|
2019
|
|
|
Errege egunez emaniko egutegi data haiekin sartu zitzaigun euskaldunoi, latinezko izendapen asteazkenari dagokionetik, koarta tenporetako
|
hitz
berexi hori. Koarta tenporak urrun daude artean ere, baina, beren garaian, komeni da haien erreparoz ibiltzea.
|
|
2023
|
|
|
Atertzera egin du, eta ostarteak ageri dira hodeitzarren artean; Zegaman ez dira hodeiak, lainoak dira, Euskal Herriko hainbat herritan bezalaxe. Ohiko lainoak solasbide, jakin nahi du aro bidaiariak
|
hitz
berezirik erabiltzen duten herrian; adineko batek esplikatu du lehen hegoakatza maiz ahoratzen zutela, Altsasu aldetik sartu eta Otzaurten gelditzen zen lainoari irizteko; gaur egun, aldiz, galzorian bide dago, arkatzak idatzita hegotik etortzen zaien hegoakatz izendapen eder hori.
|
|
|
Aro bidaiariak, gaur, batez ere
|
hitz
bereziak aditu nahi ditu, ez toki askotan erabiltzen diren horietarikoak; badaki jakin mitologiaz zipriztindutako herri magiko batean dagoela, eta hortik tira egin nahi die ataundarrei. Elizitazioa egundo baino biziago dago.
|
|
|
aro bidaiariak haien mende bizi garela Euskal Herrian; nolako haizea, halako aroa. Bero larria, sargoria adierazteko
|
hitz
berezirik erabiltzen ote duten jakin nahian, isilunea gailendu da aretoan, baina bat batean" haize zerrepela!" entzun da ozenki, baserritar adineko batek esanda; zerrepel, zerbel hitzak berezi askoak dira. Garbi dago berotasunarekin uztarturik daudela:
|
|
|
aro bidaiariak haien mende bizi garela Euskal Herrian; nolako haizea, halako aroa. Bero larria, sargoria adierazteko hitz berezirik erabiltzen ote duten jakin nahian, isilunea gailendu da aretoan, baina bat batean" haize zerrepela!" entzun da ozenki, baserritar adineko batek esanda; zerrepel, zerbel
|
hitzak
berezi askoak dira. Garbi dago berotasunarekin uztarturik daudela:
|
|
|
Bertaratutakoen artean, Mikel Olano basozaina dago, Aio, Leitze deritzon hiztegi zoragarriaren egilea. Leitzarrek euriarekin norainoko lotura daukaten jakitun egonda, aro bidaiaria hasi zaie galdezka zein
|
hitz
berezi erabiltzen dituzten euriak ematen dienero. Gazte batek erantzun dio aro bidaiariari yasa hitza, oro har, erabiltzen dutela, baina zaparrada ere arrunt samarra dela.
|
|
|
Horren aitzakian, bidaiariak bestelako aro egoerara jotzeko gogoa hartu du. Haizeak mintzabide izatea nahi luke, eta galdetu die aro bidaiariak ea baliatzen diren
|
hitz
bereziez haizeei irizteko. Mikelek hauxe azaldu du:
|
|
|
Aro bidaiaria eta anaia sartu eta egin beharreko atarikoak eginik, piztarazi dute solasaldia.
|
Hitz
berezi bereziak erauzi nahian, aro bidaiariak erabaki du zuzen zuzenean solasak ateraraztea. Jorratzen ohi dituen eremu bakoitzeko solas bat zorroratzearekin konformatzen da.
|
|
|
Solasaldi eijerra izan dute guzien artean, baina erraniko ele guziak entzunak ditu: ez du
|
hitz
berezirik erdietsi montoriarrengandik. Nolanahi delarik ere, boztario eta eliki izigarria darizkio aro bidaiariari mendebaldeko haizearen ingurukoak bereganatzeagatik.
|
|
|
kandelero eta burruntzia, beste zenbait herritan erabiltzen direnak. Zarautzek Pagoetaren magalean zenbait baserri dauzkanez gero, ea elur jausiari irizteko
|
hitz
berezirik ote daukaten, eta abalantxa baizik ez du entzun. Horretaz baliatuta, Anjelek esan du gaztelaniaren alud berba euskaratik bide datorrela, lurte tik, hain zuzen ere.
|