|
2012
|
|
|
Ildo honi jarraituz, Laugarren Munduak hamarkadan zehar Lantaldeak egindako txostenetan hartu du parte. Era horretan, NBEri bere egitekoa hobeto egiten laguntzen dioten bitartean,
|
herri
indigenek pairatzen dituzten egoera larriak eta haiek konpontzeko egiten dituzten eskaerak, gomendioak eta proposamenak adituen txostenean daudela ziurtatu egingo dute.
|
|
|
Europar nagusitasunaren istorio honetan europar epopeia kontatu eta berari loturiko mitoak zabalduko dira. Diskurtso kolonial honek gizarte zaharraren ordezkatzea defendatu eta gizartearen mailakatzearen onura zein
|
herri
indigenek pairatzen zuten menekotasunaren zergatiak esplikatzen dira.
|
|
|
Orain dagoen «West» eta okzidentalizaturiko estatuen sorta (193 estados), «Rest» (Laugarren Mundua eta gutxiengo nazionalak) delakoaren aurka. Zibilizatuen eta basatien arteko haustura erradikal hori
|
herri
indigenek pairatu duten nazio eraikuntza eta zabalkunde kolonialen prozesuen mamian aurkituko da, baita hauei loturiko XX. mendeko garapen politiken barruan ere. Halaber, II. Mundu Gerraren nazioarteko gizartearen muinean aurkituko dugu.
|
|
|
Gure iritziz,
|
herri
indigenek pairaturiko okupazio eta domestikazioak ez dakar haien desagertzea entitate subirano gisa, ez dutelako amorerik eman eta erresistentzian jarraitu dutelako, nahiz eta nazioarteko gizartean ikusezinak bihurtu. Beraz, aktore pre post moderno baten itzuleraren aurrean gaude, ala, benetan aktore berri baten agerpenaren aurrean?
|
|
|
Hamarkada horren helburua, herri indigenekin nazioarteko kooperazioa bultzatzea zen. Era horretan
|
herri
indigenek pairatzen zituzten arazoei (giza eskubideen, osasunaren, ingurumenaren eta garapenaren alorretan batik bat) aurre egin ahal izateko. Hamarkada horri laguntzeko Hamarkadarako Borondatezko Kontribuzioen Funtsa sortu zen.
|
|
|
Honek lortu egin zuen herri indigenei buruzko txosten berrian indigenak gutxiengoen saku berean sarturik ez egotea. Are gehiago, lortu egin zuen
|
herri
indigenek pairatzen zuten diskriminazioari buruzko txosten bat sustatzea. Haren aburuz, azpikomisioko adituek eta ez batzordeko diplomatikoek burutu behar zuten lan hori.
|
|
|
Haren helburua herri indigenek mundu mailan bizi duten egoeraren ikerketa plazaratzea izanik. Londresen Survival International sortu zen,
|
herri
indigenek pairatzen dituzten gehiegikeriak eta praktika genozidak salatzeko. AEBn Harvard-eko antropologoek herri indigenen lurrak eta kulturak babesten laguntzeko Cultural Survival sortu zuten.
|
|
|
WCIPren inguruan bilduriko erakundeek 1980an herri indigenek genozidio, ekozidio eta etnozidioaren salaketa burutu zuen «Bertrand Russel Tribunala» antolatu zuten. Bertan,
|
herri
indigenek pairaturiko genozidio, etnozidio, ekozidio eta gainerako bortxaketen nahiz errudunen deskribapen gordina egin zen. Laugarren Munduak lortu egin zuen Norvegiaren laguntza Russel Tribunalaren ostean.
|
|
|
Biltzar horretan etnozidioren salaketa eta etnogarapenaren aldeko apustua egin ziren. Hori garrantzi handikoa suertatu zen,
|
herri
indigenek pairatzen zuten errealitateari heldu ziolako. Ordu arte, asko ziren etnozidioaren existentzia ukatzen zuten adituak eta asimilazioa zen jarraitu beharreko politika ofiziala.
|
|
|
Horrekin batera bultzatu egingo dira herri indigenentzat garrantzitsuak diren gaien inguruko txostenak. Hauen artean aipagarriak dira
|
herri
indigenek pairaturiko arrazakeria aztertzen zuen txostena. Horrek jorraturiko bide beretik jo zuten beste txosten batzuek eta arrazakeriaren aurkako aktibismoa Laugarren Munduak jorraturiko ekimeneremu bihurtu zen.
|
|
|
Batzorde hauetan antolaturiko ekintzetan parte hartzeaz gain hamarkadan zehar Lantaldeak egindako txostenetan hartu dute parte. Era horretan, NBEri bere egitekoa hobeto egiten laguntzen dioten bitartean,
|
herri
indigenek pairatzen dituzten egoera larriak eta egoerok konpontzeko egiten dituzten eskaerak, gomendioak eta proposamenak bertan daudela ziurtatu egingo dute adituen txostenek.
|
|
|
Daes, Burger edo Kingsbury k, besteak beste, kontzeptuaren unibertsaltasuna, dinamismoa eta birdefinizioa azpimarratzen dituzte, kolonialismo mota berriei eta
|
herri
indigenek pairatzen duten egungo egoerari hobeto erantzuteko asmoz. Egile horientzat auziaren gakoa, beraz, jatorriz Ameriketan jaiotako kontzeptua munduratzeko orduan planteaturiko arazo politikoan aurkitu dugu, eta horrek nazioarteko «status quo»ari planteatzen dion erronkan.
|
|
|
Horrekin bat dator Morris (1980) eta autodeterminazioan oinarrituriko harreman berria lortzeko asmoa dagoela HIGEAn azpimarratu zuen Chavez-ek 2005ean bere testuaren defentsa egin zuenean (Regino eta Torres, 2006). Era horretan bakarrik amaituko delako estatuen baitan diren
|
herri
indigenek pairatzen duten barnekolonialismoarekin eta nazioartean izan duten estalketarekin.
|