
|
Gainera solum ek ez du laborantza lurra esan nahi. Azaldu dugu (h) obi eta goba
|
hitzen
jatorriaz Blascok duen iritzia. 3) tu adizgilea ere latinetik hartua omen, partizipiotik hain zuzen.
|
|
|
Etimologiak ez baizik eta
|
hitzen
jatorrian gorderik egon daitekeen sistema aurkitzeak akuilatu ohi du idazlea, hitzak pentsamenduari norabide batean edo bestean jartzeko aukera emango balio bezala.
|
|
2019
|
|
|
Esate baterako, tratatu enpirista zabala idatzi zuen John Lockek, jabetza pribatuaren genesia situazio biblikoetan oinarritzen du, gizakiaren egoera isolatua (egoera naturala) aipatuz eta jainkoaren
|
hitza
jatorri duen eskubide naturala inposatuz. Egitura enpirikoa izan dezaketen argudioak baino, arrazoirik ez duen eta hil zorian dagoen animalia baten azken hasperenak dirudite bere enuntziatuek:
|
|
|
Bada, nahiz eta iraganeko aditz aldia" min hartu dut" belaunaldiaren ondorengoek indarrean jarri zutelakoan egon, ibili gara zen
|
hitzaren
jatorria aztertzen. Ikusi dugu belaunaldi horren arbasoek" DA" mundua baino ez zutela ezagutzen; existitzen zena, ikusten zutena" DA" zen.
|
|
|
Mitxelenak, ordea, L. Nuñez Astrain78en arabera,
|
hitzaren
jatorria egokiro azaltzen ahal zela asciola hitzetik.
|
|
|
Egia da ez dakigula zein azalpen izan zen lehenengoa eta zein azkena; hala ere, paragrafo horietan garbi ikusten da Mitxelenak ez zuela batere garbi zein zen aizkora
|
hitzaren
jatorria.
|
|
|
Adibide hauekin nahiko daukagu
|
hitzen
jatorria azaltzea zenbateraino zaila den erakusteko. Geratzen zaiguna labur labur erratea azalpen hauetatik atera dezakeguna:
|
|
|
Hortik aparte,
|
hitzen
jatorriaz aritzean, arrasto pila bat atera daitezke eta batzuk oso interesgarriak, gainera. Hitzak nondik nora joan diren aztertzerakoan, hizkuntzalariak buru belarri ibili dira bideak jorratzen eta sekulako emaitzak jaso dituzte, hala nola, zer hitzak sartu ziren euskaran azken milurteko honetan, zer hitzak izan ziren zuzen zuzenean latinetik hartuak, eta, saiatu ere saiatu dira, zer hitzak sartu ziren euskaran hizkuntza indoeuroparrak Europara iritsi baino lehen, bai; baina, euskararen jatorriari buruz zer?
|
|
|
NTMk dio,
|
hitzaren
jatorria, aurki, erromatar aurrekoa dela; Corominasek, gai hau xehe xehe ikertu omen zuenak, frogatzen omen duela hitzaren hedadura Iberiar Penintsulan zehar (Palentzia, Kantabria,...) eta, bukatzeko, euskarak, aurki, gazteleratik maileguan hartua duela. Administrazioaren eskutik, beharbada, erantsiko nioke nik.
|
|
|
" Soroa larre [lieco] utzirik, larrez (laharrez) betetzen da", esaten dugu. Lar (lahar) eta larre
|
hitzak
jatorrian oso gertukoak izan zirela emango luke. Ikus LARRATZEKO ETXE ALDEA.
|
|
2020
|
|
|
Bitxia da" estraperlo"
|
hitzaren
jatorria. Straperlo markako erruleta elektrikoaren inguruan Espainiako Bigarren Errepublikan gertatutako eskandalu politikotik dator.
|
|
|
Zeren horretaz ari bainintzen. Pentsa dezagun aurrena
|
hitzaren
jatorriaz, nondik datorren. Zalantzarik gabe, geometriatik.
|
|
|
|
Hitzaren
jatorria eta balioa ezagutzeko, igual komeni da XIX. mendean Mitteleuropa zer izan zen errepasatzea. Claudio Magrisek, esate baterako, ondo bereizten ditu Rin ibaiaren lurraldea eta Danubio ibaiarena.
|
|
|
158. Kuli: cooli ingelesez, baina
|
hitzaren
jatorri etimologikoa ez da ondo argitu. XIX. mendearen erdialdean India edo Txina aldean kontratatutako zamaketari eta langileei ematen zitzaien izena.
|
|
2021
|
|
|
" Pedagogo"
|
hitzaren
jatorri etimologikoa Grezian topatzen dugu, paidos (‘ume’) eta agogos (‘zuzendu’, ‘eraman’) hitzek osatzen baitute. Horrenbestez, gaur ez bezala, antzinako Grezian pedagogo hitzak erreferentzia egiten zion umeak eskolara edo didaskaleiara eramaten zituen esklaboari, den denak esklaboak ez ziren arren.
|
|
|
Bikarioa gotzain edo apezpikuaren laguntzailea da eta apezpikua bera da bikarioak izendatzeko ardura daukana; azkenik, apezpikuaren lana bere ardurapean dauden (lur-zati jakin bateko) apaizak zaintzea da. Izan ere," apezpiku"
|
hitzaren
jatorria den latinerako episcopusek honako hau adierazten du: " zaintzaile"," zaindari"," begirale"," ikuskari" edo" ikuskatzaile", besteak beste.
|
|
2022
|
|
|
Otordu nagusien arteko janari arina.
|
Hitzaren
jatorria agerian da: " afari legekoa" esaerak, belarri erdaldun edo euskaldunak entzun eta bat batean erdaratu duena baizik ez da.
|
|
|
Janari arina, otordu nagusien artean egiten dena.
|
Hitzaren
jatorria izan liteke euskarazko" hamarretako"," hamaiketako" etab., erdarara pasatzean, amaiera ulergarriek soilik iraun izanaren ondorio. sin: artopil.
|
|
2023
|
|
|
Errituak eta kantek ura eta urtearen arteko lotura zuzena agerian uzten dute, filologoek ere baieztatzen dutena. Urte
|
hitza
jatorrian izango litzateke euri sasoia edo mendietako elurraren urtze aldia. Laburbilduz, bizitzarako ezinbesteko elementua den ura irizpide nagusia zen denbora neurtzeko, eguraldiak, ur aroak, denbora zuen definitu.
|