|
2008
|
|
|
liburu eskultura bat baita. Beste era batean azaltzearren, eskuetan
|
hartu
eta irakur daitekeen kollage handi bat dela esan genezake, berak egiten zituen kollage eskultura horietako bat bezalakoxea1.
|
|
|
Zentzu berean 1993ko txostenak parte hartzea honela deskribatzen du: «Jendeak estuki esku hartzea beren bizitzetan eragina duten prozesu ekonomiko, kultural, sozial eta politikoetan... prozesu horien gaineko zuzeneko kontrol osoa edo zeharkako eta partziala izanik jardun dezakete... erabaki
|
hartzerako
eta botererako sarbide konstantea izatea da garrantzitsua» (NBGP, 1993). Gainera, esan ohi da parte hartzea garapenerako instrumentua eta helburua dela aldi berean, eta, beraz, ez dela une jakin bakar bateko egitate isolatua, baizik eta etengabeko prozesua (ibid.).
|
|
|
Boterea ulertzeko hiru ereduen arteko eztabaida sakonetan galdu aurretik, guztiak kontuan
|
hartu
eta nolabaiteko teoria eklektiko bat osatuko dugu. Izan ere, boterea multidimentsionala eta dinamikoa baita, eta, beraz, testuinguruaren arabera aldakorra izan baitateke.
|
|
|
– Sabino Aranaren izendegi berria erabiltzea 1907an Gasteizko apezpikuak debekatu bazuen ere, Vatikanoak zuzenean esku
|
hartu
eta baimendu zuen haren erabilera ofiziala. 1932an, Errepublikak euskal izen guztiak erabiltzea legeztatu zuen.
|
|
|
8 Esku
|
hartze
eta mugak gainditze horren sintoma bat da Erregistroak izen abstraktuak edota fantasiazko izenak onartu izana. Literaturako, mitoetako edo toponimia zabaleko izenak onartu dira modu horretan.
|
|
|
[?] nahi dut nere buruari ikusgarri hau eman: gaia, bere buruaz konziente, eta, halere, jakinez Ametsa ez dela, huni buruz doana oldarra
|
hartuz
eta errabiaturik,[?] egia den Ezdeustasunaren aintzinean. (1866ko apirila, Correspondance, Stéphane Mallarmé, Gallimard, Folio, 297 or.)
|
|
|
Testuinguru jakin batean komunikatzen diren datuak dira, eta horrela, testuinguru batean txertatuta? datuok garrantzia (esangura) eta asmoa (intentzioa)
|
hartu
eta informazio bihurtzen dira.
|
|
|
Iturria: Clark, 2004 argitalpenetik
|
hartu
eta egokitua.
|
|
|
12 Lehendakariak atzerapen hau jo zuen ofentsibaren porrota azaltzeko arrazoi nagusitzat. Aizpururen zutabearen helburua Murgia
|
hartu
eta Gasteiz inguratzea omen zen, horrela eragotziz Legutioraino frankisten laguntza. Eraso hori gauzatu ez zenez ezinezkoa izan zen Legutio hartzea (Chueca, 1997:
|
|
|
Lehendabizi belaunaldika aztertu dira datuak. Hizkera bereko hiztun biak, heldua eta gaztea, aintzat
|
harturik
eta jasotako datuak jorratuz herri horretako aldagarritasun lexikala, morfologikoa eta sintaktikoa zenbaterainokoa den neurtuko da, ehunekotan eta grafiko batean adierazirik. Lehenengo Bolibarko hizkera aztertuko da eta ondoren, Etxebarrikoa.
|
|
|
aditza mugimendudun ekintzak adierazteko. Lege horren arabera, kasu honetan helduak ez luke legea aintzat
|
hartuko
eta gazteak, aldiz, bai. Egia esan, gure egunotan oso murriztua da bien arteko bereizkuntza.
|
|
2009
|
|
|
Hots, zenbat eta lan baldintzak hobeak izan, orduan eta denbora gehiago emango dute langileek hedabide horretan. Hipotesi hori abiaburu
|
hartuta
eta 4A grafikoan agertzen diren datuei erreparatuta, argi dago langileek euskarazko irrati pribatuetan egiten dutela urte gehien lanean, bai zuzendaritza postuetan dihardutenek bai erredaktore, soinu teknikari edo esatariak direnek ere.
|
|
|
gainerako 8 egunerokoetan batez beste 10 profesional ari zirela lanean. Langile baliokidetzaren9 datuak kontuan
|
hartuta
eta eragiketa berdina eginez, kopuruak txikiagoak dira. Hots, egunerokoetan guztira 167 langile ari ziren eta 100 Berria egunkarian.
|
|
|
1777an, Mateo José de Negretek, zeina Madrileko erregidorea izatera heldu baitzen, testamentuaren bidez Ranero hirian beste eskola bat fundarazi zuen. Pedro Celestino Negrete, Mexikoko independentzian parte
|
hartu
eta gero Bordelen exiliatua bizi izan zen, eta handik 1845ean San Esteban bere jaioterriari hango eskola eraikitzeko dirua utzi zion (López, 1975: 98 eta 130 Karrantzako Udal Agiritegia, Fundación Sainz Indo atala, SI,. Escritura de transmisión de las fincas, capitales y réditos y demás efectos pertenecientes a las escuelas que a favor del concejo de San Esteban fundó el Excmo.
|
|
|
Gai honen hastapeneko hausnarketak, zeintzuen arabera emigrazioa arazo demografiko soila baitzen, aspaldiko bidean geratu ziren, perspektiba berriei tokia utziz, eta mintegi honen hitzaldien edukia horren froga garbietako bat da?. Euskaldunen emigrazioaren zergatientzat oraindik erantzun argi eta erabat adosturik aurkitu ez badugu ere, horren ondorio historikoak aztertzeari ekin diogu ikerketa munduan, batez ere Ipar eta Hego Ameriketan Europako immigrazio masiboa
|
hartu
eta onartu zuten nazioetan sortutako euskal kolektibitateen izaera eta nondik norakoak.
|
|
|
Beraz, Enrique de Bilbaok hartutako jarrerak (Euskal Erriakoak abertzaletzat
|
hartzea
eta, ondorioz, horien aurkako kanpaina egitea) ondorio zuzen bat ekarri zuen, Euskal Erria euskal etxeko kideek beren euskaltasun kulturala areagotzea, bi euskal etxeen arteko ezberdintasunak areagotuz. Hala ere, bi euskal etxeen arteko harremanak, denboraren poderioz hobetuz joan ziren.
|
|
|
Ezagutza faltak ere neurri handi batean anbiguotasuna dakar(% 46 esanguratsu batek ez du bere posizioa argitzen): jendeak badu interesa (eta informazioa nahi duela eransten du), baina posizio bat
|
hartzeko
eta sendotzeko informaziorik ez duela zehazten du. Gatazkan dauden aldeek ezagutza tekniko, kezka gune eta bizitza eredu desberdinen talka bat erakusten dute.
|
|
|
2007ko otsailean euskal Y proiektuak kaltetzen dituen udalerrietan bizi diren biztanleei inkesta bat egin genien. Gure asmoa zen azpiegituraren inguruan herritarrek eskuraturiko informazioa, beraien parte
|
hartzea
eta iritzia ezagutzea. Behin horiek geureganatuta, orri hauetan emaitzen interpretazio kritiko bat egiten dugu.
|
|
|
Lehenik eta behin, AHTren inguruko iritzi bilketa baten berri emango dugu, zehazki, euskal Y proiektuak kaltetzen dituen udalerrietako herritarren iritziak jasoko dira. Atalka banatuta, informazioari, parte
|
hartzeari
eta, oro har, abiadura handiko trenari buruzko iritziak laburbilduko ditugu. Hori egin ostean, bigarrenik, emaitza deigarrienak jaso eta horren inguruko azalpen bat egingo dugu.
|
|
|
Zientziaren eta teknologiaren garapenerako, funtsezkoa gertatu da estandarizazioa. Prozesu hori XIX. mendean abiatu zen, Frantziak pisuak eta neurriak bateratzeko erabakiak
|
hartu
eta praktikara eraman ondoren. Ordukoa da sistema metriko hamartar ospetsuaren sorrera, gerora mundu osoan hedatu dena.
|
|
|
...renak, bai arbola fruituenak Jaunarenak dira eta Berari daude sagaratuak[?] Abereei dagokienez, abelgorria nahiz abere xehea izan, hamarretik bat Jaunari sagaratuko zaio, zozketa bidez aukeratuz» (Lb 27, 30); «Jaunak zure Jainkoak ondaretzat emango dizun lurraldean sartu, haren jabe egin eta bertan biziko zarenean, Jaunak emandako lurraldeak ekarritako emaitza guztien lehen fruituak saski batean
|
hartu
eta Jaunak zure Jainkoak bizileku eta kultulekutzat aukeratuko duen tokira joango zara[?] Apaizak zure eskuetatik saskia hartu eta Jaunaren zure Jainkoaren aldare aurrean ipiniko du» (Dt 26, 1).
|
|
|
...an, hamarretik bat Jaunari sagaratuko zaio, zozketa bidez aukeratuz» (Lb 27, 30); «Jaunak zure Jainkoak ondaretzat emango dizun lurraldean sartu, haren jabe egin eta bertan biziko zarenean, Jaunak emandako lurraldeak ekarritako emaitza guztien lehen fruituak saski batean hartu eta Jaunak zure Jainkoak bizileku eta kultulekutzat aukeratuko duen tokira joango zara[?] Apaizak zure eskuetatik saskia
|
hartu
eta Jaunaren zure Jainkoaren aldare aurrean ipiniko du» (Dt 26, 1).
|
|
|
Konkordatu honekin desamortizazioa gelditu zen, baina, era berean, Tomás y Valientek dioen bezala, Elizak Isabel II.aren erregimena aintzat
|
hartu
eta desamortizazioaren prozesu luzean erakundearen ondasunak erosi zituztenen kontra jarduerarik ez egiteko konpromisoa hartu zuen (Tomás y Valiente, 2003: 696), 1860ko apirilaren 4ko Espainiako Erresumaren eta Egoitza Santuaren arteko Hitzarmen Legean agertzen zen bezala10 1851ko Konkordatuarekin abiapuntu berri bat ezarri zen.
|
|
2010
|
|
|
Atal honetan 5 puntuko ezberdintasun guztien gainean egin dugu lan, aldaera «txikienak» (adibidez, lore vs lora) ere kontuan
|
hartuz
eta, bilatzen genuenaz gain, berriemaileen erantzunek erakusten dizkiguten beste diferentzia batzuk ere baliatuz.
|
|
|
Emaitzakpartekatuzirenpartehartuzutentaldeetan. Ikerketaparte hartzaile hau bideratzeko, kontuan hartu dugu eztabaida taldea, kontzientziazio sentsibilizaziometodoadenaldetik.Guregaiarilotuta, metodohorrenhelburuadataldeak emakumeen kontrako indarkeriaren sinesmen inguruko kontzientzia
|
hartzea
eta jabetzea beren irudikapenak lotuta daudela gizarteko prozesu zabalagoekin.
|
|
|
Azken batean, Bilboko zabalguneko tenplu horrek XIX. mendeko arkitekto eklektikoaren izaerari erantzuten dio. Mudejar estiloa definitzen duen materiala, adreilua,
|
hartu
eta gotikotik ateratako formekin libreki konbinatzen du.
|
|
|
–Gai izango da zentroak edota Administrazioak eskatutako proiektuak aurrera ateratzeko.???. Gai izango da gainerako irakasleekin izan beharreko elkarrizketetan parte hartzeko.???. Gai izango da zentroko bileretan parte
|
hartzeko
eta jario maila egokia izango du.???. Gai izango da irakaskuntzaren inguruko gai abstraktuez hitz egiteko, baita bere iritziak emateko ere.???. Gai izango da irakasleekin, testuingurua kontuan izanik, hizkuntza maila ezberdinetako elkarrizketak mantentzeko.
|
|
|
Kohesio soziala indibidualizazio prozesu baten eskutik galtzen ari da, Euskal Herrian bertan, balio sozialen gaineko Europako IV. inkestak, 2008an bildutako datuen araberakoak (Elzo eta Silvestre, 2010), erakusten duenez. Herritarrek gero eta gehiago nahi dute gizartea beren nahierara antolatzea, beren mundu pribatua ez konprometitzea, parte
|
hartze
eta ardura publikorik ez izatea. Eta, aldi berean, Administrazioari gero eta gehiago eskatzen zaio, gero eta segurtasun handiagoa eskatzen da, Estatuaren aldetik gero eta babes handiagoa.
|
|
|
Klasikoa da ezagutzaren subjektu indibidualaren gaitasunean oin hartzen duelako eta egia helburu duelako. Baina proposamen epistemologiko klasikoa gainditzen du, ezagutza prozesuan faktore sozialek duten eragina aintzat
|
hartu
eta aztertzen dituelako.
|
|
|
Laburbilduz, epistemologia sozialak, hortaz, hurrengoa adierazten digu: (i) ikuspegi deskriptibotik, errepresentazioen pluraltasuna aintzat
|
hartu
eta bokazio normatiboa berreskuratzen du; (ii) ezagutzaren ezaugarri a priori eta abstraktuak aintzat hartu baino gehiago, elementu enpirikoak integratzearen garrantzia nabarmentzen du; (iii) indibidualismo metodologikoa gainditu eta errealitate sozialean eta kulturalean integratzen du bere jarduna; eta, azkenik, (iv) ezagutzaren definizio kartesiarra gaindituz, komunitate/ gizarte bati loturiko ...
|
|
|
alderdiek bitartekaritza prozedura hasteko eman behar duten adostasuna eman aurretik eta azken akordioa onartu aurretik. Orientazio testu hau argia da abokatuaren parte
|
hartzea
eta lana aurreikustean: alderdiak aholkatu eta lagunduko ditu.
|
|
2011
|
|
|
1 Egileak Parte
|
hartzea
eta eragin ahalmen sozio espaziala lurralde planifikazioan: eskalen arteko konparaketa Euskal Autonomia Erkidegoan doktorego tesia defendatu zuen 2010eko ekainean.
|
|
|
Posizio edo kokapen arauak: erabakiak hartzean parte hartzen duten eragileei dagozkienak (lekua eta ahotsa parte
|
hartzeko
eta eragile bakoitzak duen garrantzia).
|
|
|
Prozedura arauak: lurraldeko aktoreek parte
|
hartu
eta posizio bat hartu edo uzteko prozesuen ezarpenari dagozkio. Prozesuan zehar aktoreek parte hartzen duten eta parte har dezaketen (era formal eta ez formalean) kausalitateetan ere zentratzen dira, baita inplikaturiko eragileak zein diren ere.
|
|
|
Nola egiten da plana? Eta zein parte
|
hartze
eta intzidentzia dauka egituratutako eragile bakoitzak?
|
|
|
eragileek planak eta proiektuak tramitatzeko prozeduretan duten intzidentzia gaitasuna puntuala eta mugatua da, eta parte hartzeko aukera ematen duten mekanismoek ez daukate eragin handirik lurralde plangintzetan. Horrela, hurbiltasunak eragileen parte
|
hartze
eta aktibazioan eragiten duela uste da, planak edo proiektuak zentratzen diren eskalaren arabera aldatuz.
|
|
|
Berrikuntza sozialak gobernantza eta lankidetzarako ereduetako berrikuntza lehenesten du. Lehenespen horretan, tokiko garapenean parte
|
hartze
eta lankidetza prozesuak barneratzearen beharra aldarrikatzen duen ikuspuntu eboluzionistarekin bat dator. Moulaert eta Nussbaumerrek (2005) landuriko komunitate garapenaren ontologia soziala hartzen dugu erreferentziatzat.
|
|
|
Berrikuntza sozialak gobernantzan bertan eta berrikuntza prozesuetako lankidetza sozialen ereduetan bertan ezartzen du berrikuntzaren papera. Parte
|
hartze
eta lankidetza prozesuak tokiko garapenaren oinarrian ezartzen dira berriz ere. Gobernantza beraren berrikuntza ageri da, beraz, berrikuntzarako eta tokiko garapenerako atal nagusi bezala.
|
|
|
Pottersek (1998) berrikuntza sozialen arteko bi elementu komunak azpimarratzen ditu. Lehenik, biztanleriaren parte
|
hartze
eta ekimenetik jaiotako prozesuak direla azpimarratzen du. Bestetik, tokiko gizarte integrazioaren mesedea bilatzen du eta, beraz, helburu sozialari erreparatzen dio.
|
|
|
Haren pentsamenduaren egituran mito eta ipuin gutxi ageri da; agertzen direnak ekintza eta esperientzia gordinen errepresentazioak dira. Errepresentazioak distantzia
|
hartzea
eta ekintza inhibitzea eskatzen du, baina ekintzaren inhibizioak ez du antisoziala asetzen eta ekintzara itzultzen da atsegina lortu nahirik. Bere ekintzen ondorio negatiboetatik ez du ikasten.
|
|
|
2007an indarkeria sufritu zuen. Seme alabak Bolivian zeuden, eta familiak haienganako mendekua har zezakeen beldur, Boliviara joan, umeak
|
hartu
eta EAEra bueltatu zen berriro ere. Ez zuen senarra salatu nahi izan eta harekin harremanik ez izateko, erroldatzea aldatu zuen.
|
|
2012
|
|
|
Baina esan daiteke haren lana ez dela soilik hori, kontzeptualismora gerturatzen da baina artearen funtzio estetikoa baztertu gabe, kolorea eta argia haren proposamenaren oinarrizko elementuak direlarik. Gure inguruko kode edo objektuak
|
hartu
eta tradizionalki eduki duten zentzua aldatzen die beste marko ezberdin batean txertatuz; eguneroko objektuak berriro definitu egiten ditu: mahaiak, aulkiak, trafiko seinaleak?
|
|
|
«Hori egia izanagatik ere, ba dago kanpoan zer ikasirik, gurehizkuntzarenegoeraetaherriarenberarenegoera, zenbaitaldetatik bederen, leku askotan geratu bai dira». Konparazio metodoa
|
hartu
eta justifikaturik, euskal hizkuntza pizkundearen norabidean jarraitu beharreko arauak aipatuko dizkigu. Zeintzuk hautatu zituen guretzat konparazio positibotzat?
|
|
|
«Zugan sinisten dut, horregatik arduratzen naiz eta espero dut zuk daukazun onena ematea». Emaitza bezala, lankideak liderraren babesa daukala sentitzen du eta motibaturik egongo da bere gain erantzukizun gehiago eta handiagoak
|
hartzeko
eta lanean maila hobea emateko («Pigmalion efektua»); Saratxagaren aburuz (2007: 56), «pertsonak arduratsuak dira haiengan konfiantza jartzen denean».
|
|
|
–Lidergo demokratikoak parte
|
hartzea
eta joko arau batzuekiko konpromisoa sustatzen ditu. Lider horrek kontsentsua bilatzen du, konfiantza eta errespetua akuilatzen ditu, eta, azken buruan, lankide guztien konpromisoa lortu nahi du.
|
|
|
19 Saratxagaren iritziz (2007: 55), lankideen parte
|
hartzea
eta sormena sustatzeko, «gure organizazioetan askatasun guneak sortu eta erraztu behar dira», eta hori ez dago lortzerik «ez baditugu jartzen baliabideak pertsona bakoitzak duen sormen hori, nork bere neurrian, azalera dadin espontaneoki, ilusioz hartzen den proiektu erkide bat partekatzearen ondorio gisa.
|
|
|
Nafarroan, Enpresaburuen Kontseilu Probintzialak herrialdeko langile oro babesteko hitzarmen orokorra negoziatzeari uko egin ziolarik, manifestazioak eta lanuzteak ugaritu ziren otsailean, enpresa nagusietan, osasungintzan eta irakaskuntzan jarraipen zabala izan zutenak. Aldi berean, sektore greba egin zuten eraikuntzan, gatazkak zirela-eta, zenbait enpresatatik kaleratuak zituzten langileak berriz
|
hartzeko
eta lan hobekuntzak eskatzeko. Langile horiek berriz onarturik eta soldata igoerak emanik amaitu zen greba (Iriarte, 1995:
|
|
|
Eskualdeko lantegi nagusietako ordezkariek errebindikazio taula intersektoriala prestatu zuten, eta maiatzaren hondarrean lanuzteak hasi ziren. Auzia uztailaren hasieran amaitu zen, gatazkan zehar egotziriko langileak berriz
|
harturik
eta Winklerreko langileek, auziko lehendabiziko lanuzteak egin zituztenek, soldata igoerak erdietsirik. Gatazka konpondu aitzin, elkartasun greba egin zuten Tolosan, ekainaren 11n eta 12an, eta Talleres Emuako gerente eta akzio gehiengodunaren etxebizitzari sua eman zion ETA (V.) eko Fronte Militarreko talde batek, hilaren 27an.
|
|
|
Azken urteotan, eta batez ere herrialde, indarra
|
hartu
eta finkatu egin da elbarritasunari buruzko hizkuntza politikoki zuzena. Hizkuntza horrek elbarritasuna duen pertsonon duintasuna eta gizatasuna indartu nahi ditu; batez ere elbarriok (gu geu), pertsonak garela azpimarratu nahi du, gure ezintasunak alde batera utzita.
|
|
|
IAPak posizio
|
hartze
eta gatazka sozialen eremuak dira. Ez dira banakako fenomeno isolatuak.
|
|
|
Berez, eskari gorakorra duen sektorea izanik ere, egia da errentagarritasun ekonomiko soila zalantzazkoa dela, haien arrakasta ziurta dezaketen ekimen zabal eta irismen handikoak erdietsi ezean. Maila desberdinetako herri erakundeen parte
|
hartzea
eta funts publikoen ekarpena gauza arrunta da kultur esparruan, eta hala ere askotan ez da nahikoa izaten gutxieneko eskaintza bermatzeko, kopuruari zein kalitateari dagokienez.
|
|
|
Kulturaren esparruan parte hartze publikoaren beharra eta egokitasuna ukatu gabe13, Rausell eta haren lankideekin (2005) bat gatoz aipatzen dutenean kultur ekosistema bat erro dadin eta lurralde baten eraldaketarako gaitasuna erakuts dezan, nahitaezkoa dela ahalik eta kultur enpresa gehienez eratutako sare bat edukitzea. Ikuspegi horretatik indar handiagoa hartzen du gobernantza berritzaileko ekimenen aldeko apustuaren ideiak, erabakiak
|
hartzeko
eta haietatik sortzen diren ekintzak praktikara eramateko unean eragile publiko eta pribatuak bilduko dituzten izaera mistoko formulen ideiak, hain zuzen.
|
|
|
Edozein matematika testutan aurki daitezkeen problemak eta ariketak aintzakotzat
|
hartu
eta honako alderdi hauek aztertuko ditugu bereziki: haien tipologia, kokapena testuan, betetzen duten eginkizuna, planteatzen dituzten egoerak zein enuntziatuak, eta unibertsitaterako sarbide probetatik aterata daudenetz.
|
|
|
Esparru politikoan eta zibikoan parte hartzen duen emakumeari, aktibista edo politikari gisa dagozkion lanak garatzeaz gain, sozialki esleitutako genero rola ere betetzea eskatzen zaio. Ildo horretatik, komenigarria da parte
|
hartzearen
eta protagonismoaren kontzeptuak bereiztea (del Valle, 2001). Eta parte hartze soila eta parte hartze eraldatzailea bereiztea.
|
|
2013
|
|
|
Hogei bazkide eskatzea gehiegizkoa dela ikusita, haiek aipatzen zuten kopurua zazpikoa izanik eta EAEko legeak une honetan bazkide kopurua hirura, eta kasu batzuetan baita bira ere jaitsi duela ikusirik, EAEko egoera ikusiz eta Brasilen hogei bazkide bilatzeko dauden zailtasunak kontuan
|
hartuz
eta kooperatiben garapen eta sustapenari begira gure proposamena bazkide kopurua jaistea da eta zazpi edo bosteko kopuruan lagatzea.
|
|
|
Atearen aurrean, ipotxak egia guztiak kurboak eta denbora zirkulua dela esaten dionean, Zaratustra-k isiltzeko agintzen dio, gauzak arin ez
|
hartzeko
eta modu sinplean ez erantzuteko, egiak sinpleak direla gezur biribila da (Nietzsche, 1999: 39)?. Eta, hala eta guztiz ere, ipotxarekin bat ez datorren arren, Zaratustra-k uste du (atearen) irudi bideak ezin direla zuzenak izan, metafora horren bidez denbora lineala eta progreso modernoaren ideiak kritikatu ahal izateko eta, bestetik, betiereko itzuleraren ideiari izaera espektrala eman ahal izateko. Historiak ez garamatza leku bakar batera ezinbestean, makina bat aukera dago (Cragnolini, 2003:
|
|
|
Errepublikako tarte horretako gertaera nagusien harira, EAE/ ANVren parte
|
hartzea
eta eragina azaldu eta aztertu nahi izan da artikulu honetan. Bukaeran, hainbat hausnarketatxo ere egiten dira ikuspegi sinkroniko batetik.
|
|
|
–Gelako interakzioa: irakasleen esku
|
hartzea
eta ikasleen ahozko eskoizpena. Jolas arauen azalpena lehen hezkuntzako ikasleen eskutik?, Euskera, Bilbo, 54, (2 zatia), 541
|
|
|
Planoaren hondoan, belarra mozten ari den gizon baten irudia begiztatu daiteke. Emakumea logelara itzuli, semea (Iker Pernas) besoetan
|
hartu
eta saskitxo batean eserarazten du, esekitokitik gertu.
|
|
|
1 grafikoa. Euskal herritarren kultur kontsumoa hizkuntza guztiak barne
|
hartuta
eta euskal herritarren kultur kontsumoa soilik euskaraz. Euskal Herria, 2007 (ehunekoak).
|
|
|
2 grafikoa. Elebidunen kultur kontsumoa hizkuntza guztiak barne
|
hartuta
eta elebidunen kultur kontsumoa soilik euskaraz. Euskal Herria, 2007 (ehunekoak)
|
|
|
Bestalde, erreferentzia erabilgarria da CIESen Euskarazko komunikabideen polikontsumoari buruzko azterlana. Ikerketa horretan euskal hedabideak kontsumitzen direnetz kontuan
|
hartuz
eta kontsumitzaileen artean zenbat hedabide kontsumitzen dituzten aintzat hartuz, tipologia hau eraiki dute:
|
|
|
Garapenaren psikologia, berriz, psikologiaren esparru berezi gisa sortu zen eta haren eremu zientifikoaren zein instituzionalaren barruan kokatu zen. Hala, psikologia orokorrean erabiltzen ziren teoriak eta gaiak
|
hartu
eta garapenera egokitu zituen garapenaren psikologiak, garapenari buruzko planteamendu bereziak sortuz. Horrez gainera, psikologia orokorrean erabili ohi ziren irizpide metodologikoak aplikatu zitzaizkion garapenaren azterketari.
|
|
|
Laburbilduz, ETAk Euskal Herriko kasu partikularrerako gerra iraultzailearen aplikazio praktiko bat ezartzeko oinarri teorikoa proposatzen zuen Bases teóricas de la guerra revolucionaria idatzian; proposamenaren muinean herriaren parte
|
hartzea
eta ekintza errepresio ekintza logika dialektikoa aukera errealista bakartzat hartuta euskal prozesu iraultzailearen garaipenerako.
|
|
|
ETAren aburuz, behin behineko instituzio horiek hurrengo funtzioa hartu behar zuten bere gain: instituzio okupatzaileen lekua
|
hartu
eta mugimendu iraultzailearen idealen araberako instituzio berri batzuk eratzea, etorkizuneko «Estatu liberatuan» administrazio nazionala osatuko luketenak, alegia7.
|
|
2014
|
|
|
Unibertsitate mailako Prestaketari (UMP) dagokionez, 2 jardunaldi burutu ziren 270 partaideren parte
|
hartzeaz
eta 4 graduondokotan parte izan zuen UEUk.
|
|
|
Horrela, bada, unibertsitate herritarra ezin da klasista izan. Izan ere, klase gainhartzaile edo dominanteak bere botere ekonomiko, politiko eta sozialaren euskarritzat
|
hartzen
eta erabiltzen du kultura. Unibertsitate herritarrak, aldiz, klase herritarren, hau da, botererik ez duten klaseen askatzaile izan behar du, horien askatasun bide eta tresna; unibertsitatearen bidez herritarrek beraiena duten kultura, berriz ere beren eskuetaratzeko tresna izan behar du unibertsitateak.
|
|
|
Kontzeptu abstraktua definitzea eta neurtzea ezinbestekoa da gardentasunaren indarra eraginkorra izan dadin. Kooperatibetan berebiziko garrantzia hartzen du kolektiboaren parte
|
hartze
eta inplikazioarekin harreman estua duelako. Ikerketa honen jomuga izan da Rawlins en galdetegia erabiliz ikerketa burutu den kooperatibak komunikazio gardenerako egiten duen ahalegina neurtzea.
|
|
|
Autore bakoitzak esan dituenak kontuan
|
hartuta
eta ikerkuntza proiektu honen harira, honako hau da gardentasunaren definizioa: Gardentasuna da legalki libera daitekeen informazioa jendearen eskura jartzea, izaera positiboa edo negatiboa duen informazioa.
|
|
|
Lehen galderari dagokioneanz, «Uste duzu kolektiboaren parte
|
hartzea
eta inplikazioa altua dela kooperatiban?», hauek izan ziren ondorio nagusiak:
|
|
|
Kolektiboaren parte
|
hartzea
eta inplikazioa altuak direla uste du orokorrean jendeak. Eta hori horrela izan dadin ematen dituzten arrazoien artean, hona garrantzitsuenak:
|
|
|
– Parte hartzaileek nahi izan dute parte
|
hartzea
eta inplikazioa bereiztea. Jendeak sarritan arazoak izaten ditu askatasun osoz inplikatzeko.
|
|
|
3 Aurrezesan berri duguna kontuan hartu behar bada ere, beharrezkoa da bereiztea parte
|
hartzea
eta inplikazioa. Inplikazioari dagokionez, egoera delikatuak sortzen dira eta jendeak zailtasunak izaten ditu askatasun osoz hitz egiteko.
|
|
|
Aldaketa hori gardentasunean, herritarren parte
|
hartzean
eta ikaskuntzan oinarritu litzateke, azken batean, kirol politiken erabilera eraginkorra interes taldeen partaidetza (faktuzkoak nahiz potentzialak izan) bermatzearen mende baitago (Patton, 2008). Are gehiago, partaidetza hori eraginkorra izate aldera, interes taldeak onuradun izan litezkeen kirol politiken diseinu, inplementazio, segimendu eta ebaluazio faseetara hedatu litzateke.
|
|
|
152) aburuz, hala ere, EAJtik eratorritako euskal nazionalismo historikoaren jarraipena da ETA, nazioaren ezaugarri objektiboak azpimarratzen dituen heinean. Aldaketa garrantzitsua dago, ordea, aipatu bezala, ordura arteko euskal nazionalismoaren idatzietan arraza zentraltzat hartu edo, gutxienez, aipatzen zen bitartean, arraza ez baitzuen euskal nazioaren ezaugarri moduan
|
hartzen
ETAk, hasierako planteamenduetan ageri bazen ere. Haren ordez, ETAk hizkuntza azpimarratu zuen, nahiz eta zailtasunak onartu:
|
|
|
Patxi Lopezek Eusko Jaurlaritzako lehendakaritza utzi eta Iñigo Urkulluk kargua
|
hartu
eta gero, zenbait aldaketa izan dira EiTBko albistegietako nazio identitatearen erreferentzietan. Eguraldi mapa izan da horietan nabarmenena.
|
|
|
Gure aburuz, lankidetza deszentralizatuak lankidetza harremanak ulertzeko era berria eskaintzen du. Potentzialki bada ere, lankidetzaren ikuspegi berri bati leku egiten dio; parte
|
hartzean
eta lankidetza eragile eta politikaren onuradun diren gizataldeen arteko gertutasunean oinarritzen den ikuspegia.
|
|
2015
|
|
|
Paradoxikoki, euskal jendarte tradizionalak, katolizismoari erabat lotuta, ez du bere egin jatorri klerikala duen una caro (Ego, aulki bera eta bakarra?). Printzipio horren arabera, bai sexu harremanak bai ezkontza intzestutzat
|
hartu
eta zigortuko dira, bi pertsona berdin edo oso antzekoak badira, «aulki bera erabiltzen dutelako»). Eraketa ideologiko hori, hots, senar emazteak aulki bakarra direla baieztatuz, baizik eta« ri lotutako ahaideen identitate komuna(?), bai odol berekoak, bai hurbilekoak, zeintzuk, mendeetan, Egotik gero eta urrunago kokatzen baitira»10 (Godelier, 2004:
|
|
|
Gainerakoekin partekatzea, elkarri eragitea eta beste emakume batzuekin erlazioa izatea ezinbestekoa da pilotariek talde sentimendu eta izaera sakonak izan ditzaten. Parte
|
hartze
eta hartu eman horiei esker jokalariek talde ikuspegia garatu dute, euren buruez aparte ingurukoei lagundu eta haiekin sintonian izateko bideak bilatuz, interesak eta ongi sentitzea taldeko beste kideengana ere hedatuz, denek norabide berean arraun egiteko nahiari tiraka. Hori dela-eta, funtsezkoa iruditzen zaigu «gure taldea» eta «gure ordua» gisako bizipen eta kontzeptuak azpimarratzea, paleta saioak eta pilotalekuetako harremanak euren jabetzako bihurtuko balituzte legez.
|
|
|
Kirol federazioak ere sustapenaren ildoa txertatzen eta jorratzen hasi dira azken urteotan, jarduleen beharrak aintzat
|
hartu
eta haien proiektuak eta bide orria egokituz. Adibidez, Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak (GEPF) egokitzapenak burutu ditu gizarteak eskatzen dituen arloei erantzuteko, ongi pasatzea eta disfrutatzea xede duen aisialdiko kirolari dagokion atala abian jarrita (Usabiaga, 2006).
|
|
|
Komunitatea aktibatzea kostatzen ari zaio Uriola.info Bilbo Handiko plataformaren kezka nagusia da jendea «nola animatu parte
|
hartzera
eta hau guztia nola antolatu», Lur Mallearen arabera. «Kontua da, ez dela bakarrik jendea nola animatu behar den; baizik eta jendea ez dagoela ohituta», gehitu du Ninbe Morenok.
|
|
|
oraingo komunikabideentzat mehatxu izateko ordez, aukera izan daitekeelako, Pirinioetako eskualdea kohesionatzeko tresna izan daitekeelako, existitzen ez den informazio biltegi eta sorgune interesgarria izan daitekeelako eta euskararentzat mesedegarri izan daitekeelako. Baina garbi dago, parte
|
hartzea
eta adostasuna lortu nahi badira, proiektua beheretik sortu behar dela, eta gogoeta prozesuan denek parte hartu behar dutela. Halaber, bakoitzaren independentziari eutsi behar zaio, proiektua bideragarria izan dadin, eta berme ekonomikoak ziurtatu behar dira hasieratik.
|
|
|
Normalean gustu pertsonalak hartzen ditugu irizpide bezala, niri harrikoa egitea hautsa kentzea baino gehiago gustatzen zait, ba niri ez dakit zer? hitz egiten dugu bestearen intentzio ona suposatutzat
|
harturik
eta ez badugu akordiorik lortzen, ba bakoitzak bere iritzia inposatzen saiatzen da (6.2 Amagoia, 28, harreman heterosexuala).
|
|
|
Esana dugu ohikoa dela umorea egiterakoan sexu gaietara jotzea. Kasu honetan, Iturriagak testuinguruaren parte den hitza, «txistorra»,
|
hartu
eta inplizituki bada ere, zakilarekin lotzen du. Umore maskulinoaren parten den lotura hori publikoak barneratuta dituen kodeen barnean sartzen da, eta ondorioz badaki bertso horren aurrean nola erreakzionatu, barrearekin alegia.
|
|
|
Horrez gain, denerako laguntza eskaintzen dio Igorrek. Maialenek, berriz, gaiak dioen musuzapia ematearen keinua
|
hartu
eta horrekin hitz jokoa egiten du, zapia ematea eskertzen diola eta musua ematea ere eskertuko lukeela esanaz. Bigarren bertsoan itxaropena adierazten du Igorrek, egoera horretatik ateratzea posible dela eta bera testigu izan dela esanaz.
|
|
|
1997 urtean, Euskadiko osasun antolaketaren legea (8/ 1997) onartu zen. Lege horretan, hiritarren parte
|
hartzea
eta osasun eskubidearekin zerikusia duten beste eskubide batzuk bermatzen dira, adibidez, intimitaterako eskubidea, pertsonaren duintasuna. Lege horrek honako printzipio hauetan oinarritutako osasun eredua jasotzen du:
|
|
|
Lege berriak askatasun, erantzukizun eta malgutasun irizpideekin arautzen zituen Euskal Autonomia Erkidegoko fundazioak, murrizketa nagusien aurrean, haien garapena eta biderkatzea sustatzen zuen tresna arautzaile baten bidez indartuz, zeukaten abantaila konparatiboa kontuan
|
hartuta
eta irabazi asmorik gabeko erakunde hauei beren lurralde esparruan nortasuna emateko eta beren adskripzioa sustatzeko efektu diferentzial bat lortze aldera.
|
|
|
4.2 Administrazioaren esku
|
hartzea
eta antolaketa fundazioen arloan
|
|
|
– Bigarren kapitulua, «Administrazioaren esku
|
hartzea
eta antolaketa fundazioen arloan» izenekoa, fundazioen arloan administrazioak egiten duen esku hartzean eta antolaketan zentratzen da, Fundazioen Protektoratuari eta Erregistroari buruzko guztia bilduz.
|
|
|
– Bigarren kapitulua, «Administrazioaren esku hartzea eta antolaketa fundazioen arloan» izenekoa, fundazioen arloan administrazioak egiten duen esku
|
hartzean
eta antolaketan zentratzen da, Fundazioen Protektoratuari eta Erregistroari buruzko guztia bilduz.
|
|
|
Askatasunaren kontzeptu negatiboa oztopo, traba zein debekurik eza izango litzateke. Positiboa, aldiz, norbere bizitzaren kontrola
|
hartu
eta norbere funtsezko helburuak burutzean ekiteko, edo ekite hutsarentzat, dagoen ahalbidea da.
|
|
2016
|
|
|
1 Politika soziala ulertzeko era hau, epe ertain eta luzera begira dago, haurrak oinarri
|
hartuta
eta giza kapitalean eta familietan inbertsioak eginik ezagutzan oinarrituriko etorkizuneko ekonomiarako prestatzeko. Horrela, babes sozialez aparte beste helburu batzuk ere baditu politika sozialak:
|
|
|
Artikulu honetan, genero desberdinkeria horien guztien bidez, espetxe sistemaren izaera sexista, androzentrikoa eta diskriminatzailea jorratu nahi izan dugu soilik, Euskal Herriko presondegietako gaur egungo egoera islatuta. Baina emakume atxiloen giltzapeko bizipenen testuinguruan, dudarik gabe, kontuan
|
hartu
eta aztertu beharreko beste egitate ugari dago, hala nola sistema polizialaren, penalaren eta espetxekoaren izaera selektiboa; emakume presoen arteko diferentziak klase sozialari, etniari edota jatorriari dagokienez; espetxe sistemaren ondorioetako batzuk gainditzeko edo arintzeko erresistentzia praktikak; etab. Beraz, doktore tesian askotariko alderdi horiek lantzen jarraituko dugu, urratsak ema...
|
|
|
Bereizgarri moduan herritar, kolektibo eta erakunde boluntarioen parte
|
hartzea
eta irrati horiekiko duten konpromisoa ere ikertu dute. Era berean, medio horien konpromisoa, modelo parte hartzailearen sorkuntza, tokiko eta gertuko informazioaren eskaintza, komunitateari ekartzen dizkion onurak eta, oro har, herriari egiten dioten ekarpena argitara eramatea lortu dute (Gabilondo, 2014).
|
|
|
80ko hamarkadatik hona osasun izurriteak agenda politiko eta mediatikoen parte izan dira, ondorioz imaginario kolektiboan lekua
|
hartuz
eta arriskuaren diskurtsoa nabarmenki puztuaz (Washer, 2010). Lan honetan oinarri teoriko nagusitzat erabiliko dugun Gizarte Irudikapenen oinarri teorikotik zera defendatzen da:
|
|
2017
|
|
|
Esanahi handiko iraulia, edozein modutan ere, teoriatik praktikara eraman duena Zuzenbidearen esparrua, hizkuntzaren eremutik eta geroko errealitateak ahalbidetu dituena, neurri handi batean. Nondik etorri, nora joan, biak ahala biak aintzat
|
hartu
eta garatzeko modukoak baitira UZTARO aldizkariarentzat alor juridikoan.
|
|
|
Aitak eskailera txiki bat ireki du plazaren erdian. Jorgek ahuntz bat zuen soka batekin eskurik
|
hartuta
eta eskailerara eraman du. Ahuntzak, musikaren konpasera, eskailerak igo ditu, han goian bira batzuk eman eta gero behera jaitsi da.
|
|
|
Giza harremanen teknologiak terminoan, harreman hitzak giza erlazioak
|
hartu
eta emateko ekintzaren esanahia du, etimologikoki, nahiz eta gaur egungo hitzaren erabileran agerian ez egon. Halaber, terminoak sare sozialetan sortzen diren harremanetan pentsatzea eragin dezake.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, lehenengo saiakera bat egiteko erronka beharrezkoa dela deritzo. Horrela, teknologia bigunen hiru sailkapen eskaintzen ditu, bakoitzerako aldagai ezberdinak kontuan
|
hartuz
eta azpisailak bereiziz (Jin, 2011: 54):
|
|
|
Irudikapen topokritikoak arte garaikidean: inguratzen gaituen guzti honi zentzua
|
hartu
eta ematearen arte epistemologiaz, doktoretza tesia, argitaratu gabea.
|