|
2000
|
|
|
Handik gutxira berriz, kasernako leherketa hura izan zuan eta... hi orduantsu atzeman hinduten ala?"; Xanek baiezkoa egin zuen;" ba, beharbada jakingo ez duana duk, Henrik egun haiek, edo aste haiek, ez zakiat, herritxo batean eman zituela, hemendik ez urruti. Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik
|
hau
berak esanda zakiat) esan ziola, tipo bat han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta: " egon hadi pixka batean", esan zuen.
|
|
|
" Eta, zer moduz aurkitu duk herria?", galdetu zion. " Kanbiatuxe", erantzun zuen Xanek, ez biziki eroso; segurrenik gizon hark konkorrarekin topo egin zuen,
|
honek
bere historia kontatu zion. " Gauza asko kanbiatu duk", esan zuen iharrak," eta hala ere... igualtsu segitzen dik denak"; isilaldiño bat izan zen, gero atzera iharrak:
|
|
2001
|
|
|
Seminarioan haur hotz sartu zenetik, Joanesek euskara baizik ez zuen gogoan. Euskararen salbatzeko helburuaren lortzeko Pittunek Jesukristo zeukan eredu,
|
honek
bere bizia sakrifikatuz, Hitz bakarra zela medio, mundu bekatorosa infernuaren garren mehatxuetarik atera zuelako. Apeztu, urgazle bihurtu eta, bere iritziz ongi merezitu omenaldia erdiesteraino otoitzaren eta azterketa zientifikoaren mundu gerizatuan geratu zen.
|
|
|
Izaki guziak harri bihurtu ziren. Istorio
|
hau
bera ere hortxe amaitzen zen. Baina katu beltz batek ezin izan zion kontu ileak laztu zizkion indarrari, eta mahai azpitik atera eta sala alderik alde gurutzatu zuen.
|
|
2005
|
|
|
Barregarria. Ireki behar dugun atea horrelakoa duk zepela, esaten zion Sergiok Abduli,
|
honek
bere begi zuri eta handiekin galdera egiten zionean. Oi bai, begi zuri eta handiak dira orain interrogazio ikur berriak, aspaldiko zerri gako itxurako haiek baztertu ditugu, orain biribilak eta zuriak dira galdera ikurrak.
|
|
|
Herriko poliziaburu beldurgarriaren legeari trufa egiten genioneko lagun izan ginela esan ahal izateko, horretarako darama irakurri ezin duen egunkari orrialde puska hori, biziaren ankerrak anonimotasunean ilundutako heroi akitu
|
honek
bere iragan ederraren frogatzat narama sakelan. Besoetara behatu diot, tatuaien esangura jakin nahi izan dut.
|
|
2006
|
|
|
Nemoren garbiketa enpresa
|
hau
bere aitonak fundatu zuen, Franco baino lehenago izan zen hori, gero aitak hartu zuen segida, orain berak. Orain, denak bezala, esaten du, beste enpresa handiagoentzat ari gara lanean.
|
|
|
Azalpen honek ez zuen gure gizona lasaitu; izan ere," non fida, han gal" dioenaren esaerari fede emanez gero, konfiantzazko kate luzeegia eratzen zen kasu hartan ezer onerako: bera adiskideaz fio behar zen, adiskidea beste adiskideaz,
|
hau
bere anaiaz, anaia conseguidor delakoaz... eta conseguidor delakotik aurrera, auskalo noraino luzatuko zen konfiantza katea, eta nolakoak izango ziren hor sartuko ziren pertsonaiak. Edozein katebegitan eten zitekeen kristal hauskorra zen konfiantza.
|
|
|
Ipuin
|
hau
bera nik baino lehenago eta hagitzez ere hobeki idatzi duten ehunka hegoamerikarrei. Eta Stevensoni, jakina.
|
|
2007
|
|
|
begikotasun
|
honek
bere zaharrean
|
|
2010
|
|
|
Duela urtebete pasatxo izango zunan, Hôpital era, orain ingresatuta naukaten kartzela ospitale
|
honetara
bertara otorrinoarenera kontsulta soil bat egiteko ekarri ninditenan, sudur hezur okertuak arnastean sortzen didan eragozpena konpontzerik ba ote zegoen ikusteko.
|
|
2011
|
|
|
basamortu
|
honetan
bera da ene oasia
|
|
|
Memoriaren bide seinaleren bat izango duk, agian. Narratzaile
|
hau
bere buruaren bila dabil: pistaren bat, hika edo zuka hitz egin behar ote dizudan argituko didana.
|
|
|
Egiari aurre egiten saiatu da: Idoiak idazle kaxkar batengatik utzi du, batek daki ez ote duen bigarren harreman solapatu
|
honek
bera kareletik behera jaurtia izatearekin zerikusirik izan. Ez, Idoiak ez du garbi jokatu.
|
|
2012
|
|
|
– Zuk zer uste duzu, enpresa
|
hau
bera bakarrik eraiki dela?
|
|
|
Gaitz batek bestea ekarriko balu bezala, aste
|
honetan
bertan ospitalera eraman dute Manuel. Beheraldia izan du, eta frogak egin nahi dizkiote.
|
|
|
– Hori duk. Beroaldia izango duk, deitu egiok nahi duan moduan, baina une
|
honetan
berarekin larrua jo besterik ez diat egin nahi. Hori ere maitasuna izango duk, ba!
|
|
|
Berria da. Mutilak espero du serveur
|
hau
bere asteazkenetako bi agerraldietara ohitu aurretik agertuko zaiola norbait.
|
|
2013
|
|
|
momentu
|
honetan
bertan munduan
|
|
2014
|
|
|
Oihan batetarat sartu dira 49.eko soldaduak, aleman obus batzuk buru gainerat zapartatzen zaizkiela. Lehentxeago leku beretan zapartatu obus frantsesek hil dituzte husar batzuk beren zaldiekin, oihan
|
honetan
berean. Hor dira lehen gorpuak, husar hilenak beren kasko zorrotzekin, eta zaldi lehertuenak.
|
|
|
Menturaz hizlari handi bat ekarriko balute gerlaren aurka gogoen berotzeko eta langileen elkartzeko, Jules Guesde den bezalako hizlari handi bat. Kafetegi
|
honetan
berean ez zuen bada hitz egin Guesde handiak, duela... " Duela zenbat, ordea?
|
|
|
Eskutara bat ogi hartu du lurretik, sarde ttipia besapetik askatu gabe. Jaun erretorea du gaztigatu, erregu bat antola dezan on ona, euri poxi bat izan dadin agorril
|
honetan
berean. Heletako elizako ezkilak dandaka lotu dira, Dominikaren erregua aditu balute bezala.
|
|
2015
|
|
|
Esfingearen ondotik pasatu zen.
|
Honek
bere buruaren gainetik beste nonbaitera begiratu zuen. Zazpiak eta hamabi minutu ziren hizlariaren aulkian jesarri zenean.
|
|
|
Bikain, pentsatu zuen, putaseme hau bota dute etxetik. Baina, trantsiziorik gabe eta ikusita ostatu buru izan behar zuen emakumearekin izandako enkontruaren manerak, ea tipo
|
hau
bere bizitza berreraikitzeko gauza den, galdetu zion bere buruari. Demasa izango litzateke halako lanak hartu eta gero Peter Zuazo bera izatea putaseme haren bizitza berreraikitzera bultzatuko zuena, menturaz galdutakoa baino hobea aurkitzera.
|
|
|
ez dela
|
hau
beretzako lekua
|
|
|
Bihar ez, gau
|
honetan
berean, deliberatu du Grazianaren gazteenaren joan presatuari so.
|
|
|
eskertu egiten ditugula arazo horiek, artifizialak edo beste norbaitenak, horrekin ere aurkitzen dugula, ez soilik kontsolamendua eta baretasuna, baizik eta plazera. “Sobera arrazoi dut gaur, hemen, zuen aurrean kutxa hau zabaltzeko, beraz, barruan dagoena deskubritu eta zuei erakusteko, norbaitek enbalatzeko zintaz kuidado handiz bildutako kaxa
|
hau
bere zigilutik askatzeko; baina are arrazoi gehiago dauzkat ez zabaltzeko, objektuaren indar potentziala bere horretan uzteko, kutxa itxiaren alde eginda errelato irekiaren alde ere egiteko, eta modu horretan kutxa itxi batek duen potentzialtasuna eta indar iradokitzailea ozen aldarrikatzeko”. Berdin alda baitezake mundua kutxa batean egon daitekeen kalaxnikov sorta batek zein kutxa itxi batek berak eragin diezagukeen hausnarketa infinituak.
|
|
2016
|
|
|
Konovalenko errusiar bat da, KGBkoa izandakoa, hiltzaile ankerra; putakume erabatekoa, egia esan. Pentsamendu
|
hau
berea da:
|
|
|
– Eta zer esan behar zioat ba, nahitaez altzari bat egin behar dugula gau
|
honetan
berean?
|
|
2017
|
|
|
“Segur aski, ondorioa homofobiak berak sortua da, iruditzen baitzaigu gure artean biltzen bagara gizarte heterosexistaren arbuioa, are gehiago gorrotoa, jasoko dugula. Bat”, pausa teatrala egin zuen, “daukagun eztabaida
|
hau
bera ghettoa egon delakoz sortu da, homosexualak, bueno marikak, elkarrekin bildu direlako taberna, plaza eta saunetan; bi, heterosexualengan pentsatu behar ote dugu beti. Garaia da gure kabuz pentsatzen hasteko.
|
|
|
...pero dena, bien arteko tonuari eustea, zerrikeriari zerrikeriarekin erantzutea, pazientzia izatea –ez du sekula izan– eta, batez ere, ez behartzea, elkarrizketa kideak betebeharraren apurrenik susmatuz gero, alde egingo baitu, edo, makurrago –“Exajeratze bat da” aitatu zion Landerrek–, blokeatu egingo zaitu, eta, ondorioz, argazkian klikaturik “o ez, erabiltzaile
|
honek
bere profila ezabatu egin du! ” aplikazioaren abisua, “leher hadi, profil honek blokeatu egin hau! ” ulertu behar duzu. “Dena dela” zehaztu nahi izan zion Landerrek, hari handi zetozkion aholkuak berari egokitu nahian, “hartu hau burlaizez; hemen gertatzen den guztia ez da serioa”; nork eta Landerrek...
|
|
|
banku
|
honetan
berean eserita
|
|
|
Hesiraino etorri ziren. Clementek gerritik heltzen zion Nievesi, eta
|
honek
bere sorbalda gainean jarri zuen burua. Ez zen promesik egon, inoren partetik.
|
|
2018
|
|
|
Uste dut, eta hau nire iritzia da, bietatik baduela afera honek. Azken batean, irakasle
|
hau
bere eragin esparrutik ezabatu zutenean, unibertsitatetik alegia, difamazioen bidez eta epai okerrak eginez, bere ideia iraultzaileak desagerrarazi zituzten.
|
|
|
denok janzten ditugula, eta ez dagoela ezkerrekoa edo eskuinekoa ez den zapatarik. Baina kasu
|
honetan
berak ere ez daki ziur bereizketa horrek zerbaiterako balio ote duen. Futurista errusiarrek alderantzikatuta janzten zituztela ere irakatsi zion Tatianak:
|
|
2019
|
|
|
Bezperatik nengoen bertan, kongresu batean parte hartzeko. Hori esateak, beharbada, glamour tanta bat emango dit, baina zintzoa izanda, baditut zalantzak horrelako jardueren benetako helmenaz eta, horrenbestez, lanbide
|
honek
berarekin dauzkan elorrioen pagamendu gisa hartzen ditut.
|
|
|
Gero esan du Iturriaren alaba ematen duela, iloba, biloba... Varsovia ostia
|
hau
bere, esan du gero, horma bat beste baten atzeti.
|
|
|
Asmoak oker atera bazitzaizkigun ere, buzoi
|
honek
bere zereginari eutsi zion handik aurrera ere, baina ordura arteko garaiz kanpo hasi ziren gelditzen eta gure arteko oharretan, denbora joan ahala, gero eta indar handiagoa hartu zuen bizitzak berak. Aitorpen hauek, azken batean, ez zuten inongo segurtasun neurririk hausten; are gehiago, alferretan ez ote genituen ere laster hasi ginen susmatzen.
|
|
|
Ondoren okurritu zitzaidan akaso bilatzen ari nintzen pertsonaiaren abiapuntua izan zitekeela: agian pertsonaia
|
hau
bere heriotzarekin obsesionatua dago, txukun hiltzearekin kezkatua. Etxera joan nintzen, santu bat zuen postal bat topatu nuen, ondoren beste merkadillo batean betaurreko arraro batzuk... eta horrela jaio zen Tomas.
|
|
|
Hala ere, segur aski oraindik ere aldarrikatu eta aztertu beharreko obra da berea. EHAZEko edizio taldea osatzen dugunok liburu
|
hau
bere lana kokatzeko eta aitortzeko urrats bat gehiago izatea espero dugu.
|
|
2020
|
|
|
(Kontzentrazio esparruetako alanbrea ateratzen du poltsatik,
|
honen bidez
bere eremua mugatuz.)
|
|
|
Txakurra jendea baino zazpi aldiz gutxiago bizi da. Amodioak ere bere epea dauka, lur
|
honetan
bere itzulia egiteko. Beraz hamabost edo hogei bikote izan genituzke pertsona baten bizian.
|
|
|
Arraroa egiten zait pentsatzea ni orain ukitzen ari naizen liburu
|
hau
bere eskuetan egon zenik. Are arraroago berak azpimarratutako lerroak topatzean.
|
|
|
Xabier Etxeberria eraman zutenekoa, bata; goian sartu zuten, kuartelean, jendea kalera atera zen. Bestea, kale
|
honetan
bertan enboskada egin zigutenekoa; canalestarren bebarruan sartu nintzen eta ukalondoa ebaki nuen kristalezko atearekin. Lehenengo pisuan zaindu zidaten zauria, telefonoa eskatu nien gurasoei deitzeko, etxetik ehun metrora nengoen.
|
|
|
Beraz, txanpiñoi militantea izatea ez da egoera desiratua, halabeharrez bizi baita. Aita
|
honek
bere umearekin bizi dituen momentuak gutxi diren arren, oso garrantzitsuak dira, esanahiz eta sentimenduz beterik baitaude. Maskulinitate hegemonikoa desiragarria ez izatea aurrerapausoa dela esan dezakegu, aita hauek aurreko belaunaldietako eredutik aldentzen hasi baitira.
|
|
|
kapitalismoa, patriarkatua eta arrazakeria. Horregatik, esparru
|
honetatik
bertatik eraldaketa abiatzea estrategikoa da. Etxeko eremutik atera eta lehen mailako afera politikoa bilakatu beharrean gaude.
|
|
|
motxila, paketea eta NANa (berriro). Harrigarria egiten zaio egoera
|
honek
bere buruarengan sortzen dion segurtasun falta. Baita lau urteren ostean ere.
|
|
2021
|
|
|
Igande pasak dira ala astegunetan ere ibiltzen da neskak izutzen? Jarduera
|
hau
bere buruko agendaren batean izango du. Adibidez, norbaitek hitzordu bat proposatzen badio igande arratsalde baterako, esango dio, “ados, baina seietan alde egin behar dut”?, edo “tira, ba sei eta erdiak aldera, seietan egiteko bat daukat”?
|
|
|
Hau ez da idaztea,
|
hau
berarekin egotea da ni beste norbait izanda.
|
|
2022
|
|
|
aldi
|
honi
bere haurrak nola hazten diren
|
|
|
Orduan hasi da biraka. Eta hain ezaguna zaizun inertziaren indarraz, baina kasu
|
honetan
bere alde baliatuz, bueltaka ekin dio eta bola beltza berun koloreko zeruaren kontra jaurti du. Ozta ozta eutsi dio, baina ez du oinarekin jaurtiketa eremua pasatu.
|
|
2023
|
|
|
Gerora, Dejabu antzerki konpainia sortu zenuen Urko eta Mirenekin batera. Nola bizi izan duzu gai
|
hau
bertatik?
|
|
|
Behin bananduta eta mugimendu guztien mekanika ongi ikasi ondoren, guztia batzen joaten da aktorea.
|
Honek
bere adierazpena aberasten du.
|