|
2000
|
|
|
Izan ere, hizkuntzak komunitatea osatzen du, hiztunen komunitatea hain zuzen. Bestalde, Euskal Herrian hizkuntza komunitatea eta komunitate politikoak bat ez datozela kontuan hartuta, noraino eraikitzen dira erreferentzia eremuak hizkuntzaren errealitatearengainean, edo
|
honek
hura baldintzaturik?
|
|
|
...in da itxura batean zinezkoa eta sakona, eta hain da itxuraz erreala eta bizia —eta mirakulua, ondorez, hain da osoa eta betea—, non baitirudi ezen gu ere marrazkian sar gaitezkeela eta hango eta hemengo objektu eta pertsonen artean ibil gaitezkeela, eta haiekin mintza; edo, erran nezakeen ezen mihisea leiho hertsi bat bezala agertzen zitzaidala, marrazkilariaren eskuaren aiduru zegoena,
|
honek
hura ireki ahal izan zezan eta zabal, eta hala irekitzen zituela Pedrok bere leiho haiek, maisuki, zeren eta marrazkilari ona baitzen —pintorea baino hagitzez hobea—, iduriak eta itzalak, scorzoak eta perspektibak arras bereganatzen zituena. Eta, hala, Errege magoen adorazionearen marrazkia akabatu zuenean, erran nion:
|
|
2001
|
|
|
Aditu guztiek diote politikak zuzen zuzenean eragiten diola ekonomiari aldi berean
|
honek
hari ere eraginez eta ekonomiak ez dakiela zalantzan luzez ibiltzen. Zalantzak guztiz suntsituta utzi dezake ekonomia.
|
|
|
EAEk, 2000 urtean, 143.969 milioi pezeta eman behar izan zituen, eta Nafarroako Gobernuak beste 51.493 milioi. EAEk 2001 urterako duen behin behineko kupoa 173.749 milioi pezetakoa da, eta Nafarroak ere, une
|
honetan
haren kopuru zehatza ezagutzen ez badugu ere, 2000 urtekoa baino ekarpen handiagoa egin du. Nolanahi ere, esan beharra dugu Nafarroak 2000 urtean Espainiako Estatuari egindako ekarpena 1999 urtean baino 2.016 milioi pezeta gutxiagokoa izan zela.
|
|
|
Egun batean, Giza Eskubideen Batzordean Josu Urrutikoetxearen parte hartzeak titular izugarri handiak merezi baditu, biharamunean, gaia alboratu eta beste egun gutxi batzuetarako zer esana emango duen gaia ateratzen dute txisteratik. Baina hanburgesa betekada tentel
|
honen
hari eroalea izango da beti" nazionalismoa versus demokrazia" mezu murriztailea, horrek ematen die segida eta lotura funtsik eta segidarik ez duten gertaerei.
|
|
2003
|
|
|
John Stuart Mill liberalismoaren maisuak, adibidez, idazten zuen honela: Esperientziak erakusten du nazionalitate bat urtzen ahal dela beste baten baitan eta
|
honek
hura irents dezakeela?
|
|
|
Bizi behar den etxebizitzaren kasuan (ohiko etxebizitza), fiskalitateak aukera ematen du etxebizitza erosteagatik eta are berritzeengatik ere kenketa batzuk egiteko, halako moldez non, zeharka, Ogasunak etxebizitza erosten laguntzen baitu, kenketa
|
honekin
hura gabe baino gutxiago ordaintzen baita. Alde hori lagungarria izango da bankuari zor zaiona hobeto ordaintzeko.
|
|
|
Sentipen bikoitz berbera dago liburuko pasarte zirraragarrienetako batean: Erratzuko eskolan bi maistra, bi emakume gazte, elkarren lagun bihurtzen direnak; bata guardia zibil baten emaztea, bestea torturaren traumatik osatzen ari den euskalduna;
|
honek
hari bihotza zabaldu nahi lioke, sufritu dituen izugarrikeriak kontatu, saiatu ere egingo da pare bat aldiz... baina ezin. Ipuin bat ematen duela dio egileak une batean; niri beste kontakizun ezagun bat etorri zait burura:
|
|
2004
|
|
|
Sebastian Mendiburuk kontatzen digunez, Jaungoikoa galtzeko bidean aurkitzen zen neska batena zen" aldi honetan" San Frantzisko Xabierrek estali behar zuen diru premia. Hartan laguntzeko," bazekien San Frantzisko Xabierrek zein handia zen Pedro Belloren urrikaltza eta aldi
|
honetan
harengana joan eta eskatu zion egin ohi zituen lanetatik baterako diru zati on bat, baina zenbatekorik agertu gabe".
|
|
|
Gauean Zirritokira zihoala esan zionean Koldok Juani, atzo arratsaldean, bekokia astun ipini zion
|
honek
hari.
|
|
|
Menderakuntzaren logikak, alabaina, ondo asko dakigunez, berezko ezaugarria du menderatuen artean dominazioaren balio arauak barneratzekoa. Gizarte sistemaren egituran talde nagusiak ezarria daukan dinamikari datxekio mendeko azpitaldearen jokaera,
|
honek
haren baitan eta haren arabera berritzen baititu bere jarraibidea eta zentzua gizarte jardunaren elkarrekintzan.
|
|
|
Demokraziaz eta hizkuntzaz,
|
honek
harekikoan eta hark honekikoan dituen loturez, ari gara. Arian arian, emeki emeki edo purrustaka, hango eta hemengoak gainbegiratuz, demokraziatik, etnokraziara?
|
|
|
Zein izango litzateke tesi kulturalista horren antitesia? Zer aldeztuko luke azken
|
honek
haren aurrez aurre. Antitesiak zer neurritan balio ote digu euskararen erabilera normalizatzeko?
|
|
|
Iztuetarentzat zalantza gutxi: . Hauentzat (Pierres Lafitte, Koldo Mitxelena, Joxe Migel Barandiaran, Txillardegi) hizkuntza da kultura adierazteko bide nagusia, ezinbestekoa,
|
hau
hura gabe ezin baita adierazi: Beraz, hemen, edozein kulturaren mugatzailea hizkuntza da eta ez gaia.
|
|
|
Erabateko euskal senaren jabe ziren gure arbasoak.534 Pentsamendua ez zebilen alde batetik, eta hizkuntza betetik, nora ezean, orain dabilzkigun bezala. Hura aise jariatzen zen honen zainetan zehar, eta
|
hau
hark zurkaizturik bizi zen. Elkarren osagarri, etengabeko dialektika material eta sinbolikoaren joan etorrian:
|
|
|
Teknika berri
|
honek
hari jokozaleak erabat asaldatu ditu.
|
|
|
Hizkuntza kasu honetan euskara deus ez da abertzaletasunik gabe. Ho rregatik, euskaltzeltasuna indartzen joan dadin, abertzaletasunari eragin behar zaio,
|
hau gabe
hura kamutsa baita. «Aberrija eztau gaizkatuko euzkereak; bai ta bakarrik abertzaletasunak» (35), zioen.
|
|
|
Aurpegi bat ez, sei aurpegi ezagun baino gehiago etorri baitzaizkio burura. Bere lagunak, Olatzenak, bulegokoak... bere inguruan zituen gizon guztien aurpegiak etorri zaizkio gogora, eta une
|
honetan
haren bularra laztantzen ari dena horietako edozein izan daitekeela sentitu du.
|
|
|
Egin zuten familiakoek sukaldera, laster Saioak ere bai telefonoa eskegitakoan; biak bakarrik zirela, Aldai aulkian eta Dimas sofan jarrita,
|
honek
hari:
|
|
2005
|
|
|
Ebanjelioan ere pasarte bat irakurtzean ez da beste nonbait idatzia ahantzi behar beste nehon errana izan ez balitz bezala. Hemen zeruetako zoriona aipatzen badu Jesusek bururatzean, ez du, beste nonbait eta bere biziko urrats guzietan horrelako garrantzia ematen dion lur
|
honetako
hura badenik ukatzen. Ateraldi hauek ere ez dira bakarrik zeruko zorionerako baldintzak.
|
|
|
Ariaren bortxaz, berriketari sare bat osatu eta Eskual Herria izeneko saila eraiki zuen, Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoa azpisailetan banatua, eta horietako bakoitzean herriz herrika. Sail
|
hau
hark sortua da eta geroztik tradizio handikoa euskal kazetaritzaren historian, egun ere Herria kazetan baitirau. Hau Hiriart Urrutiren ekarpen axola handienetariko bat da, nahiz kontu hau ia inork ere aipatzen ez duen eta antologietan ere herrietako berririk ia agertzen ez den.
|
|
|
Hori bera izan omen zen Larreako jauna, Lazarraga, miresgarriki aurkituriko eskuizkribuaren egile arabar horren leinuko aitona. Lazarraga Cervantesen garaikidea izanik,
|
honek
harengandik hartu ahal izan zuen bere pertsonaia itxuratzeko inspirazioa.
|
|
|
Humboldten" entziklopedia" linguistiko honen" helburu nagusia", egiaz, hizkuntza guztiekin eta bakoitzarekin aritzeak dakarren onura erakustea izango litzateke eta, honekin, jarduera hori" interes orokorreko estudio garrantzitsu bat" bezala aurkeztea161 Hasieratik kontuan hartzekoa da, baina, ez dela posible era honetako helburu batera iristea, baldin eta hizkuntza bera ulertzeko eta baloratzeko tankera zuzena ez bada.
|
Honengatik
hark, batetik, ezinbestekotzat du" aniztasun linguistikoa, kulturarentzako oztopo kaltegarri bezala, eta hizkuntzen ikaskuntza, hezkuntzarako beharrezko gaitz bezala" 162 ikusten duen hizkuntzaren kontzepzio oro alboratzea. Modu berdinean, bestetik, beharrezkoa iruditzen zaio ere hizkuntza" bitarteko huts" bezala kontsideratzeko joera duten interpretazio guztiak gainditzea, alegia, hizkuntza" berau hitz egiten duen nazioak edo honen idazleek elkar ulertzeko bakarrik erabiltzen duten artekari soil bezala" ulertzen dutenak163 Azken batean, hizkuntzak, gizakiarenganako bere barne loturagatik edo, berezkoa du esanahi antropologikoa eta, bere" izaera nazionala" azaltzerakoan ikusi bezala, komunitate linguistiko ezberdinen hizkuntza historikoetan bakarrik du existentziarik.
|
|
|
Bestetik, estuegia iruditzen zaio ere pentsalari horien planteamenduen oinarrian dagoen kontzepzio linguistikoa bera, ze, honen arabera, hizkuntza sinpleki giza-izakiaren gabezia batetik jaio eta sortua izango litzateke: " Hizkuntzari esker bakarrik da gizakia gizaki, baina
|
honek
hura asmatu ahal izateko gizaki izan behar zuen jada. [...] Hizkuntza gizakiaren beraren baitatik irteten da" 76 Bi ohar hauen eskutik iristen da Humboldt, oraindik J. G. Herder baino argiago, Gizakiaren eta Hizkuntzaren arteko barruko lotura ikustera eta, hemendik, hizkuntz jatorriaren gaia ez" genetikoki" baizik eta beste modu batean planteatzera.
|
|
2006
|
|
|
1 Inkomunikatua arreta egokiekin joan ahal izango da lege
|
honen arabera
hark zein eginbidetan esku hartu behar
|
|
2007
|
|
|
Asilo eskatzaileak zein agintarirengana jo eta agintari horrek asilo eskatzaileari argibideak emango dizkio lege
|
honen arabera
hari dagozkion eskubideen gainean, eta, bereziki, abokatuaren laguntza izateko eskubidearen gainean.
|
|
|
Ekandu ilustratuak hazi, ez lege ilustratuak diktatu340 Pertsonak bere baitatik eta bere bizitzatik behar du bere burua hezi. Eta
|
honekin
haren antropologian sartzen gara. Pertsonak lehen lehenbizi sentigarritasuna dira:
|
|
|
Émileren izena bazuten, baina ez haren helbide eta telefonorik. Agian aldi
|
honetan
haren kausitzeko parada ukanen zuten.
|
|
2008
|
|
|
ETAk, Mikel Laboaren dolua ostu digun
|
honetan
haren kanta bat ekarri nahi nuke hona kritika queerra (batzuk usteko dute burgeskeriez jositako kritika dela) egiteko. Hil zenean aparatuan sartu nuen Xoriak diskoko kanta batek (Piedra y Camino, Atahualpa Yupanqui) erosi nuenean sortutako amorrua berritu zidan.
|
|
|
Natalia luzaroan egon zen hitzik egin gabe; edo silaba bakarreko hitzekin erantzuten zion amari,
|
honek
haren eginkizunei buruzko galderak zuzentzen zizkionean; ahizpari, berriz, ezta hitz erdirik ere. Nataliak, izan ere, bere harrotasuna zuen, Gerardorekin izan zuèn auziari neurriko erantzuna ematea exijitzen ziona:
|
|
|
Gauza gehiago ere esan zizkion Reginak markesa andereari,
|
honek
hari zorionak eman ondoren eta haren malkoak xukatu ondoren, eredu bezala ere aurkeztu zien markesa andereak Regina etxeko neskameei biharamunean, neskatxak bere kastitateari eusteko izan zuèn adoreagatik, harekin batera Ama Birjinarekiko debozioaren garrantziaz ohartarazten zituen bitartean?, bakarra azpimarratzekotan, hauxe:
|
|
|
Rubalcaba ministroak esaterako, eguneroko prentsa guztiari, espainolari eta antzeko eskemak dituztenei esan nahi da, burua jateraino. Gure gazte bat hartzen dutelarik, bi segundo baino lehen (Txeroki adibide) badaki pertsonaia prestu
|
honek
haren milagro, ekintza eta tresna guztien berri. Ez Delfosko orakulua balitza ere...! Lasai, ekin... ez utzi nahi dutena egiten, geroa gurea da eta!
|
|
|
Gauza gehiago ere esan zizkion Reginak markesa andereari,
|
honek
hari zorionak eman ondoren eta haren malkoak xukatu ondoren –eredu bezala ere aurkeztu zien markesa andereak Regina etxeko neskameei biharamunean, neskatxak bere kastitateari eusteko izan zuèn adoreagatik, harekin batera Ama Birjinarekiko debozioaren garrantziaz ohartarazten zituen bitartean–, bakarra azpimarratzekotan, hauxe:
|
|
|
Natalia luzaroan egon zen hitzik egin gabe; edo silaba bakarreko hitzekin erantzuten zion amari,
|
honek
haren eginkizunei buruzko galderak zuzentzen zizkionean; ahizpari, berriz, ezta hitz erdirik ere. Nataliak, izan ere, bere harrotasuna zuen, Gerardorekin izan zuèn auziari neurriko erantzuna ematea exijitzen ziona:
|
|
2009
|
|
|
Imajinatzen ari garen istorioak errealista izan balu, esango genuke lagunak ez duela konbentzitu gure irakurle asmatua; ezta
|
honek
hura ere. Baina ez gara gure pertsonaiarekin hain zikinosoak izango.
|
|
|
Gandiagarengan errebelazio berri baten bilaketa nabari da (ez. Mitologia Berria?!). Eta
|
honekin
haren, itzulitasunaren, bigarren alderdia jotzen dugu, beharbada Bibliara itzulerak erraztu duena:
|
|
|
Mutilak irri egin zuen lehenik, eta muxu eman zion gero izebari masailean, baita
|
honek
hari ere beste muxu bat jarraian.
|
|
|
nola zorroztu zion begia kapitainak; kapitaina, beraz, edo ate guztiak ixten ari zitzaion, edo jolasean ari zen berarekin: jolasean ari zen, beharbada, Domingok, jarraian, kapitainaren begiei dir dir berezia antzeman baitzien, irri baten sorburua izan zitekeena, irri malizios bat, haur bihurri batena iduri; kapitaina, ondorioz, mutila probatzen ari zen, edo hala interpretatu zuen
|
honek
haren begirada, agidanean, erantzun egoki bat ematera behartu zuena, pelikulako beste pertsonaietako bat, bera bezala eskubakarra, gogoan:
|
|
|
Batak zein besteak hainbat esparru jorratzen zituzten, baina beti ere ardatz nagusi erlijioa izanik. 1914ko urtarrilaren 4an Jaungoiko Zalek argitara emaniko testu
|
honek
haren izaeraren berri damaigu:
|
|
|
Beste aldetik analizatuz, Jesusen signoak, iritsi naiz deduzitzera ezen Hark bazuela ezagutza unibertsalik, beraz, heriotzatik libratzen ahal nauela Bere Zeruetako Erresuman, dagoena kosmos goragoko batean, ezinezkoa baita kosmos
|
honetan
Haren ezagutza.
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak 19.000 soldadu inguru ditu Kongoko Errepublika Demokratikoan. NBEren misio handiena da hura, eta aste
|
honetan
hura urtebetez luzatuko duten erabaki behar dute NBEko Segurtasun Kontseiluan. Misioko bozeramaile Kevin Kennedyren esanetan, Segurtasun Kontseiluak behin baino gehiagotan sostengua agertu dio misioari, jakinda ere horrek arriskuak eta ondorio larriak izan zitzakeela.
|
|
|
Domingo berehala ohartu zen –ikusteko moduan zegoen bederen– nola zorroztu zion begia kapitainak; kapitaina, beraz, edo ate guztiak ixten ari zitzaion, edo jolasean ari zen berarekin: jolasean ari zen, beharbada, Domingok, jarraian, kapitainaren begiei dir dir berezia antzeman baitzien, irri baten sorburua izan zitekeena, irri malizios bat, haur bihurri batena iduri; kapitaina, ondorioz, mutila probatzen ari zen, edo hala interpretatu zuen
|
honek
haren begirada, agidanean, erantzun egoki bat ematera behartu zuena, pelikulako beste pertsonaietako bat –bera bezala eskubakarra– gogoan:
|
|
|
Mutilak irri egin zuen lehenik, eta muxu eman zion gero izebari masailean, baita
|
honek
hari ere beste muxu bat jarraian.
|
|
|
Kolore kulturalista piska bat eman nahi zaionean, Victor Hugoren" ceci tuera cela"("
|
honek
hura hilko du") erabili ohi da. Parisko Notre Dameko Claude Frollo artxidiakonoaren ahotan jartzen ditu Victor Hugok hitz enigmatikook:
|
|
2010
|
|
|
Barack Obama AEBetako presidenteak bere erretorika ospetsua eta herritarrei zuzendutako mezu ekonomikoak uztartu ditu gaur Batasunaren Egoerari buruzko hitzaldian, bere lidergoa berritu eta boto emaileen ilusioak eta itxaropenak suspertzeko helburuz, une
|
honetan
haren ospea maila txikienean baitago Etxe Zurira heldu zenetik.
|
|
|
...rtua eta norbaitek diktatua, hori bururatu zitzaidan lehenengo gauza, eta, hala ere, sor eta lor gelditu nintzen; eta min egin zidan; batez ere, azkeneko parteak; egia da inoiz ere pasatu izan zitzaidala burutik Helenak beste helburu batzuk ere izan zitzakeela, maila sozialean gora egiteko erabil nintzakeen, adibidez, edo tuberkuloso batenganako errukiz mozorrotutako maitasuna izan zitekeen berea,
|
hau
hura baino okerrago?, baina hain nengoen itsututa nire eredu erromantikoarekin, denborarekin ikasi dut, Zapiain estimatuarekin batez ere, baditugula defentsa mekanismo batzuk, ziurtasun psikologikoarekin lotuta daudenak eta aurrera bultzatzen gaituztenak, baina ez iragana zalantzan jarriz, iraganari inoiz baino gotorrago eutsiz baizik??, non alde batera uzten bainituen galdera amarrutsuak, inkont... egiten gintuen Helena eta biok jainkozko; non geratzen zen, baina, jainkoen mundu hura?; eredu erromantikoaren ikuspegitik bestelako jarrera espero bainezakeen Helenarengandik:
|
|
|
Aitatxi, esan nahi dut. Eta alu
|
honek
haren musu bera dauka. Erretratua erakutsiko dizut eta esango didazu.
|
|
|
Bizkaieran eta idazkera forma zaharrean, h gabekoan, irmo iraun zuen. Salbuespen hori bai, baina bestela, garai
|
honetako
haren testuetatik guk ezagutu dugun Augustinen azken testuetara alde handia dago. Zorrozki begiratuz gero, Errepublika garaiko testuen artean ere bazen alderik.
|
|
|
Hasieran adierazi dugunez, historia hau, orain dela bost urte gaztelaniaz argitaratu zen estudio zabalago baten laburpena da, Julen Urkizak egina. Orain aipatzen ari garen gai
|
honek
haren ikerlan zabal eta bikaina lau liburukitan gogoratzera garamatza berez berez. Reimplantación del Carmelo Teresiano masculino en España.
|
|
|
Bestalde, euskaltzale ezagun eta militantea izan zen, besteak beste, Seaskako sorreran eta garapenean parte erabakigarria hartuz. Artikulu
|
honetan
haren historialari lanak iruzkintzen dira, euskal historiografian kokatuz, bereziki hiru ildo hauetan: ikuspegi nazionalean, hizkuntzaren hautuan eta komunitate akademiko unibertsitarioarekin izandako harremanean.
|
|
|
Apenas estekikoki, jakina, kirol mailan hobekuntza itzela izanen baita. Gipuzkoako Diputazioak modu burutsu
|
honetan
haren aurrekontu osoa Realera bideratzen badu, azkenean talde zuriurdinak Mesi eta Cristiano Ronaldo fitxatzeko moduan izanen da, goi mailako talde bilakatuko da eta Espainia, Europa zein mundu osoan lehiaketak irabaziko ditu. Modu horretan, elastikoko mezuak lau haizeetara zabalduko ditu, haien inpaktua itzela izanen da.
|
|
|
...eta norbaitek diktatua, hori bururatu zitzaidan lehenengo gauza, eta, hala ere, sor eta lor gelditu nintzen; eta min egin zidan; batez ere, azkeneko parteak; egia da inoiz ere pasatu izan zitzaidala burutik Helenak beste helburu batzuk ere izan zitzakeela —maila sozialean gora egiteko erabil nintzakeen, adibidez, edo tuberkuloso batenganako errukiz mozorrotutako maitasuna izan zitekeen berea,
|
hau
hura baino okerrago—, baina hain nengoen itsututa nire eredu erromantikoarekin —denborarekin ikasi dut, Zapiain estimatuarekin batez ere, baditugula defentsa mekanismo batzuk, ziurtasun psikologikoarekin lotuta daudenak eta aurrera bultzatzen gaituztenak, baina ez iragana zalantzan jarriz, iraganari inoiz baino gotorrago eutsiz baizik... —, non alde batera uzten bainituen galdera a... uko egin ziezaiokeen karta idazteari, esate baterako, edo parte bati gutxienez —azken parteari:
|
|
|
" Zertara? Gela
|
hau
hura bezain sekretua da. Ezin da inor sartu nire baimenik gabe." Ferekatu egin nion oina.
|
|
|
Ausentzia mingarria ezin berdindu, baina nahiz liburu honek Joxemielekin geneukan zor txiki bat baino ez duen kitatzen, bere poesia lana plazaratzeak biziki poztuko zukeen. Bestalde, liburu
|
hau
hark" bere buruarentzat eta arauari zekiokeen zorra" kitatzeko ondu poesia emaria den ber, izan bedi, orobat, Idoia bikotekidea eta Ilazki eta Maddi alabentzako bizi hobari.
|
|
|
EGIA BAKAR
|
HAU
HURA DA.
|
|
2011
|
|
|
–Batak besteari txorta joz, eta
|
honek
hari, eta bestea zurrupakiak eginez eta hola, anabasa hondamendizkoan, jiesuuuus, ez nuke ikusi nahi? –apaizak.
|
|
|
Hasieratik azkeneraino ez ditu bere begiak testu zoragarri horretatik kentzen. Gabonetan Elizak bere liturgian hiru bider aldarrikatzen dauan zati hau da agiri
|
honen
hari eroalea. Maite ditu Aita Santuak Joan ebanjelariaren berba honeek:
|
|
|
Espainian bake justiziaren historia eta egun berau nola ulertzen den aztertuta, kapitulu
|
honetan
haren antolaketaren lerro nagusiei so egingo diegu. Haien lurraldeantolaketa aztertu ondoren, ekonomikoki nork babesten dituen azalduko dugu.
|
|
|
Hala ere, salbuespen legez, alkateek zenbait funtzio jurisdikzional mantendu zituzten. Horrela, aipatutako Konstituzioarekin bat, herri bakoitzeko alkateak honetan «adiskidetzaile lanbidea beteko du; eta negozio zibilak edo irainak direla-eta demandatu behar duenak, helburu
|
honekin
harengana joan du» (282 art.). Zalantza gabe, xedapen honek ideologia liberala eta tradizioa uztartzen zituen eta egungo bake epaileen araudia asko gogorarazten du, bake epaileei adiskidetzaile lana aintzatetsiz. Zentzu honetan, Cádizko Konstituzioaren 283 artikuluarekin bat:
|
|
|
Nortasun paranoidea duenarentzat agintea saiatzen da norbere autonomia gutxitzen. Autoritateak haurra behartzen badu,
|
honek
harenganako erresumina eta gorroto iraunkorra gordeko ditu. Inguruko pertsonen errepresentazioak iraunkorrak dira eta haiekiko harremanetan zatikatzea da nagusi.
|
|
|
Baina etxe honek Bartzelonakoarekin duen alderik handiena oihartzunena da. Etxe
|
honek
hark baino askoz ere oihartzun gehiago ditu. Eta hangoak ez bezalakoak.
|
|
|
Hori da, bestalde, errealitatearen ikuspegi holografikotik bizitzarako atera daitekeen ondorioaren laburpena: ni zu bat bera da,
|
hau
hura ezin dira bereizi.
|
|
|
—Batzuetan egiak espantuaren itxurak baditu; aldi
|
honetan
haren eite zerbait baduela ezin daiteke uka.
|
|
|
Izkribu hau amaituta zegoelarik gertatu da Xabier Leteren heriotza, 2010ko abenduaren hasieran. Eta lan
|
honetan
haren presentzia zeharkakoa bada ere, jabetzen naiz zein tamainako garrantzia izan duen haren lanak gogoeta hauen azpian dagoen zerbaitetan... Agian, atariko hitzok idazteko orduan kontatu dudan aspaldiko pasadizo haren arrastoaren ondorena da, baina tamaina horretako eragina izan al dezake hasiera bateko kolpeak?
|
|
2012
|
|
|
Alaznek beste zerbait nahi du. Ibiza da une
|
honetan
haren buruan munduko lekurik erakargarriena: artea, maitasuna eta eguzkia.
|
|
|
Heloisek zin eginarazia zion sekula gehiago ez zela joango, eskua meza liburuaren gainean, negar zotin eta musuka askoren ondoren, maitasun zalaparta handi batean. Obeditu egin zuen beraz; baina bere desiraren mutiritasunak protestatu egin zuen bere portaeraren jopukeriaren aurka, eta, hipokrisia molde xalo bat medio, hura ikusteko debeku
|
hau
hura maitatzeko eskubidea bezala zela eman zuen berekiko. Eta gainera alarguntsa iharra zen; hortzak luzeak zituen; urtaro oroz buruko zapi beltza janzten zuen eta honen muturra omoplatoen artean jaisten zitzaion.
|
|
|
– . Hamlet, en ondoren eman digun itzul lan
|
hau
hura baino arinagoa?
|
|
|
DICTUM: Proposiziozko edukia, edota aditzaren ekintzaren menpe dauden elementuek igortzen duten informazioa26 Charandeauk (1983) dictum
|
honi
HURA, erreferentea, deritzo; hau da, errealitateaz zerbait esatea:
|
|
|
izan behar du. Azken aldi
|
honetan
haren rola zalantzan dagoen arren, estatua dugu burujabetasun hori politikoki ahalbidetzen duen instituzioa. Eta, hainzuzen ere, birsortze sozialerako nahiz kulturalerako ezinbesteko erremintatzat jota, beretzat aldarrikatzen dute instituzio hori estaturik gabeko hainbat nazio taldek.
|
|
|
Ipar Euskal Herrikoaren ostekoan Hegoaldekoa ezarri zen,
|
honek
haren erreferentzia harturik. Harrezkero, hezkuntza sistemaren bidez hezkuntza eta politika, hezkuntza eta ekonomia elkar besarkaturik agertuko zaizkigu.
|
|
|
Ipar Euskal Herrikoaren ostekoan Hegoaldekoa ezarri zen,
|
honek
haren erreferentzia harturik. Harrezkero, hezkuntza sistemaren bidez hezkuntza eta politika, hezkuntza eta ekonomia elkar besarkaturik agertuko zaizkigu.
|
|
|
Zentzuhorretan, Williamsek ez du soilik giza kontzientziaren zeregin sortzailea agertzekoeta dokumentatzeko eginbehar deskriptiboa bere gain hartuko; era berean, (eta, hemen, esperientzia arrunten emaitzak interpretatzeko eta aldatzeko zeharo ikusmenmarxista bat bereganatzen du) bere sinismena gizakien indar sortzailean errotukodu. Sinismen horren arabera, kultura bizimodu osotzat ulertzen du, kultura «gureesperientzia osoa interpretatzeko modua da, interpretazio berri
|
honekin
hura aldatuz» (1958: 18).
|
|
|
Venezuelan, Hugo Chavezek 1998ko hauteskundeak irabazi zituenetik, aldabernuaketa prozesu bat abian jarri zen eta, hamarkada luze bat igaro ostean, prozesuak jarraitzen du, kontraesanak eta ahuleziak izan arren. «Iraultza bolivartarra» bataiatutako aldaketa prozesuak 12 urte gainditu ditu eta lan
|
honetan
haren ibilbidearen analisia eskaini nahi dugu. Lehenengo kapituluan, garaipenaren arrazoiaz, lehenengo aldaketez eta elitearen altxamenduaz hitz egingo dugu.
|
|
2013
|
|
|
Orduan, lasterka hasi zen Hamza, anaiarengandik ihesi, Yazîd gibeletik, harik eta,
|
honek
hura harrapatzear zuenean, Hamza, mugimendu ezin biziago batean, jiratu zen arte, jiratzearekin batera anaiari sugandila egozten ziola, baita haren aurpegian betean asmatu ere, Yazîd seko geldiaraziz:
|
|
|
Guztiaz ere, Raissak aldarte goiti beheititsuak zituen, orain hobeki sentitzen baitzen eta orain okerrago: maizago
|
hau
hura baino, egia erran, umorean eta aldartean ere nabari zitzaion, haiek ere, humoreen jario desegokien kariaz, garraztera egin balute bezala.
|
|
|
Bazuen Abdel Haqqek, gainera, bertze eragozpen psikologiko bat, Mâredekin etxean izan zuèn eztabaidatik zetorkiona: musikarien arteko eztabaida haiek, izan ere, begirunezko bide bati heldu eta bide hartan barrena egin ohi zuten, mota orotako desenkontru desadostasunen gainetik; egun hartan, ordea, eztabaida bidetik atera, Mâred eta Abdel Haqq haserretu, eta etxetik bota zuen
|
honek
hura. Handik gutira, Mâred kanpora joan zela jakin zuen:
|
|
|
Orduan, lasterka hasi zen Hamza, anaiarengandik ihesi, Yazîd gibeletik, harik eta,
|
honek
hura harrapatzear zuenean, Hamza, mugimendu ezin biziago batean, jiratu zen arte, jiratzearekin batera anaiari sugandila egozten ziola, baita haren aurpegian betean asmatu ere, Yazîd seko geldiaraziz:
|
|
|
Bazuen Abdel Haqqek, gainera, bertze eragozpen psikologiko bat, Mâredekin etxean izan zuèn eztabaidatik zetorkiona: musikarien arteko eztabaida haiek, izan ere, begirunezko bide bati heldu eta bide hartan barrena egin ohi zuten, mota orotako desenkontru desadostasunen gainetik; egun hartan, ordea, eztabaida bidetik atera, Mâred eta Abdel Haqq haserretu, eta etxetik bota zuen
|
honek
hura. Handik gutira, Mâred kanpora joan zela jakin zuen:
|
|
|
Guztiaz ere, Raissak aldarte goiti beheititsuak zituen, orain hobeki sentitzen baitzen eta orain okerrago: maizago
|
hau
hura baino, egia erran... umorean eta aldartean ere nabari zitzaion, haiek ere, humoreen jario desegokien kariaz, garraztera egin balute bezala.
|
|
|
Gai
|
honetaz
harekin sarritan hitz eginik, uste dut Jean Mixel Bedaxagar Urdiñarbeko arotz kantari adiskideak ere nik hementxe azaltzen ditudan kezka hauekin, gutxi edo aski, bat egiten duela. Hortaz, ikusmin handia sortu behar luke Bedaxagarrek aurtengo apiril amaiera inguruan oholtzara eramango duen Akitaniako Alienor trajeriak.
|
|
2014
|
|
|
Interpretazioaren munduan, zorionez, badut oraindik bidea aurretik». Bestalde, hark idatzitako nobeletan baino «hobeki» ezagutu du bere burua Houellebecqek film honetan, eta, hala, lan
|
honekin
hari buruzko dokumentala egiteko gogoa joan zaiola azaldu du. «Azken finean, fikzioa askoz ere interesgarriagoa da».
|
|
|
Itxaropen guztien eta eskema mental guztien porrota da790 Renanentzat 1870eko gerra franko alemana, beraz gero Alsaziako auzia, ez da munduan bi naziotxoren artean (Frantzia, Prusia) episodio politiko edo militar negargarri bat gehiago, baizik ia gizadi osoaren suizidio keinada baten pareko tragedia, progresoaren, arrazoimena, argia: lexiko
|
honek
harengan duen enfasiarekin, eta historiaren gorabide loriatsuan tupust eta behaztopa gurutzeala.
|
|
|
ez zen berea izan, Simeón Santagracia Bustamante jaunarena baizik, alkatearen konfiantzazko gizonarena: hain konfiantzazkoa, non hiritarrek Peter Plan hautatu bezain laster izendatu baitzuen
|
honek
hura udaltzainburu, baita beroni lehen agindua eman ere: ardura zedila alderdiaren filosofiaren araberako udal ordenantza bat osatzeaz:
|
|
|
Johnston Surreyko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Osasun eta Medikuntza Zientzien Sailekoa. Artikulu
|
honetan
haren iritziak eta kronobiologiaren arloko aurrerapenak erakusten dira.
|
|
2015
|
|
|
Ea ez al ziren jabetzen zertan zebilen jendaila hura, haurrak esplotatuz, neskatoak salduz, zaharrak itsasora jaurtiz. Alkate bigarrenak alkateari zion behatu, eta
|
honek
hari. Koadro bana ipini zuten zuzen, ertzetik bultzatuz, eta alkateak ukabilkada gogor bat jo zuen alkate mahaiaren gainean, eta gero beste bat; segituan idazkaria azaldu zen, minigona pinpirin batez, belaunak belarrietan; ea nork deitu zion, alkateak, eta hark erantzun zion bi ostia eder entzun zituela, bi mahai danbateko, eta ea potroekin jo zituen; eta hura festa orduan!
|
|
|
Ez gara jada argazkilariarenera joaten, argazkilariak (kameradunak, hobeto esanda) etortzen zaizkigu etengabe, alferrik saihesten saiatzen garen geziak, ispilu joko kopulatzaileak: gizon bat emakume bati argazkia ateratzen, emakume
|
honek
hari argazkia ateratzen dion bitartean, eta gu, era berean, haiek biak agertzen diren erretratuari argazkia ateratzen ari gara museo batean, ama batek bere alabari gure bizkarrean argazkia ateratzen diola jabetu gabe, eta gure bizkarra ere agertuko delarik emakume horren erretratuan. Baiki, argazki kamera fotokopiagailu bezala erabiltzea da joera.
|
|
|
113): . Euskal Herrian hizkuntza komunitatea eta komunitate politikoak bat ez datozela kontuan hartuta, noraino eraikitzen dira erreferentzia eremuak hizkuntzaren errealitatearen gainean, edo
|
honek
hura baldintzaturik??. Galdera horren erantzun bila eginiko ikerketan islatzen denez, hizkuntza komunitatea erreferentzia nagusitzat duen komunikazio esparru propioaren eraikuntza lanak hasi baino ez dira egin oraindik.
|
|
|
hori aholkatu arren, arrazoi hau agertzeko hari apaltasunez eta ez hartzeko aholkua. Era erara etorri zitzaizkidan kasu
|
honetarako
hark esan zizkidan arrazoi onak.
|
|
|
11 Beldur handiagoa izatekoa da deabruarena. ...e Jainkoarena dela; hala ere, esaten zaiona zerikusi handikoa denean eta nahiz berberak nahiz hirugarren pertsonen bidez egintzetara eraman beharrekoa, ez dezala ezer egin, ezta ez dakiola burutik pasatu ere egin, aitor entzule jakintsu, zuhur eta Jainkoaren zerbitzariaren iritzia kontuan izan gabe, argi eta garbi Jainkoarena dela baderitzo ere; izan ere, hauxe nahi du Haren Maiestateak, eta ez da
|
hau
Hark agintzen duena egin gabe uztea, Berak agindu baitzigun aitor entzulea bere ordezkotzat izan dezagula; beraz, ez da duda egin behar Jaunaren hitzak direla; eta hauek adore ematen laguntzen dute, arazoa neketsua denean, eta gure Jaunak, berak nahi duenean, sartuko dio bihotzean eta sinetsaraziko bere espiritua dela; eta bestela, ez daude gehiagora behartuak. Eta esandakoa ez den besterik egitea eta honetan nork bere iritziz jokatzea, oso arriskutsutzat dut; eta honela, ene ahizpak, gure Jaunaren izenean ohartarazten dizuet halakorik gerta ez dakizuen.
|
|
|
lehenengoa, deabruak sekula ere ezin eman dezakeelako hau bezalako min gozorik; espirituzkoa dirudien zapore eta gozotasuna bai, eman dezake; baina mina, eta hainbesteko mina, arimaren baretasun eta gozotasunarekin bat egitea ez dago haren esku; haren ahalmen guztiak gizakiaren kanpoaldeari begira daude, eta haren minak, hark ematen dituenean, nire iritziz, ez dira sekula ere gozoak ezta bakea dakartenak ere, ezinegona eta gerra dakartenak baizik. Bigarrena, ekaitz gozo
|
hau
hura nagusi den ingurunetik ez baina bestelakotik datorrelako. Hirugarrena, ariman geratzen diren onura handiengatik; ohikoenak hauek dira:
|
|
|
Hain gogor itsatsia geratzen zaio egia hau, non, Jainkoak berriro halako mesedea egin gabe urteak eta urteak igaro arren, ez baitu ahazten ezta dudarik egiten ere han egon zenik. Utz ditzagun oraingoz alde batera ariman geratzen diren ondorioak, horietaz geroago hitz egingo baitut; hau da kasu
|
honetarako
hari harira datorrena.
|
|
|
Halaxe da espiritu fineko irakurleentzat, batez ere literatura klasikoa eta gai espirituala maite dituztenentzat. Teresak berak ere, Bizitza Liburua eta Barne Gaztelua elkarren ondoan jarriz,
|
hau
hura baino urre finagoz eta esku trebeagoz ehoa dela esango digu.
|
|
|
eta bere gauzen berri niri emateko), ez deritzat Jainkoa bekatu astunez utzi nuenik, ezta Jainkoaren beldurra galdu nuenik ere, ohorearena handiagoa bazen ere.
|
Honek
hura guztiz ez galtzeko indarra izan zuen, eta horretan munduko ezerk ez ninduela aldaraziko iruditzen zitzaidan, eta ez zela munduko pertsona maitasunik ere horretan etsiaraziko ninduenik. Izango ahal dut nik indarra Jainkoaren ohorearen aurka ez joateko, neure jatorrizko izaerak munduaren ohorea neritzona ez galtzeko ematen zidan bezala!
|
|
|
Beste behin, toki honetatik urrun nengoela, ikusi nuen hura nola altxatzen zuten gora aingeruek; ikuskari
|
honen bidez
haren arima oso aurrera zihoala konturatu nintzen. Eta horrela izan zen; izan ere, pertsona batek gezur beltza zabaldu zuen haren ohorearen aurka, berak aurrez mesede handiak egin eta izen ona eta arima sendatu zizkion batek; eta poz handiz eraman zuen eta beste egintza batzuk egin zituen Jainkoaren zerbitzurako eta hainbat jazarpen eraman ere bai.
|
|
|
3 Garai
|
honetan
haren adiskide handi bat fraide sartu zen gure Ordenan Pastranako monasterioan; frai Joan Jesusena zeritzan eta maisu gradua zuen honek ere. Ez dakit honek gure Ordenaren handitasun eta antzinatasunaz idatzi zion gutuna, edo zer izango zen hasiera, baina oso gogotsu irakurtzen zituen hari buruzko gauza guztiak eta probatzen idazle handietan; horrela, dio, eskrupuluak izaten zituela beste gauza batzuk estudiatzeari uzteak, [Ordenako] hauek ezin zituelako eskutik utzi; eta jostatzerako zituen orduak honetan ematen zituen.
|
|
|
Oso pozik dago berarekin eta bera ere bai haiekin. Pedro Ahumadak izan behar du poztasunik gutxien duena, idatzi zidanez; izan ere,
|
honek
haren amaginarrebarekin bizi nahi omen du eta onartezina da Pedro Ahumada hara joatea. Tamalgarria da gauza guztietan hain sosegu gutxiz ibiltzea.
|
|
|
Espiritu Santuaren grazia izan bedi beti berorren gorentasun txit argiarekin eta eman biezazkio indarrak hainbeste sufrimendu eraman ahal izateko, egiaz, hau kolpe latza izan baita; eta horrela, pena handia eman zidan berorren gorentasunak izango duenagatik. Hala ere, konfiantza dut gure Jaunak berorren gorentasunari egiten dizkion mesedeetan, ez duela kontsolatu gabe utziko nahigabe honetan, ezta garai
|
honetan
Haren Maiestateak eta beraren Ama aintzatsuak igaro zituztenak berorri gogora ekarri gabe ere; bada, hauek behar bezala sentitzen badira, bizi honetako nahigabe guztiak oso erraz eramango genituzke.
|
|
|
3 Gure Jaunak niri poz emateko mesedea egin ohi dit gezurrez leporatzen dizkidatenekin, ez baitira gutxi izan bizitza honetan; honek, berriz, benetako tristura eman dit; izan ere, haren jauntasun txit argiari hor eskuetan muin egin nionean egin zidan mesedea besterik zor ez banio ere, nahikoa izango zen; arrazoi handiagoz mesede asko direnean, batzuk, ni jakinean nagoela haren jauntasun txit argiari burutik pasatzen ez zaizkionak. Eta gauza
|
honetan
haren gogoa zer den konturaturik, burutik egon ezik, ez nuen orain onartuko halakorik. Egia da, batzuetan, nik asmo hori eragoztearren hainbat gauza esatean andere hau negar eta negar aritzen zenez gero, itxaropen modukoa emango niola entretenigarritzat, eta, beharbada, horregatik usteko zuen nik nahi dudala, baina nik neuk ez dut horren gomutarik.
|
|
|
3 Jakin beza, Gorpuzti egunean, gure aita bikarioak agindu bat bidali zidala: etxe horretara joan nadila, zentsurak iragarriz men egin ezean; horrela ongi beteta dator gotzain jaunaren borondatea eta
|
honetaz
haren aitatasunari eskatu ziona. Beraz, uste dudanez, ni San Joan biharamunean edo handik bi egunera abiatuko naiz hemendik.
|
|
|
Jainkoak hona ekartzen badu aita frai García, kontsolamendu handia izango da orduan. Oi, bai samina eman didala gutun
|
honetan
haren gauzarik ez esateak! Madrilera etorri omen da; hala esan didate, eta horregatik ez diot idazten, gogo bizia badut ere, baita ikusteko ere; baina harri eta zur geratuko litzateke zer zor diodan jakingo balu.
|