|
2008
|
|
|
Zer garrantzia izan lezake
|
herri
indigenen mundu ikuskerak globalizazioaren zentzurik txarrena nagusitu den garaiotan?
|
|
|
|
Herri
indigenak munduko biztanleriaren %6 dira; gutxi gorabehera 300 milioi lagun. Bizi diren estatuetan gutxiengoa izaten dira normalean.
|
|
2011
|
|
|
Aitortuz Arrazismo, Arraza bereizkeria, Xenofobia eta horrekin lotuta dauden Intolerantzia moduen aurkako Munduko Konferentziak, Munduko Herri Indigenenen Nazioarteko Hamarkadarekin batera, eskaintzen dutela aukera paregabea, dela,
|
herri
indigenek mundu osoan zehar gure gizarteen garapen politiko, ekonomiko, sozial, kultural eta espiritualari egiten dizkioten ekarpen ordainezinak, dela, aurrez aurre haiek dituzten erronkak aztertzeko, bereziki arrazismoa eta arraza bereizkeriaren inguruan,
|
|
|
Eskatzen die estatuei,
|
herri
indigenek mundu mailako konferentziari buruzko euren berezko foroetan egindako gomendioak zentzutasunez eta behar bezala kontuan har ditzatela;
|
|
2012
|
|
|
18).
|
Herri
Indigenen Mundu Batzordeak eta Survival International ek estreinakoz hartu zuten parte aditu gisa horrelako nazioarteko foro batean (Khosravi 2006). Haiekin batera, ikusle moduan, langileen ordezkariek lagunduta, beste indigena batzuk egon ziren.
|
|
|
Laugarren Mundua munduko
|
herri
indigenen mundu gisa definitzen da. Ameriketako eta beste eskualdetako bertako jendea, euren lurraldeetan marjinatuak izan direnak, gizarte zibiletik kanporatuak, aukera ekonomikoak ukatuak izan dituztenak eta «Konkistaren mitoak eta Aurkikuntzaren Dotrinak» estigmatizatu egin dituztenak?, hauek erori dira garapena izeneko determinismo ekonomikoak eraikitako eskailera faltsuaren azken mailarain... Laugarren Munduko herriak. Andeetako goi lurraldeetan, tundra eta Antartikoan, Amazoniako oihanetan, Australiako lurralde urrunetan, Siberiako taigan edota munduko hiri nagusien basamortu antzeko kaleetan, bai New York, Sao Paolo, Jakarta edo Nairobin aurkitzen direnak?
|
|
|
Horri erantzunez, NLEk adituen batzorde bat deitzea erabaki zuen, eta hor sartu ziren.
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarrak eta Survival International ek lehen aldiz parte hartu zuten nazioarteko foro batean aditu bezala. Horretaz gain, egon egon ziren langileen ordezkaritzat lagunduta indigenak ikusle (Tomei, 1997).
|
|
|
Cobosek hamahiru urte eman zituen txostena burutzeko, Willemsen Díaz-ek txosten horretan lan ikaragarria egin zuelarik (Minde, 2008). Txostenean
|
herri
indigenek munduko talde ahulenak izaten jarraitzen zutela baieztatu ondoren, herri indigenen definizio bat eskaini eta aztertu egin zuen nazioarteko erakunde eta GKEek indigenekin egindako lana arlo honetan. Ondorioen artean eskatu egiten da giza eskubideen eremuan aurkituriko bazterkeriaren ezabaketa, indigenak bermatzeko neurriak hartzea eta indigenei zuzenduriko berezko ekimen berezirako eremuak sortzea.
|
|
|
Txosten horietan, errelatoreak herri indigenek bizi duten egoera aztertu ondoren herri indigenekin zerikusia duten aktore guztiei zuzenduriko gomendioak egiten ditu. Errelatoreak beste mekanismo bat eskaini die
|
herri
indigenei munduari jakinarazteko euren egoera nolakoa den, euren kexak munduratuz.
|
|
|
Kopenhagen IWGIA sortuko da. Haren helburua
|
herri
indigenek mundu mailan bizi duten egoeraren ikerketa plazaratzea izanik. Londresen Survival International sortu zen, herri indigenek pairatzen dituzten gehiegikeriak eta praktika genozidak salatzeko.
|
|
|
1975ean Kanadan Herri Indigenen Nazioarteko Konferentziaren ondorioz, WCIP
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarra (HIMB) sortu zen. Port Alberten indigenen ordezkaritza zabala egon zen, gobernu ordezkari batzuk eta komunikabideak.
|
|
|
1) NBE mailan zuten ordezkaritza. 2)
|
Herri
Indigenen Mundu Batzordearen fundazio gutuna. 3) Herri indigenen egoera politiko, sozial, ekonomiko eta justiziazkoarekin loturiko auziak.
|
|
|
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarra agertzearekin batera, aipatzekoa da ere beste nazioarteko sustatzaile baten lana. Jimmie Durham, eskultore txerokia, 60 eta 70eko hamarkadetan Genevan bizi zen.
|
|
|
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarrak hamarkada honetan egindako lana ikaragarria izan zen. Manuel bost kontinenteetan zehar bidaiatu eta bertako indigenekin aritu zen (Sanders, 1980).
|
|
|
Urte horretan ere garrantzi handiko beste gertakizun bat gertatu zen Douglass Sander ek, eta Manuelen aholkulari eta zuzenbide irakasleak,
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarraren bilera batean nazioarteko konbentzio baten zirriborroa aurkeztu zuenean, hau izan zen herri indigenen eskubideak zaintzeko nazioarteko estandar baten proposamena egin zen lehenengo aldia (Minde, 2007: 27).
|
|
|
Laugarren Munduaren aldetik hau dugu jarrera historikoa. Gogoratu behar dugu nola
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarraren 1978ko bigarren bilerak ebazpen bat onartu zuen: herri indigenek bakarrik esan dezakete indigenak nortzuk diren (Werther, 1992:
|
|
|
Manuel Shuswap herriaren buruzagia, aktibista eta pentsalaria zen. Laugarren Munduaren ideia nazioarteari eta garai batean honen erakunde nagusia izan zen
|
Herri
Indigenen Mundu Batzarrari (HIMB) loturik agertzen zaigu. Are gehiago, nazioartean egindako lehen ahaleginak izenburu horrekin egin ziren.
|
|
|
Horretaz gain, Laugarren Munduak bere proposamena gauzatzeko orduan ama lurrarekin duen harremanari eman dio oinarri oinarrizko tokia. Harreman berezko horrek ezberdintzen ditu
|
herri
indigenak munduko beste herrietatik. Halaber, harreman hori dugu protagonista herri indigenen diskurtsoetan eta euren ekimena, giza eskubideen arloan zentratzeaz gain, ekologiarekin loturiko gaietan kontzentratu da.
|
|
|
HIMB.
|
Herri
Indigenen Munduko Batzarra.
|
|
2020
|
|
|
EKOFEMINISMOA ETA
|
HERRI
INDIGENEN MUNDU IKUSKERA
|
|
|
EKOFEMINISMOA ETA
|
HERRI
INDIGENEN MUNDU IKUSKERA
|
|
|
Naturarekin daukaten bestelako harremanaren ondorioz, gero eta gehiago begiratzen zaio
|
herri
indigenen mundu ikuskerari mugimendu ekologista eta antikapitalista batzuetan ere. " Herri indigenetan badituzte oraindik garai bateko nekazari gizarte batzuetako ikuspegiak, hemen jadanik ia ez direnak inon aurkitzen.
|