|
2012
|
|
|
Bestalde,
|
hiru
herrialdeetako ordezkarien bilkuren akten bilduma sistematikoa argitaratuz, La articulación polÃtico institucional de Vasconia. Actas de las Conferencias firmadas por los representantes de Alava, Bizkaia, Gipuzkoa y eventualmente de Navarra(), erakutsi eta frogatu dugu Aldundien arteko adostasun eta ildo komuna uste baino sarriago egiten zela erakusten du, eta uste baino eraginkorragoak izan zirela ere bai.
|
|
|
Proiektu hori, Madrilen, Gortean zeuden
|
hiru
herrialdeetako ordezkarien artean adostu zen: Arabatik F. Otazu, Gipuzkoatik Monterrongo kondea eta Juan Esteban Izaga eta Bizkaitik Casimiro Loizaga.
|
|
|
Horregatik, berriz ere legezko Aldundi probintzialak bildu zirenean, foru moldaketaren legeari eutsi behar zitzaiola agertu zuten.
|
Hiru
herrialdeetako ordezkariak Bergaran bildu ziren(). Adostutako aktan, argi eta garbi ageri da hitzartutako ituna eta akordioa:
|
|
|
Eta horrela 1846an, foru moldaketa legez burutzea premiazko bihurtu zen.
|
Hiru
herrialdeetako ordezkarien arteko konferentzia bileretan ere arazoa behin eta berriz aztertu zen, behin behinekotasunetik egonkortasunerako jauzia egiteko. Benito Maria Vivanco, 1846tik Arabako Ahaldun Nagusia zen eta moldaketa egitasmoaren aldeko ahalegina bete betean babesten zuen.
|
|
|
Hala ere
|
hiru
herrialdeetako ordezkarien artean sinatu zituzten helburuak eta asmo politikoak ez ziren bete ahal izan, besteak beste 1793ko gerrak, egoera politiko guztia erabat apurtu zuelako. Eta gerra bukatu ondoren, Arabak eta Gipuzkoak ondorengo urteetan eginahalak eta gehiago egin zituzten arren, bereziki Arabako Ahaldun Nagusia zen Montehermosoko markesaren bitartez, Bizkaiko ordezkariek ez zuten egitasmo komunaren ildoan bat egin nahi izan eta gerorako utzi zuten hartutako erabakien erantzukizuna.
|
|
|
Baionako batzarreko idazkari, Mariano Luis Urquijo bilbotarrak jardun zuen. Urquijo, Carlos iv. erregearen gobernu buru izan zen, ondoren espetxeratua eta, 1800 urtean, Irurac Bat
|
hiru
herrialdeen arteko ordezkarien batzarretako errege legeztapena lortu zuen. Urquijo, Jose Napoleon I errege berriarekin" Erresuma Idazkari Ministro" kargua berriro izateaz gain monarkia berriaren bultzagile nagusienetariko bat izan zen.
|
|
|
Foruen bidezko konstituzioa, etorkizunean, esparru ekonomiko administratibora mugatzen zen. Horregatik ez da harritzekoa, beste
|
hiru
herrialdeetako ordezkarien erreakzioa nafarrek negoziatu zutenaren berri jakin zutenean. F. Otazuk 1840ko abuztuan idatzi zion bere iritzia Arabako Ahaldun Nagusi I. Ortez de Velascori:
|
|
|
Eta behingoan,
|
hiru
herrialdeetako ordezkariek," konferentzietako" batzarretan estrategia bera erabaki zuten. Geroko gerorako utzi behar zen foruen moldaketarako negoziazioa, harik eta Espainiako gobernuan lagunak egin arte.
|