|
2001
|
|
|
Espainiako eta Nafarroako gobernuetako ordezkariek agertu dituzten asmoak eta ekinbideak ageriko helburu politikoez gainera, ezkutuko eduki ekonomikoa ere badutelakoan gaude: gure argitarapen industria kaltetzea, testuliburuen merkatuan irizpide politikoez esku hartzea planteatzen ari baitira.(...)
|
Herri
orok du modu demokratikoan aukeratzen duen hezkuntza sistema eratzeko eta garatzeko eskubidea, eta, hein berean, sistema horretan erabiliko diren ikas-materialak ekoizteko eta erabiltzeko ahalmena. (...)
|
|
|
Eboluziorik handiena ezagutu duen jolas mota kanpoaldean jokatutakoa izan da, inolako eraikinik behar ez zuenez(
|
herri
orotan aurki zitekeen eta koadratzen zen zoru lau samar bat eta sakea egiteko harlauza bat besterik ez) herritarren artean arrakastatsuena zen-eta. Denborak aurrera egin ahala zelaiaren mutur batean erreboteko horma bat altxatzen hasi ziren, justifikazioa xisteraren erabileran aurkitzen zuena (lehenago eskularru batekin jokatzen zen); izan ere, xisterak hormaren aurka errebotatzen zuen pilota hartzea ahalbidetzen zuen.
|
|
2002
|
|
|
Edozein herrik du bere hezkuntza sistema propioa sortzeko, eratzeko eta kudeatzeko eskubidea. Ez dakigu hori espresuki inongo nazioarteko aldarrikapenetanhorrela adierazita dagoen, baina, ez balego ere, gauza nabaria da, une batetikaurrera bere herri izatearekin bizitzea erabakitzen duen
|
herri
orok eskubide horiizan behar duela. Guk geuk inolako zalantzarik gabe aldarrikatzen dugu eskubidehori Euskal Herriarentzat, eta, gainera, aldi berean, eskubide horren aurkakoplanteamenduei zilegitasuna ukatzen diegu, zeren planteamendu horiek gureherriaren etorkizuna oztopatzen baitute, eta gure nortasunaz bizirautearen aurkakoeraso suntsitzaileak baitira.
|
|
|
|
herri
ororentzat heriotza ekarri ohi duena. Lur-sail handiak bildu ziren
|
|
2003
|
|
|
«Antiguo Testamento, del Vascuence» izenburua daraman honetan, zera gogoratzen du:
|
herri
orok daukala Jainkoa bere erara gurtzeko eskubidea, eta Jainkoak ez zuela inongo herririk bereizi. Eta batzuek Itun Zaharreko Kondaira idatzia izan duten arren judutarrak Moisesena dela uste den Tora delakoa, edota musulmanak Mahomarena dela dioten Korana, kasu, euskaldunak bezala hizkuntza ezagutzen ez zuten beste herriek ere bazutela Jainkoarekin eginiko Ituna, aldian behin egiten zituzten jatorrizko ospakizunen liturgiatik sortutako ahozko literaturan gorde izan dena.
|
|
|
Badut uste, ororen buru, hau dela gure herriak behar duen justizia: alde batetik,
|
herri
orok hartze dituen herri eskubideak Euskal Herriak ere erdiestea, eta, bestetik, herritar bakoitzari zor zaizkion giza eskubideak euskal herritar bakoitzari bermatzea. Hor daude beraz lehian, gutartean, giza eskubideak eta herri eskubideak.
|
|
|
Hau da, ez besterik, herri honetan bizi dugun gatazkaren iturburua: Espainiako eta Frantziako estatuek ez dute aitortzen herri bat garela eta, beraz, ez dute onartuko nazioarteko legediak munduko
|
herri
ororentzat onartzen dituen eskubideak dagozkigula guri ere.
|
|
|
Burua da naziogintzaren antzerkiaren eszenatokian inoiz falta behar ez duen gontza.
|
Herri
orok du bere buru orpoa, bere gontza nagusia, guk ere aurkitu behar dugu geurea.
|
|
2004
|
|
|
Jakina, egiten ari garen hautu honetan, euskararen nagusitasuna dugu xede eta helburu, besteek euskal lurraldearen eremuan izan ditzaketen eskubideak zapuztu gabe. Hegemoniaren aldeko aukera, hortaz, azken buruan,
|
herri
orok bere nortasun jakinaren arabera bizi ahal izateko eskubidean datza, ez inori bere etxean berea ez duen nazio nortasuna zapuzteko jokabide doilorrean. Totalitarismoaren aurkako estrategia dugu hemen hegemoniaren auzi hau; nolabait esan, herrian herriko, lurraldean lurraldeko eta historian historiako izateko funtsezko giza eskubideak legitimatzen du gure hautuaren izaera etikoa eta politikoa.
|
|
|
Euskal nazio boterea du jomuga euskalduntasunean bizi ahal izateko euskararen aldeko hautu hegemoniko honek.
|
Herri
orori zor zaion eskubidearen hegemonia, indarraren indarraz jabetutakoari buru egiteko.
|
|
|
Ohar hori hortan utzirik, hauziaren kakoa garbi dago, nik uste: beren buruaren jabe diran
|
herriek
oro, hizkuntza bizirik dute; besteen menpean bizi diran herriek oro, aldiz, beren hizkuntza galtzear dute (edo nabarmenki itzaltzen hasia).
|
|
|
Ohar hori hortan utzirik, hauziaren kakoa garbi dago, nik uste: beren buruaren jabe diran herriek oro, hizkuntza bizirik dute; besteen menpean bizi diran
|
herriek
oro, aldiz, beren hizkuntza galtzear dute (edo nabarmenki itzaltzen hasia).
|
|
|
Nazio kolonizatuetako gatazkek herri gutxituen askapenerako mugimendu intelektual handia piztu zuten eta hura Erdozaintzi rengana iritsi zen. Nazio txiki, pobre eta alienatuen aldeko beti, deskolonizazioaren ideiak bere egin zituen, eta
|
herri
oro ren askapenaren eta identitarearen alde lan egiteko konpromisoa aldarrikatu zuen etengabe.
|
|
2005
|
|
|
Azken puntu bat azpimarratzeko, Iztuetak berak honela deritzo autodeterminazioari eta bere eskubidetasunari: , hau eskubide demokratiko bat den aldetik,
|
herri
orori zor zaiona baita eta sistema demokratiko batek printzipioz ezin uka dezakeena?.
|
|
2006
|
|
|
Recluidos de nuevo a nuestra Península, después del gloriosísimo ensueño de nuestra expansión colonial, volvemos a vernos como Segismundo, vuelto a su cueva, según decía Ganivet. Y ahora nos acordamos de nuestra raza" 334 Hizkuntza eslabiarrez mintzo diren
|
herriak
oro, edo hizkuntza germaniarrez mintzo direnak, oro ez dira odol edo kastakideak noski. Baina haiek oro" hizkuntza komun batekoak" izatea (flandriar, aleman, daniar, suediarrak; baina baita ingelesak ere:
|
|
2007
|
|
|
Zer esanik ez, arrazoizkoago, langinago, grinen nagusiago, etab., fisikoki nahiz intelektual eta moralki gailena. Horregatik guztiagatik zuriek bai jakitez eta bai armaz betidanik beste
|
herriak
oro menderatzen dituzte (Ib., 317).
|
|
|
Herri hautatu bakoitzak (h. d., momentuan izpiritu unibertsala berak inkarnatu eta historian buru ibiltzeko zoria suertatu zaionak), izpirituaren garapeneko maila historiko bat ordezkatzen du, hura burutzea da bere misio guztia. Misio hori betetzen ari den bitartean, berak ordezkatzen ditu izpiritu unibertsalaren interesak (hots, arrazoiarenak), esku eta zuzenbide oro du beste
|
herri
ororen gainean: berak gidatzen du historia.
|
|
|
Hain zuzen historiaren helburua gizatasuna manifestatzea da, egin ere egiten ari dena, ez denboraren buruan erdiestekoa: beraz, historia helburuan dago, helburuaren errebelazioa da; eta
|
herri
oro beti historiaren helburuan dago,, herri guztiak Jainkoagandik berdin hurbil?, Ranke ren esamoldean (Jainkoarekin munduaren izpiritua bezalako zerbait ulertuz; Herder-en, herri bakoitzak bere baitan du bere zoriontasunaren zentroa?) 893 Historiaren ikusmolde unibertsalistagorik ez dago.
|
|
|
1.2
|
Herri
orok du bere kultura garatzeko eskubide eta betebeharra.
|
|
|
· ingurunea errespetatzen duen
|
herri
oro da herri kapitalista
|
|
2008
|
|
|
|
Herri
orok badu bere berea den zerbait, eta gureak ere bai noski. Elgoibar ez litzateke berdina errekako etxerik ez balu.
|
|
2009
|
|
|
Baina merkantzien dosierra ez da bukatua. Europako komisario bat izan dugu berriki gurekin Espainiako afera, Euskal Y-aren afera, Euskal
|
Herrikoa
oro har aztertzeko. Espainiako kontzepzioa batez ere bidaiariena da, ez merkantziaren garraioarena.
|
|
|
Euskal
|
Herri
orotik etorritako ehun bat txistulari izango dira oholtza gainean Jose Ignazio Ansorena Minerren zuzendaritzapean.
|
|
|
Donostiako Aste Nagusiko urteroko hitzordu honetan oholtza gainean txistulari, dantzari eta oro har artista multzo handia biltzen du. Euskal
|
Herri
orotik etorritako ehun bat txistulari, Metal bostekoa, Eskola eta Gurutziaga abesbatzak, Errenteriako Ereintza Dantza Taldea, Donostiako Udaleko Txistulari Taldeko kideak... Denak Jose Ignazio Ansorena Minerren zuzendaritzapean Xabier Otaegik, berriz, aurkeztu eta bideratuko du kontzertua.
|
|
|
–gran vigía independiente/ Que segó en Roncesvalles a la caballería de Occidente,/ Y manó siempre al Sur arroyos de dinamismo?. Beste misterio bategatik, arraza eta hizkuntza diferenteetako
|
herriok
oro bat egiten dute, eta batzen dituena, biziaren aurrean geografiak ezartzen dien jarrera, natural, ekintzaile amankomunaz gainera eta gehiago(, el afán pirenaico es acometer la vida hacia adelante?), erlijioa eta euretako, jaunen hizkuntza?
|
|
|
Kreatzailearen ezagutza natural (razional) bat mundu guztiak dauka, herririk primitiboenek ere. Berdin, gizon emakume eta
|
herri
orok dauka moral zuzenaren ezagutza bat berezkoa, naturak emana, hots, Kreatzaileak: –la morale vient donc de Dieu comme la lumière?
|
|
|
Euskaldun orok jakin behar du, eta gehienok badakigu, edozein herrik bere oinarrian, demokraziaren habean, independentzia eskubidea duela, hau da, autodeterminazioa. Hori da
|
herri
ororen demokrazia zutabea.
|
|
|
Zergatik? Sukaldari analfabetoak kalte handia egin diezaiokeelako bezeroari, kontsumitzaileari eta
|
herriari
oro har, ikusiak gauden bezala.
|
|
2010
|
|
|
izan zela. Hutsune horretan marka sakonagoa ikusi nuen, Henry Moore eta Eduardo Txillidaren eskulturetan baino, hiri eta
|
herri
orotan alde zaharra aurkitu ohi dudalako. Nabarmena ere izan zen kafetxo bat hartu nahian Eskola Publikoen aldera taberna batean sartu nintzenean.
|
|
|
Izan ere, lege aldetik, kontraesan sakona gertatzen baitzen Euskal Herrian: ikastolak eskola pribatutzat jotzen ziren, baina estatu ikastetxeak eskola publikoak ziren, nahiz eta, adibidez, Euskal Herrian estatuaren eskolek ez bermatu
|
herri
ororen oinarrizko eskubideetako bat: bertako hizkuntzaren transmisioa eskolaren bidez bermatzeko eskubidea, hain justu.
|
|
|
Xabier Garagorrik hartu zuen Euskal Curriculumaren ardura. Haren esanetan, galdera hori, herri izan nahi duen
|
herri
orok, egiten dio bere buruari.
|
|
2011
|
|
|
izenburuak ez du idazle etakideen literatura adierazi nahi, baizik edozein idazleren pertsonaia etakideek eleberrietan egiten dituzten ametsak. Bestalde, Jungek zioenez,, norbanakoa zein
|
herriak
oro har mehatxatzen dituen arrisku handiena, arrisku psikikoa da.. Edozein gisaz, erran gabe doa, ez gara ausartuko, oraingoz behintzat, etakide amesgileak sendatzen ahalegintzera, nahiz eta begien bistakoa izan haiek sortu dituzten hainbat idazlek tratamenduren baten premia larria dutela.
|
|
|
María Elena Riveros E., Religión e identidad en el Pueblo Mapuche, 3 or. Azken puntuari tiraka, gutxieneko etnozentrismoa beharrezkoa omen: ?
|
Herri
orok du etnozentrismorako joera, eta esan liteke neurri bateko etnozentrismoa nahitaezkoa dela komunitatearen orekarako; izan ere, horrela bere auto kontzeptua, hots, bere buruaz daukan irudia duindu egiten du?. J. J. Esparza, El etnocidio contra los pueblos, 2 or.
|
|
|
|
Herri
orok bere nortasun historiko bereziari atxikitzeko daukan eskubidearen erakusgarri, Mexikotik datozen Gustavo Estevaren hitzok irauliko ditugu hona:
|
|
|
«Honen guztiaren kausa Sanga Oubangi Baso Konpainia da, kautxuaren gainean daukan monopolioarekin eta bertako administrazioaren konplizitatearekin esklabotza bortitzera baititu indigena guztiak ekarri.
|
Herriok
oro, batere salbuespenik gabe, derrigorrez hornitu behar dute Konpainia kautxuz eta mandiokaz. [?] Indigena batek, hamar kilo kautxu biltzeko, hilabete emanen du basoan, bospasei eguneko martxa duela herririk hurbilenetik.
|
|
|
Horrela, epaiorganoari dagokionez, egun bake epaitegiak Botere Judiziala osatzen duten organo jurisdikzionaletariko bat dira. Zehazki, antolaketa jurisdikzionalaren lehen maila dira eta lehen auzialdiko eta instrukzioko epaitegi bat ez dagoen
|
herri
orotan bakeepaitegi bat dago (BJLOren 99 art.). Beste hitz batzuetan, epaitegi hauetan funtzio jurisdikzionala egikaritzen da, auzokideen garrantzi txikiko liskarrak, zibilak eta penalak, ebatziz. Gainera, erregistro zibilaren ardura ere badute, lehen auzialdiko eta instrukzioko epailearen delegazioz.
|
|
|
Hala ere, lehen memento honetatik garrantzitsua iruditzen zaigu, bake justiziaren heterogeneotasuna ulertzeko, bakeepaitegi desberdinei so egitea. Esan bezala, lehen auzialdiko eta instrukzioko epaitegi baten kokagune ez den
|
herri
orok dauka bake epaitegi bat. Hala ere, herrien tamaina eta, batez ere, populazio kopurua kontuan hartuta, herri txikietako bake epaitegiak eta herri eta hiri ertain eta handietakoak desberdindu behar ditugu.
|
|
|
Hirugarren faktorea, kanta hartan, izan zen konturatzen ari nintzela zenbait jende oso kritiko bihurtzen ari zela, Euskal
|
Herriaz
oro har. Nik ikusten nuen jende bat ari zela distantziatzen, obsesio batzutan bizitu izan zelako zenbait urtetan, militantzia batean, eta gero, kolpetik, prap, gauzak era hiperkritiko batez begiratzen hasten ziren, eta hausturak sortzen ari zirela konturatzen nintzen.
|
|
|
Hots, xede komunitate bihurtzea falta zaigu, suediartzea nolabait, trantsizio sozio ekologikoak agintzen duen ibilbide orria taxutze aldera. Eta xede partekatu hori herriz herri barneratzea falta zaigu,
|
herri
oro bihurtuz harri bizi, euskal harriez eginiko konstelazio harrizkoan. Behar dugun harrimena urruti dabil indarrean dugun logika sistemiko suntsitzailearen harrikadatik.
|
|
|
hizkuntza komunitate orok behar du daukaguna baino segurtasun juridiko politiko handiagoa, biziraungo badu; tresna gehiago behar da neurri ekonomiko sozialak hartzeko eta garapen orekatua ziurtatzeko; bi estatutan eta hiru administraziotan zatituta egoteak serio zailtzen du behar den ikuspegi bateratua eta antolaketa komuna.
|
Herri
orok behar du bere lurralderako botere politikoa berreskuratzea, merkatu finantzarioen subiranotasunari kontrajartzea gizartearen erabakimena. Baina estatuarekin, berau garrantzitsua izanik ere, ez dago bermaturik ez hizkuntza komunitatea ez garapen eredu arrazoizkoa.
|
|
2012
|
|
|
Balutxistango gobernu autonomoari babesa ematea okupazioa legeztatzeko beste modu bat da. Borroka armatua dela eta,
|
herri
orok bere burua babesteko duen eskubidea defendatuko dut beti, Nazio Batuek ere onartu legez. Nazioarteko komunitateak Balutxistanen parte hartzen ez duen bitartean, inbaditzaileen kontra borrokatzeko behartuta izango gara balutxeok.
|
|
|
b) Ingurumeneko lurraldeetan, hala nola haratagoko espazioan, itsas hondoan edo ozeano hondoan edota horren lur azpian, nazio jurisdikzioaren mugak baino haratago dauden horietako baliabideak erabiltzea eta ustiatzea, nazioarteko araubide egokiekin bat etorriz. Aurrekoaren helburua da herriaren baliabide erabilgarriak osatzea
|
herri
orotan, nolanahi delarik ere horren egoera geografikoa, ekonomian eta gizartean aurrerabidea eta garabidea lortzeko, betiere, arreta berezia eskainiz garapen bidean dauden herrien interesei eta beharrizanei.
|
|
|
Ikuspegi sozioekonomiko edota kulturaletik, lurralde antolaketari begira edoherritartasunari so eginez,
|
herri
orok burujabetasuna hobea du mendekotasunabaino. Alabaina, independentziaren balizko onurak ezbaian egon dira beti.
|
|
|
Bizitzaren jabe gara eta nor bera autodeterminatu daiteke, heriotzari dagokionean ere bai. Gizarteari dagokionez,
|
Herri
orok du autodeterminatzeko eskubidea; independentzia, federalismoa, autogobernua, etab... Horregatik, Kataluniakoaren ondoren sortu den hitz eta kontzeptu nahasketa hori askoz ere xinpleagoa da nire irudiko: eman diezaiogun Herriari hitza eta herriak erabakiko du zer nolako egitura nahi duen bere Herriarentzat.
|
|
|
Haritx piala bildurik uskal
|
herri
orotarik Bakotxak bere botza emanik eta legia zen egin Orai ezta legerik ez eta ere juntarik Fidelitatiagalduriketalegia saldurik.
|
|
|
Gizon eta emakume orok du berea, kentzen ez bazaio. Eta
|
Herri
orok du berea, kentzen ez bazaio. Euskal Herriak ere badu eta izan nahi du bere hitza.
|
|
2013
|
|
|
Ikastolan euskaraz egingo zenuten. Baina
|
herrian
oro har?
|
|
|
|
Herri
orotan bezala, Kokoherrin ere badira gizaki tartar hutsak, badira arranditsuak eta badira harroputzak; Hitzontzi, Jakineltze eta Ustepuxika taldeak deitzen dituzte. Baina orain zeharo ikaratuta daude herritarrak, arras izututa.
|
|
2014
|
|
|
Nazionalitateen printzipioa, Boeckhentzat, hain zuzen Estatu moderno zanpa zurrupariaren aurka nazionalitate naturalen gerizarako beharrezko zuzenbidea da, eta honela defini liteke: ?
|
herri
ororen eskubidearen begiramena, bakoitzak bere burujabetasun kulturala[, geistige Selbständigkeit?] norbere hizkuntzan erabilkatu ahal izateko? 1273 Begiramen behar hori Boeckhek hiru agindutan konkretatzen du:
|
|
|
|
herri
orok eta herritar orok bere egiteko pribatu nahiz ofizial guztiak ama hizkuntzan egikaritu ahal izan behar ditu1274.
|
|
|
batu behar zaizkio Alemaniari1291 Hori ez da haien eskubideak urratzea, eskubiderik baliotsuena oparitzea baizik:
|
herri
ororen, jatorrizko nazionalitaterako eskubidea? 1292.
|
|
|
–Principe d, après lequel les races d, hommes tendraient à se grouper d, après leurs origines, leurs moeurs, leurs langues, leur histoire commune? 1077 XI. bolumen hau 1874an argitara zen; hala ere artikulua beranduena 70 aldera jada, edonola ere gerra aurretik, idatzia zegoela dirudi1078, azken orduan argitaratzeko ukitutxo ñimiñoren batzuk gehituta1079 Europaren berrantolaketa osoa agintzen duen printzipio honen agerpena eleta politikoan berri berria dela aitortuz hasten da artikulua1080 Nazionalitateen printzipioa, irakurtzen dugu, logikoki Iraultza frantseseko ideien ondorioa da, baina hozitu, testu honen arabera? historikoki Napoleonen aurka hozitu omen da, honek Europako nazioak menderatu gura izan dituenean, erreakzioak espiritu nazionala aldarrikatu baitu, Alemanian eta Espainian bereziki,
|
herri
ororen eskubidea erreibindikatuz bere burua berak bere gogara gobernatzeko1081. Sentimendu berri, honek jaikiarazi zituen herriak menperaldi atzerritarraren aurka, independentzia nazionalaren?
|
|
|
herria esaten da. Beraz, nuantzaren bat gorabehera, testuotan
|
herria
oro har eta nazioa sinonimo estriktoak baldin badira (eta berdin Mirabeau eta Sieyèsen arteko diferentzian), sinonimia hori ilkiarazi duen testuinguru historikoa zein izan den itaundu da; h. d., kanpainaren xedearena eta argudioon norabidearena, eta horien barruan zein den nazioaren kontzeptuak hartzen duen esanahi doia. Sieyèsen testuak bozketa kanpainako testuak dira, haren kontzeptuek kanpainako jopuntuetara destatzan dute, ez dira teoria neutral bateko distinguo subtilak, gutxiago nazioaren teoria batekoak.
|
|
|
Bide horri jarraitu behar zioten, harik eta erabat ezinezkoa gertatu arte, inbaditzaileen atzaparretan erori gabe. Ez zuten, bada, ibilbidea aldatu, eta hondamenak eta hondakinak pilatzen ikusi zuten
|
herri
orotan. Bizigune haiek guztiak, atzerritar poloniarrek sortuak haien izenei erreparatuz gero, arpilatu eta erraustu egin zituzten gupidarik gabe.
|
|
|
Lurralde antolamenduak inolako zalantzarik gabe eragiten du
|
herri
ororen ereduan, Bai!
|
|
|
Izango ez balitz genuke elkar ulertu ere egin.
|
Herri
orok bere kultura herrikoian nukleo sortzaile bat du, gaitasun sortzailea duena. Eta kultura tradizional horretatik kultura unibertsala egin dezake.
|
|
|
Ez da gutartean gehiago xuri ez gorri, bereizkunderik. Oro frantses Frantzian; Eskual
|
herrian
oro eskualdun, elkarren anaia. Donibane Lohizunetik Atharratzeraino, eta han harat azken herrietako azken mugaraino, dezagun egin guziek bat Frantziarekin.
|
|
|
bideak mendiak
|
herriak
oro
|
|
2015
|
|
|
Garindaine
|
herrian
orotan jakina dapraube edo buhame ontsa jiten ziela, haien historiak kontatzen etxetan, haien ohidürak bizi bihotzetan.
|
|
|
|
Herri
orok errefuxiatuen auzian duen ardura mahai gainean jarri dute Paperak Denontzat, SOS Arrazakeria eta Amnesty Internationaleko kideek Nafarroako Parlamentuan.
|
|
|
|
Herri
orok errefuxiatuen auzian duen ardura mahai gainean jarri dute Teresa Burgik (Paperak Denontzat), Beatriz Villahizanek (SOS Arrazakeria) eta Adriana Goikoetxeak (Amnesty International), Nafarroako Parlamentuan. Siriatik ihesean atera diren errefuxiatuak izan dituzte mintzagai, batez ere.
|
|
|
Hasteko, erran dezagun arrakasta handiko hitzordua izan dela Macachingoa. Jende kopuru aldetik ere, baina bereziki euskal macachindarrek eta Macachingo
|
herriak
oro har ezarri dituen abegikortasun eta sanotasun giro, harrera eta jarrera kari, ohore eginez" etxe huntan dena bere etxean da" edo" gure etxea zure etxea da" erraiten duten euskal erranairu edo atsotitzei. Jendea arras kontent ibili da, programa ere interesgarria izan baita,, dantzariak, hitzaldiak, erromeriak, musikariak, erakusketak, bazkari eta afari on eta jendetsuak...
|
|
2016
|
|
|
Hona, beraz, galdera horren lehen hurbilpenezko erantzun saioa: a) Lan handia egin da garapenezko G alorrean, Euskal
|
herrian
oro har eta EAEn bereziki, azken hamarkadetan: ahuldutako hiztunherri europar gehienekin konparatuz, oso handia.
|
|
|
–Le premier droit d' un peuple est d' être souverain?, dio Edmond Jouve jurista famatuak. Alegia,
|
herri
ororen lehenengo eskubidea bere buruaren jabe izatekoa dela. Areago:
|
|
|
Ez ziren soilik lagundiko anaiak zio haietan sarturik ibili ziren apez bakarrak, frantxikotarrek ere beren gorabeherak izan baitzituzten dantzak zirela eta ez zirela. Ezin da ahantzi misio santuak euskal
|
herrietan
orotan barna eginak izan zirela, eta aitzina eraman ahal izateko fraide txipiek misionisten egoitza berezia sortu behar izan zutela Zarautzen, jada bazuten lekaidetxe zaharrean. Etxe horretan, eskola izenekoa, usu aritu ziren euskal idazle naroak, batzuk gaurkoan guri arras egokiak suertatzen zaizkigunak, hala nola, Palacios eta Añibarro.
|
|
|
Hirugarren puntuak honela dio: “Errespeta dakion munduko
|
herri
orori zein gobernu motaren arabera bizi nahi duten hautatzeko eskubidea, eta independentzia eta eskubide subiranoak berreskura ditzatela eskubide horiek indarrez galdu dituzten herri guztiek”. Manuk ez du aukera galdu nahi.
|
|
|
Nik ere beitakit arraileria maite düziela, istorio ttipi batekin eküratüko nüzü. Ez dizü oraino aspaldi,
|
herri
orotan bazüzün eskola. Eta eskola batetan pottiko bat segür ez beitzen eskolan aisa ari.
|
|
|
Nola ez aipa Euskal Erakustokiaren Adiskideek 500 €ren emaitea, hauk direlarik sos hein handienaren emaileak. Bestalde, Jean Michel Bedaxagar SÜ AZIAko alkartebürüaren ospea ere hanitx konta izan da, Eüskal
|
Herri
orotarik, bai Hegoaldetik ere, sos emanik izan beitzaio SÜ AZIAri, hala alkarte baten eskütik 360 €, nola jente batenganik 200 €, bere sakolatik.
|
|
2017
|
|
|
Independentzia aldarrikatzen denean nazioarteko aitortzen beharra daukazu; akordioak sinatu edota harreman diplomatikoak eraikitzeko, esaterako. Ez da gauza erraza, baina burujabe izan eta etorkizuna erabakitzeko hautua egiten duen
|
herri
orok beti sakrifikatu du zerbait.
|
|
|
Venezian soilik, sei mila alderrai zeuden 1545ean. . Espainian, arlotez gainezka zeuden bideak, eta
|
herri
orotan gelditzen ziren? (Braudel, II. liburukia:
|
|
|
Mesopotamiatik Lusitaniaraino eta Britainiatik Mauritaniaraino. Uholde geldiezin honek aurrean aurkitzen zituen
|
herriak
oro Grezia edo Egipto bezalako handiak ala txikiak izanErromako probintzia bihurtu zituen, haren meneko eta zerbitzari.
|
|
2018
|
|
|
Hiztun herri euskalduna
|
herri
ororen baldintzen mendean bizi da, antolakuntza ekonomiko, politiko eta sozialen esanetara, eta horiei hertsiki loturiko sistema eta sare teknologikoek, azpiegiturek eta lurralde antolamenduak azpiratuta. Horregatik, hizkuntza desplazamenduak, ordezkapenak, berreskurapenak biziberritzea diogu goxo goxo arlo horietako higidurekin batera gertatzen dira.
|
|
|
|
Herri
orotan gauza oroz eztu bere paria.
|
|
|
|
Herri
orotan ez du ezertan parerik.
|
|
|
Enpatia edo hurbiltasuna erakusteko ahalegina baino gehiago hurbiltasun keinuak beti dira on baina, komunikazioa euskaraz bideratzeko modu praktiko bakarraren bilaketa izan zela iruditzen zait. Nire begitazioa zuzena balitz, horrek esan nahiko luke badakitela gainerako saioetan ez dietela ulertzen, eta ni erabat trenputxartzen nau euskal
|
herri
orotara heltzeko ahalegina helburu nagusitzat ez duen telebista nazional baten perspektibak, ertzetako milaka ikus entzule jakinaren gainean deskonektatuta uzten dituenarenak. Beste kontu bat da lortzea, baina estrategia argi eta ekimen irmorik gabe ezinezkoa da.
|
|
|
Arrotzek miresten eta eder atzematen dute bizitza sinple hau. Gizonak arriskua bilatzen duen
|
herri
orotan, emaztea alaitasunez lanean ari da. Euskal emazteek bata eta bestea ezagutzen dituzte.
|
|
|
Denak behar zuen handi, eder, gastuei erreparatu gabe.
|
Herri
orok nahi zuen zerbait enblematikoa. Hadidek diseinaturiko eraikin berria proiektu handiagoaren parte zen:
|
|
2019
|
|
|
ahalik eta haur gehien. europako jaiotzatasen sailkapenean atzera gabiltza euskaldunok; arnasguneetakook ere bai. hor daukagu beraz lehenengo erronka: haurrak behar ditugu, euskal
|
herrian
oro har eta arnasguneetan bereziki. haurrik gabe, arnasguneek ez dute bizirik; ez euskarazko bizirik eta ez (immigrazio bortitza salbu) erdarazkorik. azken berrogei urteko joera nagusia iraultzea, hori da arnasguneen lehenengo erronka bizia.
|
|
|
Gaur, eskaera bat egin nahi dizuegu, gure irakurleei eta Debagoieneko
|
herriari
oro har: gogora gaitzazue!
|
|
2020
|
|
|
Euskal
|
Herri
oro ari gara irakurtzen
|
|
|
Aipatutako guztiak
|
herri
ororentzat organikoak dira. Horrela direlako, ordea, Euskal Herrian orain arte izan duguna baino determinazio handiagoz jardun behar gara sustatzen, eraikitzen eta babesten.
|
|
|
7 Etnikoa unibertsalari kontrajartzen zaion partikulartasun subordinatua egikaritzeko kategoria da. Mendebaldeko politikan, etnia estatus politiko publiko gabeko beste
|
herri
oro da. Etniaren bestea, noski, estatua da.
|
|
|
|
Herri
oro da poligenetikoa, baina aldi berean jatorri mitiko baten pean bildua (jatorria historiko edo transzendental moduan aurkezten den arren, izaera biltzaile bat irudikatzea eta gauzatzea dena, eta horregatik ere batzuetan patu, etorkizun edo potentzialtasun moduan agertu ahal den jatorria). Modu asko daude, nola ez, herria irudikatzeko edo figuratzeko.
|
|
2021
|
|
|
Eskuineko perpaus erlatiboak izenondo baten ondoan eta atzetik beste elementu bat dutela ager daitezke izen sintagmaren barnean: Gizon gaizto,[
|
herrian
orok hastio zuten] bat; Apez eskualdun arrotz [gu hainbertze maite gaituen] hari. Halere, izenondoak, eskuinaldeko erlatiboaren atzean ere izan daitezke, nahiz ez den hori haien usaiako tokia:
|
|
2022
|
|
|
Gaüzak argiki erraiteko, eüskarazko hamar hitzetarik zortzi Eüskal
|
Herri
orotan berberrak dira, eta ahozkatzeko manerak dü hanitx egiten eüskaldünen arteko entelegatze nekeetan. Erraiten den bezala," beharria behar da egin".
|
|
|
Euskal
|
Herri
orotan jakintü haren berri, baina nola ausart berrehün ürhats baino hürrütiago guziak xehatzen dütianagana. Ordünko euskaldünak zalhe ziren egüngoak bezala, bena ez zütien oraiko armak, ez eta ezagützen polbora.
|
|
|
Gai hauei buruz hizketan hasi orduko oharkabean egiten ditugun galdera orokor guztiek zergatik izan behar zuten alemanek?, zergatik izan behar zuten juduek?, zein da aginpide totalitarioaren nolakotasuna?, argudia daiteke, askoz ere garrantzi handiagoa dute epaitzen den delitu motari eta epaia eman behar zaion akusatuaren nolakotasunari buruzko galderek baino; esan daiteke galdera horiek garrantzi handiagoa dutela, berebat, jakiteak baino zenbateraino den gai gure egungo zuzenbide sistema Bigarren Mundu Gerraz geroztik behin eta berriz epaileen aurrean agertu den delitu eta gaizkile mota berezi hau epaitzeko. Esan daiteke, halaber, auzia ez dagokiola gizaki jakin bati, auzi gelan dagoen banako berezi bati, aleman
|
herriari
oro har baizik, edo berebat dagokiola antisemitismoari, bere tankera guztietan, edo historia moderno osoari, edo gizonaren izaerari eta jatorrizko bekatuaren nolakotasunari; bide horretatik joanez gero, azkenean gizadi osoa egongo da auzi gelan, akusatuaren ondoan eserita. Argudio horiek denak maiz eman dira, eta ‘gu guztiongan Eichmann’ bana aurkitu arteko onik izango ez dutenek aldeztuko dituzte oroz gain.
|
|
|
Pantailak beste mundu baterako ataria baldin badira, sartu orduko euskara erantzi beharra dago aurrera egiteko. Etsigarria da, esaterako, asteburuetako estreinaldi guzti guztiak erdaraz iristea
|
herri
orotara. Horregatik poztu ninduen Zinuemak, Uemak euskarazko zinema sustatzeko abiatu duen programak.
|
|
2023
|
|
|
Lekukotasun franko entzuten dira, eritasunak kutsatu behiak abantzu Ipar Euskal Herriko
|
herri
orotan agertu baitira irailaz geroztik. Frantziako Estatuak, hastapenean, mugak itxi zituen behi eta txahalen komertziorako.
|
|
|
Esan gabe doa,
|
herri
ororen memoriaren elementu garrantzitsuenetako bat direla bere mugarriak, bere udal mugak. Herriaren jatorrira lotzen gaituzte, bere ondarea seinalatzen digute.
|
|
|
Juanak esan zion ezin zirela zebiltzan bezala ibili. Kaltegarria zela ostalarientzat eta
|
herriarentzat
oro har. Pintadengatik ere gauza bera esan zion.
|
|
|
Otsagin ere entzunikoak dira anaiak gisa horretako terminoa, Aitor Aranarekin izan zirelarik. Zuberoa, oro har, anitz euritsua da, eta horrek, prefosta, eragiten dio lexikoari bete betean; erauntsiak, erazarriak eta uharriak
|
herri
orotan agitzen dira, agitu ere! Ikastolako gelaxkan ao gaitz, ao txar, denboa txar, entsarri eta intsharri eleak entzun dira.
|
|
|
Izango ez balitz genuke elkar ulertu ere egin.
|
Herri
orok bere kultura herrikoian nukleo sortzaile bat du, gaitasun sortzailea duena. Eta kultura tradizional horretatik kultura unibertsala egin dezake.
|