|
2010
|
|
|
Ikerketa honetan konparaketa egin nahi dugu Euskal Herrian, iparraldean nahiz hegoaldean, sortuak diren ikasle helduen eta Euskal
|
herritik
kanpo sortuak direnen artean, hots herrikoen eta etorkinen artean, ikasleen sorlekua delarik definizio irizpidea.
|
|
|
Euskal
|
Herritik
kanpo sortuak diren biztanle kopurua %25ekoa da.
|
|
|
Beraz estrapolazioa zilegi iduritzen zaigu. Euskal
|
Herritik
kanpo sortu direnak gero eta gehiago dira AEKan (ikus 1995 zenbakiak eta 20082009koak), kasik ikasleen erdia bilakatuz. Aurrez ikus daitekeen bezala etorkinetan etorkin ez atzerritarrek talde handiena osatzen dute, %87, 5 izanez.
|
|
|
Kasu hau ilunago da. Euskal
|
Herritik
kanpo sortu direla eta segidan, sorturtean, Euskal Herrira jin direla bizitzera. Halere, eta kopuru horren pisua erlatibizatzeko, kasu honetan liratekeenak 2464 erantzunetarik %3, 69 dira bakarrik, ehuneko gutiesgarria beraz, baina halere etorkinen %8, 73.
|
|
|
Beraz %4 gehiago ikasle, etorkinen ezinez eta herrikoentzat! Dirudi Euskal
|
Herritik
kanpo sortuak, diren ikasleak, mintzakide euskaldunekin ibiltzen direla, nolazbait familietako euskaltasun eskasa konpentsatzeko. Edo ere, behar bada, beren lagunartea, euskalduna baita euskararen ikastea deliberatzen dute., Hurrengo grafikoan bi ikasturteetako emaitzak beste molde batean ezarri, ditugu.
|
|
|
Alabaina laginako lekukoak sailkatuak izan dira hiru kategoriatan: tokikoak (Euskal Herrian sortuak), kanpokoak (Euskal
|
Herritik
kanpo sortuak), tokikoak baina guraso bat edo biak kanpokoak. Hemen tokikoak eta kanpokoak konparatuko ditugu, bi zati bakarrik hartuz euskal nortasunaren baldintzak eta euskara ikasteko motibazioak.
|
|
|
Ikerketaren helburua da aztertzea Ipar Euskal Herriko etorkinak nola euskalduntzen diren. Atzerri immigrazioaz gain, etorkintzat hartzen ditugu Euskal
|
Herritik
kanpo sortuak diren gizakiak. Jendetzaren erdia osatzen dute.
|
|
2012
|
|
|
Kazetaritza lasterraren ezaugarriak Euskal
|
Herritik
kanpo sortutako albisteetan nabarmenagoak dira. Horregatik, kazetaritza estandarrekiko utzikeriak euskarazko kazetaritza eredua ere kutsa dezake, bertako albisteak lantzean kazetaritza jarduera oker hori nagusitzen bada:
|
|
|
Euskadi Irratiak gaitzespen tonua indarkeriari buruzko berri gutxi batzuekin erabili duen bitartean, ETB1ek kirol albisteekin baino ez ditu aldeko eta aurkako jarrerak azaldu. Bi hedabide publikoen jarrera kritiko hori Euskal
|
Herritik
kanpo sortutako albisteetan gauzatu da. Berriak, ordea, jarrera kritikoagoa agertu du eta euskal kultura zein giza eskubideak defendatzeko (besteak beste, tortura gaitzesteko, emakumeen ikusgarritasuna aldarrikatzeko) erabili du.
|
|
|
Euskadi Irratiak gaitzespen tonua indarkeriari buruzko berri gutxi batzuekin erabili duen bitartean, ETB1ek kirol albisteekin baino ez ditu aldeko eta aurkako jarrerak azaldu. Bi hedabide publikoen jarrera kritiko hori Euskal
|
Herritik
kanpo sortutako albisteetan gauzatu da. Berriak, ordea, jarrera kritikoagoa agertu du eta euskal kultura zein giza eskubideak defendatzeko (besteak beste, tortura gaitzesteko, emakumeen ikusgarritasuna aldarrikatzeko) erabili du.
|
|
|
Kazetaritza lasterraren ezaugarriak Euskal
|
Herritik
kanpo sortutako albisteetan nabarmenagoak dira. Horregatik, kazetaritza estandarrekiko utzikeriak euskarazko kazetaritza eredua ere kutsa dezake, bertako albisteak ematean kazetaritza jarduera oker hori nagusitzen bada:
|
|
2017
|
|
|
Datu kezkagarri horiek are kezkagarriago bilaka daitezke Ipar Euskal Herriko oraingo, eta bereziki heldu diren urteetako, demografiaren bilakaera kontuan hartzen ez badugu. Izan ere, 2016an 298.000 jende bizi zen Ipar Euskal Herrian, horien erdia Ipar Euskal
|
Herritik
kanpo sortua delarik. Eta INSEEk1 egin inkestaren arabera, lau urteren buruan Ipar Euskal Herriak 8.000 biztanle gehiago izanen ditu (aurreikuspen apalenaren arabera), 42.000 gehiago aurreikuspen gorenaren arabera.
|
|
|
Alde batetik, Euskal
|
Herritik
kanpo sortu eta bertan aplikaturiko Zuzenbidea izan dugu eta dugu, Madril eta Pariseko botere zentraletatik. Baina, bertan sorturiko euskal Zuzenbide propioan ere, Zuzenbide forala batik bat, euskararen presentzia hutsaren hurrengoa izan da.
|
|
2018
|
|
|
Ondarroan, ostera, zertxobait gora egin du ezagutzaren datuak. Beraz, ikus dezakegu, ziur aski, eragina ez dela izan Euskal
|
Herritik
kanpo sortutako pertsonena, inguruko herrietatik joandako pertsonena baino.
|
|
|
Burdinaren topikoa darabilten euskal poemen kopurua mugatua izanik ere, poema horien sorlekuak aski datu gogoangarriak dira. Poema guztiak Euskal
|
Herritik
kanpo sortuak dira, baina aldi berean komunitate euskaldunen diaspora garrantzitsuak dituzten hiri nagusienetarikoetan: Sevilla, Salamanca eta Lima.
|
|
2020
|
|
|
Bai, kanpoko argitaletxeek hezkuntzaren muinean dihardute, euskal curriculumean. Esan daiteke bere helburu nagusi eta bakarra horixe dela Hegoaldeko eskoletan, Euskal
|
Herritik
kanpo sorturiko curriculum egokitua sartzea. Ikusi besterik ez dago zein liburu mota publikatzen duten.
|
|
2021
|
|
|
%91, 5ean Frantses estatutik datorren jende horrek, zertarako du euskara? Biztanleriaren %42, 8a Euskal
|
Herritik
kanpo sortua delarik, nola sortu herria eta hizkuntzarekiko atxikimendu eredu berria?
|
|
|
Hari horri tiraka, Okiñenak Euskal
|
Herritik
kanpo sortutako euskal musika klasikoaren inguruko ikerketa bat abiatu zuen, eta dagoeneko badu lehen fruitua: Aradak diskoa.
|