|
2008
|
|
|
10 artikuluak, berriz, hauxe dio:
|
herri
indigenak ez dira euren lurretatik beste norabaitera eramango, eurek nahi ez badute.
|
|
2011
|
|
|
Bolivian gaude eta Osvaldo Chato mintzo zaigu: . Santa Cruz bezalako estatuetan
|
herri
indigenek ez dute inolako gaitasunik erabakietan parte hartzeko, eta haien hizkuntzak ez dira errespetatzen. Erreserba gisa gorde nahi dituzte, hau da, XIX. mendean AEBetan bezala?
|
|
2012
|
|
|
Argi dago estatu eta herri indigenen arteko interes gatazka eta tirabirak nabariak izan zirela hitzarmen honen onarpen prozesuan.
|
Herri
indigenek ez zuten hitzarmen hau sortzeko prozesuan partaidetza zuzenik ez botorik, eta artikulu ezberdinen inguruan nabaria izan zen desadostasuna eta gobernuen ikuspuntuei emandako lehentasuna.
|
|
|
Ingelesez autonomia ezartzeko moduetariko bat dela dioen artean, gaztelaniaz, berriz, modua, bera eta bakarra omen dena, dela dio. CANZUS aldetik 1993ko zirriborroak oposizio gogorra ezagutu arren,
|
herri
indigenek ez zuten autodeterminazioaren auzian atzera egin, eta gainera estatuaren papera eta zilegitasuna zalantzan jarri zituzten.
|
|
|
Euren pentsaeraren arabera, jendea ez bazegoen bertan bizitzen, eta indigenak nomadak izanik ehizan bakarrik zeharkatzen bazuten lurraldea, ondorioztatu zutena honako hau izan zen:
|
herri
indigenek ez zutela inolako jabetza eskubiderik, eta, beraz, ez zegoela inolako arazorik, ez moralik ez legalik, lur haiek eskuratzeko.
|
|
|
Pilaturiko informazioarekin Iparraldean dauden gene bankuak ondo hornitzea eta ondorengo ikerketarako beharrezkoak diren gaiak eskuragarri izatea posible egingo da. Informazio genetikoaren pilaketa honetan
|
herri
indigenek ez dute inolako etekinik, informaziorik edota aurrerapen teknologiko edo laguntza medikorik jasotzen. Herri indigenen lurretan dagoen bioinformazioaren lapurreta honi biopirateria esaten zaio (RAFI, 1995).
|
|
|
Aukera honen aldekoa agertzen da Patrick Thornberry. Haren ustez,
|
herri
indigenek ez dute nahi eta ez dute horrelako definizio bat behar. Thornberry k definizioaren aldeko argudio erabatekorik ez dagoela dio eta horrelako saiakerak prozesua lagundu baino gehiago oztopatu egiten duela diosku.
|
|
|
Definizio horren barruan Euskal Herria sartzen dute. 1974an sorturiko definizio horretan
|
herri
indigenak ez ezik, nazio herriak ere (estatu gabeko nazioak ere gure terminologia eurozentrikoan) aurkituko ditugu.
|
|
|
Izan ere, azken bi horiek bereziki arriskutsuak gerta daitezke. Herri indigenen aldeko laguntza ezerezean gelditu daitekeelako igurikimenak ez badira betetzen, edo herri indigenen errealitatea bestelakoa bada; hau da, zer gertatuko da
|
herri
indigenak ez direnean hain efizienteak, ez dutenean eskaintzeko ezagupenik edo ekologikoa ez den herria agertzen denean. Kasu horietan lurralde zein kultura indigenen besterenganatzea gerta daiteke kontserbazioaren izenean, benetako indigena ekologikorik ez dagoela esaten delarik.
|
|
2018
|
|
|
Aldiz, ia guztiek borroka fronteak irekiak dituzte hainbat proiekturen aurrean. Oro har, esan daiteke
|
herri
indigenek ez dituztela duela 100 edo 200 urte izan zituzten lur eremuak. Yaquien herria, txikia izanik ere, bere lurraldea hobekien kontserbatu duena da.
|
|
2022
|
|
|
Lehenik eta behin, ez direlako herritarrek eskatuta egindakoak.
|
Herri
indigenek ez dute trenaren edo zentral elektrikoaren beharrik; agian bai nekazaritzako proiektu berriak garatzeko laguntzarena, baina ez azpiegitura erraldoi horiena. Beraz, ez dira dioten bezain beharrezkoak, ez behintzat herri xehearentzako; bai, aldiz, elite ekonomikoentzako.
|