|
2000
|
|
|
Jakin bedi, abertzaletasunak berez ez duela eramaten
|
herri
bat bere burujabetzaren alde borrokatzera, inperialista erako beste aberri batek horretara behartzen ez badu.
|
|
|
|
Herri
batek bere buruari historian zehar emandako arautegia da herri horrenelkartasun kodea, gene guztiak ordenatzen dituena.
|
|
2001
|
|
|
Ez dago pertsonarik eta herririk imajinariorik gabe.
|
Herri
bat bere iraganaosatuz hazten da, gu geu ere geure iragana osatuz hazten garen modu berean.Oroitzapen zehatzekin batera, badaude mistifikazioak eta asmazioak ere gureimajinario horretan. Betelana egiten dugu hutsuneak nabarmentzen ditugunean, hainbat oroitzapen deseroso baztertzen, beste batzuk edertzen eta osatzen...
|
|
2003
|
|
|
Begira zer dinoan Rodney A. Gallop, ingles euskaltzale sutsuak: "
|
herri
batek bere izakerea ez dau inon agertzen, herri literaturan baino argiago ta beteago".
|
|
|
Izan ere, Azpil herri guztiak bezalatsukoa da, baina, haiek ez bezala, Azpil Azpil da eta ezin daiteke beste herri bat izan: esan nahi baita Azpilek bere nortasun berezia duela, halako moldez, non,
|
herri
batek bere nortasuna gertaera batzuetan edo bestetzuetan finkatzen duen bezala, Azpilek bere iturri berezkoetan finkatzen baitu berea.
|
|
|
Eta inor ez da harritzen, edo harritzen bada, inork ez du aurpegi txarrik jartzen. Normalena baita
|
herri
batek bere hizkuntza erabiltzea.
|
|
2004
|
|
|
|
Herri
bati bere naziotasunaren hizkuntza ezaugarria ez datorkio lurralde horretan banakoen edo taldetxo batzuen elebitasunetik. Elebitasun indibiduala beti izan da eta beti izango da mundua mundu den artean, baina elebitasun mota honek ez du zerikusirik gizarte elebitasunarekin:
|
|
|
|
Herri
batek bere hizkuntza ahaztu, eta beste bat hartzen duelarik, beste herri arrotz bat billakatzen dala, beste izakera bat nagusitzen zaiola, gauza jakiña da aspaldidanik. Eta aldakuntza hau, arrotz bihurtze hau, ez dala edozein aldetara gertatzen.
|
|
|
|
Herri
bat bere uhaletik ateratzeko, bestelakatzeko, bere buruarekiko arrotz egiteko, kolonia bihurtzeko, eta ixil ixillik menperatzeko, gaur eta beti, biderik ziurrena hizkuntzaz aldaraztea dalako.
|
|
2005
|
|
|
Nik independente izateko bokazioa duten herrien askatasunean asko sinesten dut. Eta
|
herri
batek bere kontzientziaren sakonean arau propioak, adierazteko era ezberdina eta munduan egoteko modu diferentea izan behar dituela uste badu, aintzat hartu behar da.
|
|
|
3
|
Herri
bat bere askatasunaz aspertzen da.
|
|
|
22 Hala ere, lehen esandako hura berriro ez errepikatzearren, zuzenbidea ez da bakar bakarrik ezarri onuragarritasunaren eretzean. Izanez, ez da
|
herri
bat bera ere hain boteretsu denik batzuetan kanpokoen premia ez izateko, bai merkataritzarako, bai bere buruaren aurkako herri arrotz frankok eginiko erasoari aurre egiteko ere; horrexegatik, hain juxtu, herri eta errege boteretsuenek aliantzak nahi izaten dituzte. Hori dela eta, eragin osoa kentzen diote zuzenbideari herri baten barruan soil soilean ikusten dutenak.
|
|
2006
|
|
|
De modo que donde mejor se nota la influencia de la tierra en el hombre es en la influencia del hombre sobre la tierra" 470 Ortega-k konparazio harrigarri –eskandalagarri? – bat erabiltzen du bere tesia psikologia pertsonalaren maneran argitzeko: ...el individuo es el dato que arroja más profundas revelaciones cuál sea la mujer que elige, pocas cosas declaran más sutilmente la condición de un pueblo como el paisaje que acepta" 471 Herriek hautatu egiten bide dute, non bizi; eta herri batek paisaia bat bizitoki hautatzea, gizonak emazteki bat emazte hautatzea bezala ei da (herriak berdin pertsonak behin eta berriro!) 472 Agi daiteke,
|
herri
batek bere gogokoa ez duen paraje batean(" adverso a los deseos de una raza") bizi behar izatea, eta hura aldatu ere ezin izatea: " entonces se produce en la historia el curioso fenómeno de la emigración, que significa precisamente la inaceptación de un paisaje y el afán peregrino hacia una campiña soñada, hacia una ‘tierra de promisión’ que toda raza fuerte se promete a sí misma" 473 Arrazoibideok bukatzeko (Schelling-ek inspiratuak dira, ikusiko dugu) 474, Volksgeist edo arrazaren arima ortegatarraren premutasun absolutu eta kasik ahalguztidun horrekin geldi gaitezke.
|
|
|
Ezin esan izango dut inoiz Idahora egindako bidaia zoriontsua izan denik. Honelako
|
herri
bat bere azkenetan ikustean gure herria gogoratu zait eta, bihotzean sentitu dudan haginkada. Ez nukeen bidaia honetaz ezer idatziko, orrialde inprimatu hauek Lapwai herrira helaraztea promes egin izan ez banu.
|
|
2007
|
|
|
(Zentsura legeen aurka idazten ari da): . Prentsa librea herriaren gogoaren [Volksgeist] begi edonon zabaldua da,
|
herri
batek bere buruan duen usteona gorputz hartua, lokarri bat hizketaria, horrek baitu gizabanakoa Estatuarekin eta munduarekin lotzen, kultura inkorporatua, zeinek ere dituen gatazka materialak gatazka izpiritualetan itxuraldatzen eta haien ekaiezko eitea idealizatzen(?). Da ispilu bat izpirituala, non ere duen herriak bere burua ikusten, eta jakinduriaren aurreneko baldintza da norbere buruaren begiratzea.
|
|
|
Norbaitek pentsa lezake oraindik, izpiritu unibertsalak
|
herri
bat bere kualitate arrazial garaiengatik hautatzen duela, egon dira geroago Alemanian hala pentsatu dutenak.
|
|
|
el robo, el crimen, los placeres, pululan alrededor de su carro; delante de él, la opresión; detrás de él, la miseria y la pobreza. En este sentido igualmente, los defectos y las virtudes siempre se hallan, pues, juntos en la cabaña del hombre? 391
|
Herri
bat bere kontraesanek triska lezakete, bere oparoak lokar eta iraungi.
|
|
|
Hizkuntza bat, non ere ia dena aditz baita, dena egintza; non dena bizia baita eta arian ari baita dena egonik gabe; aditz konjugazio bat kasik denbora gabekoa, dena presente jartzen, iragana oraingotzen, historia poesia bihurtzen duena; lexiko bat, dena denarekin erlazionatzen duena, dena irudi, dena erritmo, etab. Herder-ek hizkuntzazko iruditik nola pertsonifikazio poetikoak, ipuinak, sagak, sinbolismoak loratzen diren erakusten du; nola garatzen den eguzkiaren goizargitzeko iruditik munduaren kreazioaren kontadizoa. Eta erakusten du nola poesia hebrearra, basamortuko bizi esperientziarena, artzain herri baten poesia,
|
herri
bat bere buruaren harroa eta bere Jainkoaren usteosokoa, nola bere bere aurrebaldintzetatik bakarrik ulertzen den, nola konparaezina den poesia greko edo erromatar edo nordikoarekin: izpiritu nazional bereki baten bizi eta sentieraren espresio.
|
|
|
|
Herri
batek bere buruari historian zehar emandako arautegia da herri horrenelkartasun kodea, gene guztiak ordenatzen dituena.
|
|
|
Herrien kasuan atxikimenduak (1) eta erabilerak (2), antropologikoki, jabetzajuridikoak baino garrantzi handiagoa dute. Antropologikoki diot, nazioarteko araudien arabera ez baitira nahikoa izaten
|
herri
batek bere esistentzia aitorpena beraere beregana dezan. Euskal Herriaren kasuan, adibidez, oraindik orain eztabaidatzen dute autodeterminazioari buruzko kontsultarik egiteko eskubidea ote dugun.
|
|
|
Nazionalismoaren planteamendu modernoa da hori, nazio estatuarenideian oinarritutako kontzeptu zaharkituaren aldean. Subiranotasunak ezer esan nahibadu, ez da hainbeste estatu bat osatzeko eskubidea, baizik eta Europako etaEstatuko esparru berrietan
|
herri
batek bere posizioa negoziatzeko eskubidea.
|
|
|
Subiranotasunak ezer esan nahi badu, ez da hainbeste estatu bat osatzeko eskubidea, baizik eta Europako eta Estatuko esparru berrietan
|
herri
batek bere posizioanegoziatzeko eskubidea.
|
|
|
Behatzen badugu orain ohartasunez, aipatu «gertakaria zoriontsuaren» inguruan egin duen euskaldunen gorazarrea, zer aurkitzen duen zehazki euskaldunengan goraipagarri, hauxe aurkitzen dugu: ...zia ageri ageri duena herririk herri (hala pentsatu behar da antzinako hiri grekoen arteko lehia, gehitzen du esanahitsuki) 154; 4) lezio bat da, nola hizkuntza ez den gramatika eta hiztegietan biltzen den masa hilotz hori, baizik eta herriaren ahotik dariona eta etxea bezala dena, non herria bizi den izpiritualki155 Hots, herri baten karakterearen, nortasunaren, izpirituaren ardatza hizkuntza da;
|
herri
bat bere identitateari bezala atxikitzen zaio bere hizkuntzari; unibertsalaren (komunaren) atxikitasun horrek ez du indibidualitate pertsonala eta lokala ukatzen, horri forma ematen baizik. Labur:
|
|
|
Gizakia, izan ere, kanpoko naturari atzemankorki urrantzen zaio eta bere barneko sentimenduak berekisa eginkor garatzen ditu, arauz eta nola diren mailakatzen bere indar izpiritualak bata besteaganako harreman ezberdinean, eta hau era berean markatua gelditzen da hizkuntzaren produkzioan, honek adigaia barnekorki hitzarekiko molduran eratzen duen bezainbatean. Hemen ere muga lerro handia zera da,
|
herri
batek bere hizkuntzan errealitate objektibo gehiago ala barnetasun subjektibo gehiago ipintzen
|
|
|
Prentsa librea herriaren izpirituaren [Volksgeist] begi edonon zabalia da,
|
herri
baten bere buruan usteona gorputz hartua, lokarri bat hizketaria, horrek baitu gizabanakoa Estatua rekin eta munduarekin lotzen, kultura inkorporatua, zeinek ere dituen gatazka materialak gatazka izpiritualetan itxuraldatzen eta haien ekaiezko eitea idealizatzen(?). Da ispilu bat izpirituala, non ere duen herriak bere burua ikusten, eta jakinduriaren aurreneko baldintza da norbere buruaren begiratzea.
|
|
|
Dena den, horrelako pintaketak gazteek beren deialdiak eta informazioa plazaratzeko tokirik ez daukatelako egiten direla jakinarazi zuten. Izan ere, gazteen aburuz, Udalak Cespa enpresa erabiltzen du egunero “politikoki zentsura egiteko, adierazpen askatasunaren aurka joateko” eta kaleetan kartelak egotea “batzuentzat deserosoa izan daiteke, baina
|
herri
batek bere informazio guneak izan behar ditu” eta udal euskaltegian zegoen udal panela Udalak berak kendu zuela gogoratu zuten. Era berean, gazteek birritan herri panelak kokatu dituztela esan zuten, “lehenengo tanda Udalak kendu zuela”.
|
|
2008
|
|
|
Garai hori ezagutu ez duenak erraz hitz egiten du, baina inori ez diot opa garai haietara itzultzea.
|
Herri
batek bere sormena bultzatu eta lagundu behar du eta Gerediaga Elkarteak inspirazio horixe izan zuen 1960ko hamarkadan. Ahalegin handiak egin dira ordutik hona euskal ekoizpena handitzeko, hobetzeko, zabaltzeko.
|
|
2009
|
|
|
Callonek uste du botere publikoek neurriak hartzen badituzte egoera hori alda daitekeela: ?
|
Herri
batek bere hizkuntza erabiltzen ez badu zerbaitengatik da. Galizieraz hezi diren pertsonek ondorengoei ez badiete hizkuntza transmititzen gizarte arazo bat dagoelako da.
|
|
|
Grand Placen honela kontatzen da aldaketa: " Txabiren heriotza krudel eta anker hark bihurtu zuen gure borroka, ez guk ere parte hartzen genuen
|
herri
bat bere buruaren askatasunaren aldekoa, baina gatazka xit indibidual, pertsonala, ni, geu eta frankismoaren artean, euskal herririk eta politikarik existitu ez balu ere existituko zukeen borroka gogor eta zital bat".
|
|
2010
|
|
|
2.Herrialde guztiek, euren helburuak lortzeko, askatasunez xeda ditzakete euren aberastasun eta baliabide naturalak, kalterik egin gabe nazioarteko lankidetza ekonomikoak, elkarrekiko onuraren printzipioan oinarriturik, zein nazioarteko zuzenbideak eratorritako betebeharrei.Inola ere ezin izango da
|
herri
bat bere bizibideez gabetu.
|
|
|
2.Herrialde guztiek, euren helburuak lortzeko, askatasunez xeda ditzakete euren aberastasun eta baliabide naturalak, kalterik egin gabe nazioarteko lankidetza ekonomikoak, elkarrekiko onuraren printzipioan oinarriturik, zein nazioarteko zuzenbideak eratorritako betebeharrei.Inola ere ezin izango da
|
herri
bat bere bizibideez gabetu.
|
|
|
|
Herri
batek bere monetaren balioa beste moneta bati (moneta aingura) lotzeaerabakitzen duenean, aingura bezala normalean herri indartsu eta egonkor bateko dibisa eta nazioarteko harreman ekonomiko handiak dituen herriko dibisa aukeratzenditu. Gaur egun moneta aingura garrantzitsuena AEBetako dolarra da.
|
|
2011
|
|
|
Gai interesgarri askoak mahaigaineratzeko dohaina izan zuen Martinezek, baina sakoneko ideiarekin ez nator bat: " Izan ere, Euskal Herriak bizirauteko borrokan duen gaitzik arriskutsuenetako bat alzheimerra da eta horri aurre egiteko moduen artean, zinema memoria kolektiboaren adierazpide oso baliagarria da(...)
|
herri
batek bere burua pantailan ikusten duenean ez ahaztu filmak normalki taldean ikusten direla, isilik eta iluntasunean, herria" sortzen" ari da; zeluloideak" ispilu efektua" eragiten duenean ikusleengan, de facto, herri bat dago hor; bere esperientzia, emozio eta kode konpartituekin".
|
|
|
X. erronka alor guztietan dago. Irakasleen formakuntza funtsezkoa dela aipatu dugu.
|
herri
batek bere buruaz duen ezagutza zabaltzearen esparrua estrategikoa da. eta hemen ahal den moduan lantzen da gai hori. herri normalizatu batek ondo finkatzen du eta hobeto transmititzen duezagutza hori; bermatuta dago diruz, formazioaren bitartez kurrikulumean, komunikabideen bitartez, eta abar. horiek guztiek transmititzen dute herri horren irudia eta hizkuntza komunitate horren sendotasuna eta p... ideiak ez dira falta, baina izugarrizko dirutza behar da gauzak ongi egiteko.
|
|
|
56). . Zentzugabekeria da krimen batez
|
herri
bat bere osoan akusatzea(?). Zentzugabekeria, orobat, herri bat bere osoan moralki akusatzea?
|
|
|
–Zentzugabekeria da krimen batez herri bat bere osoan akusatzea(?). Zentzugabekeria, orobat,
|
herri
bat bere osoan moralki akusatzea? (or.
|
|
|
38). ?
|
Herri
bat bere osoan ezin da ez errudun eta ez errugabe izan, ez adiera kriminalean, ez politikoan (erantzunbeharraren zentzuan izan ezik), ez moralean? (or.
|
|
|
|
Herri
bat bere iragana osatuz hazten da. Herri baten. Volksgeista?
|
|
|
Eta jatorrizko herrien historia, mendebaldar batzuek beren ikuspuntutik interpretatutako historia baino askoz gehiago da. (?)
|
Herri
batek bere historiari eusten dion bitartean, eutsiko dio halaber bere identitateari ere?. Pedro Ceinos, Minorías étnicas, 1990, 17 or.
|
|
|
Hizkuntza termometro bat omen, Galiziatik datorkigun mezu honek halaxe dio: ?
|
Herri
batek bere hizkuntza erabiltzen ez badu zerbaitegatik da. Galizieraz hezi diren pertsonek ondorengoei ez badiete hizkuntza transmititzen gizarte arazo bat dagoelako da.
|
|
|
–Eramangaitza, inmorala eta basakeria da
|
herri
bat bere hizkuntza gabe uztea, baita pertsona bat ere, hizkuntza horren jatorrizko eta berezko espazioan?. Jesús Tusón, Patrimonio natural, 2009, 84 or.
|
|
2012
|
|
|
|
Herri
batek bere historia ezagutu behar du. Premia larriagoa da herri horren historia bere existentzia ukatzen dutenek idatzi dutenean.
|
|
|
Bestelako geroa irudikatzeko gaitasun eta grinarik barik, alferrikakoak biak.
|
Herri
batek bere burua ezagutu behar du bizi duen momentu historikoaren ispiluaren aurrean, bizirik dagoela sentitu. Ispiluaren beste aldera igarotzeko lehenengo pausoa du.
|
|
|
Hala zioen Agirreren manifestuak: «Hain larria ote da
|
herri
batek bere askatasuna defendatzea. Defendatzeagatik, aberriaren dinako izateagatik, ehunka mila euskal herritar estu eta larri dira.
|
|
|
56). . Zentzugabekeria da krimen batez
|
herri
bat bere osoan akusatzea(?). Zentzugabekeria, orobat, herri bat bere osoan moralki akusatzea?
|
|
|
–Zentzugabekeria da krimen batez herri bat bere osoan akusatzea(?). Zentzugabekeria, orobat,
|
herri
bat bere osoan moralki akusatzea? (or.
|
|
|
38). ?
|
Herri
bat bere osoan ezin da ez errudun eta ez errugabe izan, ez adiera kriminalean, ez politikoan (erantzunbeharraren zentzuan izan ezik), ez moralean? (or.
|
|
|
1844ko uztaileko dekretua Espainiako gobernuak argitaratu ondoren, Pedro Egañak, foruzaletasun politika aldarrikatuz, hiru Aldundien estrategia komuna egitea eskatzen zuen,
|
herri
bat bere nazionalitatea galtzeko zorian dagoenean, zatiketak, karlistak, liberalak eta gainerakoak izatea ez baita egokia.
|
|
|
Buruzagi batek, bere izenean, pertsona pribatu gisa biolentzia politikoak kondenatzea zeharo posible da, eta, gertatu, halaxe gertatzen da normalean. Baina
|
herri
batek bere ordezkarien bidez esklabotza edo holokaustoarengatik barkamena eskatzeak zentzu sinbolikoa besterik ezin dezake izan, eta horrek ez du ekartzen inolaz ere egindako kaltearen konponketa politikorik. Pentsa daiteke ere ez ote den norbere buruari kontzientzia ona emateko kostu txikiko modu bat.
|
|
|
lanak, historiak, musikak, tradizioek, klimak eta lurrak (mendiek, itsasoak, lautadak), eta batez ere hizkuntzak. Hizkuntzak egiten duela baino gehiago,
|
herri
bat bere hizkuntza dela, esan izan da. Izan ere hizkuntza ez dago lurralde, tradizio edo ekonomiaren maila berean, faktore bat gehiago besteen alboan.
|
|
|
Hain zuzen gure arazo gaitzena da, gure lana eta borroka, politika, ekonomia, informazio trukea, artea, ez direla gure hizkuntzaren barruan gertatzen ari.
|
Herri
bat bere barrutik puskatua gara. Gure identitatea puskatua dago.
|
|
2013
|
|
|
Modu bat da independentziaren alde daudenek bere egitasmoa azaldu eta defenda dezaten eta estatuarekin beste harreman mota bat izatea defendatzen dutenek ere bereari ekin eta defenda ahal dezaten. Dena dela, Kataluniari eta Eskoziari begiratuta ateratzen den ondorio bat da nortasun nahikoa duen
|
herri
batek bere burua gobernatzeko gaitasuna erakusten duenean, nahiago izaten duela bere interesak berak gobernatzea mendetasunik gabe. Kataluniako ereduari jarraitu behar liokete Euskal Herriko politikariek?
|
|
2015
|
|
|
Oraingoan, elkarlana ezinbestekoa izan da egoerari aurre egiteko. " Horrelako gertaeren aurre egiteko,
|
herri
batek bere onena ematen du". Alkateak ulertu du zenbait herritarren artean zabaldutako haserrea.
|
|
|
48an publikatu da Senghorren Poesia beltz eta malgaxearen antologia garrantzitsua,, négritude, aren euforian oraindik, Sartreren hitzaurre dotore batekin gomendiozkoa(. Orphée noir?); 57an publikatu du Memmik Kolonizatuaren ezagugarriak, eta hitzaurrea Sartrerena da orobat, baina militantea orain, Afrikari gerrara eta Europarekin etetera deika. ?
|
Herri
batek bere heriotzaren tankeraz besterik ez daukanean hautatzerik, eta zapaltzaileengandik etsipenaz besterik ezer har ezin dezakeenean, zer besterik gal lezake. Zoritxarra bera bilakatuko du bere ausardia; eta kolonikuntzak ezarri dion arbuioaz, kolonikuntzaren arbuio osoa egingo du?.
|
|
|
Esan dezadan, honen harira, euskararen egitura dela eta, etengabe gertatzen direla bokal biltzeak, eta oso emaitza desberdinak sortzen direla Euskal Herrian barrena. Desberdintasunak, gainera, gertuko hizkeretan ere izaten dira,
|
herri
batetik bere ondokora aldatzen direlako gauzak sarritan. Emaitzarik ezagunenak aurkeztuko ditut eskema batean:
|
|
|
Hizkuntzen garrantzi eza defendatu arren,
|
herri
bati bere hizkuntza kentzeak zekartzan abantailak ongi ezagutzen zituzten kolonizatzaile orok, eta hau azpimarratzen du Txillardegik: ez dago hizkuntz politika deliberaturik ez duen gobernurik!
|
|
|
Kolektibo hori ez dago ados Ezker Abertzalearen ildo ofizialarekin;" ezker abertzale ofizialetik bereix" kokatu dela aitortu du ATAk," borroka" ren alde agertuz: " Amnistia defendatzen dugunean,
|
herri
batek bere burua defendatzeko eta borrokatzeko duen eskubidea ari gara defendatzen" deklaratuz.
|
|
2016
|
|
|
Hona kulturaren definiziorik unibertsalena, guretzako ere balio duena: kultura da
|
herri
batek bere buruari dion maitasunaren termometroa. Eta:
|
|
|
Ez nahi genukeen bezain azkar, baina ukaezina da aldaketa joera positiboa». Gaur egun, hiru herrialdeetan ez dago euskaldunak %10 baino gutxiago dituen
|
herri
bat bera ere.
|
|
|
Horretarako, hain zuzen, beren erakundeak sortzen dituzte. Alabaina, batzuetan beste
|
herri
batek bere erabakia inposatu nahi dio, eta horren aurrean herrien arteko gatazka sortzen da. Gatazka horiek historian continuum bat dira eta gehienetan indarkeriaren bidez kudeatu izan dira, herri batek besteari bere erabakia ezarriz eta inposatuz.
|
|
|
Zilegitasuna izatea izango da, beraz, nazioarteko zuzenbideak eskatuko diona
|
herri
bati bere aldebakarreko sezesio kasua onartzeko eta nazioarteko komunitatean beste estatu baten moduan onartua izateko. Herriak arrazoi zilegi bat izan badu sezesiorako nazioarteko zuzenbidearen ikuspegitik, jatorrizko estatuak ezin izango du bere lurralde osotasunaren printzipioa alegatu herriaren sezesioaren kontra, eta herriak bere estatus politiko berriaren nazioarteko ezagutza lortu ahal izango du.
|
|
|
Posible da, beraz,
|
herri
batek bere baliabide demokratikoen bidez aldebakarreko independentzia adierazpena egitea, eta zilegitasun maila handiagoarekin baldin eta estatuak jarrera oztopatzailea hartzen badu herri horrekiko.
|
|
|
Orain artekoa laburtuz, beraz,
|
herri
batek bere burujabetza prozesua abiatzeko eta bideratzeko tresna da erabakitzeko eskubidea, eta printzipio demokratikoan du bere oinarria eta funtsa. Horren ondorioz, honako ezaugarriak ditu:
|
|
|
Legitimitatea komunitateak berak ematen dio bere buruari edo nazio jakin batentzat. Nazio izaera frogatu behar izateak traba dezake
|
herri
batek bere burujabetza prozesuari ekitea, nahikoa zilegitasun ez duelakoan. Erabakitzeko eskubidearen bitartez, aldiz, autoeratu egiten da subjektu kolektibo berria, behetik gorako prozesu demokratikoaren bidez erabakiko duen subjektua definitzeko aukera posible da.
|
|
|
Jaitsi zen Jauna gizasemeak eraikitzen ari ziren hiria eta dorrea ikustera, 6 eta esan zuen: " Hara, guztiak
|
herri
bat bera dira, hizkuntza bat berekoak. Hau beren lehenengo lana badute, ez zaie aurrerantzean, egin nahiko duten ezer ezinezko gertatuko.
|
|
2017
|
|
|
Kanpotar askok aitortzen du, harriturik, euskara maiz entzuten dela Zarautzen. Turismoak hain denbora luzean eta hainbesteko indarrez igurtzi duen
|
herri
batek bere hizkuntzari hala eustea iruditzen zaie nonbait miresgarri. Nik uste badagoela azalpen geo linguistiko bat:
|
|
|
Konponbide latza zuen zergen auzi honek, zeren almadiari nafarrek igarotako Aragoiko ibilbidean ez zegoen ezta
|
herri
bat bera ere ibai ertzean, Sigues herri txikia kenduta. Salbaterra, Ezko eta Tiermas beste zeregin defentsibotarako eraiki zituzten ibaitik urrutiegi inongo zergarik eskatzeko.
|
|
|
Baina jarraitzen dugu.Aurrean bide ezezaguna badago, atzean ihes egiten diogun guztia dago. Baldin badakigu
|
herri
bat bere jendea dela, horrenbeste desberdintasunen aurka, agenda sozialen, dinamika konstituziogileen eta laborategi errepublikanoen garaia da. Mahukak jaso, zutik, inoiz baino gehiago.
|
|
|
Diadako irudiak ikusita, nahiko argi dago Prozesuak markatutako bideari eutsiko diola. Erreferenduma eta hango emaitzak albo batera utzita, ze ondorio hazi erein ditu Prozesuak Kataluniako gizartean? Gauzak ez badira bide zuzenetik egiten, ez dagoenean elkarrizketarik, bi aldeak elkarren aurka dabiltzanean eta
|
herri
batek bere etorkizuna erabaki nahi izatea moduko gauza arrunt eta oinarrizko bat ulertu nahi ez denean, oso zaila da bidean ez geratzea egoera desatsegin eta konplikatuak, eta ausartuko nintzateke esatera baita enfrentamendu bat edo beste ere. Pilota lodiegia egiten laga da, eta orain ezin da jokatu.
|
|
2018
|
|
|
Patxi, asko gustatu zait zure testua, diagnostikoa egokia iruditzen zait, zorrotza, abiapuntu gisa balio handikoa. Hiru jakintza daude
|
herri
batek bere egoera alda dezan: historia, ulertzeko nola iritsi garen egoera honetara; diagnostikoa, gure egoera zehatz mehatz zein den jakiteko; eta estrategia politikoa, gauzak eraldatzeko.
|
|
|
Hau da, hiria eta kontzientzia berreraiki zituen. (
|
Herri
bat bere murruak eta bere memoria da). Mendeetako ilunpearen ondoren, Grezia berria, Maraton eta Plateako pertsiarren garaile haidorra, bere identitatea zoritzen hasi denean, nolanahiko jauziak denbora nahiz lekuen gainetik sorgintsuki egin ditu, orainaldia eta prehistoria, Iolkos ko kultura neolitikoa (Jason eta argonauten mitoa), aro minoiko eta mizenastarrak (Teseo), immigrazioak, hedakunde helenikoa itsaso eta irletan (Odiseo), ehunka urte lehenagoko gerrak eta hondakinak, Kreta, Troia eta Atenas garaikidea, dena kontakizun jarraitu batean biltzeko, mila modutako saga eta mitoetan mundu ezagun guztia presentearekin korapilatuz.
|
|
|
Baina
|
herri
bat bere memoria (mitoa) da eta bere utopia da, askotan jada mitoan espresatua egoten dena.
|
|
|
48an publikatu da Senghorren Poesia beltz eta malgaxearen antologia garrantzitsua,, négritude, aren euforian oraindik, Sartreren hitzaurre dotore batekin gomendiozkoa(. Orphée noir?); 57an publikatu du Memmik Kolonizatuaren ezagugarriak, eta hitzaurrea Sartrerena da orobat, baina militantea orain, Afrikari gerrara eta Europarekin etetera deika. ?
|
Herri
batek bere heriotzaren tankeraz besterik ez daukanean hautatzerik, eta zapaltzaileengandik etsipenaz besterik ezer har ezin dezakeenean, zer besterik gal lezake. Zoritxarra bera bilakatuko du bere ausardia; eta kolonikuntzak ezarri dion arbuioaz, kolonikuntzaren arbuio osoa egingo du?.
|
|
2019
|
|
|
"
|
Herri
batek bere ondarea du, eta ondare horretan transmititzen dira bere baloreak eta identitatea"
|
|
|
|
Herri
batek bere ondarea du, eta ondare horretan transmititzen dira bere baloreak eta identitatea. Ondare hori leku zehatz batzuetan kokatzen da, eta hori erakusteko egin dugu Arantzazuri buruzko dokumenta hau.
|
|
2020
|
|
|
|
Herri
batek bere kultura eta izaera gordetzeko eta defendatzeko (sic) eskubidea dauka. Zuzenbide naturalarekin adostuko du eskubide hori:
|
|
2021
|
|
|
Nazio bat zera da:
|
herri
batek bere buruari buruz kontatzea erabakitzen duen kontakizuna. Eta, haren muin muinean, bulkada baldar baina sakon bat dago taupaka, gainerakoei eta norberak bizileku duen lurrari lotua sentitzekoa.
|
|
|
Azpiratze sentimendu horren kontra nago, autolesio horren kontra, gutxiespen horren kontra, libertatearen kausa irabaz genezakeela sinestetik urruntzen gaituen mespretxu horren kontra,
|
herri
bati bere buruan sinesteko tresnak kentzen dizkion begirada dominatzaile horren kontra. Eta iruditzen zait horren kontra literaturak egin dezakeen guztia egitea ondo eginda dagoela.
|
|
|
Ongarritutako lurrean ernaltzen da anekdotikoa ez den edozein literatura, eta hori gertatu zaio Irlandakoari. Musikaren eskutik maisutu du ahozkotasunaren estilo literarioa, umorearen mekanismo askatzaileak erabili ditu, eta menderakuntzaren kontra etsi ez duen
|
herri
batean bere erregai humanoa aurkitu du.
|
|
|
" Film edo abesti bat herri batekoa edo bestekoa dela esateko, sortze lan horren inguruan eratzen den konnotazio konstelazioa aztertu behar da. Eta
|
herri
batek bere konstelazioan aipatu konnotazioak aurkitzen baditu, zentzu emaileak diren adierazleekin topo egiten badu, bere herrikoa dela esango du. Adierazle hitza eta marka hitza, testuinguru honetan, oso antzekoak dira.
|
|
|
Baina
|
herri
batek bere musika propioa behar du...
|
|
|
" Espainiako botere oligarkiko eta militarraren funtsezko jo-mugak leku desberdinetan erasotzeko erabakiak harreman estua du Euskal Herri Langileak jasaten dituen eraso eta irainen mukuruarekin. Argi dago militarki okupatutako
|
herri
batek bere gain ez dituela garapen demokratikorako gutxieneko baldintzak, bere nahiak askatasunean adierazteko eta herritarren arteko harremanak normalizatzeko".
|
|
2022
|
|
|
Kontzientziaduna izatea da;
|
herri
batek bere eskubideak, eskubide osoa baitu, ez errespetatuak dituelako jakitun izatea. Injustizia horren sentitzea da abertzale izatea.
|
|
|
(Ea aurrerantzean ere euskaldunak bere literaturaz gozatzen duen!
|
Herri
batek bere hizkuntzaz eta literaturaz gozatu eta gozamen hori transmititzen duelako). Euskara ikastaroan ere gozatu nuen nik, ze psikologia karrera hasteko matrikulatuta nengoela, matrikula aldatu eta Euskal Filologian matrikulatu nintzen.
|
|
|
Irailaren 25a jaiegun handia izan zen Hegoaldeko Kurdistanen. Izugarri sufritu zuen
|
herri
batek bere etorkizunaren alde bozkatzeko aukera zuen. " Kurdistaneko eskualdea eta eskualdetik kanpoko kurdistandar lurraldeak estatu independente bihurtzea nahi duzu?" galdera egon zen lau hizkuntzatan egindako boto paperean:
|
|
|
Nola kontatu irudirik gabe. Galera handia da
|
herri
batentzat bere industria ondarea osorik galdu izana. Bergarako urdina oroimena eta guti gehiago da, gaur egun, Deba arroko herrian.
|
|
|
Jarrera horren ondorioa argia da: Estatu independente bat lortu ezean, hau da, independentzia ekonomikoa eta politikoa lortu ezean,
|
herri
bat bere mintzoa eta kultura galtzera kondenatuta dago. Ondorio horrek hain nabaria dirudi, non dogma bilakatu den.
|
|
|
Izan ere, emakumeak* izan baitira hizkuntza menderatuak gehien gorde dituztenak: “Eta nork esaten du, guda bat,
|
herri
bati bere hizkuntza lapurtzea baino bortitzagoa dela? ” (Gloria Anzaldúa, 1987).
|
|
2023
|
|
|
Hori bera pasatu zitzaidan Burdintxerekin. Gure aita beti Urtesagarra gora, Urtesagarra behera… eta behin,
|
herriko
batek bere etxera eraman ninduen sagarrak erakustera, eta galdetu zidan: " Ezagutzen dituzu sagar hauek?", eta nik, baietz:
|
|
|
Ez dakit zer esan. Tristea da
|
herri
batek bere taldeaz bere herriko zelaian ezin gozatzea. Oso gogorra da hori.
|
|
|
Pertsona edo
|
herri
bati bere hizkuntza mozten diotenean,
|
|
|
Bai, erromeria. Erromeria ez al da izan
|
herri
batek bere arimarekin topo eta dantza egiteko zirrikitua?
|
|
|
Horien pentsaera nagusia honetan oinarritzen zen:
|
herri
batek bere izaerari eutsiko badio, bere hizkuntza gorde du, eta, alderantziz, hizkuntzei eutsiz gero, herriaren izaerak ere iraungo du (Erize 1997: 476).
|