|
2009
|
|
|
Batzorde horrek, besteak beste, euskal hedabideen ordainsarien analisia burutu berri du eta gaiaren inguruan hausnarketa txostenak prestatu ditu. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde publikoak koordinatzen dituen HAKOBA erakundea(
|
Herri
Administrazioen Koordinazio Batzordea) «Euskara eta Hedabideak» gaiaren inguruko hausnarketa egiten ari da azken bizpahiru urteotan.
|
|
2013
|
|
|
–Análisis empírico descriptivo de las prácticas y técnicas de gestión de las empresas vascas?, Ekonomiaz: revista vasca de economía, 62, Ogasun eta
|
Herri
Administrazio Saila, Eusko Jaurlaritza.
|
|
|
El envejecimiento de la población vasca. Sus consecuencias económicas y sociales, Eusko Jaurlaritza, Ogasun eta
|
Herri
Administrazio Saila, Vitoria/ Gasteiz.
|
|
2014
|
|
|
Hasierako ezjakintasunak eraginda, ingurumen irizpideak barneratu zituzten kontratu publikoen aurkako helegiteak jarri ziren eta Europako Erkidegoko Justizia Auzitegiak (EEJA) erabaki behar izan zuen estatu mailako
|
Herri
Administrazioek ingurumen irizpideak nola sartu behar zituzten erosketa eta kontratazio publikoetako deialdietan Europar Batasuneko Zuzenbidea urratu gabe. Zentzu horretan, aipagarriak dira EEJAren ondorengo bi epaiak:
|
|
|
Aurreko bi zuzentarauetan, iraunkortasun eskakizunak barneratzeko aukerak jasotzen dira, baina
|
Herri
Administrazioarentzat borondatezkoa izango da mota horretako eskakizunak dituzten ondasun eta zerbitzuak eskuratzea. Bost urte beranduago, urrats bat gehiago eman zen garraioaren arloan.
|
|
|
Amaitzeko, gehitu behar da gaur egungo ingurumen politikako plan eta programak, berrikuntza politikak eta klima aldaketaren aurkako politikak kontuan hartuta EKPI erabat bideragarria eta legezkoa dela Europar Batasuneko kontratazio araubidean, eta, horrez gain,
|
Herri
Administrazioen helburua ere bada, Europan, estatuan, autonomia erkidegoan eta udalerrietan.
|
|
|
Kontratuaren xedean
|
Herri
Administrazioak erosi edo kontratatu behar duena zehazten da, hau da, balizko lizitatzaileei administrazioaren beharra adierazten die eta eskaintza egin edo ez erabakitzen laguntzen die. Beraz, kontratazio prozesuan alderdi sozial edo ekologikoa kontuan hartzeko modurik azkarren eta gardenena kontratuaren xedean bertan adieraztea da.
|
|
|
|
Herri
Administrazioen erosketa
|
|
|
Erosketa eta Kontratazio Publiko Iraunkorra (EKPI)
|
Herri
Administrazioek iraunkortasunaren alde jarduteko duten tresna erabilgarrietako bat bezala identifikatu da, bereziki sektore publikoak ekonomian leku nagusia duen herrialdeetan. Tradizionalki, Erosketa eta Kontratazio Publikoaren (EKP) arduradunek arlo ekonomikoari bakarrik erreparatu diote.
|
|
|
Beraz, artikulu honen helburua zera da, garapen iraunkorraren testuingurua kontuan izanik, EKPren prozesuari loturiko lege esparruak izan duen bilakaera eta EKPI praktikan jartzeko dauden aukerak aztertzea. Horrekin batera, mundu mailako zenbait
|
Herri
Administraziok aurrera eraman dituzten hainbat jardunbide egoki ere jasoko dira.
|
|
|
|
Herri
Administrazioek beren papera jokatzen dute kontsumoan, bereziki sektore publikoak ekonomian leku nagusia duen herrialdeetan. Azken estimazioen arabera, Ekonomia eta Lankidetza eta Garapenerako Erakundea (ELGE) osatzen duten herrialdeen kasuan EKPk barne produktu gordinaren (BPG)% 8 azaltzen du.
|
|
|
Hurrengo atalean, Erosketa eta Kontratazio Publikoaren prozesuan iraunkortasun printzipioak barneratzeko aukerak bilduko dira, hots, EKPI praktikan jartzeko dauden alternatibak. Bosgarren atalean, zenbait
|
Herri
Administraziok EKP prozesuetan iraunkortasun irizpideak barneratuz aurrera eraman dituzten hainbat jardunbide egoki jasoko dira. Amaitzeko, azken atalean guztiaren sintesi bat jasoko da.
|
|
2015
|
|
|
EAEn I+Gko jardueretan ari diren langileen ia hiru laurdenak enpresa sektorekoak dira. Horrela, bada, enpresa sektoreak duen pisu erlatiboa dela medio, EAEn goi mailako irakaskuntzak eta
|
herri
administrazioak daukaten garrantzi erlatiboa Espainia eta Europan baino txikiagoa da.
|
|
|
1 Eustatek (Euskal Estatistika Erakundeak) erabiltzen duen sailkapenari jarraituz, I+Gko egikaritze sektoreak izango dira: enpresa,
|
herri
administrazioa eta goi mailako irakaskuntza (ikusi eranskina).
|
|
|
|
Herri
administrazioa(%)
|
|
|
|
Herri
administrazioa(%)
|
|
|
|
Herri
administrazioa(%)
|
|
|
–
|
Herri
administrazioa??. Enpresak??. Goi mailako irakaskuntza
|
|
|
Areago, independentziaren analisiak ondorioztatzen du aldagaiak modu esanguratsuan jartzen direla korrelazioan. Beraz, EAErako baiezta daiteke ezen I+Gko jardueretan emakumeen presentzia gero eta handiagoa dela
|
herri
administrazio, enpresa eta goi mailako irakaskuntzan; alegia, I+Gko egikaritze sektore guztietan.
|
|
|
KOP_ HA: EAEn emakume kopurua I+Gko jardueretan
|
herri
administrazioan PORTZ_ HA: EAEn emakume portzentajea I+Gko jardueretan herri administrazioan
|
|
|
EAEn emakume kopurua I+Gko jardueretan herri administrazioan PORTZ_ HA: EAEn emakume portzentajea I+Gko jardueretan
|
herri
administrazioan
|
|
|
KOP_ HA_ DOB: EAEn emakume kopurua I+Gko jardueretan
|
herri
administrazioan, dedikazio osoaren baliokidetzan PORTZ_ HA_ DOB: EAEn emakume portzentajea I+Gko jardueretan herri administrazioan, dedikazio osoaren baliokidetzan
|
|
|
EAEn emakume kopurua I+Gko jardueretan herri administrazioan, dedikazio osoaren baliokidetzan PORTZ_ HA_ DOB: EAEn emakume portzentajea I+Gko jardueretan
|
herri
administrazioan, dedikazio osoaren baliokidetzan
|
|
|
Horrela, 6 taulako B zutabean aldagai bikoteek sortzen dituzten zuzenen maldek (Yi?. B0?. B1X i) agerian jartzen dute ezen urteko emakume kopuruaren hazkundea nabarmen handiagoa izan dela enpresetan. Grafikoki, 1 irudian argi ikus daiteke enpresetan gehiago handitu dela emakume kopurua
|
herri
administrazio eta goi mailako irakaskuntzan baino. Aldiz, emakumeen portzentajeari dagokionez, hazkundea parekoa izan da herri administrazio, enpresa eta goi mailako irakaskuntzan (ikusi 6 taula).
|
|
|
Grafikoki, 1 irudian argi ikus daiteke enpresetan gehiago handitu dela emakume kopurua herri administrazio eta goi mailako irakaskuntzan baino. Aldiz, emakumeen portzentajeari dagokionez, hazkundea parekoa izan da
|
herri
administrazio, enpresa eta goi mailako irakaskuntzan (ikusi 6 taula).
|
|
|
Bestalde, nahiz eta emakumeen portzentajea modu berdintsuan hasi den hiru sektoreetan, ezin esan daiteke sektore guztietan berdintasuna lortu denik (ikusi 2 irudia).
|
Herri
administrazio eta unibertsitateetan I+G arloan ari diren emakumezko eta gizonezkoen kopuruan parekotasuna lortu dela esan daitekeen arren, enpresetan emakumezkoen presentzia% 29koa baino ez da azken datuen arabera. Beraz, sektore pribatuan I+Gko jardueretan emakume kopuruak sektore publikoan baino nabarmen gehiago gora egin arren, sektore publikoan ez bezala, emakumeen eta gizonen arteko parekotasun ezak esanguratsua izaten jarraitzen du enpresetan.
|
|
|
Lortutako emaitzek erakusten dutenez, EAEn emakumeek gero eta presentzia handiagoa dute I+Gko egikaritze sektore guztietan. Are gehiago,
|
herri
administrazio, goi mailako irakaskuntza eta enpresetan ikerketa zientifikoan diharduten emakumeen kopurua gero eta handiago izateaz gain, emakumeen proportzioa ere gero eta handiagoa da. Hala ere, esanguratsuak dira sektore publikoaren eta pribatuaren artean dauden desberdintasunak.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan I+Gko jardueretan diharduten emakume gehienak sektore pribatuan ari dira, alegia, enpresetan. Baina, emakume eta gizonen arteko proportzioari dagokionez,
|
herri
administrazio eta goi mailako irakaskuntzetan berdintasunerako joera nabarmena dagoen arren, enpresetan emakumeen presentziak oso baxua izaten jarraitzen du(% 29,2). Beste ikerlan batzuetan ondorioztatu izan den bezala (Ibañez, 2010), kasu honetan ere generoaren araberako lan segregazioa handiagoa da sektore pribatuan.
|
|
|
Dena den, nahiz eta
|
herri
administrazio eta goi mailako irakaskuntzan berdintasunerako joera antzeman I+Gko jardueretan dabiltzan emakume eta gizonen presentzian, ezin ahaztu genezake ikerlan honetan aztertu gabe geratu direla, besteak beste, zein den ikerketaeta garapen lanetan dabiltzan emakumeen heziketa maila, zein motatako lanak burutzen dituzten, zein motatako karguak betetzen dituzten eta abar, gizonezkoekin aldera...
|
|
|
56 artikuluan Fundazioen Euskal Kontseiluaren sorrera aurreikusten da, fundazioen arloko sail eskudunari atxikitako baina haren egitura organikoan integratu gabeko kide anitzeko organo gisa. Hau da,
|
Herri
Administrazioaren kontsulta eta aholkularitza baliabide gisa eta fundazioen euskal esparruko zabalkunde baliabide gisa.
|
|
|
Idazketa berrian, interesgarria iruditzen zaigu Fundazioen Euskal Kontseilua sortzea kide anitzeko organo gisa,
|
Herri
Administrazioaren kontsulta eta aholkularitzarako eta zabalkunderako, betiere, eginkizunak kalitatez eta fundazioen jarduerei balio erantsia emanez betetzen badira, fundazioaren xedeak lortzeko oztopoa izan gabe.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako
|
Herri
Administrazio eta Justizia Sailak idatzitako Lege Aurreproiektuak araututako gaia zenbait ardatzetan oinarrituta egituratzen da:
|
|
2017
|
|
|
Hainbatez, esparru juridiko propioa sortu da euskararentzat, eguneroko legegintzan, arautegietan,
|
herri
administrazioan, Zuzenbide Fakultateetan, horietan guztietan da ageriko eta erakusgai.
|
|
|
Azkenik, BEren I. tituluak biktimari zera aitortzen dio:
|
Herri
Administrazioek, oro har, eskaintzen dituzten laguntza zerbitzuetara, eta, bereziki, Biktimei Laguntzeko Bulegoetara, doako sarrera konfidentziala (10 art.). Kasu horretan, berriro ere, legegilearen asmoa txalotu beharrean gaude, nahiz eta bizitzen ari garen krisi ekonomiko latzaren aurrean, zerbitzu eta bulego horiei Herri Administrazioek ematen edo eskaintzen dizkieten baliabideen inguruan zala...
|
|
|
Azkenik, BEren I. tituluak biktimari zera aitortzen dio: Herri Administrazioek, oro har, eskaintzen dituzten laguntza zerbitzuetara, eta, bereziki, Biktimei Laguntzeko Bulegoetara, doako sarrera konfidentziala (10 art.). Kasu horretan, berriro ere, legegilearen asmoa txalotu beharrean gaude, nahiz eta bizitzen ari garen krisi ekonomiko latzaren aurrean, zerbitzu eta bulego horiei
|
Herri
Administrazioek ematen edo eskaintzen dizkieten baliabideen inguruan zalantza handiak ditugun.
|
|
2020
|
|
|
39 2/ 1998 Legea, otsailaren 20koa, Euskal Autonomia Erkidegoko
|
Herri
Administrazioen zigortzeko ahalmenari buruzkoa.
|
|
2021
|
|
|
batetik, laneko osasun eta segurtasunari buruzko araudia hobeto aplikatzea sustatzea, eta, bestetik, autonomia erkidegoetan finkatzea, batez ere enpresa txiki eta ertainetan, langile guztiek babes maila bera izan dezaten. Helburu horiek betetzeko, estrategiak beste lau helburu zehatz ezartzen ditu: Laneko arriskuen prebentzioa egiten duten erakundeen eraginkortasuna hobetzea. Lan arriskuen prebentzioaren azterketa, ikerketa, sustapena, laguntza, aholkularitza, zaintza eta kontrola sustatzea
|
Herri
Administrazioen ekintzetan. Agente sozialen eta autonomia erkidegoen partaidetzarekin, laneko segurtasuneta osasun baldintzen hobetzea sustatzea, batez ere arrisku handiko sektore, jarduera, talde eta enpresetan. Agente sozialen parte hartzea eta enpresen eta langileen konpromisoa indartzea laneko segurtasuna eta osasuna hobetzeko.
|