|
2005
|
|
|
Harrezkero, hiru probintzien arteko harreman politiko instituzionalak indartu eta estutu egin ziren. Batez ere, 1793ko urte az geroztik, hiru komunitate jatorrizko kategoria erabiliz, hau da, hiru pro bintzien arteko harremanak erakundetu egingo ziren Batzar iraunkorrenbidez, konferentzia izenez ere ezagunak izango zirenak 12Bergarako HerriAdiskideen egoitzan
|
hiru
herrialdeetako Batzar Nagusien ordezkariak biltzen hasi ziren, ekintzabide komunak indartzeko asmoz.Herri Adiskideen elkartean, kantabrismo dogmak nagusi izaten jarraituko du eta horretan Herri Adiskideak ez ziren bat ere berriztatu edo moderni zatu. Kontraesana dirudi.
|
|
2006
|
|
|
XIX. mendean barrena,
|
hiru
herrialdeetako Batzar Nagusien ordezkarien bilkura komunen aktak irakurtzen baditugu, hau da «konferentziak» direlakoak, argi eta garbi ageri da aginte eta administrazio publikoa antolatzeko borondatea gorde nahi zutela. Bere kabuz antolaturiko aginteak administrazio publiko berriak sortzen zituen erronka berriak kudeatzeko gaitasuna adierazten zuen.
|
|
2009
|
|
|
Seikotearen goi bilerara bat eginda joatea da
|
hiru
herrialdeen arteko batzarraren helburu nagusia
|
|
2012
|
|
|
–Lehen belaunaldia(): Bilbon, 1793an
|
hiru
herrialdeetako Batzar Nagusien ordezkarien batzarrean parte hartu zutenak hiru herrialdeetarako Constitución del Pays delakoa definitu zuten eta ondoren, 1808an Baionan, eta 1812an Cadizen, Espainiarako erabaki ziren Konstituzioen garaian, Foru Konstituzioen ikuspegia, juridikoki eta politikoki definitu zuten. Honako hiru hauek izan ziren garrantzitsuenak:
|
|
|
Jose I.aren gobernu berrian, estatuburu nagusietariko bat izatera iritsi zen. 1800ean ere,
|
hiru
herrialdeen arteko batzarrak legeztatzeko bere eragina zuzen zuzena izan zen, konferentzien ildoari hauspoa eta indarra emanda euskal esparru politikoaren garapenean eragiten zuela.
|
|
|
Foru Konstituzioa moldatu beharrean, ezabatu egiten zuelako. Hori zen
|
hiru
herrialdeetako Batzar Nagusietan iritzi nagusia. Herrialdeetako legelari nagusiek, bereziki Arabako M.B. Morazaren ikuspegiak laburtzen zuen euskal erakundeetako buruzagien ikuspegia.
|
|
|
Batzar Nagusiak jatorrizko botere gisa berrezarri eta berrantolatu ondoren, Foru Konstituzioan edozein aldaketa bideratzeko eztabaidak egin ziren eta bestalde, foruen moldaketaren bidez autogobernua bermatzeko, egitasmoak burutu ziren.
|
Hiru
herrialdeetako Batzar Nagusietan Foruen moldaketarako batzordeak sortu ziren. Eta batzorde horietan helburu jakin bat zuten behin eta berriz:
|
|
|
Beraz, pentsamenduz, ilustrazioaren eta argien mendeko ideien aldekoa dugu eta urteen joan etorrian pentsamendu politiko liberalaren aitzindari izan zen. Arabako Ahaldun Nagusia izan zen bitartean, 1797tik aurrera
|
hiru
herrialdeetako batzar konferentziak indartu nahi izan zituen arrakastarik gabe baina. Arabako gizartearen baitan ikuspuntu juridikotik pertsonen arteko desberdintasun juridikoen aurka eta berdintasun juridikoaren alde ekin zion.
|