Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 8

2009
‎Herrialde askotan, herri indigenen kultura gutxietsi dute, eta horren adibide argiak dira estatuen hizkuntza politikak. Estatuok herri indigenen hizkuntza eskubideak urratu dituzte, nagusi den kultura onartzera behartu nahi zituztelako.
2012
‎Kultur manifestazioak, euren testuingurutik atera, gure errealitatera ekarri eta moldatu egiten dira hobeto kontsumitu daitezen, azkenean kultura indigenaren lapurreta, besteganatzea gertatzen delarik. Era honetan herri indigenen kultura desitxuratu eta idealizatu egin da edo gizabanako anomikoentzako produktu bihurtuz (Noguerol, 1999).
‎Indigenek inoiz baino gehiago fenomeno garaikide, moderno eta globala direla erakutsi digute. Are gehiago, herri indigenen kulturen kultura deitu den horrekin gure zibilizazio industrial, arrazionalista eta teknokratikoei kontrajartzen zaien mundu ikuspena dagoela erakutsi dute.
‎Hori dela-eta, epilogo modura doan azken kapitulu honetan herri indigenek gizarte mugimendu eta sare altermundistekin egindakoa izango duzu hizpide. Preseskiago herri indigenen kulturan sortu, garatu, hedatu eta nazioarteratu den Sumak Kawsay (hemendik aurrera SMK) aztertuko dugu. Aurreko kapituluan, ekologia garapena eta kultura uztartzeko egindako garapen iraunkorrari erreparatu diogu.
‎SMK delakoak estatuek eta euren aliatuek sustaturiko garapen modeloaren kritikan eta oso osorik aldizkatzea burutzeko gogoan arrazoitu du bere jatorria (Cunningham, 2010). Herri indigenen kultura, historia, errealitatea eta egungo borrokak kontuan harturik garatu da; Choqueuanak (2010) eta Huanacunik (2010) SMK garapenaren kontzeptu berari kontrajartzen zaion ikuspegi indigena, erradikala eta aldizkakoa dela diote. Ongizatea, jabetzarekin, ekoizpenarekin nahiz kontsumoarekin lotuta dagoena baztertu egiten du.
2013
‎1979an OREWA elkartea sortu zuten ikasle gazteek, herri indigenen kulturak eta hezkuntza eskubideak gordetzearren. 1981ean Organización Regional Embera Wounaan bihurtu zen (Rojas, 20096).
2023
‎«Presoek aldarrikatzen dituzten eskubideak ez dira pribilegioak; OIT Lanaren Nazioarteko Erakundearen 169 itunean oinarritzen dira». Hain justu, herri indigenen kultur aniztasuna eta eskubideak aitortzen dira hitzarmen horretan. OITk onartu zuen 1989an, eta 24 herrialdek sinatu dute, hala nola Espainiak, Alemaniak, Nikaraguak eta Txilek.
‎Munduko herri indigenen kultur aniztasuna eta eskubideak aitortzen ditu hitzarmenak. Are, herri indigenetako kideek kartzelan dituzten eskubideak ere zehazten ditu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia