|
2000
|
|
|
Liburuaren arrakasta liburuaren kalitate maila onari egozten diote kritiko gehienek. Zenbaitzuk, ordea, berezko kalitateak arrakasta handi
|
hau
ez duela halere erabat justifikatzen eransten dute, beste zenbait literatur obra kalitatezko izanda ere ez baitira horregatik, beste gabe, arrakasta komertzialak bihurtu. Kritiko batek baino gehiagok esan izan du zerikusirik baduela autore honek duen arrakastan bere nortasun ez literarioak ere.
|
|
2001
|
|
|
nobela
|
honek
ez luke inongo berezitasunik izango baldin eta goian sailkatu ditugun istorio edo plano horiek inoiz ez direla burutzen esango ez bagenu. Alferrikakoa da hipotesiak planteiatzea, kontaketa behin eta berriro eten egiten baita:
|
|
|
Berriro errepikatu genuke, poesia
|
honetan
ez dugu hain planteamendu zehatzik aurkituko, poesia hau ez baita azken momenturaino mezua zehazten duena. Baina irakurleak ez du askorik kontestualizatu behar horrekin aurkitzeko poesiaren ideologiaren inguruan.
|
|
|
Munduan baziren hainbat gauza eta elementu bananduak, kontrajarriak eta oposaketan direnak. Blake k bere Zeru eta infernuaren arteko ezkontza poeman agertu zuenez, mundua hautsia zegoen, Adanen bekatutik; bekatu honek Adan hautsi egin zuen, zatitan hautsi zen batasuna (bidenabar Blake ren aipamen
|
honek
ez luke Atxagaren Etiopiarentzat irakurketa berri, nahi bada metafisikoa, ekarriko?). Beraz, mundua aurkako eta oposatuen artean mugitzen da.
|
|
|
Eszena sinplea da. Argazki bat nola egin zuten hirurak aspaldian, aspaldiak soilik duen goxotasunean, baina liburu
|
honek
ez du goxotasunerako joerarik eta kontraste bortitza erabiliz, lehen alditik orain aldira ekartzen du eszena idazleak:
|
|
2002
|
|
|
Denbora proustiarra nagusitzen da testuan, eta denbora horretan, errepikapen eta asoziazioen bidez, protagonistaren iraganaren berri jasotzen da. Horregatik dira garrantzitsuak oroimena abiarazteko balio duten elementuak (giltza, odola...), zeinek kasu
|
honetan
ez baitute zerikusirik usaimen edo dastamenarekin, objektuen formarekin baizik.
|
|
|
Finean, literatura oroimenez egina dagoela gogoraraziko digute idazleek, oroitzen dugun neurrian soilik bermatzen dugula gure izatea. Eta
|
honek
ez gintuzke gehiegi harritu behar, mendebaldeko testurik paradigmatikoenetakoa den Odisea bera oroimen baten narrazioak antolatzen baitu. Beste idazle batzuen antzera (ik.
|
|
|
Euskal irakurleen literatur horizontearen aberasgarri, gaur egun, Lermontov, Woolf, Joyce, Stevenson edo Carlo Levi euskaraz irakurtzea gomendagarria ez ezik, plazerra ere bada. Edozein modutan, nabarmentzekoa da euskarara itzulitako ondare unibertsal
|
honek
ez duela, oraingoz, Manu Lopezek aurkeztu berri duen doktorego tesitik kanpo15, euskal kritikaren arretarik merezi izan. Even Zoharrek darabilen kontzeptuaz baliatuz, itzulpenek, haur eta gazte literaturak, edo emakumezkoek idatzitako literaturak, gune marjinala du oraindik periferikoa esango lukete teoria sistemikoen defendatzaileek euskal literatur sistema garaikidean.
|
|
|
Autonomiak askatasuna ematen dio arteari; hau da, literaturaz kanpoko helburuetatik aske uzten du. Baina
|
honek
ez du" l" art pour l" art" lelopean estetizismoak bilatu zuen marfilezko dorrera kondenatzen jarduera artistikoa. Eguneroko praxian barneratu nahi du abangoardiak artea, Arte Instituzioaren inplikazio erabatekoa bilatuz artearen beraren buruaskitasuna lortzeko.
|
|
2003
|
|
|
Antzerki zaleak gaituk... Orain irten hemendik,
|
hau
ez duk txantxetarako eta ez diat inor zauritzerik nahi gizajoak ez zuen tutik ere ulertu, baina badaezpada alde egin zuen arineketan.
|
|
2004
|
|
|
Dena dela, hala ere, ijitoek badituzte eta badakizkite mundu
|
honetakoek
ez dituzten eta zer diren ez dakizkiten ondasun batzuk. Zeintzuk?
|
|
2005
|
|
|
Lan honetan zehar Bizkaiko idazleez jardun ostean, horietako askok euren lan literarioak bizkaieraz garatu arren bizkaierazko literatura
|
honek
ez duela enterik osatzen ikusi dugu. Labayruren Galburua sailak gaur egungo bizkaierazko literatura jaso arren, ia helduentzako bizkaierazko gaurko literatura zabaltzeko plataforma bakarra, hurbilago agertzen da hizkuntza asmoetatik literatura asmoetatik baino.
|
|
|
Horixe izango da gure xedea. Lan
|
honetan
ez dugu herri ipuina jorratuko, ezta ahozko eta idatzizko ipuingintzen arteko aldeez eztabaidatuko ere, are gutxiago, aipatuko dugun arren, ezta izan litekeen euskal ipuin literario osoaren azterketa egingo ere. Ipuin modernora mugatuko gara, erabat jakitun izanda aurreko bestelako gertaera narratiboetan iragan eta sorrera duena, horratx zaharberrituarena.
|
|
2015
|
|
|
Literatura konparatuaren ikuspegi hori Pott 3n argi eta garbi formulatu zuen teorikoki Atxagak Itzulpena eta traizioaren praktika artikuluko laugarren puntuan: " Literatur giro baten behar
|
honek
ez ditu hizkuntz eta nazional mugak errespetatzen, noski, eta etxean ogirik ezpadago, hauzokoaren atea joko du". Eta aurretik ekarri dugun aipu esanguratsu bat berreskuratuz:
|
|
2019
|
|
|
Senarrak ez du, antza denez, lagun gehiagorik, eta Florak duen lagun bakarra Peggy da.
|
Honek
ez du bere lagunaren Senarra batere maite eta" ez dakit nola soportatzen duzun" (116) bezalakoak esaten dizkio. Senarrak ere, ez du laguna batere maite.
|
|
2021
|
|
|
Jendea saiatzen dela uste dut, bakoitza bere arlotik, eta saiatze hori nahikoa da. [...] Prozesu
|
honek
ez duela bukaerarik. Prozesu hau bide bat da, Itakara itzultzeko bidea legez:
|
|
|
Baina, hori guztia aldatuz joan dela onartu du; izan ere, literatura pisu soziala galduz joan dela uste du NE1 ek, baita euskal kulturan zuen zentralitate hori ere, edo gutxienez, ezin duela berdin aldarrikatu. Hala ere, azken
|
hau
ez du modu negatiboan baloratzen hor irabazi duten beste esparru batzuk daudelako, musika, bertsolaritza edota antzerki mundua, besteren artean. Bere ustetan, aipatutako diziplina horiek zein beste batzuek ere lehen literaturarena zentzu hertsian ulertuta soilik zen espazioa okupatu dute, dioenez" zorionez"," aberastu delako panorama".
|