|
2019
|
|
|
bizimodu konpartimentatu zaharra joan da, ia erabat, eta bizimodu deskonpartimentatu berria ez da jatortasun etnokulturalaren (eta, horren barruan, hizkuntza ahularen) lagungarri gertatzen ari. moldaera soziokultural berri bat adostu eta aplikatu behar da herri giroan. euskarazko jarduna zurkaizteko lain den konpartimentazio berri bat segurtatu behar da: hori segurtatu gutxienez, eta hortik gora egin ahal den guztian. hiru erronka nagusi horiei erantzun behar diete arnasguneek, ez bati edo biri, hurrengo urteotan.
|
hiru
erronka horiek hor egongo dira, gero ere. ez ikusia egiteak ez du balio: aurrez aurre heldu behar zaie hirurei. erronka bakoitzak bere ezaugarri propioak ditu.
|
|
|
Berariaz aztertu eta landu behar da hortaz: erronka bati erantzuteko mesedegarri dena, kalte iturri nabarmen gerta liteke beste batentzat edo beste bientzat. herriaren arrakasta ekonomikoa, adibidez, erdal immigrazio iturri eta urbanizazio trumiltsuaren eragile izaten da sarri. ekonomiaz bideraezin bihurtzeak, bestalde, indargabetze demolinguistiko nabarmena ekarri ohi du sarri berekin.
|
hiru
erronka horiek beregainak eta bereiziak izanik ere, elkarri loturik daude hertsiki: elkarren mendeko edo interdependente dira, ez independente. perspektiba global interkonektatu zabala oso kontuan izan behar da hortaz, erronka nagusiei atalez atal jarduterakoan. hiru erronka nagusiok banan banan zehaztuko dira ondoren, atalez atal landuz eta, inoiz, azpiatalak azalduz.
|
|
|
|
Hiru
erronka horiek beregainak eta bereiziak izanik ere, elkarri loturik daude hertsiki.
|
|
|
erronka handiei aurre egin behar die, ikusi berri dugunez, arnasguneak zaindu, indartu eta indarberritzeko asmoa duen ekimen orok. Lan zabala da indarberritze saio hori neurriz, eta oso delikatua izaeraz. dedikazio pertsonal eta kolektibo handia eskatzen du, iraupen ahalmen finkoa, sorkuntza gogo sendoa eta, aurreko guztia aski ez bailitzan, sofistikazio teoriko ohargarria. Lan zaila da hori, hortaz, baina ezinbestekoa eta, aditu askoren ustez, lehentasun bizikoa. zer egin behar da, konkretuki, goiko
|
hiru
erronka horiei artez erantzuteko, euskarazko jardun arruntari bizirik eutsi behar zaio, kosta ala kosta, 35 urte dirauen belaunez belauneko perspektiban; bizirik eutsi behar zaio ahalik eta arnasgune gehienetan; bizirik, bereziki, euskara eguneroko jardun arruntean nagusi den ingurumen geoterritorial zabal populatuenetan61 Belaunez belaun bizirik euste horretan dago hiztun elkarte (edota, hainbatera iritsi ezin denean, hiztun talde) guztien osasunmailaren Rubicon nagusia. hortik gora lortzen dena ondo dago, hortik behera gelditzen dena, aldiz, gaizki edo eskas62.
|