|
2023
|
|
|
Horrez gain, TFAOek (eta TLOk) tributu kreditua bermatzeko neurri bereziak ezarri dituzte. Horretara, tributu zorra kobratuko duela segurtatzeko, Administrazioak kautelazko neurriak
|
har
ditzake, aldi baterako bada ere. Neurri horiek erabili ahal izateko, hurrengo baldintzak bete behar dira:
|
|
|
Aldi hori honezkero jorratu izan dugu tributu betebeharraren azkentzea aztertu dugunean (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 61 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 60 artikulua). Borondatezko aldian Administrazioak ezin dezake zordunaren ondasunen aurka modu hertsagarrian jardun, baina beste jarduketa batzuk burutu ditzake, hala nola, kautelazko neurriak
|
har
ditzake.
|
|
|
Autonomia erkidegoek ere eurentzat
|
har
ditzakete toki erakundeek ezarritako tributuak, baina aurreko lerrokadan adierazi dugun bezala, toki erakundeen mesedetan konpentsazioa eman lukete, toki erakunde horien sarrerak gutxituz gero. Hala ere, kontuan hartu behar da ezin dela erkidegoko tributurik ezarri toki tributuen zerga egitate beraren gainean, bai ostera, aberastasun iturri beraren gainean edota gai ezargarri beraren gainean, ekainaren 5eko 122/ 2012 Konstituzio Auzitegiaren Epaiak adierazi zuen moduan.
|
|
|
Urteko opor ordainduak egutegiko 30 egunekoak dira, eta hitzarmen kolektiboak edo banakako lan kontratuak ezarri behar du langileak noiz
|
har
ditzakeen oporrak eta zein den horiek zatitzeko aukera.
|
|
|
Hain zuzen ere, organo horiek dira estatuko lan legeria betearazteko autonomia erkidegoei zein eskumen transferitu eta eskumen horiek gauzatzen dituztenak. Alabaina, organo horien jardute esparruak bere baitan
|
har
ditzake transferitutako eginkizunen eta eskumenen kudeaketa, bai eta zein eginkizun eta eskumen transferitu eta horiek kasuan kasuko autonomia erkidegoaren lurraldean gauzatzeko bideratutako finantza funtsak ere.
|
|
|
(c) Akta horien osagarri, Ikuskatzailetzak beste neurri batzuk ere
|
har
ditzake, hala nola, arrisku larria dakarten lanak edo egitekoak berehala geldiaraztea (ikusi LAPLren 44 artikulua); kasuan kasuko prozedurak hastea, langileak Gizarte Segurantzan behar bezala kokatzeko eta langileei altak edo bajak emateko nahiz langileak afiliatzeko edo enpresak inskribatzeko; erakunde eskudunei eskatzea gizarte prestazioak, gizarte laguntzak edo diru-laguntzak etetea edo bertan...
|
|
|
Disolbatzeko momentua heldu arte, Gobernazio Ministroak udal jardueran esku
|
hartu
zezakeen honako kasu hauek geratuz gero:
|
|
|
Desbideraketaren kasuan, zuzeneko esku hartzea emango da. Aurretiazko baimena: Teknika honen bitartez, finantza zaintzaren mendeko ebazpena toki erakundeak bakarrik
|
har
dezake finantza zaintzako organo eskudunaren baimenarekin. Baimenik gabe hartutako ebazpena edo erabakia zuzenbide osoko deuseza izango litzateke.
|
|
|
EAEko toki erakundeek, lurralde erkideko toki erakundeek bezala, tokierakundeen lurralde mugartean finantzaeta ekonomia jarduera sustatzeko neurriak
|
hartu
ditzazkete, beti ere toki erakundeen eskumen esparruan sartzen badira. Hori horrela, kontuan izan behar dugu lurralde erkideko toki erakundeek, TAAJLren ondorioz, eskumen murrizketa izan zutela eta murrizketa horiek toki erakundeen sustapen ekonomikorako eskumenetan eragina izan zutela.
|
|
|
" Printzipio horiek bermatzeko obsesioan, Toki Administrazioaren Arrazionalizazio eta Jasangarritasunari buruzko Legearen 26.2 artikuluan sartu zen, zehaztasun falta nabarmenez, zerbitzuen benetako kostuaren kontzeptu polemikoa, ustez tokiko zerbitzu publikoak modurik eraginkorrenean eman zitezkeena. Baldin eta udalerriak egiaztatzen badu probintziako diputazioek baino kostu txikiagoan eman ditzakeela, orduan bakarrik
|
har
dezake bere gain prestazioa. Logikoa dirudi pentsatzea probintzietako diputazioek kostu txikiagoa lortzeko modua dela enpresa pribatuetan kanpora ateratzea, kontratu bidez, zerbitzu publiko horiek ematea.
|
|
|
Azkenik, nahiz eta aurretik aipatu kontuan izan behar dugu epaitegi arruntek ere toki erakundeen jardueren gaineko kanpokontrola direla. TAOLaren 63 artikulutik 67 artikulura Estatuak eta autonomia erkidegoek toki erakundeen jardueraren gainean
|
hartu
ditzaketen neurri ezberdinak biltzen dira. TAOLaren 65 eta 66 artikuluek arautzen dute autonomia erkidegoek edota Estatuak euren eskumenen babesean toki erakundeen ebazpenak aurkaratzeko legitimazioa.
|