Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 26

2008
‎Adibide hauetan, aditza iragankorra da, ia beti [EG, GAIA] egiturakoa, baita [ESP, GAIA] egiturakoa ere (zama pairatze); txerri hiltze> bezalakoak ikusirik ohartzen gara [ARAZLE, GAIA] egiturakoak ere izan daitezkeela, hau da, ondoan erabilera ez akusatiboa dutenak. Kasuren batean aditza izan daiteke hiru argumentukoa ere (adar-jotze, aurpegi hauste> edo esker> erakuste). Nolanahi den, ezkerreko osagaiak, buru ez denak,, gaia?
Hiru argumentuko aditza duten egiturek merezi dute bereziki aztertzea eta zein testuingurutan erabili diren ikustea. Izan ere, hitz elkartuan argumen tu bakarrarentzako lekua egonik, bigarren barne argumentuak ez du non gauzaturik.
‎Buru den izen eratorriaren balioa albo batera utziaz, ez dago zalantzarik zein rol tematiko hartzen duen buru ez den osagaiak. Aditzak bi argumen tukoak dira (nahi> izan> ere aditz konplexutzat hartuaz; eta kontuan izanik morfologikoki behintzat hiru argumentukoa behar lukeen irakatsi> behin baino gehiagotan erabiltzen dela datiborik gabe), [EG, GAIA] edo [ESP, GAIA] egiturakoak. Eta ezkerreko izena, salbuespenik gabe, aditzaren, gaia?
‎– datu gehiago genituzkeen arren, badira adibide gutxi batzuk, hiru argumentuko aditzetik eratorritako izena buru dutenak: adar> jotze, esker> erakuste.
2009
‎Programa abiatzean, izenaren ondoren idatzitako hiru argumentuak @ARGV array an gordeko dira: @ARGV= (Karmele, 7, Errenteria);
‎Testu editoreetan horren erabilia den bilatu eta ordeztu funtzioa inplementatuko dugu adierazpen erregularrak erabiliz. Programak sarrerako hiru argumentu izango ditu ondoko programa deiak erakusten duen bezala:
2014
‎Esan aditzarentzat EADBk bi predikatu nagusi edo adiera definitzenditu: i) «adierazpenezkojarduera», bi argumentu eta bi aldaera sintaktikodituena, eta ii) «ezaugarri esleitzea», hiru argumentu eta aldaera sintaktikobakarra dituena:
‎Ikusten dugunez, tell.01 aditz adierak hiru argumentu ditu, baina horretaz gain, PBn aditz adiera bakoitzak bere gauzapen sintaktikoak ditu (frameak deitzen dituzte; azken batean, alternantziak7). tell.01i lotutako frameak. edo alternantzia sintaktikoakhonakoak dira:
2015
‎Nik uste dut, badagoela beste modu bat interpretatzeko, beste irtenbide juridiko bat bila dakiokela. Hain zuzen, hiru argumentu aipatzen dizkizuet:
‎(i) hazkunde ekonomikoa beharrezkoa da ingurumen babesean inbertitzeko; (ii) ekonomiaren tertziarizazioa; eta (iii) garapen teknologiko zientifikoa. Hiru argumentuek daukate euskarri teorikoa KIKaren hipotesian, zeinak babesa ematen dien hiru argumentuei, nahiz eta bakoitzak bere ñabardurak izan (ikus 4.2 atala). Ekonomiaren tertziarizazioaren inguruan, azpimarratzekoa da jardueren kanporatze orokortuak zerbitzu sektorearen pisua areagotu duela nekazaritza eta industria sektoreen kontura, zeinek antzina zerbitzu jakinak integratzen zituzten (kontabilitatea, aholkularitza juridikoa, etab.). Baina horrez gain, nabarmendu egin behar da zerbitzu sektorearen desmaterializazioa erabat eztabaidagarria dela.
‎(i) hazkunde ekonomikoa beharrezkoa da ingurumen babesean inbertitzeko; (ii) ekonomiaren tertziarizazioa; eta (iii) garapen teknologiko zientifikoa. Hiru argumentuek daukate euskarri teorikoa KIKaren hipotesian, zeinak babesa ematen dien hiru argumentuei, nahiz eta bakoitzak bere ñabardurak izan (ikus 4.2 atala). Ekonomiaren tertziarizazioaren inguruan, azpimarratzekoa da jardueren kanporatze orokortuak zerbitzu sektorearen pisua areagotu duela nekazaritza eta industria sektoreen kontura, zeinek antzina zerbitzu jakinak integratzen zituzten (kontabilitatea, aholkularitza juridikoa, etab.). Baina horrez gain, nabarmendu egin behar da zerbitzu sektorearen desmaterializazioa erabat eztabaidagarria dela.
2017
‎Azken hitzaren bila ko istorioa hiru argumentu hari nagusiko bilbea da.125 Lehenik, narratzaileak eta bere osaba literaturzaleak, azken honen Obabako etxean bilduta, hilero egin ohi duten irakurketa literarioaren saio bat dugu kontagai, zeinera, oraingo honetan, narratzaileak lagun mediku bat gonbidatu duen. Horrela, irakurketa saioan bertan zein bezperatik elkartuta narratzaileak eta bere lagun medikuak eginiko txango laburrean zehar aletuko diren ipuinen kontaketarako marko narratiboa eratzen da, Erdi Aroko literaturan zabaldu zen narrazio egitura berezia gogoraraziz.126 Bigarrenik, narratzailea obsesionaturik daukan fantasia itxurako misterioa eta berori argitzeko ahaleginak biltzen dituen argumentu haria dugu, Atxagak, esan bezala, aurrekoarekin bilbaturik eskaini diguna.
‎• Erreserba naturalei buruzko iritzia emazu, hiru argumentu lokailu logikoz josiz.
2019
‎Bermatu da Europar Batasunak iragan maiatzaz geroz indarrean emana duen lege batean 50 milioi euroko isun bat agintzeko Google komunikazio holdingari. CNILek hiru argumentu erakutsi ditu zigor hori sakatzerakoan.
‎Argi dago Florak haurdun geratzeko edo umeak ekartzeko honelako edo halako irtenbidea iradoki ziola aspaldi hartan, baina gizona ez dago prest pausorik emateko. Errepara diezaiekegu gainera, Senarrak aipaturiko hiru argumentuei: naturaren legea, maitasun erromantikoa eta hirugarrenik bikotearen guraria.
2021
‎18.4.2a Datiboa nagusiki hiru argumentuko perpausetan agertzen da, hau da, nork, nori eta zer adierazten denean (§ 26.1). Perpaus horietan, aditza ditrantsitiboa da, hola deituko ditugu, edo nahiago bada, trantsitibo datiboduna, Fernándezek eta Ortiz de Urbinak (2010) deritzaten bezala.
‎23.2.2.6c Forma ditrantsitiboak (dio) adierazten du transferentzia bat gertatu dela, zerbait (objektua) pasatu dela agente batengandik hartzaile edo onuradun batengana. Aditz batzuek berez dute ‘transmititze’, ‘batetik bestera pasatze’ adiera hori eta, horrenbestez, ohikoa dute hiru argumentuak hautatzea eta dio laguntzaile hartzea: bidali, eman, erakutsi, erosi, eskaini, irakatsi, saldu...
‎canto, cantas, canta, cantamos, cantáis, cantan; je chante, tu chantes, il chante, nous chantons, vous chantez, ils chantent. Euskarak, aldiz, predikatuak izan ditzakeen hiru argumentuekin du komunztadura, hau da, perpausean ager daitezkeen NOR, NORI eta NORK izen sintagmekin —sintagma hauek agerian izan ala isilduak—.
‎Denok dakigunez, subjektuaren, zehar osagarriaren eta osagarri zuzenaren markak islatzen dira aditzean: Nik Joni liburuak ekarri dizkiot perpausean hiru argumentu ikusten ditugu (nik, subjektua; Joni, zehar osagarria; liburuak, osagarri zuzena), eta aditz laguntzaileak (dizkiot) hiru argumentu horien erreferentzia erakusten du: t (subjektu singularreko lehen pertsonaren atzizkia), zki (osagarri zuzenaren numero komunztadura marka) eta o, (zehar osagarriaren hirugarren pertsona singularreko komunztadura marka).
‎Denok dakigunez, subjektuaren, zehar osagarriaren eta osagarri zuzenaren markak islatzen dira aditzean: Nik Joni liburuak ekarri dizkiot perpausean hiru argumentu ikusten ditugu (nik, subjektua; Joni, zehar osagarria; liburuak, osagarri zuzena), eta aditz laguntzaileak (dizkiot) hiru argumentu horien erreferentzia erakusten du: t (subjektu singularreko lehen pertsonaren atzizkia), zki (osagarri zuzenaren numero komunztadura marka) eta o, (zehar osagarriaren hirugarren pertsona singularreko komunztadura marka).
‎Perpaus horretan hiru argumentu ageri dira, nik subjektua, Joni zehar osagarria eta liburuak osagarri zuzena. Argumentuak orotara hiru dira, ekarri aditz trantsitibo datiboduna/ aditz ditrantsitiboa delako.
‎1.6b Begira diezaiogun orain adibideko adizkiari (Nik Joni liburuak ekarri dizkiot). Adizkiak forma analitikoa (euskal gramatiketan perifrastikoa deitu izan zaie holakoei) erakusten du, hau da, aditz lexikoa (ekarri) eta adizki laguntzailea (dizkiot) bereizten ditu, eta adizki laguntzaile horrek jasotzen du lehen aipatu ditugun hiru argumentuen gaineko komunztadura, hots, subjektu, zehar osagarri eta osagarri (zuzen) komunztadura: subjektu komunztadurari dagokio t singularreko lehen pertsonako atzizkia; zkiosagarriaren numero komunztadura marka da, eta azkenik, o singularreko hirugarren pertsona komunztadura marka zehar osagarriari zor zaio.
‎bat aipatzekotan, eta diferentziak diferentzia, Kaukasoko abazera ekar dezakegu hona, nahiz badiren desberdintasunak. Abazeraren adizkerak aditz ditrantsitiboetako hiru argumentuekin komunztadura egiten du (euskarak bezala), eta gainera adjuntu zenbaitekin ere komunztatzen da (O’Herin 2001: 477).
‎2.11b Aditzak mota askotakoak dira, eta bakoitzak bere osagarriak hautatzen ditu. Gure kasuan, erosi predikatuak hiru argumentu eskatzen ditu: eroslea (bankua), salerosketaren gaia (etxe polita) eta salmentaren onuraduna edo jomuga (herriko gizon bat).
‎Egotzi bezalako aditzak hiru argumentu dituzten aditz gisa azaltzen dira Euskaltzaindiaren Hiztegian, eta, beraz, geureganatu egingo ditugu ezker abertzaleari (errua) egotzi gisakoak.
‎Sortu den datu baseak 136 aldagai5 biltzen ditu, zeinetatik 102 aditz laguntzaileak diren eta 34 aditz trinkoak. Aditz laguntzaileen artean argumentu bakarreko eta bi argumentuko izan aditzari dagozkionak, bi eta hiru argumentuko edun aditzari, eta* edin eta* ezan aditzei dagozkienak bildu dira. Trinkoetan etorri, joan, ibili, egon, eraman, jakin, ekarri eta eduki aditzei dagozkien adizkiak bildu dira.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia