|
2000
|
|
|
Bertzenaz, guztien ahotan zebilen ezen jesuita misionestak jendearen baitarat iristeko —jendea beldurtzeko, jaun André? — dohain berezia zuela, eta bazirudiela ezen spirituak —beldurraren spirituak, jaun André? — ukitua zela, zeren joaiten zen herri guztietan uzten baitzuen jendea hunkiturik eta gogo aldaturik, halako suertez, non, misioneak akabatu bezain fite, ezin konta ahalekoak izaiten baitziren konfesionea solizitatzen zioten herritarrak, beren egunorozko desbidetik bidezko biderat egiteko asmotan. Nik ez dakit ba ote zuen
|
hartan
zer ikusirik pulpiturat eramaiten zuen burezurrak, huraxe zelako, hain zuzen ere, haren ohitura, baina baietz erranen nuke, zeren eta batzuetan burezurra bi eskuz hartu eta oihuka erraiten baitzuen: " Hona hemen, hona hemen bai, zuen etorkizuna, eta damu zaitezte, bada...!", erakusten zuelarik modu hartan ezen ezin hobeki mugitzen zituela teatroaren hariak, nola baitzegokion, hezkuntzaz eta ikaskuntzaz, jesuita bati.
|
|
|
Guztiei etorri zitzaiela harat joaiteko gogoa. Maddalenek —zeina osabaren erranetarat ari baitzen, nik orduan ez banekien ere— afariko saltsa bati baino gehiagori egotzi purgak edo haiei nahastu belar urak ere izanen zuten
|
hartan
zer erranik, zeren Maddalenek, kozinari aparta zen neurrian, baitzekien jan edanei nahastu beharreko belarren eta espezien berri, baina segur nago ezen bertzela ere berdintsu eta orobatsu gertatuko zela. Izan ere, ez ote gara, bada, halakoak, jaun André, Adan eta Ebaren denboratik, zeren zuhaitzetik ez jateko debekua jaso zutenean piztu baitzitzaien haiei ere hartarako gogoa eta desira, halako suertez, non egin behar ez zutena egin baitzuten hondarrean?
|
|
2002
|
|
|
Bien bitartean, Astarloako espaloietatik  harat honat iragaten zen jendetzatik bat baino gehiago inguratzen zitzaien, Manuelen azken berriak ematera, edota
|
hartaz
zer edo zer jakin nahiz. Lagun taldeak bere osotasuna gordetzen zuen arren, aldika, lagunetako baten bat jendearekin hitz egiten geratzen zen atzean, eta kalean aurrerago arte, ez zitzaien berriz elkar  tzen.
|
|
2004
|
|
|
Baina, funtsezkoa eta agerikoa badirudi ere, artean ez nuen ikasia lezio hori, eta zer egingo diogu, bada? Kontua da, Bartzelonan egin nuen bigarren denboraldian, bost partida segidan neramatzala jokatu gabe, eta La Vanguardiako kazetari bat etorri zitzaidala zirika, esanez Barça ligan zazpigarrena zegoela, teorian zegokiona baino askoz beherago, eta ea ez al nuen
|
hartan
zer esanik. Titular bikaina eman nion biharamunerako:
|
|
2005
|
|
|
Posta berehalakoa denez, internauta askok ia pentsatu gabe sakatzen dute bidaltzeko botoia, eta, askotan, erantzun gabe geratzen den mezu bat izaten da emaitza: Interneteko konexioaren beste aldean dagoen pertsonak ez du denborarik, edo bitartekorik,
|
hartatik
zer espero den argitzeko. Pentsatu behar da internautak sarearekin bat egin ahala posta elektronikoaren trafikoa hazi egiten dela, eta postontzia era guztietako mezuz betetzen dela bereizi gabe.
|
|
|
min egiten dizutenei gorroto diezu; jokabide ia automatikoa da gizakiaren psikean, batik bat min handia egiten dizutenean, ahulen zauden lekuan gaiztoz jotzen zaituztenean. Batzuetan, gorrotoa zure baitan geratzen da, ezkutuan, urtetan eta urtetan, eta hori da gorrotorik arriskutsuena, Senekaren ustez; izan ere, gorroto horretatik, egunen batean munstro bat jaio liteke, min egingo diena ez soilik zu zauritu zintuztenei, baita
|
hartan
zer ikusirik izan ez zuten askori ere.
|
|
2006
|
|
|
Ezinezkoa zitzaidan lokietako mina ez zen beste ezertan kontzentratzea, denbora asko egin nuen buruko ziztaden mende. Baina apurka mina arintzen hasi zitzaidan, azken minutuetan egin zen isiltasun erabatekoak izango zuen
|
hartan
zer ikusirik.
|
|
2007
|
|
|
Argudioaren prestakuntza lanetan, hizlariak honetaz edo
|
hartaz
zer uste duen garrantzitsua bada ere, zenbait kasutan erabakigarria izan daiteke jakitea entzuleak berez zer hartzen duen egiatzat, eta zer har lezakeen egiatzat hizlariarengandik. Zer demostratu nahiz argudiatu nahi den jakitea bezain beharrezkoa da hartzailearen ezaugarriak zeintzuk diren jakitea.
|
|
2008
|
|
|
...entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera balihoa bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi ez zuena baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako, pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen
|
hartan
zer esanik?, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
|
...ten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera balihoa bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi ez zuena baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako –pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen
|
hartan
zer esanik–, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
2009
|
|
|
; Adak pasioz kantatzen zuen, unerik seinalatuenetan, alza la bandera revolucionaria, ezker eskua ukabil bihurtu, eta zerura jaurtitzen zuen?, etorkizun suzkoaren konpas berean, edo haren irudipena ematen zuen, hain zirudien haren kantatzeko erak zinezkoa eta egiatia, haren ahots erlatsak, umetako ahots zuriak, denborarekin, nortasun handiagoko bati egin zion leku: Adaren erretzeko ohiturak ere izango zuen
|
hartan
zer esanik, are zinezkoagoa eta egiatiagoa egiten zuena, erlastasun puntu hura bere berezko ahotsaren ezaugarri nagusi bihurtu arteraino; Chaplinek, kapelua burutik kendua zuen, begiak zabalik?
|
|
|
Frantziako erregeren babes neurriek ez zituzten inola ere asebete. Batzar
|
hartatik
zer berri etorriko, ate ondoan kokatu ginen printze lagunak. Belarria hurbilduz gero, arrazoi handiak aditzen ahal genituen Guisetarren, erregina amaren eta Anjouko dukearen erantzukizunaren norainokoaz eta erasoari eman beharreko erreferaz.
|
|
|
–Badakizu
|
hartaz
zer dabilen gortean, ezta?
|
|
|
/ hay que defenderla con fe y valor..."; Adak pasioz kantatzen zuen –unerik seinalatuenetan, alza la bandera revolucionaria, ezker eskua ukabil bihurtu, eta zerura jaurtitzen zuen–, etorkizun suzkoaren konpas berean, edo haren irudipena ematen zuen, hain zirudien haren kantatzeko erak zinezkoa eta egiatia, haren ahots erlatsak –umetako ahots zuriak, denborarekin, nortasun handiagoko bati egin zion leku: Adaren erretzeko ohiturak ere izango zuen
|
hartan
zer esanik– are zinezkoagoa eta egiatiagoa egiten zuena, erlastasun puntu hura bere berezko ahotsaren ezaugarri nagusi bihurtu arteraino; Chaplinek –kapelua burutik kendua zuen, begiak zabalik– mirespenez entzuten zion Adari –zerumugan zegoèn eguzkia suzko gurpil bat zen, itsasgaina odolez eta amets gorriz tindatzen zuena, estanpa ezin erromantikoagoan–, adorazioz ere ba...
|
|
2010
|
|
|
Gerhard hurbiltasunez ari zitzaidan, kontu hartan ere irizkide baninduka bezala,, gu? hura erabiltzerakoan, garagardoak ere izango zuen
|
hartan
zer esanik, nire izenean ere mintzatu baitzen, antza, baina hara:
|
|
|
Gerhard hurbiltasunez ari zitzaidan, kontu hartan ere irizkide baninduka bezala, ‘gu’ hura erabiltzerakoan —garagardoak ere izango zuen
|
hartan
zer esanik— nire izenean ere mintzatu baitzen, antza, baina hara: neure nitasunaren erdigunean lehengusuaren aurkako iritzia biribildu zitzaidan istantean —nola egongo zen, bada, gizona mendekotasun guztietatik libre, baldin eta gizakia, izaki mugatua zen neurrian, bere mugen mendekoa bazen, definizioz? —; esatekoa ere esatekotan egon nintzen:
|
|
|
Bide hura zer zen erran aitzin, haizu bekit
|
hartatik
zer heldu zen kontatzea: sultanak soldaduei pagamendua egin ondotik, mamluq en* meskitan emir ak eguneko sura* irakurtzerako orduan, liburua zabaldu eta, harriturik ikusi zuen saguek plama zenbait janik zituztela.
|
|
|
Begira gizakiak
|
hartaz
zer egin duen.
|
|
2012
|
|
|
Emmak so egin zion. Charles ohartu zen, hartu zuen eta ganbarara eramatera joan zen; bitartean, besaulki batean eserita (bere gauzak bere inguruan ipintzen ari ziren), Emma bere ezkonberri pentsatzen ari zen, kartoi batean bildurik baitzegoen, eta bere buruari galdetzen zion, amets eginez, ea
|
hartaz
zer egingo ote zuketen baldin eta menturaz bera hiltzea gertatuko balitz.
|
|
2013
|
|
|
Aita, gainerakoan, euskarazale sutsua zen, baita mendizalea ere:
|
hartan
zer esanik izango zuen bere emaztea, gau eskolako irakaslea, mendizale ezagun baten arreba izateak.
|
|
|
Aita, gainerakoan, euskarazale sutsua zen, baita mendizalea ere:
|
hartan
zer esanik izango zuen bere emaztea –gau eskolako irakaslea– mendizale ezagun baten arreba izateak.
|
|
2014
|
|
|
Badakit askok
|
hartaz
zer zioten, baina nik ez dut jendea epaitzen.
|
|
2015
|
|
|
–Pentsatzen nuen, izan zen arrapostua. Ez zegoen
|
hartaz
zer esan handirik. Emaztearen gogoak gora eta behera segitzen zuen, gora eta behera olerkiarekin; senarra oso kementsu sentitzen zen, oso egiazale, Steenieren hiletarena irakurri zuenetik.
|
|
|
Izan ere, mundu osoak eta beronen gauzek nahigabea ematen diote eta kreaturetako ezerk ez dio lagun egiten, ezta ez du nahi ere arimak Kreatzailea baino besterik, eta hori bereganatzea ezinezko ikusten du hiltzen ez bada. Eta berak bere burua hilko ez duenez gero, hilez dago hiltzearren, benetan hiltzeko arriskua izateraino, eta zeruaren eta lurraren artean zintzilik bezala ikusten du bere burua,
|
hartaz
zer egin ez dakiela. Eta apurka apurka Jainkoa bere albiste bat emanez doakio zer galtzen duen ikus dezan, ezin esanezko modu bitxi batean; izan ere, ez dago munduan, nik igaro ditudan gauzen artean behintzat, hura berdintzekorik.
|
|
|
5 Gogoan izan beza orain esango diodan hau: ...horretarako oso kaltegarria delako eta gaitza handia izatera etor dakiokeelako, kontuan izan, agindu egiten baitiot?; bestela, har bitza kementsuenetako bi eta haiek har dezatela beren gain haren zaintza, eta gainerakoek ez dute zertan bisitatu, noiz edo behin izan ezik; eta alai egon daitezela eta ez nahigabez, bestelako gaixotasuna duen gaixo bat balute bezala baizik; eta, alde batetik, ez dago
|
hartaz
zertan errukitu hainbeste, horrela daudenek ez baitute gaitza sentitzen beste gaixotasunak dituztenak bezainbeste.
|
|
|
Nire orduko isiluneak ez zituen harritu, euren jende gaztearen gauzetan zebiltzalako eta artean ez zitzaielako heldu euren buruari isiltasunaz galdetzeko ezta isiltasunaz ikertzeko garaia ere. Urruneko etorkizun batean ikertzen hasiko baitira ni bizi nintzeneko Antartika
|
hartan
zer zegoen, zer elur zuloetan zeuden babesguneak, zein datekeen Antartika hartaranzko bidea, horretaz jabetu gabe hitz egin bainien ahazmenaren Antartika haren isilgune batetik. Bazter hartan isilik geratu nintzen.
|
|
|
Aldika, ordea, Ñuñoren etxea hertsirik egoten ahal da, bere yola n joan delako arrantza egitera, sarea hedatzera eta
|
hartan
zer arrain lotu den begiztatzera; batzuetan, beitarako kamaroirik badeza, amuak aurtikitzera: palangre eran.
|
|
|
2008 an gainerat, lege nagusiaren aldaketa zerbait izan zen eta murrixtu zuten 49 horren erabilpena. Keinka
|
hartan
zer zioten sozialixtek? 49 hori etzela murrixtu behar bainan ba alde bat kendu, arrunt bazterrerat utzi!
|
|
2018
|
|
|
Ez nion ezer esan
|
hartaz
zer pentsatzen nuen. Nekeak arindu behar zaizkio hiritarrari, erabakiak aurreratu.
|
|
2019
|
|
|
Aurpegiagatik eta azentuagatik, Raimu belaxkatu bat zirudien, Fratellinitarretako bat ere bai, hilda zegoena, bere gaiztakeria barregarriak notario arrandiatsu baten itxuraren atzean gordetzen zituena. Urduri aztertzen zuen etorkizuna, bere zurikeria koipetsuarentzat
|
hartan
zer leku zula zezakeen kezkaturik. Egun batean esan zuen:
|
|
|
urratu zituelako. Georg Kaplirrek ez zuen aukera galdu
|
hartaz
zer pentsatzen zuen aurpegiratzeko. Moises eta Isaak deituz hurreratu zitzaion, hala baitzuten izena ezagutzen zituen Beraungo bi juduek.
|
|
|
Hori erran baino lehen, hori egiteko gai ote zaren erabaki behar duzu; beraz, beharrezkoa da jokoan dauden gauzak bereiztea: alde batetik, zer egin behar duzun; bertzetik, aldez aurretik jakin behar duzu nola egiten den eta
|
hartarako
zer erabili behar duzun, zenbat denbora daukazun, eta abar.
|
|
2021
|
|
|
Harry Cambron, B. Indiano, J.B. Laxague eta Peter Erramouspe dituzte izenak; artzain dituzu azken hirurak, Frantzia parteko euskaldunak odolez, Renon bizi izanak. Diotenez, izotzilaren 19an abiatu ziren laurak ere Deniotik (Nevada) hainbat miliatara, artaldea eguraldi makur deabruz bete
|
hartan
zertan zen ikuskatzera. Abeltzainen berririk ez baitu izan inork harrezkero, eta beren barneko kezka eta nahigabeak kentzeagatik, zenbait lagunek taldea osatu eta galdutakoen bila jo dute.
|
|
|
LucÃaren atzetik korrika zihoan, eta ez zen lehenengo aldia. Hirugarrena zen uda hartan; aurrekoetan ere iruditu zitzaion berak baino arinago korrika egiten zuela, eta
|
hartan
zer esanik ez. Animo berrituekin lasterka egiten zuen, hankak kemen eta indar harrigarriz mugituz, eta ia hegan zihoan uraren eta hondarraren gainean.
|
|
2023
|
|
|
Kontatu duenez, lehenagotik zuen adiskide egilea, eta harengandik jaso zuen eleberria opari. Ezin zuen, baina,
|
hartan
zer kontatzen zen ulertu, ez baitzekien alemanez. Hargatik hasi zen hizkuntza ikasten Rodriguez.
|