|
2002
|
|
|
Are gehiago ausartzen zen mahaigaineratzera: " Bide desberdinetatik, desberdinegitatik, ote dabiltza
|
herri
hizkera eta literatur hizkera?".
|
|
|
Hedabideek
|
herri
hizkera eta kultura ereduak zabaldu eta bultzatu lituzkete.
|
|
|
Baina hizkera da duen aberastasunik handiena, hizkera indartsu eta adierazkorra,
|
herri
hizkeratik eta aho hizkeratik hartua, pertsonaia eta giro bakoitzarentzat egokia.
|
|
|
Nahi nuke leku batzuetan eraman dezaten, eta osotasunean eramaten ez badute, neurri batean bederen eraman dezaten, baina ez dakit hori posible den. Berak GarcÃa MÃ ¡ rquez aipatzen du, euskalkien arteko desberdintasunak direla-eta, argia egin nahian, nola erabiltzen duen idazle honek bere
|
herriko
hizkera eta zein ederki ulertzen diogun urrunekoek ere. Baina, beldur naiz, euskalkien arteko desberdintasun hauek batzuetan Kolonbiako eta Salamancako hizkerekin konpara badaitezke ere, beste batzuetan Salamancako unibertsitateko irakasle baten gaztelania landuaren eta Caceresko nekazari analfabeto baten gaztelaniaren artean dauden desberdintasunekin erkatu genituzkeen.
|
|
2005
|
|
|
\
|
Herriko
hizkera eta hizkuntza akatsak bereizten jakin behar dute.
|
|
|
Era berean, sarri sarri egiten ditu aliterazioak, hots hitzak, deribazioak. Pentsamenduko espresabideen artean, ostera, errefrauak, esaerak, aipamenak eta ironia dira nagusi,
|
herri
hizkera eta hizkuntza ondo ezagutzen dituen erakusgarri.
|
|
2008
|
|
|
Eskolak arreta handia eskaini behar dio gizarteak eskola umeen bidez sartzen dituen ezaugarri linguistikoei, eta horiek zaindu eta landu egin behar dira, baina, era berean, eskolak ezin utzizko eginkizuna du hizkuntza estandarra irakastea. Beraz, hizkuntza estandarra irakasteak lehen mailako helburua izan behar du eskolaren zereginen artean, nahiz eta horrekin batera herrian
|
herriko
hizkerak eta bestelako aldaerak onartu.
|
|
2009
|
|
|
Argia bidaltzen diegunean, erreportaje hau itzuliz praktikatu dezatela esan diegu, baina euskara zailegia darabilgula erantzun digu Juanita Aldaiak, berea bestelako euskara dela gurea baino aberatsagoa, ez dugu dudarik. Beraz,
|
herriko
hizkera eta ukitu kolonbiarra uztartuz jarraituko dute Hondarribiko Alde Zaharreko etxe honetan.
|
|
|
• Oiartzuarren baitan (Ttur ttur Euskaltzaleon Bilgunea) (www.oiartzuarrenbaitan.com). Proiektu hau Oiartzun
|
herriko
hizkera eta ahozko ondarea jaso eta zabaltzeko sortu da; horretarako, herriko nagusiei elkarrizketak eta grabazioak egin zaizkie. 40 oiartzuarren lekukotza jaso dute ikus entzunezko euskarrian eta hementxe jarri dute denon eskura.
|
|
2011
|
|
|
Suitzan, urrutirago gabe, oso argi dago hori. Munduko gauzarik normalena da haientzat bertako
|
herri
hizkeraren eta aleman jasoaren arteko konpartimentazio soziofuntzionala.
|
|
|
aleman hizkerako Suitzan, urrutirago gabe, oso argi dago hori. Munduko gauzarik normalena da haientzat bertako
|
herri
hizkeraren eta aleman jasoaren arteko konpartimentazio soziofuntzionala. gauza batzuetarako switzertüüsch az baliatzen dira guztiak (baita bankuetako zuzendari jendea ere), eta besteetarako aleman batuaz. endo diglosia edo barne diglosia hori aspalditik dute indarrean, eta hizkuntza kode bakar batez baliatu ordez bi kodez jarduteak ez die aparteko eragozpenik sortu izan orain arte. diglosia gir... Are gehiago:
|
|
2014
|
|
|
Azterlanak egitea eta gizarteratzea da beste arlo bat, eta azken 15 urteotan hitanoa,
|
herriko
hizkera eta toponimia jorratu dira. Berriak egiteko asmoa ere badu sailak:
|
|
|
Hori dela-eta, interesatzen zaigu elkar eragite hori nola geratzen den ikustea, adin guztietan eta bereziki Nafarroan, eta inguruan, alegia, Gipuzkoa aldean.Izan ere, helduek harreman txikiagoa izan dute euskara batuarekin, baina, semealaben bidez eta hedabideen bidez, batez ere, izan badute. Xede hau dela-eta, gukelkarrizketa arruntetan oinarritu gara, hiztunak bi barietateen erabiltzaileak direlako(
|
herriko
hizkera eta batua), gradu desberdinetan.
|
|
2015
|
|
|
1980 hamarkadan hasi ziren etortzen urak bere bidera.
|
Herri
hizkerek eta batuak biek zutela lekua ikusi zen eta, behar bezala erabilita, biek ekar zezaketela aberastasuna eta onura. XX. mendearen hondarretan herri hizkerak non, noiz eta nola erabili zehazten hasi ginen.
|
|
|
|
HERRI
HIZKERAK ETA LITERATURA EUSKALKIAK
|
|
|
|
HERRI
HIZKERAK ETA LITERATURA EUSKALKIAK
|
|
|
aleman hizkerako Suitzan, urrutirago gabe, oso argi dago hori. Munduko gauzarik normalena da haientzat bertako
|
herri
hizkeraren eta aleman jasoaren arteko konpartimentazio soziofuntzionala. Gauza batzuetarako switzertuusch az [sic] baliatzen dira guztiak.25
|
|
2016
|
|
|
Bestalde, erakusketa ikusgai dagoen bitartean, Euskaltzaindiak euskalkiei,
|
herri
hizkerei eta atlas linguistikoari buruzko hitzaldiak eskainiko dizkie Bilboko hezkuntza zentroei eta euskaltegiei. Hitzaldion helburuak honako hauek dira:
|
|
|
Erakusketa ikusgai dagoen bitartean, Euskaltzaindiak euskalkiei,
|
herri
hizkerei eta atlas linguistikoari buruzko hitzaldiak eskainiko dizkie Bilboko hezkuntza zentroei eta euskaltegiei. Hitzaldion helburuak honako hauek dira:
|
|
|
Domu Santu bezperan, sermoia izaten zen elizan. Arimen Egunean, berriz, hiru meza izaten ziren, bata bestearen atzetik." Gu zeruak eta infernuak danak ikusitakoak gera hemen", dio ahotsak.eus en, Euskal
|
Herriko
hizkerak eta ahozko ondarea jasotzen diharduen egitasmoaren webgunean, honako bideoan:
|
|
2017
|
|
|
IKER UMR5478 taldea euskara eta euskal testuak aztergai dituen ikerketa zentroa da, Frantziako CNRS, Bordele Montaigne eta UPPA ikerketa erakundeetako ikertzaileak biltzen dituena. Dialektologiaren eta euskal hizkeren azterketan eskarmentu handia duen taldea da, bereziki Ipar Euskal
|
Herriko
hizkerei eta testuei dagokienez. IXA taldea, berriz, 1988an sortu zen hizkuntzaren azterketa eta prozesamenduaren alorrean ikertu eta euskararako hain beharrezkoak diren sistema (erdi) automatikoak sortzeko helburuarekin.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
hizkerak eta ahozko ondartea jasotzen diharduen ahotsak egitasmoan adineko herritarren testigantzat dira nagusi ahotsak.eus web orrian, baina gazteagoen lekukotzak ere badituzte jasota. Zuhaitz Gurrutxaga Loiolak (Elgoibar, 1980) bere bizitzako hainbat pasarte kontatzen dituen bideo mordoxka daude.
|
|
2018
|
|
|
5.13
|
Herri
hizkera eta estatusa
|
|
|
“Eta doinuak eta, nola ikasi dituzu, bada? ”. “Niri bertsoak gehiago gustatzen zaizkit
|
herriko
hizkeran eta ez euskara batu artifizial horretan, eske ez zaizkit ulergarriak egiten, baina ongi dago zuek ere saiatzea, inguru horietan ez baita erraza! ”. “Niri euskara naturala egiten zait erraxen, bixia, espresiboa (eta ez adierazkorra), betikoa; kontua da bertsoek grazia handiagoa daukatela euskalkian kantatuta”.
|
|
|
Alegia, eguneroko ogia etxera ekartzen duena da langilea. Lanaren eta emazte batek egiten duenaren arteko ezberdintasuna, hain zuzen, islatuta dago bai
|
herri
hizkeran eta bai estatistika ofizialetan; izan ere, etxekoandreen lana ez da kontuan hartzen produktibitate nazionalaz egiten diren neurketa ofizialetan. Britainia Handiko eta Australiako erroldetako sailkapenetan, adibidez, langile gizonezkoa, etxera ogia dakarrena?
|
|
|
Nolabait, indar zentrifugoak bizkortu zituzten, dialektoak bateratu eta kohesionatzen dituzten ezaugarriak explizitatu eta sustatu beharrean. Alegia, ondo baino hobeto dokumentatu zituzten
|
herri
hizkerak eta euskalkiak, baina horixe da azpimarratzekoa— ez zieten eman inolako proiekzio kulturalik, eta gainera ez zuten planteatu ezelako perspektibarik inoiz batean kulturazkoak izan zitezen.
|
|
2019
|
|
|
Ondoko pasarteak Ahotsak egitasmoak bildutako uztatik ekarritakoak dira. Euskal
|
Herriko
hizkerak eta ahozko ondarea jasotzea helburu duen egitasmoak belaunaldi helduenei egindako elkarrizketa ugari du bildua. Euskal Herrian Euskarazek elkarrizketa horiek arakatu ditu eta euskaraz aritzeagatik jasandako zapalkuntza adierazten duten pasarteak aukeratu eta Mugarik gabeko euskara dokumentalean bildu ditu.
|
|
2021
|
|
|
Elgoibar eta Eibar inguruko bizimoduaren berri ematen duten era askotariko pasarteak dituzte jasota Julen Zabaletaren lekukotzekin ahotsak.eus webgunean, 94 pasarte, hain justu ere. Euskal
|
Herriko
hizkerak eta ahozko ondarea jasotzen duen proiektuaren da ahotsak.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
hizkerak eta ahozko ondarea jaso eta zabaltzen diharduen Euskal Herriko Ahotsak proiektuan urteak daramatzate adineko lekukoen bizipenak jasotzen eta www.ahotsak.eus webgunean erakusten. 2016az geroztik, baina, gazteek ere badute euren lekua:
|
|
2022
|
|
|
· DESdugu emankorrenetarikoa eta euskarazko oin izenekin ondo ekandu dena, baita
|
herri
hizkeran eta tradizio idatzian ere. Nori ez zaizkio ezagun egiten desegin, desordu | desoren, desbide edo desoreka bezalakoak?
|
|
|
Euskal
|
Herriko
hizkerak eta ahozko ondarea jasotzea helburu duen Ahotsak egitasmoan bere lekukotza eman zuen.
|
|
2023
|
|
|
Gero, Zarauzko Wikipediaren orriko ekonomiaren atalean sektore bakoitzari bere ataltxoa eskaini dakioke". Bestalde, elkarrizketak egiten doazen heinean, Ahotsak.eus proiekturako baliagarria izan daitekeela iruditzen zaie,"
|
herriko
hizkera eta hiztegia jasotzeko". Halaber, Zarauzko industria ondarearen ezagutza herritarrengana gerturatze aldera, bi ideia ere baditu buruan:
|