|
2001
|
|
|
filosofiak. Berak osatu behar izango du meta diskurtso edo meta narratiba berria, orori buruz
|
hitz
egiteko gaitasuna duen diskurtsoa izango da. Eta filosofoa, gai guztiei buruz trebe eta bere buruaren jabe izanik, egiazkoa eta faltsua bereizteko gaitasunaren jabe dena izango da.
|
|
2004
|
|
|
Hausnarketa horretan guztian ez zaigu zaila egingo oso egungo arazoa aurkitzea, oraindik ere eztabaida askotarako hizpide dena eta Chomskyk ere gogoan daukana Cartesian Linguistics lanean. Lan honetan, Chomskyk, Metodoari buruzko diskurtsoari begiratuz, bertako pasarte bat aipatuko du adierazteko nola Descartesengan ere aurki daitekeen formulatuta honako ideia hau, hots, gizakia animaliengandik bereizten duena bere jokaera razionala izango dela, edo gauza bera dena,
|
hitz
egiteko gaitasuna duela:
|
|
2007
|
|
|
Azken urtetan itxaropen izpirik egon bada, J. F. Kennedyk eta N. S. Khrustxevek lotura telefoniko zuzena jartzea adostu zutenekoa da, ze horrek adierazten zuen prest zeudela —ezer kanpora atera aurretik— elkarrekin hitz egiteko. Azken batean, giza arrazoimena nolabait ezaugarritua dago —pasio itsu zakarrarekin alderatuz— elkarrekin hitz egiteko eta nork bere buruarekin
|
hitz
egiteko gaitasun gisa.
|
|
|
Hasteko zera esango dugu Valverderekin batera: "
|
Hitz
egiteko gaitasunak —eta ez hainbeste geure burua ‘animalia razional’ edo ‘homo sapiens sapiens’ bezala definitzeak— egiten gaitu giza izaki" 111 Aristotelesek berak ere argi zuen hori, hain zuzen gizakiaren berezitasun nagusia —bestelako izaki bizidunekin alderatuz— gizakiak berak berezkoa duen logos delakoan ikusten baitzuen, zeinak aldi berean —... Kontua da, hizkuntzari esker bakarrik dela gizakia gai" estimulu erantzun" eskema hutsetik alde egiteko edo, bestela esanda, bere erreakzio instintibo primarioenak askatasunez kontrolatzeko.
|
|
|
Horregatik dio Heideggerrek: "
|
Hitz
egiteko gaitasuna ez da gizakiaren bestelako gaitasunen pareko bat. Hitz egiteko gaitasunak gizakia gizaki bezala ezaugarritzen du" 113 Gizakiaren izaera linguistikoaz jarduteak, bestela eta aldi berean, hizkuntzaren izaera gizatiarraz hitz egitera garamatza, eta, horrekin, hizkuntzaren beraren ikuskera gramatikal hutsarekin haustera edota beraren kontzepzio formal soiletik urruntzera.
|
|
|
" Hitz egiteko gaitasuna ez da gizakiaren bestelako gaitasunen pareko bat.
|
Hitz
egiteko gaitasunak gizakia gizaki bezala ezaugarritzen du" 113 Gizakiaren izaera linguistikoaz jarduteak, bestela eta aldi berean, hizkuntzaren izaera gizatiarraz hitz egitera garamatza, eta, horrekin, hizkuntzaren beraren ikuskera gramatikal hutsarekin haustera edota beraren kontzepzio formal soiletik urruntzera. Zentzu honetan, ezinbestean aipatu behar dugu Humboldt, zeinak lehen aldiz hizkuntzaren esentzia gizakiaren hitz egite errealean kokatzen duen:
|
|
2010
|
|
|
Lehenengoa, bada," kongruentzia" logikoari loturiko" konpetentzia linguistiko orokorra edo jakite elokutiboa" da81:
|
hitz
egiteko gaitasuna, ezeren aurretik, gizakiaren berezko gaitasun bat da, eta, zentzu horretan, jarduera linguistikoak berak —nola edo hala— jakite logiko orokor bat aurresuposatzen du: antzinako" logos" delakoa, ere, aldi berean da" hitza" eta" arrazoimena" 82 Gizakiaren hizketak, bestela esanda," pentsamenduaren printzipio orokorrenak ezagutu" behar ditu, eta, horregatik," bi eta bi bost dira" espresioa, adibidez, inkongruentea da hizkuntza guztietan83 Horretaz gain ere, giza hizketak eduki behar du" gauzei buruzko ezagutza orokor bat", eta horrek argitzen du zergatik" bost fonema jan ditut" bezalako espresio batek edonolako hizkuntzatan kongruentziarik ez duen84 Konpetentzia linguistiko orokor horrek, beraz," errealitate edo objektu estralinguistiko" bati egiten dio nahitaez" erreferentzia" 85.
|