2000
|
|
Angel Faus (1981) eta Mariano Cebrián (1994) irakasleek ondotxo zehaztu dituzte irrati mota horrek historian izan dituen mugarriak. Euskal
|
Herriko
mailari ere dagozkio aro horiek.
|
2004
|
|
deitzen dio epe horri.
|
Herri
mailan ere Espainia osoan (Hego Euskal Herrian barne). Frantsesada, gisako izenak erabili izan dira(. Karlistada?,. Gamazada?
|
2005
|
|
Guri dagokigun unean, Revista de las Provincias Euskaras agertzean alegia, Gasteizko kazeta mundua nahiko txiro zegoela esanez laburbil dezakegu egoera. Aldizkari honen pareko kultur publikazioak ere bakanak ziren une haietan, ez soilik Gasteizen, baizik are Euskal
|
Herri
mailan ere. Aitzindaria Madrilen euskal diputazioek 1876an ateratako La Paz egunkaria izan zen.
|
2006
|
|
“Gure helburua emakumezkoen pilota sustatzea da, eta txapelketa hau hor kokatu daiteke. Bizkaian ez ezik, Euskal
|
Herri
mailan ere jaialdiak antolatuko ditugu etorkizunean”, dio Arkaitz Larrinagak, Euskal Pilota Federazioko pala arloko arduradunak.Puntako pilotariakArrazoiak arrazoi, mañariarrek ikuskizun paregabea izango dute etxetik gertu. Kategoria bitan banatuta, zortzi bikote lehiatuko dira txapela jantzi guran.
|
2007
|
|
Dena dela aipatu beharra dugu datuak nahiko eskasak direla oraindik orain eta urrun gaudela Gipuzkoako %49, 6az. Baina datu honek irakurketa bera izaten ahal du Euskal
|
Herri
mailan ere Haurren euskara erabilera %20, 8 den garaian gazteena %13, 8ra jaisten da. Bistan da hor zerbaitek kale egiten duela.
|
2008
|
|
Gorago aipatu denez garaian baziren beste aldizkari batzuk euskarari tartea uzten ziotenak (EuskalErria, Eskualduna, etab.), baina lehentasun osoa eman gabe. Beraz Azkueren Bilboko bi astekariak, osotara euskaraz egonik, Bizkaia mailan ez ezik Euskal
|
Herri
mailan ere aitzindariak izan ziren448.
|
|
Vicente Agirre, Laurac Bat egunkariko laguntzaile izendatu zuten, baina estatu mailan federalistek egin zituzten batzarretan Pi i Margall eta Justo María Zabala aritu ziren Gipuzkoaren izenean.
|
Herri
mailan ere, Agirrek ez zuen parte hartu 1873ko ekainean errepublikano federalek burutu zuten protestan. Justu sasoi horretan nafarreriaren izurritea zabaltzen ari zela jakinda, ziur asko Agirrek lehentasuna eman zien osagile legez zituen ardurei1087, eta politika girotik aldendu egin zen zertxobait.
|
2009
|
|
Euskal
|
Herri
mailan ere Gerra Zibileko 5.500 fusilatuen indusketa lanak etagorpuak hobitik ateratzeko lanak garai ezberdinetan egin dira. Nafarroan 80ko hamarkadaren hasieran, eta beranduago 2000 urtearen ondotik, talde eta elkarteek, tartean Altaffaylla elkartearen lana azpimarratu behar delarik27 EAEn, 2000ingurutik geroz bilaketak indartu zirela-eta, Gobernu Kontseiluak 2002an GerraZibilean desagertutako pertsonen hobiak ikertu eta aurkitzeko sail arteko batzordearen sorrera bultzatu zuen, gorpuak lurpetik ateratzeko lan horiek koordinatzekoasmoarekin.
|
|
Zapatukoa azken saioa izanda, Llanera bera da Euskal Herriko txapelduna. Euskal
|
Herri
mailan ere hirugarren sailkatzea lortu du Xabier Oñederrak. Bigarrena, maila berean, Garikoitz Itsaso nafarra da.
|
2011
|
|
Orduan, nik dudana da erlijioaren dimentsio hori bizi nahi izatea. Alde batetik, barrua librarazi zidan, askarazi zidan sentimendu hori eta atxikimendu hori bilatu eta aurkitu nahia handiagoa den norbaitekiko, Jainkoarekiko, eta bestetik, hori eraman nahi izan dut ingurukoekin batera, solidarizatuz, ez bakarka edo ni bakarrik, baizik eta parte hartuz, mintzatuz horrelako arazoak dituzten jendeekin,
|
herri
mailan ere parte hartuz, zenbait liturgiatan, zenbait gauzatan eta partaide izanaz, nik bai baitakit jende asko dagoela munduan kultura gehiagorekin edo gutxiagorekin fedearen arazo hori horrela bizitzen duena, problema bat bezala, galdera bat bezala, bilatu eta ezin aurkitu bat bezala, eta hori kulturadunek, ezjakinek eta denek bizitzen dute, eta jendea ikusi izan dudanean eta ikusten duzunean k... Jendeak esaten dizu:
|
2013
|
|
" Ekainean jakin genuen Auzitegi Nazionalean urrian hasiko diren epaiketen berri, eta epaituen artean Mikel Arregi Ertxin herritarra dugu. Orduan, Zestoan hiru lau pertsona bildu, eta
|
herri
mailan ere erantzun bat eman beharra zegoela pentsatu genuen". Segidan, deialdi zabala egin, eta 15 pertsona bildu ziren lanerako.
|
|
Azken batean, egoera orokorraren eskala berdina aplikatu daiteke, herri mailara ekarrita. Era berean, krisiarekin aurrekontu publikoetan murrizketak daude, eta murrizketa handienetakoak berdintasunera bideratutako aurrekontuetan ematen ari dira; administrazio guztietan ari da hori gertatzen, baita
|
herri
mailakoetan ere, eta Azpeitia ez da salbuespena izango.
|
2015
|
|
Bilakaera ikusita, 15 egunero hizkuntza bat desagertzen arida munduan. Eta gure lurraldeari dagokionez, ekologiaren ikuspuntu batetik, bertako jatorrizko etaberezko hizkuntza euskara da, arriskuan dago, gutxiagotua da, eta egoera desberdina du gainera lurralde administratibo desberdinetan, edo
|
herri
mailan ere bai. Ukipen egoeran dago beste hizkuntzanagusiekin, espainola eta frantsesa, eta ingelesa ere hizkuntza franka da, nazioarteko hizkuntza, gero eta funtzio gehiago dituena.
|
|
Parte hartze handia du ezaugarri, are gehiago, gorantz doa atxikimendua edizioz edizio. Aldi berean, euskararen aldeko festa erraldoi batekin hasi eta amaitzen da beti, bai nazio mailan, baita
|
herri
mailan ere. Gainera, Korrika kulturalak hainbat ekimen paralelo gehitzen dizkio eta, horrez gain, Korrika txikiak, diasporetako ekimenak, lehiaketak, publizitatea, arropak, AEKrentzako finantzaketa kilometroen salmenta edo Korrika lagun txartelen bidez, webgunea, sare sozialak, bideoak, abestia?
|
2016
|
|
Hizkuntza ereduan egin dute salto handienetako bat Lautada ikastolan, Urbegainen hitzetan: " Lehen, ikastetxean, eredua zegoen; irakasgai gehienak euskaraz lantzen ziren, baina bizi, gazteleraz bizi zen bertan; gaur egun, aldiz, euskaraz bizitzera datoz ikasleak ikastolara, oraindik ere erabilera indartzeko lan handia egin behar dugun arren, bai ikastola mailan baita
|
herri
mailan ere".
|
2019
|
|
Guztira, Albrecht Dürerren 28 lan egongo dira ikusgai Durangoko museoan; lehenengo biderra da euskal bildumazaleen lanekin osaturiko erakusketa bat egingo dena. " Ez ohiko erakusketa da bai Durangon, noski, baina baita Euskal
|
Herri
mailan ere bai. Pentsa, estatu espainiarrean Guggenheimen, Pradon (Madril) eta Bartzelonan baino ez da egin Dürerren obrekin erakusketaren bat" azaldu du Pedro Alberdik.
|
2020
|
|
Euskaraldiak balio du disfuntzio horiek nabarmentzeko eta disfuntzio horiei aurre egiteko arrazoi gehiago edo presio gehiago izateko, bai erakundeetakoei, baita
|
herri
mailakoei ere. Euskaraldiak aterki bat eskaintzen du eskaera horiek babes zabalagoa izan dezaten.
|
2022
|
|
Gu horrela osatzen gara. Eta, nola eskala handian, hala
|
herri
mailan ere... Bai, hori da.
|
2023
|
|
Euskal
|
Herri
mailan ere egoera ez da xamurra: kontsumitzen dugunaren %10a baino ez da bertan ekoizten, baserrien %70a galdu da azken bi hamarkadetan eta, adibidez, Nafarroan ekoizten denaren %99a esportatu egiten da, kontsumitzen ditugun produktuek platerera heldu aurretik 2500 eta 4000 kilometro artean egiten dituzten bitartean.
|