|
2000
|
|
|
Eta Demostenes aipatu zenidan, eta hasi nintzaizun kontatzen ezen izen bereko txakur bat izan genuela etxean, zeren eta osaba bat bainuen, txakurrak halako izenekin bataiatzen zituena. Eta, hari hartatik tiratzen nuela eta
|
hari
batek bertzerat ninderamala, osabarekin nuen auziaren berri eman nizun... baita osabak amarekin eta aita Bartolomerekin zuen auziarena ere; ordea, denbora aitzina zihoan eta ni ez nintzen ohartu ere egiten, hain baitzitzaidan eder zure konpainia eta hain bainengoen, hargatik, arrai eta alegera. Eta orduan erran zenidan:
|
|
|
—Hala, bada, misione hartan erdietsi nian lehen hari muturra, eta hari hartarik tiraka laxatu nian lehen korapiloa... Eta, geroztik, hala ibili nauk,
|
hari
batek bertze hari baterat ninderamala eta korapilo batek bertze baterat, harik eta korapilo guztien laxatzea erdietsi dudan arte... ez trabailu eta izerdi gutirekin, zeren zazpi aldiz gutienez amore emaitekotan izan bainaiz, baina, gibelat egiteko puntuan eta tenorean izan naizen bakoitzean, beti ediren diat aztarna berriren bat, bidean aitzina egiteko kemena eman didana —eta, barrendik hats... Eta, hala, azken hariak don Venanciorenganat eraman nindian eta hari esker laxatu ahal izan nian azken korapiloa eta etorri ahal izan nauk honaino...
|
|
|
Eta, sartzen ginelarik elizan, hasi zuen apezak meza, erran zituen introito ak eta kyrie eleison ak, epistolak eta bertzelako berri onak, eta pulpiturat igo zen, sermoiari ekiteko. Eta predikatzen hasi zen, eta, haren sermoi gehienetan bezala, mila izen nahastu zituen, tiratu zuen
|
hari
batetik eta bertzetik... eta, halako batean, Herodes ere sartu zuen, baita nola san Josek amets bat izan zuen ere, eta nola amets hartan aingeru bat agertu zitzaion. Eta don Frantziskok, boza goratzen zuela, erran zuen:
|
|
2004
|
|
|
denboratxo bat behar zuen horretarako, igartzeko zelan ari zen lurretik despegatzen. Oraindik hanka bat lurrean bazuen ere, bestea dantzan hasten zitzaion, airetik
|
hariren
batek tira egingo balio bezala. Errealitatearen eta ametsaren arteko maila horretan, alboko mutilaren hitzak entzuten zituen lainotan.
|
|
|
–Bidali informazio hau guztia Agentziara –eskatu zion Milleri. Mordoiloa askatuko zuten
|
harietako
bat hantxe zutela hauteman zuen– Segituan. Zerbait baldin badago, haiek esango digute.
|
|
|
Emakumearen iritzi aldaketa guztiz zilegi eta, areago, ulergarria zen. Baina bere
|
harietako
bat besterik ez zen hura. Jarraitu egin zuen.
|
|
|
Ez dituzu gaztetxo horiek ezagutzen. Taberna hauetan begirada zaintzaile eta arrotzez osaturiko
|
hari
batek lotu dizkizu besoak gorputzera, eta ez duzu besoak zabaldu eta gerria gaur bezala mugitzeko aukerarik izan. Zer pentsatuko lukete.
|
|
|
Eta, inoiz ipurdikoren bat ematen bazidan, arrazoi osoarekin ematen zidan, aitak ez bezala, hala nola hiru lagunen artean La Salleko beste ikaskide bati erloju bat ostu genionean, gogoak eman zigulako. Baina ikaskide hark lapurreta salatu, eta anai Paulok berehala soluzionatu zuen afera,
|
hari
batetik eta bestetik tiraka ibili ondoren. Gero, ohar bat idatzi zidan anai Paulok, amonari eman niezaion.
|
|
|
|
Hari
bateko jendea zait gustagarrien.
|
|
2005
|
|
|
Ametsek begietara so egin dio. Gero
|
hariarekin
bat ez datorren esaldia atera zaio, begiak jaistearekin batera:
|
|
2006
|
|
|
–Ai, egin dut –esan nuen, negarraren atarian zegoen ahots
|
hari
batez.
|
|
2007
|
|
|
Beren pajaritekin, jaka zuriekin, Ainararen ezkontzako musikari berak izan zitezkeela pentsatu nuen.
|
Hari
batetik tiraka lotu zitezkeela iragana eta oraina, eta hari hori eszenatoki horretatik pasatzen zela, hain zuzen.
|
|
2009
|
|
|
Txurreroak, normalean, ez zuen bost hogei baino gehiago irauten. Behin hamaika kontatu orduko egin zuen pixa galtzetan, zigarroa piztu berria oraindik ezpain artean zintzilik zuela, ke
|
hari
bat isuriz goraka. Bazirudien zigarroaren keak pixak galtzetan marrazten zion erreka imitatzen zuela airean sigi sagaka.
|
|
|
Baina gizonek ez bezala, guk gerra ikusi egin genuen, eta usaindu. Fusila eskuan korrika ari denak bere pausoa baino ez du ikusten, baina nik txurreroa ikusi nuen hormaren kontra lehertzen, barrutik lehertzen, aho zabalik lurrera erortzen odol
|
hari
bat ezpainetatik zintzilik, eta bi soldaduak cobarde hijo de puta esaten.
|
|
|
Edo ez horregatik bakarrik behinik behin.
|
Hariren
bat falta zen. Kontakizun hura, susmatu nuen, lehenagotik zetorren.
|
|
|
–Bai, beno, listua, irribarrea, listua?, oraindik ez zekiat zer forma hartuko duen, proiektua duk, badakik, pertsonaiak bazeuzkaat,
|
hari
bat edo beste ere bai, baina argumentua eta ondo mamitu gabe. Informazioa biltzen ari nauk oraingoz.
|
|
|
–Ez, beno, maila batean bai, baina behar dut
|
hari
bat ere, Karmele.
|
|
|
Teofilo Mariak eman ziòn ukabilkada, Fanelli kolpetik etzanarazi eta langileei ahoa irekiarazi ziena, oihu ezin biribilago bat jaurtitzeko: . Ooooo!?, sentitu zutèn minaren adierazpena izan zitekeena, baita garailearekiko mirespen inkontzientea ere, aldi berean?; gero, bizpahiru segundoko isiltasuna, Fanelliren intziriren batek hautsia, isiltasunak intziria intziriago bihurtzen zuen bitartean eta Fanelliren porrota porrotago; Teofilo Mariaren gorputz bertikalaren aurrean, beraz, Fanelliren gorputza zetzan, galtzaileak odol
|
hari
bat zuen ezpainetan?, marra horizontal bat balitz bezala, Teofilo Mariaren garaipena azpimarratzen zuena; edo izan zitekeen idulki bat, garailea gainean hartzeko prest zegokeena, erramu koroa buruan; baina horixe falta zitzaion, apika, orbetarren arteko premuari, bizitzen ari zèn eszena erabat biribila gerta zekion: norbaitek buruan erramu koroa jartzea; Teofilo Mariak, ordea, eguzki distiratsua zuen, beharbada, une hartan aurpegian betean jotzen zuena, koroatzat?; bizpahiru segundo izan ziren, zeinetan gorputzek mintzabide ezin garbiago bat osatzen zuten, han gertatua adierazteko?
|
|
|
Ikuskizunaren aurrean, ahoz gora zetzan haurra, arnasestuka, ahotik odol
|
hari
bat zeriola; Ada, berriz, ahoz behera, marmolezko estatua etzan bat baino finkoago eta geldiago, beso batez haurra inguratzen zuela?, lekuz kanpo sentitu zen Domingo, irriaren denbora eguzkitsutik tragediaren denbora argigabera segundo erdi batean jaurtia; esan nahi baita Domingo ez zela jada bere buruaren jabe, halako moldez, non gelako atea ireki eta oihuka hasi baitzen, histeriak hartuta:...
|
|
|
edo sagarrazal edo beste frutazal baten gainean, amonaren batek irrist egin, erori, eta burua apurtuko zuela: zerbait egin behar nuen nik, baina, amona haiek hiltzen utzi baino lehen, bosgarren manamendua bainuen neure gainean,
|
hari
batetik zintzilik zegoen ezpata bat bezala: –Ez duzu hilko?!
|
|
|
eta memento hartan, Ana Kareninaren tokian jartzen saiatu zelako edo, hain zen erraza, zinez, munduarekin eta munduko pena guztiekin bukatzea!?, urrats bat aurrera egin zuen, heriotzaren presentzia zorabio bat zen, balaztaren burrunba kirrinkariak zorabioago egiten zuena?, baita bi atzera ere jarraian, bat bateko beldurra, bizi senak eragindakoa, nagusitu balitzaio bezala, begiak lekuetatik aterata; une hartan, beraz, Ada beldur zen, beldurra berehala estaltzen ahalegindu bazen ere burura zetorkiòn pisuzko argudio andanarekin, hain da zorrotza eta hain adimentsua bizi sena, non beldurra eragin orduko asmatzen baititu pisuzko argudiorik pisutsuenak beldurraren lotsa ez izateko?: . Nola botako dut neure burua trenbidera, bizitza oso bat badut aurretik, eguzki ibiltariak eta ilargi beteak zerumugan!?;. Nola botako dut neure burua, etxekoei sekulako disgustua emango diet-eta!??; Adak, gainera, nerbioak airean zituen, nola ez, bada, segundo hamarren batean ohartu bazen ezen bizitzatik heriotzarainoko tarteak
|
hari
baten mehetasuna zuela!?, baina bizi senak bizitzaren aldeko hautua egin zuenetik, Adak bazuen ipar bat, nora bildu baitzitzaizkion kontzientearen eta inkontzientearen indar guztiak, nerbioek eragin ziezaioketèn nahaste borrasterik txikienean ere ordena jartzeko; jarraian, trena gelditu, eta handik segundo gutxitara bozgorailu batek zekarkiòn ahotsa entzun zuen:
|
|
|
ez zegoen odol arrastorik.
|
Hari
bat baino ez ezpainetatik behera, ezkaiarekin nahasten zena.
|
|
|
Ikusgarria izan zen –betean asmatutakoa, bestela esanda– Teofilo Mariak eman ziòn ukabilkada, Fanelli kolpetik etzanarazi eta langileei ahoa irekiarazi ziena, oihu ezin biribilago bat jaurtitzeko: ...Ooooo!", sentitu zutèn minaren adierazpena izan zitekeena, baita garailearekiko mirespen inkontzientea ere, aldi berean...; gero, bizpahiru segundoko isiltasuna, Fanelliren intziriren batek hautsia, isiltasunak intziria intziriago bihurtzen zuen bitartean eta Fanelliren porrota porrotago; Teofilo Mariaren gorputz bertikalaren aurrean, beraz, Fanelliren gorputza zetzan –galtzaileak odol
|
hari
bat zuen ezpainetan–, marra horizontal bat balitz bezala, Teofilo Mariaren garaipena azpimarratzen zuena; edo izan zitekeen idulki bat, garailea gainean hartzeko prest zegokeena, erramu koroa buruan; baina horixe falta zitzaion, apika, orbetarren arteko premuari, bizitzen ari zèn eszena erabat biribila gerta zekion: norbaitek buruan erramu koroa jartzea; Teofilo Mariak, ordea, eguzki distiratsua zuen, beharbada, une hartan aurpegian betean jotzen zuena, koroatzat...; bizpahiru segundo izan ziren, zeinetan gorputzek mintzabide ezin garbiago bat osatzen zuten, han gertatua adierazteko... bien begiratuak ere halakoak, Teofilo Mariak goitik behera so egiten zion bitartean, grabitate indarrak ere alde zituèn lerro zuzen baten arabera, Fanellik goraka begiratzen baitzion... edo begiratu nahi zion, hobeto esanda, begiei ongi erreparatuz gero, artean ere nora ezean zituela antzeman baitzitekeen, zorabiotik irten nahi eta ezinean; igaro ziren bizpahiru segundoak, hurbildu zitzaizkion Luis Moraza eta Felipe Briones Fanelliri –" Ura, ura!", eskatu zuen norbaitek–, eman zizkion Luis Morazak masailean zapladatxo batzuk lurrean zetzanari; xuxurlatu zizkion hitz batzuk:
|
|
|
beste tren bat zen, astiro eta geldiro hurbiltzen ari zena; zutitu zen Ada jauzi batean, jarri zitzaion begira, hurreratu zen trenbidera –trenak zarata izugarria ateratzen zuen–, gelditu zen –hogei bat metrora zuen trena–, begiak gero eta distiratsuago, bihotza gero eta azkarrago... eta memento hartan, Ana Kareninaren tokian jartzen saiatu zelako edo –hain zen erraza, zinez, munduarekin eta munduko pena guztiekin bukatzea! –, urrats bat aurrera egin zuen –heriotzaren presentzia zorabio bat zen, balaztaren burrunba kirrinkariak zorabioago egiten zuena–, baita bi atzera ere jarraian, bat bateko beldurra, bizi senak eragindakoa, nagusitu balitzaio bezala, begiak lekuetatik aterata; une hartan, beraz, Ada beldur zen, beldurra berehala estaltzen ahalegindu bazen ere burura zetorkiòn pisuzko argudio andanarekin –hain da zorrotza eta hain adimentsua bizi sena, non beldurra eragin orduko asmatzen baititu pisuzko argudiorik pisutsuenak beldurraren lotsa ez izateko–: " Nola botako dut neure burua trenbidera, bizitza oso bat badut aurretik, eguzki ibiltariak eta ilargi beteak zerumugan!";" Nola botako dut neure burua, etxekoei sekulako disgustua emango diet-eta!"...; Adak, gainera, nerbioak airean zituen –nola ez, bada, segundo hamarren batean ohartu bazen ezen bizitzatik heriotzarainoko tarteak
|
hari
baten mehetasuna zuela! –, baina bizi senak bizitzaren aldeko hautua egin zuenetik, Adak bazuen ipar bat, nora bildu baitzitzaizkion kontzientearen eta inkontzientearen indar guztiak, nerbioek eragin ziezaioketèn nahaste borrasterik txikienean ere ordena jartzeko; jarraian, trena gelditu, eta handik segundo gutxitara bozgorailu batek zekarkiòn ahotsa entzun zuen:
|
|
|
Ikuskizunaren aurrean –ahoz gora zetzan haurra, arnasestuka, ahotik odol
|
hari
bat zeriola; Ada, berriz, ahoz behera, marmolezko estatua etzan bat baino finkoago eta geldiago, beso batez haurra inguratzen zuela–, lekuz kanpo sentitu zen Domingo, irriaren denbora eguzkitsutik tragediaren denbora argigabera segundo erdi batean jaurtia; esan nahi baita Domingo ez zela jada bere buruaren jabe, halako moldez, non gelako atea ireki eta oihuka hasi baitzen, histeriak hartuta:...
|
|
|
Egun batean amona bat ikusi nuelako irrist egiten patatazal baten gainean... handik aurrera, buru buruan sartu baitzitzaidan patatazal bakoitzean... edo sagarrazal edo beste frutazal baten gainean, amonaren batek irrist egin, erori, eta burua apurtuko zuela: zerbait egin behar nuen nik, baina, amona haiek hiltzen utzi baino lehen, bosgarren manamendua bainuen neure gainean,
|
hari
batetik zintzilik zegoen ezpata bat bezala: " Ez duzu hilko"!
|
|
2010
|
|
|
aterpearen gainean jarri ohi genuèn izarrarekin: urre koloreko izar handi distiratsu bat zen, euskarri bati lotutako
|
hari
batetik zintzilikatzen genuena; urte erdi lehenago, sendategitik etxera etorri berria ote nintzen?, aitak teleskopio txiki bat oparitu zizun, matematiketan matrikula atera zenuelako, batxilerreko azken urtean; zuk, beraz, guk baino zerbait gehiago zenekiela erakutsi behar zenigun, eta horregatik edo, izar hura han jartzea astakeria zientifikoa zela ziurtatu zenigun, aterpetik hain hurbil zegoèn izarrak aterpea ezinbestean sutuko zuelakoan:
|
|
|
Harremana ez zen huts hutsetik hasi. Komunikaziorako
|
harietako
bat giro hobeko egunetatik zetorren, Lizarra Garaziko Itunaren garaitik. 1999an, ETAren su etena indarrean zenean, bilera ofiziala egin zuten PSE EEko eta Batasuneko ordezkaritzek:
|
|
|
Teofilo Mariak; ongi gogoratzen naiz, bai —zu ere bai, beharbada, Damaso—, nola tematu zinen egun batean —etxeko zientzialaritzat zintugun etxekook! — aterpearen gainean jarri ohi genuèn izarrarekin: urre koloreko izar handi distiratsu bat zen, euskarri bati lotutako
|
hari
batetik zintzilikatzen genuena; urte erdi lehenago —sendategitik etxera etorri berria ote nintzen... — aitak teleskopio txiki bat oparitu zizun, matematiketan matrikula atera zenuelako, batxilerreko azken urtean; zuk, beraz, guk baino zerbait gehiago zenekiela erakutsi behar zenigun, eta horregatik edo, izar hura han jartzea astakeria zientifikoa zela ziurtatu zenigun, aterpetik hain hu... aterpea ez ezik, goroldioak, errekak eta irudi guztiak ere;" Eguzkia izar bat da, eta lurra baino milioi bat eta hirurehun mila aldiz handiagoa da:
|
|
2011
|
|
|
Ondoren, Florianek zahatoa eskuan hartu, goititu, besoak teinkatu? eta kopeterdira zuzendu zuen txorrotada, hain trebe, non bi haritan zabaldu baitzen arnoa, ezker eskuin, lokietaraino; handik, itzulerako bidea hartuz, sudurraldera, eta handik sudurpera, non bi
|
hariek
bat egin baitzuten, ezpainetaraino?
|
|
|
Gaia aukeratzeko orduan literatura mugatu behar nuen eta aldi berean
|
hari
bat bilatu, liburuz liburu ibiltzeko. –Eleberrietako etakideen nahigabeko irudikapenak (ametsak, haluzinazioak...)?
|
|
|
justu dago lekua
|
hari
batentzako lain,
|
|
|
Nagoen ziegan ere badago
|
hari
bat,
|
|
|
–Bai, bai, neskak, ahots
|
hari
batekin.
|
|
2012
|
|
|
Liburu hau, beraz, gizon baten kronika baino gehiago jarrera baten kronika da, ez dago eredu bat, prozesu dinamiko bat baizik, eta bizitzaren ulermen sakon bat: bizitza bera ere ez dela zerbait estatikoa, bukatua eta estandarizatua, prozesu mugikor bat baizik, unibertsoaren osotasunari lotuta dagoen
|
hari
bat, gauzak beste era batera ulertarazten dizkizuna. Budistek dioten moduan, bizitzaren ezaugarri nagusia inpermanentzia da, aldakortasuna, eta hain zuzen, hori da bizitzaren ezaugarri finko bakarra:
|
|
|
Eta mahaiaren gainean zeuden zazpi kandela luzeetara joan zitzaizkidan orduan begiak. Lehen begiratuan karitatearen ikur iruditu zitzaizkidan, salbatuko ninduten aingeru lerden zuriak; baina gero, tupustean, goitinahi beldurgarriena gaineratu zitzaion nire gogoari, eta gorputzeko zuntz oro sentitu nuen ikara egiten bateria galbanikozko
|
hari
bat ukitu banu bezala, aingeruen formak mamu zentzugabeak bihurtzen ziren artean, sugarrezko buruekin, eta ikusi nuen haiengandik ez zitzaidala laguntzarik etorriko. Eta orduan ia oharkabean bururatu zitzaidan, musikazko nota aberatsa bailitzan, nolako atseden gozoa izan behar duen hilobikoak.
|
|
|
Baina Emma itzuli zen, eta neskameak Berthe ekarri zuen,
|
hari
baten puntan bat buruz behera astintzen zuela. Leonek behin eta berriz musukatu zuen lepoan.
|
|
|
Neskato txikia berehala itzuli zen are hurbilago belaunen kontra; eta, hauetan besoak tinkatuz, bere amarengana altxatzen zuen begi urdin handia, bere ezpainetik mantalaren zeta gainera txistu garbizko
|
hari
bat isurtzen zitzaion bitartean.
|
|
2013
|
|
|
Asko aldatzen zen arrokaz.
|
Hari
bati ganoraz jarraitzeko gaia larregi aldatzen duten solaskideen moduan. Kattagorria tertuliano nekagarri bat zen, eta Kleo burugogor ari zen, bere madeinpalestina misilak botatzen.
|
|
|
Eseri hemen, lasto metan?. Raissak, jarraian, bere kontakizunari ekin zion, baina ez istorio
|
hari
bati helduta, burura zetozkiòn irudien ordenarik gabeko sekuentziari lotuta baizik: –Zoragarria izan da, osaba, zinez.
|
|
|
Eta Hamzari, deus erran ez zuen arren, bere bizia ere
|
hari
batetik zintzilik zegokeen, komandantearen aurka lerrokatuz gero?, bihotza irauli zitzaion. Eta, Faysalen hitzak oroiturik:
|
|
|
Josefinaren aharrausia eta marrazoaren aho zabaltzea: mundu kontziente eta inkontzientea
|
hari
batek lotuta?
|
|
|
Harkaitzetan kanaberak tinkatu eta itsasoari begira zeuden gizonen artean ere irudikatzen nuen neure burua, xira lodi horiekin jantzita. Itsasoari ordez neskaren leihoari gehiegi begiratzen ote nion ohartuko ziren, baina barre haize batekin barkatuko zidaten hutsegitea, irizpide zabaleko jendea baitzirudien, seguru nengoen haien artean ere izango zela neska gazteren bat biluzik ikusi eta burua galdutako bakarren bat, zaila baita bestela, zauriren bat izan ezean, ozeanoari
|
hari
batez atxikita egoteko duten eroapena ulertzea. Etorkizuneko gizartearen eredu gisa ere ikusten nituen, bizikidetza baketsu bat praktikatzen dutelako, behar dutenean elkarri lagunduz.
|
|
|
Atentatuaren inguruan Espainiako Auzitegi Nazionalean egin ziren peskizek Intxaurrondoko agenteekin lotzen zuten hilketa, GAL berdearekin, alegia. Baina GAL marroia seinalatzen zuen
|
hari
bat ere bazegoen tartean.
|
|
|
Eta Hamzari, deus erran ez zuen arren –bere bizia ere
|
hari
batetik zintzilik zegokeen, komandantearen aurka lerrokatuz gero–, bihotza irauli zitzaion. Eta, Faysalen hitzak oroiturik:
|
|
|
Eseri hemen, lasto metan". Raissak, jarraian, bere kontakizunari ekin zion, baina ez istorio
|
hari
bati helduta, burura zetozkiòn irudien ordenarik gabeko sekuentziari lotuta baizik: " Zoragarria izan da, osaba, zinez.
|
|
|
Josefinaren aharrausia eta marrazoaren aho zabaltzea: mundu kontziente eta inkontzientea
|
hari
batek lotuta...
|
|
2014
|
|
|
Ez zuen ia inoiz erretzen, baina mundu normaleko keinu hura mundu normala existitzen zelako oroigarri bat begitandu zitzaion. Berehala, ordea, eskuak bizkarrean lotuta zituela oroitu zen, sorbaldekin egin zuen askatzeko bezalako keinu bat, eta horren ostean ahots
|
hari
batez esan zuen:
|
|
|
Hurbildu ahala, etxea telegrafo bulego bat zela konturatu zen.
|
Hari
bat irteten zen handik mendebaldera, beste bat ekialdera, eta hirugarren bat Kolivanerantz luzatzen zen.
|
|
|
Eta hiriari laguntzera bidalitako tropak noiznahi irits zitezkeen. Irkutsk salbatzea edo galtzea
|
hari
batetik zintzilik zegoen.
|
|
2015
|
|
|
|
Hari
batetik zintzilik
|
|
|
–Abiatuko gara? , galdetu zidan ahots
|
hari
batez.
|
|
|
Eta orduan, inoiz idatziko ez dudan esaldi bukaezin perfektuegi horretatik
|
hari
bat hartu eta tira eginez, desafinatutako txelo baten noten antzera idazten ditut hitzak, irmoa izan lukeen haien arteko lotura pizza zati bi banatzean zubi moduan geratzen den gazta urtua lakoa bakarrik izan arren, saihetsen posizio erlatibo egokiena bilatzen nabilen bitartean, birikei puzteko leku gehiago edo gutxiago emanez (idatzi nahi dudanaren arabera), flauta jotzen nuenean bezala (sabela ... hori guztiori idazten hasteko orduan.
|
|
|
Horrek lagundu egin du.
|
Hari
bat egon da.
|
|
|
Literaturaren azken xedea zein den ez dakit, bat eta bakarra baldin bada, baina bere helburuen artean dago irakurlea ukitzea eta hunkitzea, haren arimaren
|
hari
bat jotzen asmatzea, sentiberatasunen artean izaten diren uhin harmoniko berezi eta ulergaitz horiei esker. Ez da literaturaren dohain esklusiboa:
|
|
|
Estebani, emozioaren emozioaz, kontrako eztarritik joan zitzaion jaten ari zena, eta pare bat minutu eta beste horrenbeste basokada ur behar izan zituen bere onera etortzeko. . Hitza hartzen dizut?, erantsi zuen gero, ahots
|
hari
batez.
|
|
|
Hitza hor behean ageri den eran idatzi ohi zen larruki baten gainean eta lepotik zintzilika eraman linozko
|
hari
batekin:
|
|
|
Oso hunkituta geratu nok hasieran, arnasa barik. Izan be, gizakiaren patua
|
hari
batetik zintzilik bizitzia dok. Baina hi haizen fondoko lasterkaria ezagututa, odol txarraldi horrek eztosk maratoi erdi be iraungo.
|
|
|
Iritzi parrastak dira soilik, gaizki justifikatuak, ustez azkeneko «datuak» edo «joerak» islatu nahi dituztenak, baina hutsalak, dena den. Batzuetan underground edo indie itxura eman nahirik, ez da erraza ideia on bat eskuratzeko
|
hariren
bat aurkitzea. Aipuak tropelean dituzu, neologismoak ere bai, «ismo» handipuztuak, baina den dena nahaste borraste bat bihurturik.
|
|
|
|
Hari
baten puntan banoazu beti
|
|
|
Penelope iruditzen baitzitzaidan niri, kartzelan preso zeukan Ulisesi trikota egiten. Penelope berria,
|
hari
bat eta beste bat, urruti dagoenaren mesedetan eta itxaropenetan trikota ehuntzen.
|
|
|
Inspektorea dagoen lekura hurbildu zara balantzaka. Ahots
|
hari
bat atera zaizu, ozta ozta, eta erregu egin diozu horrela:
|
|
|
Ezin duzu aurrera egin, eta, ahoa erabat lehor, ahots
|
hari
bat atera zaizu:
|
|
|
Handik ordu erdira ekarri dute Anton. Aurpegia gorrituta dauka, odol
|
hari
bat dario sudurretik, baina lasai ematen du, oso lasai, eta adorea kutsatu dizue gainerakoei. Arriaga eraman dute ondoren.
|
|
|
–Ez da ezer; erori egin nintzen... etxean erori nintzen. Angelaren ahots asaldatua indarra galtzen joan zen. Zegoeneko ez zidan niri begiratzen, nire atzeko punturen bati baizik, eta toki hartan oso gauza kezkagarriren bat ikusi behar zuen, zera murmurikatu baitzidan ahots
|
hari
batez?: Alde egin behar dut, aitaordea begira daukat.
|
|
|
Alabaina, gaixoak ez zuen hain ondo ikusten bere burua, aspalditik zebilkion buruan jiraka susmo txarra, bazekien
|
hari
batetik zintzilik zuela bizitza?, eta haserretu egiten zen, ez baitzioten barrua askatzeko paradarik eskaintzen.
|
|
|
Gero,
|
hari
batetik eta bestetik tiraka, astebete eskas lehenago ebakuntza gelan bertan joan zitzaien neska gazte harena kontatu zien, hantura kontrolatu ezinik egokitu zirela eta alferrik izan zirela ahalegin guztiak?
|
|
|
Gaixoa lehen multzokoa da, Samarkandako merkatariaren eta beltzez jantzitako andrearen multzokoa. Badaki herioa inguruan dabilkiola,
|
hari
batetik zintzilik duela bizia. Inork ez dio esan zortzi hilabeteko bizi itxaropena ematen diotela, baina haserretu egiten da baten batek itxura oneko ikusten duela esaten dionean, berak bai baitaki, bere artean, beharbada une horretantxe hiltzen ari dela.
|
|
|
|
Hari
batetik zintzilik
|
|
2016
|
|
|
Autoa berea zen, eta ez zuen lapurtu ziotenik salatu, beraz, hari mataza askatzekotan
|
hari
bati tiraka ari behar izaten denez, zuzenean atxilo eramatea erabaki zuten.
|
|
|
Amets zoriontsuak erakartzen ditu.
|
Hari
batetik dilindan ipini ohi da etzalekuan, haurrarengandik gertu. Bestalde, amesgaiztoek tenk egiten dute kutunaren amu antzeko horretan.
|
|
|
Gogoan dut elkarrekin ibili ginen gau horretan kontakizunak ordulari baten mekanismoak bezala funtzionatu behar duela esan zidala eta Txekhov-en esaldi hura ekarri zuela gogora, kontakizunaren hasieran iltze bat agertzen bada, protagonistak handik zintzilik hil behar duela, alegia, bere burua. Gau horretan eleberri on baten lehen araua batasun narratiboa zela errepikatzen zidan eta hori argitzeko, idazleak, armiarmak amarauna bezala idatzi behar duela erantsi zidan,
|
hari
bati hertsiki jarraituz.
|
|
|
eter hutsezko
|
hari
batek tenkatua
|
|
|
Sukaldera jaitsi zenean, senarra topatu zuen besaulkian eserita, eskopeta eskuan, haren kanoia hortzen artean, aurkitu berri zuen kaskezurrari so. Kopetatik behera odol
|
hari
bat zerion, izerdia errekan lokietan behera.
|
|
|
|
Hari
baten erresistentzia materialaren araberakoa da, eroale ona edo txarra izatearen menpe
|
|
2017
|
|
|
Prestatu zuen jatordua eta jan genuen, baina harek gogoa beste nonbait zeukan. Belauniko jarri zen, sartu zituen txotx batzuk lurrean, hedatu zuen haien gainean
|
hari
bat, eskegi zuen kako nimiño batzuetatik poxpolo bat, eta saiatu zen teleferikoari makurdura egokia ematen, ez zedin dena hankaz gora erori.
|
|
|
Batzuek ateak eta leihoak erroetatik erauzi zituzten eta bizkarrean zeramatzaten. Mimithosek defuntuaren zapatatxo biak hartu zituen, elkarri lotu zituen
|
hari
batekin, eta hor zeramatzan lepotik zintzilik, iduri andere Hortense zeramala sorbaldetan ixtaklok, leku hartatik eskapatzen ari eta zapatak bakarrik ageri...
|
|
|
Berdin berdin pairatzen torturak, baina berak ezin deus argitu. Zerbaitetan sartutakoak atxilotzen zituztenean, handik edo hemendik,
|
hariren
bati tiraka, atera ohi zuen informazioren bat, baina Mikel Zuluetarena bezalako atxiloketetan ezer gutxi zen berak egiteko zeukana.
|
|
2018
|
|
|
–Kontua eduki behar zen filtroagaz, kotoiaren haririk ez sartzeko barrura, bestela, zainetara
|
hariren
bat sartuz gero, ematen zuen sekulako kalentura.
|
|
|
Leihotik begiratu zuen berehala: Laugarren Ergela ohean zegoen, sakon sakon lo, aho ertzetik lerde
|
hari
bat zeriola. Oheburuan, katilu batean, opil frijitu baten erdia geratzen zen.
|
|
|
Zerk bultzatzen ote dituen bat eta beste elkarrengana. Zergatik senti litezkeen
|
hari
batek lotuko balitu bezala, justu topo egin eta berehalaxe, artean elkarren berri izan gabe ere. Eta nola sor litekeen bat eginda jarraitzeko premia itsua, bakoitzaren benetako izaera agerian jartzeko betarik ere izan ez denean.
|
|
|
Memoria ere tximista gisara etorri ohi da sarri, eta ez
|
hari
batetik tiraka. Usain batek haurtzarora eraman zaitzake zuzenean, hor zegoen nonbait gordeta, baina ezin duzu zeuk nahi bezala eta zeuk nahi duzunean atera.
|
|
|
Historia egitea gauza zinez zaila da gertaerak argiak direnean ere: datuak emate soilak ez du narrazio bat osatzen ahal,
|
hari
bat behar da horretarako. Baina gertaerak eurak ere ez direnean argiak, orduan haria iruten joatea ezinezkoa egiten da, eta mataza izugarri bat bihurtzen da iragana, denboraren korapiloa.
|
|
2019
|
|
|
Zeure burua salbatzen saiatu zinen, pentsatu gabe egindako mugimendu bakoitzak eragina duela inguruko pertsonengan. Elkarri lotuta gaudela, pitazko
|
hari
batek lotzen gaituela. Zuk besoa altxatzen duzunean, albokoari hanka altxatzen zaio.
|
|
|
Gertaera haiek guztiek ideia bat transmititzen zuten: favela pobreenetik hasi eta Etxe Zuriraino doan
|
hari
bat dela indarkeria sexista.
|
|
|
Testuei begira, aipatu diot
|
hari
bat nabari dela, badirela inkluso errepikatzen diren elementuak ere: ikusezinarena, argiarena, ikustearena,, utzi azalari ikusten??
|
|
|
Hori da pentsamendu lanketa baten emaitza, niretzat interesgarria da oso indefinizioaren eta ez han eta ez hemen egotearen, anbiguetatearen tematika hori guztia, eta hortik abordatzen dut transgeneroaren gaia. Niretzat
|
hari
bat da. Nire ideologiaren garapena edo garapenik eza, ez dakit?.
|
|
|
[...] Baina behin hizketan hasi zelarik, hutsaldu egin bide zitzaion kontatu nahi hura. Gainera, emaztea dena emanda zebilen alboan zituen burko haietako baten artilezko litsetatik askatutako
|
hari
bati tiraka.
|
|
|
–Nor izan da? , galdetu zuen ahots
|
hari
batez?. Nork zabaldu du ni izan naizela?
|
|
|
–Besaidetarrak? , murmurikatu zuen ahots
|
hari
batez.
|
|
|
–Oraingoan lehenago geldiaraziko dugu, ziurtatu zuen ahots
|
hari
batez.
|
|
|
–Zerbait gertatu da, xuxurlatu zuen ahots
|
hari
batekin.
|
|
|
–Hil egin dute, errepikatu zuen Leirek ahots
|
hari
batez.
|
|
|
Leirek nekez irentsi zuen listua. Ordura arte, esperantza
|
hari
bati eustea lortu zuen. Bat batean, ordea, gainbehera zetorren dena.
|
|
|
|
hari
bat tira egiteko,
|
|
|
|
hari
bat, izpi bat,
|
|
2020
|
|
|
Ideia zen kazetari ospetsu baten familia euskaldunaren egunerokoa kontatzea garai hartan. Programen egunerokoa
|
hari
bat, familiaren ingurukoa eta arrakastaren ondorioak beste hari bat. Arrakasta, baina ez edozein arrakasta; beraiek ezagutu zuten arrakastaren ondorioak.
|
|
|
Odol presioa hain baxua izanda, ezinezkoa zitzaidala pultsua nabaritzea bera ere? Odola zainetan gatzatuko zitzaidalako usteak eta hats
|
hari
batek eusten zidatela, oraindik, hipotermiak bere egin eta akabatu aurretik?
|
|
|
Dena ondo lotua zuelakoan, bilbeak
|
hari
bat solte zuen. Eta hari horri tiraka desegin zitekeen guztia.
|
|
2021
|
|
|
Osatu zen, halako batean, aurrez antzeko esperientzietan ikusitako puzzle zatitua, teoria guztiak batzen zituen bizipenean murgilduta.
|
Hari
bat zen, nire buruan bueltaka zebilena, ordura arte adabakiak zirenak josten, oihala osatu arte.
|