Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 31

2003
‎Era bitara darabiltzan hitzak gaur ohi den erara ipini ditugu. Hala:
2004
‎Eta kalean ere, errebeldea zen adierazpen oro, abertzaletasunezkoa bezala komunista, oso estalita zegoen. Gogoan dut eskolan ezagutu nuela, Donostiako josulagunen kolegioan, Rafa Albisu eta nire orduko 13 urte haietatik gogoan dut geratu zaidala bere hitzek gaur euskalduntasuna izendatuko genukeen zera bat adierazten zutela, ez nuke esango abertzaletasuna, honetaz ez zen-eta hitz egiten.
2005
‎Horrela, zoritxarrez, Espainia Espainia da eta ez dago ez bere azpian, ez parean, bere mendeko ez den errealitaterik. Zertarako gogoratu gaztelerazko literatur tradizioan nazio hitza gaur Espainia deitzen den errealitate horretako lurralde eta giza komunitate askori egotzi zaiola, edo hitzak kontzeptu politikoaren konnotazio nabarmenak izan arren jatorriarekin zer ikusi gehiago duela beste ezerekin baino. Bai, bai, ados, jaiotzea dela seguruena gure ekintza politikorik garrantzitsuena.
2006
hitzez gaur nola esan
2008
‎Honorato, eskolan urtebete egin ondoren, bigarrenari ekiten ari zitzaiona? eta noiznahi mintzatzen zena, don Hipolitok irakatsiaren ildotik, ongi idazteari eta ongi irakurtzeari zegokièn onuraz, baita gaztelania ongi ikasteari zegokionaz ere, halako moldez, non egunean egunean aditzera ematen baitzien anaiei eskolan ikasia, gaztelaniazko bizpahiru hitz gaur, hiruzpalau bihar?, Nazariok, anaietan zaharrena zen arren, adi adi entzuten ziona, baita Ismaelek ere. Sortu ere, sortzen ziren hiru anaien artean halako solasaldi batzuk, zeinetan, noizean behin, aitak ere parte hartzen baitzuen, honek ere semeei irakatsi nahi baitzien, antza, gerraren joan etorrietan ikasitakoa, bere jakituria gaztelaniazko hitz urri batzuetara mugatzen bazen ere.
‎Hor ditugu nafar euskalkien eta herri hizkeren lexikoa biltzen duten hiztegiak eta hitz bildumak. Resurreccion Mª Azkueren eta bere laguntzaileen lanari zor diogu gehienbat nafarrok geure altxorreko hitzak gaur egungo hiztegietan agertzea. 50 herritatik gorako hitzak bildu zituen eta,
‎Denak ez dira, ordea, buru hiltzaileak. Betidanik izan dira lehen kristauak sekta bateko kidetzat hartzen zituzten Antzinako Erroman, baina sektak, hitzak gaur egun duen esanahiarekin, 1960ko hamarkadan sortu ziren AEBetan. 1978an gertatutakoak estatubatuarrak eta mundu osoko herritarrak asaldatu zituen, eta gobernuak sekten botereaz jabetu ziren.
‎Ez zihoan, baina, oinutsik eta esku hutsik, etxe etxekoa baitzuen erreferentzia: Honorato, eskolan urtebete egin ondoren, bigarrenari ekiten ari zitzaiona... eta noiznahi mintzatzen zena, don Hipolitok irakatsiaren ildotik, ongi idazteari eta ongi irakurtzeari zegokièn onuraz, baita gaztelania ongi ikasteari zegokionaz ere, halako moldez, non egunean egunean aditzera ematen baitzien anaiei eskolan ikasia –gaztelaniazko bizpahiru hitz gaur, hiruzpalau bihar–, Nazariok, anaietan zaharrena zen arren, adi adi entzuten ziona, baita Ismaelek ere... Sortu ere, sortzen ziren hiru anaien artean halako solasaldi batzuk, zeinetan, noizean behin, aitak ere parte hartzen baitzuen, honek ere semeei irakatsi nahi baitzien, antza, gerraren joan etorrietan ikasitakoa, bere jakituria gaztelaniazko hitz urri batzuetara mugatzen bazen ere.
2009
‎Maketo hitza gaur tabu da. Arrazismoa omen da?
‎demagun, Lexikoaren Behatokia. Hedabideetan hitzek gaur egun zer ibilbide egiten duten aztertzen duen Behatokia, dela Berria n, ETBn, Argia n eta abarrean. Adi egon behar dugu lexikoaren ikuspegitik hitz berriak nola sortzen diren.
‎Krisiak aukera itzela ematen digu telekomunikazioen alorrean lan egiten dugunoi, orain berritzen ez bada, hiltzen delako, esan zuen asteartean Anand Chandrasekher Inteleko zuzendariordeak. Haren hitzetan gaur egungo sakelakoen ereduak 2010 urtera arte iraungo du, eta urte horretatik aurrera, hirugarren belaunaldikoak nagusituko dira merkatuan. Berrikuntza horien guztien artean, ordea, izan da teknologiaren aldeko apustua kritikatu duena, batez ere Googlek eskuko telefonoentzat sortu duen sistema eragilea, Android.
‎mangak, adibidez, ezaugarri berezi batzuk biltzen ditu eta ez du zertan jatorria Japonian izan, Frantzian ere" mangagile" (mangaka, japonieraz) zenbait aurkitu baitaitezke. Komiki hitzak gaur zentzu zabalagoa du, ez da super heroietara mugatzen.Dena dela, garai hartan oraindik ere gutxi ziren komikiak irakurtzen zituzten helduak. Eta zale gazte horiek heldu egiten ziren pixkanaka!
2010
‎Irigoien da faborito nagusia, baina azkenaldian pattal samar ibili da eta baja izango den zurrumurrua ere ibili da. Urola Kostako Hitza gaur goizean Irigoienekin hitz egiten saiatu da baina ez du lortu, hala ere jakin du txapelketara joatekoa dela.
‎ikusten dut El Correo gauza onerako. Ez al dira hitzok gaur egungoen berdinegiak. Paranoiko bihurtu naiz??.
‎Izenaz has gaitezke. Arabierazko al funduk hitzak gaur, ostatua, hotela esan nahi du, baina Erdi Aroan merkatariei ostatu eman eta haien zamariak (gamelu, zaldi, astoak...) babestu eta garraiatzen zituzten salgaiak gordetzeko ostatu aterpe bereziak adierazteko erabiltzen zen hitz hori, persierazko karawansar bezala. Ekialdean oraindik horrelako eraikin zahar batzuk ikus daitezke, esaterako, Israelgo iparraldeko gaurko Akko n (ar.
‎Niri ez dagokit lehen hitzak gaur esatea, gure Sustapen Zuzendari berriari baizik. Koldo Oleaga da eta suposatzen dut ezagutzen duzuela.
2012
‎Batzuetan serio, bestetan umorez... Hitzak gaur baino balore gehiago zuen. Aurrerapenaren izenean egin dugun mundu madarikatu honetan jendea geroz eta bakartiago bizi da.
‎Galdera Iraultza hitza gaur egun ez da aipatzen zure gazte denboran bezala. Nola ikusten duzu kontzeptu hori 2003an?
2013
‎“Natural” hitzak gaur, alaitasunik handienarekin, milaka elikagai osagarri, nutrizio gehigarri, landare oinarriko produktu eta abarrekin batera dator. erredurak “eta propietate osasungarriak dituzten gainerako substantziak.
2016
‎«Berlingo kaleetan barna iragan gunean dabiltzan jatorri ezberdineko bost ezezagun erretratatu nahi izan ditut», dio Oleagak. Horietako bat Siriako errefuxiatu bat da, eta haren hitzen bidez gaur gaurko gai bat plazaratzen du dokumentalean. Off eko ahotsean entzuten dira, bestetik, Agirreren 1941eko egunerokoaren pasarteak.MARKAK Gernikako bonbardaketa Igandea, 22:15ean.
‎Olerki libertarioak, François Villon Erdi Arokoaren ildokoak, Georges Brassens batek ukatuko ez zituenak. Bizimolde xumetako laborarien xantrea ginuen Gaston Couté, guk osoki ezezaguna, alta duela mende bat baino gehiagoko haren hitzek gaur egun ere indar handia lukete. Absenta edariak eta tuberkulosiak eraman zuen gazterik xantre anarkista.
2020
‎Paradigma horren frakasoa ez ezik, sistemaren injustizia bihozgabea agerian geratu da pandemiak eragin duen lurrikaran (zentzurik beteena hartzen du lurrikara hitzak gaur egungo testuinguruan); zer esanik ez, izurriteak zahar etxeetan egin duen sarraskian. Egoitza horietako langileen borroka luzeak etorri zaizkigu gogora; lan baldintzei buruz haiek egindako salaketak frogatuta ikusi ditugu, modurik gordin eta mingarrienean.
‎Uste dut froga daitekeela, gure lexikografoen aurreiritzi etimologikoaren kontra, ez genuela esaten" agindu txoria", baizik eta" haindu txoria". Eta, hitza gaur eguneko literaturan guztiz ezezaguna delarik, eta ahozko erabileran ere desagertzen ari denean, zeozelan esateko, lexizidio nahi gabeko baten aurrean gaudela.
2021
‎Bellak badu anekdotarik. " Hemen jende asko ez da euskaraz bizi, eta hitza gaur egun itsusi samarra bada ere, jendea kutsatzea da gure asmoa! Kar, kar… Hara!, Donostian izan nintzen lehengo batean.
‎lau hitz gaur urtebete
‎Kasu horretan, krisiak okerrerako aldaketak dira, batez ere bat batean gertatzen direnean, inolako abisurik eman gabe. Krisi hitzaren gaur egungo adiera zeinen posiziotik artikulatu den galdetu diot neure buruari. Abiapuntua egonkortasunezko egoera bat bada, ulergarria da ezusteko aldaketek kezka eta ezinegona piztea; baina zer gertatzen da ohikotasuna egonkortasunezkoa baino gehiago prekaritatezkoa denean?
‎komiki amerikarretako pertsonaia baten izena dirudien Nonbaitor sortu bazuten gure arbasoek, guk ere asmatu ahal izango dugu antzekorik ezta? Bestalde, txit bezalako hitzek gaur egungo hizkeran oso tonu ironikoa har dezakete: " Zer moduz azterketa?
2022
‎Baina" sostenible" eta" sostenibilidad" hitzak gaur, garapena, klima, materialak, energia, ura, eta oro har natura bere onean iraungarri izan daitezen adierazteko darabiltzagu, batez ere. Ingelesak" sustainable" eta" sustai nability", baina frantsesaz," durable" eta" durabilité".
‎Arhane? Isiltasun handiegia dago etxe honetan Bigarren Arhanedutxara ren ondoren eguneroko erretolikak hasi behar luke on beharrez Ez dut nahi Zergatik joan behar dut nik beti lehendabizikoa dutxara Atzo dutxatu nintzen Ander dutxatzea lehenago Txikiena naizelako beti ni Injustizia da Ez dutxatzea haurron eskubidea da Goiz ikasi ditu gure alabak injustizia eta eskubide hitzak Gaur egungo hezkuntza eta pedagogia horiek batzuetan zalantzan jartzen ditut Hainbeste zirkulazio libre hainbeste esperimentazio hainbeste proiektuka funtzionatze azkenean beti bezala komeni zaiena bakarrik ikasteko Arhane. Ander non da Arhane?
‎Testu inprimatua bere horretan eman dut, ezer aldatu gabe41 Frantseseko transkripzioan letra larriak eta hitzen banaketa eguneratu ditut. Euskarazko itzulpenean, bilakabide fonologikorik gertatu ez denetan hitzen banaketa eguneratzeaz gain, puntuazioa ere gaurkotu dut42 Buruenik, azken zutabean, gaur egungo ortografiaeta ortotipografia arauetara bihurtu dut euskal testua43, baita hitzak gaur egungo moldean banatu ere, are bilkurak aldaketa fonologikoak eragin dituenean, aldaketok deseginez eta galdutako hotsak berrezarriz (adibidez, eztut> ez dut; elitiro> ez litiro). Bestalde, ozen ondoko txistukariak afrikatutzat jo ditut, Belak hori grafikoki islatzen ez badu ere.
2023
‎Korporazioak suntsituz frantses iraultzak aurrerapen teknikoari lagundu baldin badio, moralki gaizkia ere egin du, edo bederen jada partzialki egina zen gaizkia kontsakratu du. Ez dugu sobera errepikatuko korporazio hitza gaur edozein ingurumenetan erabiltzen denean, hitz horrek ez duela deus ikusteko egiazko korporazioekin.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia