2000
|
|
Kontuan eduki behar da 1996 urteko lehen hiruhilekoan Estatuko populazioaren% 1,4 soilik zegoela konektatuta.
|
Honek
esan nahi du tarte honetan sarearen erabiltzaileen kopurua 5 aldiz biderkatu dela.
|
2001
|
|
Azterlanok gaztelaniaz egitearen arrazoia ere aipatu izan du Zavalak inoiz. Esaterako," Pensamiento intuitivo y discursivo en la literatura popular vasca" hitzaldiaren atarikoan, honako
|
hau
dio: " Pero las ideas que deseo verter no sabnaexpresarlas en nuestra lengua de forma medianamente inteligible, ademas de exigirme mas esfuerzo y tiempo del que puedo disponer".
|
|
Nabarmen da herritarren jarreretan politikak duen isla.
|
Honekin
esan nahi dut erakunde politiko zein sozialek jarrera linguistikoak zuzen ditzaketela, edozein motatako hizkuntz politikatan edozein jarrera sozial eta politikok eragin baitezake. Esan liteke komunitate honetako hizkuntz helburuen aldaketa errazteko baldintza ezin hobeak ditugula.
|
|
Estrategia hau inperioaren muina da, Interneten irakur dezakegun moduan. 2000ko azaroan CIAk txosten bat jarri zuen sarean," Global Trends 2015: ADialogue About the Future With Nongovernment Experts" izenekoa5 National Intelligence Council erakundearen eskutik, txosten
|
honetan
esaten digute nola ikusten dituen EEBBen intelligentsia militarrak 2015 urteraino globalizazioaren estrategia eta ondorioak arlo desberdinetan, hala nola politikan, ekonomian, industrian, zientzian, teknologian, demografian, inform azioan. Txostenerako, hainbat aditu eta unibersitate erakunde intelektual bildu dira intelligentsia militarrare kin—ez da lehenengo aldia:
|
2002
|
|
Hebreerazko jatorrizko testuak (Is, 7, 14) Mesias almah batengandik jaioko zela dio, hau da, ‘emakume gazte’ batengandik, Elizen arteko euskarazko Bibliak oso ongi itzuli duenez, Jesusen jaiotza aipatzean (Mat, 1, 23), grezierazko testuari segituz ‘birjina’ berritzuli duen arren.
|
Honek
esan nahi du, profeziaren arabera, Mesias hori ez zela aingeru edo beste munduko izaki bitxi bat izango, gure antzeko eta haragizko gizakia baizik.
|
|
Eta gauzak ez baitziren 1930era arte aldatu,
|
hau
esan daiteke: Flandriako Unibertsitateetan irakats hizkuntza frantsesa izan zela mendebetez, bertako nederlandera bazterturik egon zelarik.
|
|
Lehenengo hurbilketa batean
|
hau
esan daiteke: Friburgoko Fakultate guztiak bikoiztuta daudela.
|
|
Eta gu gatxezkion irakaskuntzaren alorrari dagokionez, eta ondoko lerroetan xehekiago azalduko denez,
|
hau
esan bide daiteke: lehenengo bi zikloetan, oro har, be rtakonazio hizkuntza hartu ohi dela irakats tresnatzat.
|
|
Ez naiz ekonomia publikoaz bakarrik ari, pribatuaz ere bai (esaterako, hor ditugu aurrezki kutxak, hainbat kooperatiba eta enpresa berezi...). Badakit
|
hau
diodanean zertaz ari naizen, oinarri ekonomiko sendoak behar baititu unibertsitateak, ez martxan jartzeko bakarrik, aurrera begira garatzeko batez ere.
|
|
Hirugarren zikloan, aldiz, ikasleak ikerkuntzarako prestatzen direnez, ingelesak izan luke hizkuntza nagusia. Ez du
|
honek
esan nahi hizkuntza hau eta beste batzuk (frantsesa, gaztelania, alemana...) titulazio bat egiterakoan ikasleek ikasi behar ez dituztenik; alderantziz baizik, lan mundu globalizatuan behar beharrezkoak direlako. Joera hau segitzen dute Europako hainbat herri txikien estatuek eta fruituak onak dira.
|
2003
|
|
Askoz urrutiago dator literatura, helduena, %13, 7rekin.
|
Honek
esan nahi du bizi itxaropena duen liburua hiru hauetan dagoela, eta, jakina, batez ere haur eta gazteei zuzenduta dagoenlibu ruan, testua izan, irakurgaia edo literatura izan. Bestelako liburu ia guztiek lehen edizioan bukatzen dute berebizialdia.
|
2004
|
|
Liburu
|
honen alde
esan dezadan, Galeusca hartan erabaki bezala, Elkarte bakoitzak Irakurle Batzorde bat eratu zuela —gure kasuan bost lagunez osatua— eta euskaldunak hamabost urteko epean argitaratutako 235 poesia liburuen artean hautatuak izan zirela.
|
|
1 Elkar ez ezagutzera garamatzaten konplexu baztertzaileak apurtzera, aurrenaurrena. Elka rren berri izan eta elkar ez zapuztearena ez da gutxienekoa. Eta alde
|
honetatik
esan beharrean nago, Espainiako idazleen artean Egunkariaren itxierarekin elkartasuna eta laguntza Galeuscarenbidetik bakarrik jaso genuela, ia ia (Madrilgo hainbaten kasua salbuetsiz). Azpimarratu egin nahi dut Galeuscakoelka rteetako kideen laguntza beharbeharrezkoa izan zela eta dela mono kulturaren hatzaparretan itota ez geratzeko.
|
|
Gogoratzen dut orain zenbait urte, durangoko azokako Aretoan, idazle batzuei galdetu zietela ea zergatik idazten duten eta, beste arrazoi batzuen artean, mahaian zeudenlaurek erantzun zuten" maitatuak izateko". Entzule zen
|
honek
esan zien nabarmena zela laurak gizonezkoak zirela, emakume idazle bati behin ere ez baitzaio burutik pasatu horrelako erantzunik. Emakumeek baitakite eremu pribatutik publikora pasatzeko hautua egiten dutenean errazago bilduko dutela ingurukoen errefusa, mesfidantza edo errezeloa maitasuna baino.
|
|
Alvaro Gartfa Meseguer hizkuntzalariak, adibidez, bere azken lanean, gaztelania hizkuntza berez ez dela sexista esaten du, eta
|
hau
esateko gorago aipatu dugun genero gramatikala kategoria hutsa delako argudioa ematen du. Berak esaten du hiru arlotan ager daitekeela sexismoa, hiztunaren testuinguruan, entzulearenean edota sisteman (hizkuntzan), eta orain aipatutako argudioak direla-eta lehenengo bi arloetan gauzatzen dela sexismoa gaztelaniaz.4
|
2005
|
|
" Horrela ez goaz inora", edo" besteek ikusi behar gaituzte!". Ez dakit hitz hauekin esaten duten, baina
|
hau
esan nahi dute, gutxi gorabehera. Erdal komunikabideak aipatzen dira, irabazi beharreko eremua.
|
|
Labur jarrita, barruti bakoitzean euskarahutsezko kanal oso bat izatea, eta beste kanaletan, minimo batzuetatik abiatuta, euskaldunen portzentajea errespetatzea programazioan, bai kanal publiko eta pribatuetan. Baina ez dut esperantza handiegirik, Kultura saila gobernua ren mahaian ez baita sail boteretsua, eraginekoa, eta EAJko beste sailburuak, bizkaitarrak batez ere, pisu politikoa dutenak, ez baitira horren euskaltzaleak eta abertzaleak (gogorra da azken
|
hau
esatea, baina biografiei eta egintzei begiratzea besterik ez dago).
|
|
Hau da, nik neuk halaxe izan lukeela uste dut, baina argi daukat izan badirela, eta arrazoi sendoetan oinarrituta, bestetara pentsatuko dutenak. Horrexegatik esan dut behin baino gehiagotan"
|
hau
esatera ausartzen naiz".
|
2006
|
|
Olentzerok ez du lortu Errege Magoak ordezkatzea, osatzea baizik. Une
|
honetan
esango nuke horixe dela gure benetako egoera: nolabaiteko oreka.
|
|
Garai hartan...
|
Hau
esan beharra daukat... Urte hartan oso ezaguna egin zen nire kronika.
|
2007
|
|
Eta fusioa burutzea kalterako dela diogu. Kalterako izateak
|
hau
esan nahi du: gipuzkoar guztien bizimoduaren dinamikari, Kutxaren lurraldeko ekonomia orokorrari, eta sormenaren/ lanpostuen etorkizunari kalte egingo diela.
|
|
Beste gutun bat, luzea, idatzi zuen —hilaren 4an datatua—, Ministroari berari zuzendua, eta Joseba Intxaustik sinatzekoa. Besteak beste honako
|
hau
esaten zion:
|
|
Bitartean Intxaustik idatzi zion gutun luzea Lojendiori, aldizkaria ateratzeko interesa eta arrazoiak azalduz19 Intxaustiri erantzunez (azaroaren 24an) adierazten zionez, aldizkariaren egoerari buruzko berririk emana zioten Ministerioan, eta honako
|
hau
esan omen zioten orduan:
|
2008
|
|
Bolonia egitasmoari egiten zaion kritikarik zorrotzena azpimarratu nahi dugu, hori baita euskara unibertsitate esparrutik desagertzea.
|
Honen inguruan
esan behar dugu gure indarrak jarri behar ditugula gaurko beharrizanetara egokitutako hezkuntza erdiesteko, baina orain arte lortutakoari kalte egin gabe. Ezin da pentsatu uko egiten diogula hainbat kostata lortu dugunari.
|
2009
|
|
Baina literaturan? Izua al da idazleak eman zezakeela iruditzen zitzaidalako idatzi nuen gai
|
honi buruz
esatera daramatzana. Baietz esango nuke.
|
|
Hiztegi alorrean Euskaltzaindiak hartu dituen erabaki eta gomendio guztiak hartzen ditu. Beraz, aurreko erabaki edo gomendioren bat ados ez badator hiztegi
|
honetan
esaten denarekin, honi jarraitu behar zaio eta ez aurrekoari.
|
|
Atal
|
honetan
esan dugun guztia lehenengo interpretazioari dagokio. Interpretazio horren arabera, sinesmenak usteak dira.
|
2010
|
|
Euskal Herriaren etorkizuna erabakitzeko berarekin kontatu behar dela uste du, bera ere prest baitago etorkizun horretara beste herritarrekin bat eginda joateko. Gasteizko kide
|
honek
dioenez:
|
|
|
Hau
esan beharra dago. Alde horretatik sekulako zortea izan dut.
|
2013
|
|
Koldo Mitxelena Kulturunean Txillardegiren omenez egin ziren Jardunaldietan Mari Jose Azurmendik (2004) esan bezala,... euskara da erdigunea [Txillardegirentzat], euskararen alde egitea da ardatza eta horixe da beste guztia estrukturatzen eta azaltzen dituena. Horrela ikusita, Txillardegik esan eta egin dituen guztiak erlazionatuta daude eta euskararen inguruan kokatu behar dira,
|
honek
esan nahi du zuzenean edo zeharka soziolinguistikarekin zerikusia dutela.
|
|
Aipaturiko web gunea 11 arrazoirekin abiatzen da, eta, definizio gisako bat emanez, honako
|
hau
dio: EH11kolore, gure gizartean bizi dugun aniztasunaren inguruan, hausnartu eta eztabaida sortzeko asmoarekin jaiotako herri ekimena da, aniztasun horrek euskal kulturari eta gizarteari ekarriko dion aberastasuna abiapuntu delarik.
|
2014
|
|
alorraren arauak eta generoaren arauak: " ez dut
|
hau
esango gaia ez dudalako menperatzen, eta ez dut hau gogorregi esango atentzioa gehiegi ez emateko". Genero arau guztien artean, badira bi paper mugatzaile azpimarragarria erakusten dutenak:
|
|
Martxoaren 28 ko biltzarraz egin zenuen txostena irakurri dut berriz; eta ‘Batasunaren Kutxa’ delakoaz (zin egin egin genuen!... zuritan)
|
hau
dio: ‘zonbeit forma izartxo batekin agertuko dira urte batez’..
|
|
Deklinazioaz, Baiona’koa. Berboaz
|
hau
esan zidan: Aresti’rekin egon zanean, ‘entzun’ egin ziola (derautzut, eta gainerakoak), baina ez zuela hori ontzat eman.
|
|
Zertan eta nolakoa" erriak erakutsiko digu". " Erria" esatean,
|
hau
esan nahi da: " ikasten jardun gabe euskera dakien erria".
|
2015
|
|
batzuk batetik gertuago eta bestetzuk bestetik. Ana Urkizak, kasurako, honako
|
hau
dio: " Baina, nago, hizkuntzak ez direla legez irabazten.
|
2016
|
|
28 Hagako Auzitegiaren Kosovoko auziari buruzko epaiaren 80 paragrafoak honako
|
hau
esaten du: " Bere 2.625 Erabakian (XXV), ‘Estatuen arteko adiskidetasun eta lankidetza harremanak bideratzeko nazioarteko zuzenbidearen printzipioei buruzko adierazpena Nazio Batuen Gutunaren arabera’ izenburupean, nazioarteko ohiturazko zuzenbidea islatzen duena (Jarduera militar eta paramilitarrak Nikaraguan eta Nikaraguaren aurka (Nikaragua Ameriketako Estatuen Batuen aurka) (Funtsa), epaia, I.C.J.
|
2017
|
|
Baina ezin da ahaztu hautu pertsonalek ere badutela eragin soziala. Kapital sozialaren inguruko teoriagile nagusietako batek, Robert Putnamek, honako
|
hau
dio:
|
2018
|
|
Antzeko zerbait bat iradoki dit Xabier Gantzarainen Zuloa (Elkar, 2018) liburu berriko hitzaurreak. Zoragarria da, eta ondorengo
|
hau
dio, besteak beste:
|
2020
|
|
Nik pertsonalki ez dut hori sentitu, edo ez dut inoiz" hau ezin dut esan" edo"
|
hau
esan behar dut" modukorik sentitu. Nik kezka ideologiko x batzuk izan ditut, gainera, oso markatuak izan zitezkeenak edo identifikagarriak etiketen bidez. Baina, ez dut inoiz sentitu" hau idatzi behar dut" modukorik.
|
|
Korronte ideologiko batzuekiko [zegoen konpromisoa]. Ez hainbeste" EAJk
|
hau
dio eta hau esan behar dut", edo" ETA politiko militarrak hau dio eta hau esango dut". Ez zen hainbeste hori.
|
|
Korronte ideologiko batzuekiko [zegoen konpromisoa]. Ez hainbeste" EAJk hau dio eta
|
hau
esan behar dut", edo" ETA politiko militarrak hau dio eta hau esango dut". Ez zen hainbeste hori.
|
|
Korronte ideologiko batzuekiko [zegoen konpromisoa]. Ez hainbeste" EAJk hau dio eta hau esan behar dut", edo" ETA politiko militarrak
|
hau
dio eta hau esango dut". Ez zen hainbeste hori.
|
|
Korronte ideologiko batzuekiko [zegoen konpromisoa]. Ez hainbeste" EAJk hau dio eta hau esan behar dut", edo" ETA politiko militarrak hau dio eta
|
hau
esango dut". Ez zen hainbeste hori.
|
|
Gorputz
|
honetatik
dio Elena Olaverenaren azpitituluak eta, honela, Gudu zelaia ezbaian poemak (Zeldak, 54 or.):
|
|
Gunther Andersek, berriz, ondoko
|
hau
esan zuen 1979ko elkarrizketa batean berak egindako ibilbideaz galdetu ziotenean:
|
|
Platonen Errepublika da Azurmendiren mila aipamen filosofikoen artean irakur daitekeen bat, askoren ustetan Mendebaleko pentsamendu politikoaren urrats gorena den testua. Azurmendi gizon eta pentsalari zuzena dela ondo dakigu bera ezagutzen dugunok, eta Platonek
|
hau
dio gizon zintzoaz Sokratesen ahotik bere Errepublika n: " gizonik onena eta justuena da baita ere gizonik zoriontsuena" (Badiou 2012:
|
|
Marka bat ezartzen dio. Egileak berak,
|
hau
esaten du: " gaixo batek bakardadea behar du".
|
|
Ildo beretik, Manuel Castells soziologoak honako
|
hau
dio:
|
|
Gunther Andersek, berriz, ondoko
|
hau
esan zuen 1979ko elkarrizketa batean berak egindako ibilbideaz galdetu ziotenean:
|
2021
|
|
hor badago funtsezko arazo intelektual eta metodologiko bat. Horren harira,
|
hau
dio Anjel Lertxundi idazleak: gaztelaniaz idazten denean euskal kulturari buruz, ez da aipatzen euskaraz argitaratzen duten adituen erreferentziarik.
|
|
Batetik, euskara garrantzitsua da naturaz gozatzeko: " Jende multzo
|
honek
esan zigun basoaz euskarazko leku izenen bidez disfrutatzea oso garrantzitsua zela". Eta, bestetik, aztertutako eskualdeetan natura garrantzitsua da euskal nortasunarentzako.
|
|
1971n Oskorri taldea sortu zuen Natxo de Felipek
|
hau
zioen Berria egunkarian, 2013an:
|
2022
|
|
Kristau herri osoaren kontrako salaketa, bere bi mila urteko historiarekin, ezin da frogatu, eta, frogatu ahal balitz, ikaragarria litzateke. Ez dirudi inori asko inporta zaionik tartean pertsonarik ez badago, eta ez da batere zaila, urrats bat gehiago eginda, honako
|
hau
esatea: " Zalantzarik gabe, bada akusazio larriak egiteko arrazoirik, baina akusatua gizadia bere osotasunean da".
|
|
Gobernu guztiek hartzen dute beren gain aurrekoek ondo eta gaizki egindakoen erantzukizuna, eta orobat hartzen dute nazio guztiek iraganean ondo eta gaizki egin ziren egintzena. Napoleonek, Iraultzaren ondoren Frantziako aginteaz jabetu zenean, ondoko
|
hau
esan zuen: " Neure gain hartuko dut Frantziak egin dituenak oro, San Luisengandik hasita Osasun Publikoaren Batzorderaino"; enfasi handitxoz bada ere, bizitza politikoaren onarrizko gertaera bat ari zen adierazten, besterik ez.
|
2023
|
|
Justizia administrazioak oso antzeko panorama agertzen digu. Une
|
honetan
esan daiteke epaitegi eta auzitegiak, hizkuntza normalizazioari dagokionez, lehen mailako eragile bihurtu zaizkigula. Modu sistematikoan normalizazioaren aurka agertzen ari dira, neurrion inkonstituzionaltasuna deklaratuz.
|
|
ekoizleen atomizazioa dela euskal produkzioaren ahulezietako bat. Eta, argi gera dadin, atomizazioa arazo bezala ikusteak
|
hau
esan nahi du: arazo nagusia ez da txiki asko egotea, handi gutxi egotea baizik.
|