|
2008
|
|
|
FOXP2 geneak ere hizpidea eman du azken urteetan.
|
Hitz
egiteko gaitasunarekin erlazionaturik dagoen gene horrek baditu bi mutazio bereizgarri gure leinuan finkatu egin direnak. Kasu honetan hasi dira dagoeneko aldaketa horien ikasketaren hurrengo pausoarekin, hots, gure leinuak dituen 7 milioi urte horietan zehar aldaketaren data zehatza kokatzen.
|
|
|
Hizkuntzekin lotura ez duten irakasgai guztiak euskaraz izan lirateke, eta, neurri horiek abian hartzeko, aurrekontua zehaztu litzateke. Horretaz gain, lehen ebaluazioa aurreratzeko proposamena egin dute, ikasleek euskaraz
|
hitz
egiteko gaitasuna neurtzeko.
|
|
2009
|
|
|
Gene hori mintzamenarekin eta hizkuntzarekin lotuta dago. Paaboren ustez, ez dago arrazoirik Neanderthalgo gizakiak guk bezala
|
hitz
egiteko gaitasunik ez zuela pentsatzeko. Baina zientzialariaren arabera, mintzamenarekin lotutako beste hainbat gene daude, eta horien ikerketa falta da.
|
|
|
Alde batetik, gaitasun transbertsalak daude, orokorrak; adibidez, taldean lan egiteko edo jendaurrean
|
hitz
egiteko gaitasunak. Bestetik, gradu bakoitzaren araberako gaitasunak ere egongo dira.
|
|
|
Irakaslearen eta ikasleen arteko harremana da filmaren ardatz: Irudi horietatik sortu zen batak besteari
|
hitz
egiteko gaitasuna ez duten bi belaunaldiren historia.
|
|
2011
|
|
|
Eta noski, administrazio horren kanporako proiekzioa ere erdaraz egingo da, normalean hedabideetan arituko direnak, beste erakunde eta enpresa batzuekin batzartuko direnak eta erakundearen izenean han eta hemen agerraldiak egingo dituztenak kargu politikoak baitira. . Euskaraz jakite hutsak ez dakar erabilera, noski, baina ezinbesteko baldintza da, eta gaurkoan gaitasunean bakarrik zentratuko gara?. Hemen posible da hiri bateko alkatea edo gobernu bateko presidentea edo lehendakaria izatea bertako hizkuntzak ezagutu gabe, bertako biztanleen hizkuntzak ezagutu gabe, herritarrari bere hizkuntzan
|
hitz
egiteko gaitasunik izan gabe. Posible da diputatua edo zinegotzia izatea euskara ikasteko derrigortasun datarik izan gabe.
|
|
2012
|
|
|
Ezer ez dago errealitatetik harago; euskararen aldekoa ez denean, gaztelaniaren hegemoniaren aldekoa da hizkuntza politika. Euskara ez dakien kontseilaria hautatzea hizkuntza politika da, 3 urte pasata jario onargarriz
|
hitz
egiteko gaitasunik ez duen lehendakari bat izatea ere hizkuntza politika da, eta, adibidez, euskalduntzen ez duten irakastereduak indarrean edukitzea, horrela legea betetzen ez dela jakinda, hori ere, hizkuntza politika da. Merkataritza jarduneko gaiak ezin ditu Administrazioak arautu, alor pertsonen artekoak dira eta.
|
|
2017
|
|
|
Ezagutza.Idazlearen alderdi bat? Jendearekin
|
hitz
egiteko gaitasuna, errespetua eta lana.Nori buruzko dokumentala egingo zenuke. Elkano.
|
|
2020
|
|
|
Besteak beste,
|
hitz
egiteko gaitasunari eragiten zion gaixotasun degeneratibo bat zeukan, eta, horregatik, azken urteetan nabarmen egin zuten behera haren agerpen publikoek. Idazteko gogoz jarraitzen zuela esaten zuen jendaurreko agerraldietan, eta Tiana Negra jaialdian egotekoa zen ostiralean.
|
|
|
Baztanen, Bortzirietan, Malerrekan, Larraunen eta Leitza aldean, euskaldunak dira biztanleen %80, 1 Sakana dago bigarren lekuan —biztanleen %43, 5 dira euskaldunak—, eta ondotik doaz Pirinioak (%27, 3); Pirinioaurrea (%23, 2); Iruñerria (%12, 7); Estellerria (%8, 2); Izarbeibar (%5, 6); Zangozerria eta Erdialdea (%3, 4); eta Erribera (%1, 1). Datu horiek euskaraz «ongi» edo «nahiko ongi»
|
hitz
egiteko gaitasunean daude oinarrituta. Gehiago dira, ordea, pixka bat hitz egin eta ulertzen dutenak.
|
|
|
Hara Urgoitiren kexa, berri berria: semea Bigarren Hezkuntzan hasi da, eta urritu egin dira mugitzeko eta
|
hitz
egiteko gaitasunetan hobetzeko lehen jasotzen zituen zerbitzuak. «Derrigorrezkoa da hezkuntza, eta ez dira derrigorrezkoak haiek dituzten aparteko behar guztiak?
|
|
|
«Inoiz planteatu al duzu zer izango litzatekeen ahotsa galtzea? AEA alboko esklerosi amiotrofikoa duten gaixoek
|
hitz
egiteko gaitasuna galtzen dute, eta testu audio sintetizadore baten bidez komunikatu behar dute. Eta zure ahotsa oparitu ahal izango bazenie?».
|
|
2022
|
|
|
Zinemaren ugaritasunari ere egin zion aipamen epaimahaiburuak. «Ospa ditzagun askatasuna eta kontraesana, eta desberdintasunean ere
|
hitz
egiteko gaitasuna. Zinema ahots mordo hori da, mundua ikusteko moduak, zuri beltzean, koloretan, isilean edo burrunban».
|
|
2023
|
|
|
Euskaraz
|
hitz
egiteko gaitasun erlatiboari dagokionez, euskaldunen %48, 4 «euskaldun elebidunak» (%20, 4) edo «elebidun orekatuak» (%28) dira; hau da, euskaraz hobeto aritzen dira, edo euskaraz erdaraz bezain ondo. Gazteen artean da txikiena ehuneko hori, %68, 3 «erdal elebidunak» baitira.
|
|
|
Sail elebiduneko irakasleak biltzen dituen Euskara Geroan elkarteak VI. Inkesta soziolinguistikoaren azterketa egin du, bere aldetik, eta erakusten duen «panorama ilunak» egunerokoan ikusten dutena «baieztatzen» duela adierazi dute. «Elebidun izateak erran nahi du bi hizkuntzetan
|
hitz
egiteko gaitasuna ukaitea. Gaur egun helburu hori ez dugu lortzen ahalbideak ez direlako ematen.
|
|
|
Martxoko inkesta soziolinguistikoaren aurkezpenean ere kezka sortu zuen euskaraz
|
hitz
egiteko gaitasun erlatiboak. Izan ere, gazteen %68, 3 «erdal elebidunak» direla ondorioztatu zuten inkestaren egileek; gaztelaniaz euskaraz baino hobeto moldatzen direnak, alegia.
|
|
|
«Gaur egun, zera ere gertatzen ari zaigu: lehen, arnasguneetan ume batek 10 urtera arte erdaraz oso ondo
|
hitz
egiteko gaitasunik ez bazuen, gaur egun beste hizkuntzetan duten gaitasuna ere pila bat aurreratzen ari da, adibidez, ditugun kontsumoengatik; pantailetatik zurrupatzen dute umeek», azaldu du Segurolak: «Lehen, 3 urtekoen gela batean umeek ez zekiten erdaraz hitz egiten.
|