|
2012
|
|
|
Horretaz gain, kontsulta printzipioa ezartzen du herri indigenetan eragina izango duen edozein neurri administratiboa hartu baino lehen. Halaber, defendatu egiten du kasu hauetan
|
herri
indigenen partaidetza eta oniritziaren beharra udalerri, herrialde nahiz estatu mailan gauzatzea. Errespetua, informazioa eta partaidetza printzipioak ezarri egiten ditu indigenekin aritzeko irizpide nagusi bezala.
|
|
|
Hamarkada honetan herri indigenek gorengo ikusgarritasun politikoa irabazi zuten, eta haien aktoretza nazioarteko erkidegoan, baina bereziki NBEren baitan finkatu zen. Aurreko hamarkadetan egindako presio politikoari erantzunez, NBEk
|
herri
indigenen partaidetza ahalbidetzeko bideak eta ekimenak bultzatu zituen hamarkada honetan. Hori dela-eta, HIKEren loratzea ikusiko dugu, inoiz baino gehiago, eta inoiz baino sarriago agertuko baitzaizkigu indigenak nazioarteko aferetan parte hartzen.
|
|
|
Herri indigenek eta euren erakundeek, horietariko asko ekintza horren inguruan sortutakoak, protagonismoa lortu eta politikari zein munduko komunikabide guztien arreta lortu zuten (Van Cott, 1996). Mendeurrenaren inguruan prestaturiko ospakizun zein salaketek
|
herri
indigenen partaidetza izan zuten. Gertakizun historiko horren inguruan buruturiko hausnarketa kolektiboan kulturen arteko komunikazioari atea zabaldu eta historia ofizialari kritika egin zitzaion.
|
|
|
NBEren mailan
|
herri
indigenak partaidetza iraunkorra eta NBEren mailan ahalik eta toki gorenean izateko aspirazioa aspaldiko kontua da. Kapituluaren hasieran Deskaheh ren esperientzia dugu aitzindari eta aurrekaria, gero 1980ko hamarkadan eta 1991ko Nuukeko mintegian egindako eskaerak aipatu ditzakegu.
|
|
|
Urte berean, Batzar Orokorrak A/ 51/ 493 dokumentuan onartu egiten zuen ez zegoela NBEren egituran herri indigenei buruzko gaietan aritu edo interesa dutenen arteko informazioa bultzatzeko mekanismorik. Are gehiago, idazkari nagusiak
|
herri
indigenen partaidetza eraginkorra bermatzeko prozedura egokirik ez zegoela onartu zuen (Henriksen, 1997: 15).
|
|
|
Bertan egoeraren analisia egin ondoren, proposatu egingo dira ondokoak: HIFINBEren egituran ahalik eta toki altuenean kokatzea;
|
herri
indigenen partaidetza zabala eta gobernuek dutenaren parekoa izatea; eta eskubide kulturalak, zibilak, politikoak, sozialak, ekonomikoak, osasunekoak, emakume eta haurren eskubideak, garapena, hezkuntza; gatazkakonponbidea eta NBEren sistemarekin aktibitatea koordinatzea izatea bere mandatuan.
|
|
|
Horrekin guztiarekin argi gelditzen da
|
herri
indigenen partaidetza NBEn giza eskubideen alorretik haratago mugitu behar dela, eta Giza Eskubideen Batzordearen mandatutik at dauden esparruak ere ukitu behar dituela. Esate baterako, ospitale baten eraikuntza WHO/ OMS edo UNDP/ PNUDren ardura izan daiteke eta horrelako bat lortzeko ez litzateke jo behar Giza Eskubideen Batzordera osasuna izateko eskubidea betetzea eskatuz.
|
|
|
Lantaldearen eta Funtsaren existentziak ahalbidetu egin du
|
herri
indigenen partaidetza zabala eta orain gutxi arte ezaguna izan dena NBEren mailan. Azpibartzordeko aditu eta partaideek arauak moldatu egin zituzten herri indigenen partaidetza ahalik eta zabalena egiteko.
|
|
|
Lantaldearen eta Funtsaren existentziak ahalbidetu egin du herri indigenen partaidetza zabala eta orain gutxi arte ezaguna izan dena NBEren mailan. Azpibartzordeko aditu eta partaideek arauak moldatu egin zituzten
|
herri
indigenen partaidetza ahalik eta zabalena egiteko. Beste batzordeetan aholkulari estatusa duten erakundeak bakarrik egon daitezke.
|
|
|
3 sekzioa giza kooperazioari zuzenduta dago. Ryser ek garrantzizkotzat jotzen ditu marko berria sortu zutelako estatuen arteko ekintza kolektiboa posible eginez, era horretan aukera eta dinamika berriak sortu ziren
|
herri
indigenen partaidetzarako. Era berean, akordioen konplimendua jarraitzeko nazioarteko mekanismoak sortu ziren.
|
|
|
Kasu hauei erreparatuz gero argi dago planteatzen diren arazoei buruz ikuspegi indigenak zein proposaturiko konponbideek ez dutela behar zuten isla foro hauetan erabaki hartze mailan bederen. Hamaika dira
|
herri
indigenen partaidetza, lana eta kontribuzioak oztopatzeko egindakoak (Garcia Alix eta Borraz, 2006: 242).
|
|
|
Lantalde horrek Madrileko txostenean agertzen ziren puntuen bidetik abiatzeko eta OJ babesteko mekanismoei buruz aholkuak eskaintzeko agindua jaso zuen. Gainera,
|
herri
indigenen partaidetzaren inportantzia azpimarratu zen. Halaber, WIPOri eskaera berezia egin zitzaion, bere jardueran, OJ kontuan hartzeko jabego intelektuala definitzeko orduan, baita honi loturiko eskubideak definitzeko ere, eta erabiltzaileentzat hauek dituzten inplikazioak zehazteko orduan.
|