|
2005
|
|
|
Ez daiteke ulert bertso
|
hau
ez baldin bada kontutan hartzen zer ziren besta horiek, 1892koa nola 1894koa, abuztuan garela eta Donibane Lohizunera etorriak direla estranjerrak, hala deitzen baitziren orduan. Haiek ere gomitatuak dira.
|
|
|
Hortaz, elkarlana behar da ezinbestean esparru hau jorratzeko. Euskal testu tekniko zientifikoek ez dute oraindik lortu lauzpabost mendeko atzerapena gainditzea, baina
|
hau
ez da harritzekoa. Zalantzarik ez dago, ordea, testu horiek nabariki hobetuz doazela euskara batuaren bestelako erabilerekin batera.
|
|
|
VolterraetaTaeschner (1978) etaTaeschner (1983) ikertzaileek alemana etaitalieragurasoengandikgaratudituztenahizpabirengarapenakarakatzean, hiruarokogarabideaaurkitzenduteladiote.Lehenaroanhaurelebidunek hizkuntza bietatik jasotakosistemalexikobakarrabainoezdute.Urrats
|
honetan
ez dute gramatikaren erabilerarik aurkitzen, haien ustez hiztegi hutsa eta bakarradaukatelarik.Bigarrenaroan, aldiz, haurreksistemalexikobiakezber
|
|
|
Baina hutsuneak zeudenez bildutakoen artean, itzulpenak eskatzera etorri zen 1854an. Arraro samar egiten zaigu bidaia
|
honetan
ez zituela ukitu Korsika, Sardinia eta Sizilia uharteak eta Erromatik hegoalderako lurraldeak. Astiaren faltaz?
|
|
|
Bai eta hitz andana neurtu errimatuetan ere, edo esamolde egin biribiletan, hoskidetzak eta neurkerak, esanahiarekin jokatuz, sortua. Erritmo mota
|
hau
ez da, halere, Axularrena bezalakoa, hedatu eta orekatua, hitz andanaka etendua baizik.
|
|
2019
|
|
|
Ikerketa
|
honek
ez du inolako diru laguntza ofizialik jaso.
|
|
|
Era berean, J. M. Seminariorena (1949) ez, baina J. Gorostiagaren sarrera hitzaldia (1951) argitaratzea lortu zuen Guatemalako aldizkarian. L. Villasanteri emandako erantzun hitzaldia (1952) ere bidali zion J. Zaiteguiri, baina
|
honek
ez zuen argitaratu, hitzaldian Eliza katolikoari egiten zitzaion kritika gogorregia omen zelako. Euzko Gogoan jesuiten edota frantziskotarren gerra zibileko jarrera frankista ez ezik, Bilboko elizbarrutiaren euskararekiko axolagabekeria ere nola kritikatu zen ikusita, F. Krutwigen epaiak bidegabea dirudi (cf.
|
|
|
495 Frantziako euskal tradizioan" x" gaur egungo" ts" ren ordez erabiltzen zen. Adibidez," Axular" edo" Oxobi" forma ihartuen ordez," Atsular" (nahiz eta kasu
|
hau
ez dagoen guztiz argi) eta" Otsobi" izan lirateke forma arautuak, eta horrela idazten zituen F. Krutwigek (cf. Andiazabal & al. 2006:
|
|
|
Gure Herriako orrialdeetatik ukatu egin behar izan zuten autonomista edo separatistak zirenik. Biratze
|
hau
ez zen erraza izan, soziologikoki J. Ybarnegaray diputatuak irudikatzen zuen eskuin muturreko frantses nazionalismoan hazitakoak zirelako arduradun gehienak (Gure Herria 1936a; 1936b; 1937a; 1938; 1939; cf. Haritschelhar Duhalde 2009).
|
|
2021
|
|
|
Britainiarrek eta frantsesek Afrikaren esplorazioa hasi dute; Brucek, 1768 eta 1772 artean, Mungo Parkek 1795 eta 1806 artean, Caillaudek 1819 eta 1822 artean[...]. Bruceren urratsen ondotik, Antoinek, 19 urtetan bere helburu nagusia Ethiopia izanen dela erabakitzen du,
|
honek
ez duelarik erran nahi, lehenik ez duela Atlantikoa zeharkatuko, eta Brasilen misio zientifiko nahasi bat beteko. Ondotik bere zehaztasun guztia bere ametsetako espedizioaren antolaketari emanen dio.
|
|
|
Belaunaldi honek hurrengo hamarkadan hartuko du sorkuntzaren lidergoa, baina 1990eko hamarkada
|
honetan
ez dira aprendiz edo konpartsa soilak izango. Belaunaldi honekin bat egiten asmatu izana izan zen Elkartearen proiektuaren eta Egañaren belaunaldiaren arrakastaren gako nagusietako bat.
|
|
|
Egia esan, Hitzetik Hortzeraren arrakastak beldur hau berriro hauspotu bazuen ere, kasu
|
honetan
ez zen beldur berria. Amurizak jada aipatzen zuen bere lehen edizioa 1981ean izan zuen Hitzaren kirol nazionala lanean:
|
|
|
Goikoetxearen bidez jakin zuen Ximun Ibarra zeritzon Sunbillako bertsolaria Iratiko etxola batean bizi zela.
|
Hau
ez zen, ordea, aurreko biak bezain prest agertzen zizurkildarrak antolatu nahi zuen sariketan parte hartzera: " Begira, nik 304 neguan errira, Sunbillara itzuli bear det. Eta euskerazko festa batean ibili naizela jakiten badute, zigortuko naute[...] herrian euskeraz itzegite utsa ere galerazita dago eta, ondo ulertuko dezun bezela, askoz okerrago litzateke..." (Príncipe de Viana, 1975eko martxoa, 6 or.," Euskalerrian zear....
|
|
|
Martinezek azaltzen duenez, ordea, ez du apenas jarraipenik izan lan ildo horrek: " Bertsoaren lengoaia zineman aplikatzeko saiakera
|
honek
ez zuen jarraipen handirik izan. Hala ere, egin dira gerora ere antzeko esperimentu batzuk.
|
|
|
Izan ere bi testuak sinatzen dituen" Juan de Hernani"
|
hau
ez da edozein. Aurreko zikloan ezagutu dugu Estampa aldizkarian bere izenarekin, Jose Rodríguez Ramos, Txirritari egindako elkarrizketa eder bat sinatzen.
|
|
|
Beste adar bat mundu akademikoan daukagu, eta kasu
|
honetan
ez bereziki euskarazko munduari lotuta, kultura akademiko espainiartu zabalagoan ere nabarmen agertzen da. Nagusitu den balio sistematxoan, ondo sentitzea ipar nagusi den honetan, loreak botatzea ia ezinbestekoa da, naturala, ondo sentiarazten gaitu guztiok, eta exigentziak, errigoreak edo langak arazoak dituzte giro honetan beren lekuan egoteko, beren lana egiteko.
|
|
|
Edonola ere, Santanak (2015) eskaintzen dituen datuei erreparatuz gero, euskarazko itzulpenen ehunekoa (tarterako)% 22,2 da, eta gaztelaniazkoen kopurua, aldiz,% 36,3 (aldea ez da hain handia, hortaz). Datu interesgarria deritzogu, espainiar literaturak gainerako iberiar literaturen aurrean duen egoera hegemonikoa kontuan hartuz gero; gure ustez, kasu
|
honetan
ez da interesgarria itzulpenen ehunekoen kopuruari begiratzea, ezpada prozesu motei, eragile motei eta literatur eremu bakoitzean sortzen eta saretzen diren harremanei eta dinamikei.
|