|
2000
|
|
|
Frantziskok, hamalau urte baino gehiagoz, 1508tik 1522ra arte, Parisen egin zituen ikastaroak, eta ondoren Sorbonako Unibertsitatean irakasletzan.
|
Handik
itzultzean, lehenik Valladolid hiriko Unibertsitatean katedradun Humanitate gaian eta ondotik Salamancan.
|
|
|
—Barkatu, senar prestu hori, baina misioneak ditugu Urbiaingo elizan, eta berant samar nabil... Eta zorua eta paretak hor egonen dira, ni
|
handik
itzultzean.
|
|
|
Eta has bihartik pintatzen, ehiza eszenaren bat ahal baduk... iloba eta biok Pisarat goazen bitartean, Galileoren jaioterrirat.
|
Handik
itzultzean erranen diat gurekin etortzea merezi duan ala ez —eta, behakoa zorrozten zuela, erran zion—: Eta, baldin gurekin bahator, igurikitzen dudan bezala, ez ahantz ezen koadro bat zor didaala —eta, nola Pedrok ez baitzion ulertu, osaba Joanikotek oroitarazi zion nola Urbiaindik adio egin baino lehen present bat egin zion, koadro bat, txakur batena, zeinari Leonardo baitzeritzan, eta nola orduantxe Pedrok promes egin zion ezen Urbiainerat itzultzean bertze koadro bat eginen ziola:
|
|
2001
|
|
|
–Eskerrak hiru hilabeteren buruan
|
handik
itzultzea lortu nuela. Ezkondua nintzen jadanik.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik, arbindu nintzan, eta Aldontzaren senideei, haren jomuga jakiñerazteko eskatu nien, Ameriketa alderako joera zeraman gure mutil zintzoak eta
|
handik
itzultzean izango omen zan eztai jaia. Halako kanpaiak aizatu zituan, behintzat, Sonia arrai labanak.
|
|
|
Bi urte, deus ikasi gabe.
|
Handik
itzuli zenean, ez zuen estudiatzen jarraitzeko kemenik izan, eta, ezagun batzuen laguntzari esker, delineatzaile gisa hasi zen gero bere bizitza osoan lantegi izango zuen bulegoan. Karrera bukatu ez bazuen ere, arkitektotzat jotzen zuen bere burua jendearen aurrean, eta, halakoetan, bost axola zitzaizkion amaren gaitzespeneko begiradak edo jendearen ageriko isekak.
|
|
2005
|
|
|
Frantses Literatura ikasi nuen Bordele hirian, eta ikasketa horien ondotik aukera izan nuen, kooperante gisa, Asiara joateko, Manilan bi urte iragan nituelarik. Gero,
|
handik
itzuli eta Baionako ikastola batean hasi nintzen lanean.
|
|
|
Lan horretan baule hizkuntzako 1250 atsotitz bildu zituen, herritarren artean arrakasta handia izan zuena gainera. Behin
|
handik
itzulita, urtebete eman zuen Parisen ikasten (EHSS eskolako diploma 1976) eta handik aurrerako denbora guztia Euskal Herrian eman du, apaiz, idazle eta kazetari zereginetan murgildurik. Apaiz arduretan, Uharte Garazin egon zen sei urtez(), eta 1996tik aurrera Aiherran da, irratiko lanetik erretiroa hartu ondoren.
|
|
|
|
Handik
itzultzean herrialde honetan biziki salatua izan den musikarako prestakuntzarik eza nozitu al duzu?
|
|
|
Sevillan tarifa finko bat dago aireportura joateko eta
|
handik
itzultzeko ibilbideetan: 17,61 euro egunez eta 20,72 euro gauez.
|
|
|
Eta hala bada, indarberritu egiten gaitu, espezie hori Afrikan ez egotea konponduko bailuke”. “Duela 1,9 milioi urte, gizakia Afrikatik atera eta Asiara joan zen, Dmanisiko aztarnategietan gelditu zen, Ekialdeko Europan eta Asiako hego ekialdean gelditu zen;
|
handik
itzuli zen Europa populatzera” gehitu du, eta halaxe argitaratu zuen atzo “Proceedings” aldizkariak.
|
|
|
Alkatearen etxean jarri zioten ohea eta abadearekin egiten zuen bazkaldu eta afaldu. Eta
|
handik
itzuli zenean, 44 egun falta ziren udarako. Hau da, Tomas ez zegoen oraindik izeko Martina eta osaba Abelen etxean.
|
|
|
Frantxuarekin gaua inguma bipiltzen iraganik, goizik jaiki ziren biak, mutikoa elekari eta Maiana mutu lehertua. Postara jo zuten kontu korronte bat irekitzeko eta
|
handik
itzultzean, emazteak bezperako eskalea topatu zuen; aurkezpenen tenorea zen:
|
|
2006
|
|
|
Boliviakoa jaunartze bat bezala izan zen nire bakarkako ibilbide honetan. Nire bidea aurkitu nuen, baina horretaz
|
handik
itzultzean jabetu nintzen, argazkiak errebelatu ondoren: «Joño, bazegok mamia Txomin, badaukak gaitasuna gauza politak egiteko, badaukak gaitasuna txiroari aurpegira begiratzeko, badaukak gaitasuna indarra daukanari begietara begiratzeko, badaukak gaitasuna».
|
|
|
Parisen jasotako antzerki ikastaro batek argitu zion zalantza, ordea.
|
Handik
itzuli eta gutxira Antzerti eskolan ikastea erabaki zuen, duela hogeita bost urte. Euskal aktoreetan ezagunenetakoa bihurtu da ordutik, pertsonaia mordoa gorpuztu baitu dela antzerki, zine edo telebistan.
|
|
|
Beste edozein argibide nahi izatera, badakizu non aurkituko nauzun. Datozen bi hilabeteotan, urtero bezala, Nafarroako gure etxera bilduko gara, baina,
|
handik
itzulitakoan, gogo onez jasoko dut zure beste edozein jakin min.
|
|
|
inor ez da
|
handik
itzuli hori da froga
|
|
2008
|
|
|
Lurreko sua piztua utzi genuen eta herrira joan.
|
Handik
itzuli ginelarik sua itzalia zegoen, errekia eman behar zionak ez baitzion deusik ere eman. Eta orduan erran zuen nire aita zenak hori.
|
|
|
Gizarte Segurantzak esleitutako mutualitateak aldi baterako ezintasun egoera onartzen duenean, langile autonomoak eskubidea du bere kotizazio oinarriaren %75 jasotzeko, gaitza deklaratzen den lehenengo egunetik hasita. In itinere istripua Autonomoentzako Estatutu berria onartu eta berehala, hainbat irakurketa egin ziren, eta autonomoren bat bere lantokitik profesional gisa zihoala edo
|
handik
itzultzen ari zela gertatutako ezbeharrak sailkatu ziren. Hala ere, Estatutuak lan istriputzat hartzen ditu langileak lanean eta denboran jasaten dituen lesioak eta bere kontura egindako lanarekin lotura duela frogatzen denean.
|
|
|
Leizeetatik Gopegira jaitsi eta bertako frontoian herri bazkaria egingo da, mendira igo eta
|
handik
itzuli ostean indarberritzeko. Janak eta edanak bukatzear daudenean, 16:30 aldera, dantza plaza izango da.
|
|
|
Hamar eguneko epean Nazioarteko Espazio Estaziora iristea eta
|
handik
itzultzea da helburua. Hara iristean, urte erdiz Nazioarteko Espazio Estazioan egon diren bi kosmonauta errusiarrekin itzuliko da Lurrera Soyuz.
|
|
2009
|
|
|
Ez zuen eskolan segitu nahi eta etxera itzuli zen berriz. 1968an armadara joan zen eta
|
handik
itzultzean, etxeko laborantzan ari zela laborantzako aprendizaia egin zuen. Lur Berri kooperatiban hasi zen lanean gero:
|
|
|
Etorkizun hurbilean, Mexiko eta, agian, Txina, ditu zain.
|
Handik
itzuli berri da eta ikusitakoa ikaragarri gustatu zaio.
|
|
|
1989an ihes egin zuen sorterritik (Arrasate, Gipuzkoa); ETAko kide batzuk etxean aterpetzea leporatzen zioten. Mexikora egin zuen ihes, eta
|
handik
itzuli zen 2001ean. Itzuli ondoan, euskal errefuxiatu politikoen kolektiboko bozeramaile lanak egin zituen zenbait denboraz.
|
|
|
Ez da batere hotza, gainera.
|
Handik
itzultzean bizitakoa gogoraraziko zigun zerbait nahi genuen, eta horrela hasi ginen idazten. Ahaztuko ez genuen zerbait nahi genuen, dio Izak.
|
|
2010
|
|
|
Istripua izan eta handik urte pasatxora hasi zen lanean Teo, 1937ko irailean? aitak, hartarako, seme ezindua etxetik fabrikara eramateko eta
|
handik
itzultzeko?, lantegiko automobil bat prestatu, chrysler handi bat zen: primeran oroitzen naiz?
|
|
|
Beraz Estatuaren etsai bilakatu nintzen, haatik ez oraino euskal abertzale. Baina batetik bestera pasatzeko atea zabalik nuen,
|
handik
itzuli ondoan berehala ikusiko nuen bezala.
|
|
|
Sakelatik paper puska bat hartu zuen atearen bi orrien artean jartzeko, atea erabat itxita gera ez zedin. Gero
|
handik
itzuliko zirela esan zion Nicolasek.
|
|
|
Nahiko urrun eta itsasbeherari esker, harkaitz bat nabarmentzen zen badiaren erdian, urak kolore urdin berdekaragoa eta indartsuagoa hartzen zuen lekuan. Haraino joan eta
|
handik
itzuli zuten bi lehiakideek. Hondartzara itzultzen lehena izango zen garailea.
|
|
|
Horrek ekarri zion, ekarri ere, irakaskuntzarako bidea, Jesusen Lagundiak zituen ikastegietan (Segovia, Avila, Valladolid), Erromara deitua izan arte (1580).
|
Handik
itzultzean, Alcalan jardun zuen teologia irakasle. 1593 urtean, Salamancan zen berriro, eta, 1597 urtean, errege Felipe Il.ak hala eskatuta, Coimbrako unibertsitatean aritu zen, De legibus gaia azaltzen, urte bitartean.
|
|
2011
|
|
|
// [Para m�, el euskera es una de las lenguas de los vascos, no la lengua de los vascos.] b) Niretzat euskara euskal herritarren berezko hizkuntza da. // [Para m� el euskera es la lengua por excelencia de los vascos.] gazteleraz, gure ustez galderaren jatorrizko hizkuntza, eta euskaraz,
|
handik
itzulitakoa, hautatu beharrekoak, a) eta b), ipini ditugu. elkarrizketatuek, jakina, Ez daki/ Ez erantzun esateko hirugarren aukera zeukaten. gure lehengo zalantza da ea a) eta b) aukerak benetan elkarren kontrajarriak ote diren. hau da, bat hautatzeak bestea ukatzea ote dakarren, izan ere, metodologikoki horrela behar baitu izan eta, gainera, jasotako erantzunetan hori gertatzen da.... Bigarren zalantza, berriz, hizkuntzen arteko korrespondentziari dagokio, adibidez, euskal herritarrak, gazteleraz vascos esatea egokia iruditzen zaigu. halere, a) aukeran, euskaraz, hizkuntza bakarra esatea ez dator bat, gazteleraz, la lengua adiera sotilarekin; zergatik euskarazko itzulpenean esamoldeari erantzi diote bakarra hori?
|
|
|
Eta beti izan dut bizitza horren gainean gehiago jakin nahia: zer jazo zitzaion gerra denboran, nondik nora ibili ote zen hainbeste urtetan, etxean bere berririk apenas zutela; zer dela-eta
|
handik
itzulita ez zen normal hasi berriro baserriko lanetan, oinordekoari zegokion bezala; bere izaera ezkorraren azpian egon zitekeen oro interesatzen zitzaidan, azken batean.
|
|
|
Ondoren,
|
handik
itzuli, don Marianok bere etxera egin zuen, eta nik zurera lagundu nizun?, eta honela mintzatu zitzaigun zure ama, etxera heldu ahala:
|
|
|
Ibilian, Asunek ikusi zuen zelan gelditzen zen zaharra, zelan ateratzen zuen gerriko zorrotik zorroztarria, eta entzun zuen kodainak harriarekin egiten zuen intziria. ?
|
Handik
itzuliko naiz?, pentsatu zuen Asunek, Gaztainatzako zaharrarekin hitz egitea gustatzen zitzaion.
|
|
|
–Hura izan zuten azken abentura.
|
Handik
itzultzean Julenek burusoil horren itsasontzia erre zuen. Hitz egin nizun horretaz.
|
|
|
Ongi, helduko nuk bederen. Egoeraren komikaz baliatzeko, eta autoa gasolinaren betean baitago, karkulu egiten hasten naiz, noradino behar dudan pusatu, eta
|
handik
itzuli, mekanikaren egarriak etxen utz nezan, ttanko. Belateko errebide zaharrean (berriaren tunela hetsia baita) gelditzen naiz, iturriko uraz goxatzeko motorraren ezin hiltzeak piztearen kezka kentzen baitit.
|
|
|
1979ra arte, erretiroa hartu arte irakaskintza lanari ekin zion Tübingengo unibertsitatean.
|
Handik
itzuli zenean dohan eskola batzuk ematen zituen Madrileko unibertsitatean. Baina bere ezagunek diotenez, hotz hartu zuen erakunde honek.
|
|
|
Kasu gehienetan, lan kondizioetatik eratorritako arrisku faktoreekin lotuta dago. Lan istriputzat hartzen da, halaber, langileak lantokira joatean edo
|
handik
itzultzean izaten duen kaltea. In itinere istripu deritze.
|
|
|
2009an, zifra finkatuak dituen azken urtean, baja eragin zuten 696.577 lan istripu izan ziren, eta horietatik 68.833(% 9,88) zirkulazio istripuak izan ziren, bai lanaldian (19.498), bai lanera joatean edo
|
handik
itzultzean (49.335). Horietatik 283 heriotzakoak izan ziren.
|
|
|
Aitaren etxera noak, hori esango nuela uste nuen
|
handik
itzultzerakoan.
|
|
|
1275 urteko Gabonetan gertatutako heriotza batzuk zirela eta, Ibarguengoak erregeren gortera joan behar izan zuen, azalpenak ematera.
|
Handik
itzultzean, Zamudiora iritsi zen eta bertako jaunari azaldu zion Butroikoaren beldur zela eta, arren, bere etxerainoko bidean babesteko. Zamudiokoa aitzakiak jartzen hasi zen, batzuetan batekin eta besteetan bestearekin ibiltzen baitzen eta ez zuen etsaigorik sortu nahi ez Butroirenean ez Ibanguenenean.
|
|
|
–
|
Handik
itzulitakoan, hirugarren koadernoaren kopia bana emango dizuet –hitza eman zuen ehorzleak.
|
|
2012
|
|
|
Areago, egiaztatu dutenez, hainbatek ez du gutxienekoa ere betetzen, esaterako ordubeteko saioa baino ez dute egiten astean, eta behin baino gehiagotan salatu duten arren, administrazioak ezikusiarena egiten du. Gorputz hezkuntzako irakasle batek kontatu digunez, lan egiten duen eskolan ordubeteko saioa ematen du astean eta ikastetxean bertan instalazio egokiak ez dituztenez, 20 minutu behar dituzte kiroldegira joan eta
|
handik
itzultzeko. Halakoak gerta ez daitezen, gutxieneko ordutegia astean bi ordukoa izan dadila eskatu die Sohatek politikariei eta dirudienez, alde dituzte legebiltzarreko alderdi gehientsuenak.
|
|
|
Osasunak, halere, oraindik ez du akordioa baieztatu. Jokalaria Olinpiar Jokoetan dago egun, eta
|
handik
itzulitakoan dena argituko dela dirudi. Gauzak hala, taldeak 6,5 milioi euro ditu ordezko bila hasteko, eta, bide batez, gainetik kendu du kontratu altuenetako bat, Nekunamena.
|
|
|
Luze egin da Betisen aurkako partida egunerako tartea? Ez dut uste, joan zen ostegunean lagunartekoa izan genuen Frantzian,
|
handik
itzuli eta beste bi entrenamendu egin genituen, eta orain atseden hartu ostean lanean gara berriz. Okerrak zuzentzeko, ondo etortzen dira aste hauek.
|
|
|
Lan horrekin lortutako dirua ume horientzako eskola finantzatzeko erabili zuten. Gizarte gaiak lantzen
|
Handik
itzuli eta denbora batera, Ume Alaiak elkartearen deia jaso zuten (haur adoptatuen gurasoen elkartea). Arazo bat zeukaten ikastetxeetan etxerako lan modura umeei eginarazten zieten zuhaitz genealogikoarekin.
|
|
|
Galdegin nion ea inoiz joan zen harekin hitz egitera. Ezetz esan zidan, gazteak ez zirela inoiz joaten, gizon zaharrak baizik, oowokakee deiturikoak, hau da, erlijio gizonak edo klerigoak, aurrerago azalduarazi nionez gero; eta «oi!» esatera joaten zirela, horrela esaten zion otoitz egiteari?, eta
|
handik
itzultzean Benamuckeek esandakoaren berri ematen zietela. Horrela ikusi nuen apaizen jarduna munduko fedegabe ezjakin eta itsuenen artean ere ezaguna zela; eta herriak kleroarekiko gorespena gordetzeko asmoz erlijioa ezkutukoa egiteko politika ez zela Erromako erlijioan soilik gertatzen, eta agian munduko erlijio guztietan gertatzen zela, baita basati zakar eta ankerren artean ere.
|
|
|
Arratsean,
|
handik
itzultzean, Charlesek banaka banaka errepikatu zituen hark ahoskatu zituen esaldiak, haiek gogoratzen, haien zentzua osatzen saiatuz, berak ezagutzen ez zuen garaian hark bizi izana zuen bizialdiaren zatiaz jabetzearren. Baina inoiz ezin izan zuen ikusi bere pentsamenduan, lehen aldiz ikusi zuenaz edo arestian utzi berria zuenaz beste era batean.
|
|
|
Baina, gaixorik zegoela-eta, gudalekura joan beharrean, Piatigorsken geratzeko baimena lortu zuen. Sekula ez zen berriro
|
handik
itzuliko. Izan ere, goi gizarteko eta aristokraziako kide asko zegoen Piatigorsken, eta, Lermontov hara iritsi bezain laster, haren aurkako konplotak antolatzen hasi ziren.
|
|
|
Euskal auzia deituaz oihartzun ñimiñoren bat banuen, baina ez jakintza seriorik, eta gutxiago bere entitatearen pertzepzio arrazoitu edo arrazoitu gabekorik, eta bizikizun politikorik bat ere ez. Bukatu beharrekoak bukatu eta lehenbailehen
|
handik
itzuli beharra zegoen neure betiko etxera; inoren zaintzarik gabe, hain galdua inoiz egongo ez nintzen lekuren batera. Barojaren Santi Andia eta Zalakain ezagutu nituen, neurririk gabeko miresmenarekin, eta behin betiko heldu bilakatu nintzen liburu debekatuen Index ean aurkitzen omen zen Clarínen La Regenta irakurriz, Foradellas irakaslearekin.
|
|
|
JOANA: (dix) Bai, bueno,
|
handik
itzuli denean izan da?
|
|
|
Okerrik makurrena gertatu da, ordea. Probabilitate guztien arabera, emakumea laster sartuko da guztiz bere munduan eta ez da gehiago
|
handik
itzuliko. Zenbat iraungo duen, ez dago jakiterik, baina bere mundutik ez dela irtengo, kontu jakina da.
|
|
2013
|
|
|
Eusebio ere sekularizatu zen. Nik Teologia bukatu nuen, soldadutza egin nuen ondoren, eta
|
handik
itzuli nintzenean beste bat zen egoera Gasteizen. Harremanetan segitzen genuen, baina nork bere bizia zeraman, askotan.
|
|
|
hiru urtean, 2.500 kontzertu eskaini zituzten.
|
Handik
itzuli zirenean, baina, bertan behera utzi zuten taldea: musikarekin gozatzen zuten, baina familiari lehentasuna eman nahi izan zioten.
|
|
|
Lezika jatetxearen aurreko aparkalekuan utziko dugu autoa. Omako auzora doan errepidea bazter utzita(
|
handik
itzuliko gara), Baso Margotua adierazten duen bide seinalea gidari izango dugu. Porlan bidea hartuta, goratasuna hartzen hasiko gara, pinudirantz.
|
|
|
nola, bada, Afganistango gerran zintzo eta bipil portatu bazen, bihoztun eta adoretsu?
|
Handik
itzulita, berriz, familiako seme on bat bezala, etxeko girora moldatzen saiatu zen. Nork akusa zezakeen jokabide eskasaz?
|
|
|
|
Handik
itzulita, bere esperientziaren berri eman zion talde antimilitaristako kideari:
|
|
|
Hala, bada, Hamza manifestaziora joan zen? baina
|
handik
itzuli ez! Gehiago:
|
|
|
Gero itsasoari begira geratu ginen, arroka baten gainean eserita. Zerumugara begiratzen zuen erreginak, eta Eneas
|
handik
itzuliko zen esperantza oraindik gordetzen zuela ulertu nuen. –Ezin zintudan hemen abandonatu, bueltan naiz, ene maitea!?.
|
|
|
Bera zegoen eskualdean? artikuluan zehaztu ez bazuen ere, Champagne eskualdea izan zitekeen, zenbait egunen buruan
|
handik
itzuli zela idatzi baitzuen, apirilean egun gogor batzuk izan zituztela eta bost egunez zenbait hil ukan zituztela aitortu zuen.
|
|
|
Abadiak XIX. mendean Etiopia Abisiniara egiten dituen bidaiak ezin dira inperialismo frantses eta britainiarraren testuingururik gabe ulertu. Eta beraz,
|
handik
itzulita eta Niloren iturriak topatu ez zituela onartzearen ondorio postkolonialak kontuan hartu gabe, ezin da ulertu hark euskal literatura modernoari eman zion hasiera Lore Jokoetan. Horiek prozesu kolonialak dira.
|
|
|
Joaten ez zen eztula jarri zitzaidan eta Andazarrateko sanatorioan egin behar izan nuen denboralditxo bat.
|
Handik
itzulitakoan, ahal nuen gehien atseden hartzeko eta ondo jateko esan zidaten, beraz, etxean egon beharra izan nuen, geldirik. Aldian behin, plazara joaten nintzen indizioa jartzera.
|
|
|
Aurtengo sanjoanetan ere Azpeititik Urrestillara joateko eta
|
handik
itzultzeko autobus zerbitzu berezia egongo da, Azpeitiko Udalak jarrita. Aurten, gainera, hiru egunetan egongo dira autobusak.
|
|
|
|
Handik
itzulita, bere esperientziaren berri eman zion talde antimilitaristako kideari:
|
|
|
nola, bada, Afganistango gerran zintzo eta bipil portatu bazen, bihoztun eta adoretsu?
|
Handik
itzulita, berriz, familiako seme on bat bezala, etxeko girora moldatzen saiatu zen. Nork akusa zezakeen jokabide eskasaz?
|
|
|
Hala, bada, Hamza manifestaziora joan zen... baina
|
handik
itzuli ez! Gehiago:
|
|
|
Eta bertako erregea gure aita zen. Goiz partean han aritzen zen egin beharreko lanetan, eta arratsaldeetan, ostatuko mostradoretik ihes egiten zuenean, harat joaten zen, baso bat ardo edan bidenabar zigarroa amak ikusi gabe erretzera;
|
handik
itzultzen zen eztul ttikia egiten eta matelak normal baino gorrixeago. Gauaz arratoiak etortzen ziren Urrabiatik, eta han ibiltzen ziren zer harrapatuko.
|
|
2014
|
|
|
Errepidea gurutzatu, eta belardian behera segituko dugu, Landerreko bordetarantz doan pistarekin bat egin arte. Borda pare horren parera iritsi aurretik, lurrezko bide bat aurkituko dugu, gorantz egiten duena, eta
|
handik
itzuliko gara atzera Harritxarteko mendi leporaino; hara iritsitakoan, igotzeko erabili dugun bide beretik jaitsiko gara ostera Behorlegi herrira.
|
|
|
Horregatik dago itxaropentsu, eta horregatik aipatzen du hamabosten belaunaldia.
|
Handik
itzultzean, denek azpimarratu dute eskola hark euren lanean izan duen eragina. «Astebete izan da, baina ez dut jakin ere egin nahi urtebeterako joanez gero zer izango zen hori», dio han egon den Gorka Antxiak.
|
|
|
–Garai batean, jauna, Siberiara joaten zena ez zen
|
handik
itzultzen!
|
|
2015
|
|
|
|
Handik
itzuli, eta disko berria grabatzeari ekin diote Bilbon, Silver Soundseko Martin Gebararen laguntzaz. The Cavernaries Mexiko DFko taldearekin elkarlanean sortutako diskoa izango da.
|
|
|
—Ez, ez duzu aitaren lana. Frantzian besoak zabalik hartuko gaituzte; bizkortu ondoren
|
handik
itzuli eta urtea amaitu aitzin gerra hau irabazia izanen da.
|
|
|
Koko bizarrak, apar urrunak. Neskatxa italiarrak txalupei begira, txalupak ikusi bai baina txalupa barruan gertatzen dena guztiz igarri gabe ideal ezkutu bat irrikatzen dutela, etorkizunari begira, nola esan, ez etortzeke dagoen sasoiari bezala, hara joan eta
|
handik
itzultzea aukerakoa den leku bati bezala baizik. Beste leku askoren artean leku bat gehiago besterik ez balitz bezala hura.
|
|
|
Ai, Ama! Hara joan direnak ez dira sekula
|
handik
itzuli!
|
|
|
Urte batzuren buruan arrantza sasoiarendako ontzia hornidurez bete (janari idor, sagarno, jantzi, txalupak, balegantzarendako 250 pintako 900 kupel, gantzaren urtzeko labeak egiteko materialak..) bai eta Indianoekin trukatzeko produktuak...
|
Handik
itzultzean, Europa guziak argia egiteko erreko zuen gantzaren komertzioa segurtatu behar zen. Hots, industria horrek, arrantzaleei gain, milaka lurtarrei sektore askotan lana ematen zien, sareekonomiko batean parte hartuz.
|
|
2016
|
|
|
Desintoxikazio programa deitzen diote Osakidetzan, eta esan diote hainbat egun ingresatuta pasatu dituela. Gero,
|
handik
itzultzen denean, ikusiko dugu. Beharbada gogor samarra izango da.
|
|
|
Azkenengo, orain hilabete bi joan nintzen, euria goian behean, blai eginda heldu nintzen Erosora. Eta indarberriturik
|
handik
itzuli.
|
|
|
Bakartasunaren esperientzia gogorra egin zuen han, indio lurralde haietaraino artzain joaten ziren euskaldun gehienen gisara.
|
Handik
itzuli eta, 1934ko ekainaren 25ean ezkondu ziren gure aita amak, Domingarrenea etxaldera. Etxalde hau Meharroztegiko lepotik Urepele herrira jausten den mendi artekan kokaturik dagoen lehen etxaldea da, gaur egun oraino bizirik dagoena.
|
|
|
Hark erran zuen, beren haurrekin errespetua gordetzen ahal ez zuten gurasoak kondenatuak zirela.
|
Handik
itzultzean, amak erran zigun: " Hemendik goiti, haur maiteok, zuka ariko gara, euskaraz eta frantsesez".
|
|
|
Eguzkia agertu da Abartango mendi tontorretik, eta goizeko otza autsi du bere dizdira beroekin. Beti aldapa gora, urbillzen naiz Pagolako borda deitzen dan ardi borda batera, eta
|
andik
itzulik nere begiak, nolako adertasuna ikusten duten! Ala begira nagola ezin aspertuz ainbertze edertasun ikustatzen entzuten dut abesti polit bat, abots ederrian abestua.
|
|
|
Oporrak bukatu zirenean, Txominek Parisen hartu behar zuen Venezuelarako hegaldia eta Andonik eraman zuen autoz Hendaiako tren geltokira. Baina
|
handik
itzuli zenean Guardia Zibilak kosta ahala kosta jakin nahi zuen zein deabruk bota zituen ikurrin haiek elizan. Andoni saltsa guztietan sartuta zebilenez, harrapatu eta galdeketa egin zioten, berehala aitor zezan berak egin zuela barrabaskeria.
|
|
|
Umea zela Venezuelan egona zen Ikerne; hiru urte besterik ez zituen
|
handik
itzuli zirenean eta, hala eta guztiz, Hego Amerikako herrialdeko oroitzapen bizi biziak zituen: beroa, animalia eta landare bitxiak, aitarekin jolasten hondartzan.
|
|
|
Beste batzuk bai, bainan honek, sekulan.
|
Handik
itzuli eta berriz plantatu ginen eta hogeita lau urtetan ezkondu nintzen. Gerra bukatu zela jakin zenuen hartan, non zinen?
|
|
|
◦ Ahal bezain zalu laster egizu lerroaren bururaino, eta
|
handik
itzul (itzultzeko ibilbidea zehaztu edo markatu behar da).
|
|
|
Bordeleko arnoen federazioak ere bost urte emaiten ditu parte zibil jartzeko. Beranta aski handia ez balitz bezala, Bordeleko epaileak afera Belgikara igortzen du,
|
handik
itzultzen diote, beste bi urte pasatzen dira. Arduradunak ezin aurkituak dira:
|
|
2017
|
|
|
Eguna ustiatu genuen ibilian. Gorriak ikusi genituen
|
handik
itzultzeko. AHT ean higatu hamar orduekin trenez zamatu ipuin luze eta herdoiltsua idatziko nuke.
|
|
|
Komentu ilun batean, fraide espainolisten eta abertzaleen artean aspaldi gertaturiko misterio eta heriotzak argitu nahian hasiko da ahaide urrun bat. Lagun baten aitona gudariarekiko mirespenak eta neska baten maita sunak Nikaraguako iraultzara eraman zuten gazte bat, baina
|
handik
itzultzean ohartuko da nola aldatzen diren gauzak, kamarada. 36ko gerratik ETAren su etena bitartean, Francoren kontrako erresistentziatik eta trantsizio nahasitik pasata, bere bizitzako nahi eta ezinak gogoratuko ditu Banco de Vasconiako enplegatu txepelak, Iruñetik jaioterrirako bidaian...
|
|
|
Kristiana Etchalusen atxiloketa. Neska gazte hau astero egun batez kurtso hartzera joaten zen Iruñera, eta hona non 1965eko otsailaren 2ko arratsalde apalean,
|
handik
itzultzean, Guardia Zibilak Dantxarinean atxilotu zuen, ETA erakunde armatua laguntzen zuelakoan. Auziperatua izan zen eta hamazortzi hilabetez Iruñeko presondegian egon behar izan zuen.
|
|
|
Handik aurrera, Vienako Kongresuaren garaian, lau potentzia handienek (Austria, Errusia, Prusia eta Erresuma Batuak) Frantziako Iraultza eta Napoleonen eragina ezeztatu eta Europa lehengoratu nahi izan zuten, hau da, Iraultzaren aurreko egoerara itzuli, Europako orduko mugak berrezarriz. Napoleon Elbara deserriratu zuten;
|
handik
itzuli zenean agintea hartu nahi izan zuen berriro, baina berehala garaitu zuten Waterlooko guduan, Belgikan, 1815ean, eta Hego Atlantikoan bakandutako Santa Elena irlara egotzi zuten. Hantxe hil zen.
|
|
|
Jesuita izaki, Italian bizi izan zen luzaroan, Konpainia Espainiatik egotzita egon zen denboran, eta han idatzi zituen, italieraz, bere liburuetarik asko.
|
Handik
itzuli ondoren argitaratu zuen, espainieraz, bere obrarik ezagunena: Catdlogo de las lenguas de las naciones conocidas (Madrid).
|
|
|
41. Cia sarjentuak mugaraino lagundu zien iheslariei baina
|
handik
itzuli zen, ustez eta ez ziotela ezer egingo. Oker zegoen.
|
|
|
Betiko joan zela dakidan arren
|
handik
itzultzea lor lezakeelakoan zigarro bat erretzen, nire txakurra ondoan zerura begira nauka, oraindik, leihotikan gauero
|
|
|
Sorginen bestara. Egiten dituzte horrelako bestak, batzuetan, han. Eta
|
handik
itzuli da. Bai, bistan da, itzuli dela. Zer nahi zenuen hango harpean bere habia egin zezan!
|
|
|
Urtzi Errazkin eta Patricia Velez bozeramaileez gain, eri handi diren presoen senideek ere parte hartu dute bidaian.
|
Handik
itzultzean, agerraldia egin dute Donostian, bisita horren berri emateko. Bruselan iragan dituzten bi egunetan elkartasun keinu franko ukan dituztela nabarmendu dute Etxerateko kideek.
|
|
|
Oparien trukaketa ere, hangoek harri zizelkatu bat, Bidarraiko eskolaren sartzean ezarria izan dena, frantses korsikera hiztegia, diska bat, gasna, xingarra eta besterik ere, hemengoek beren joaldun jantziak eta ikurriñak bereziki han utzirik...
|
Handik
itzuli aitzin, Bastia bisitatu ere dute, portua eta zitadela besteak beste. Bainan gauza on guzien gisa, bidaia bukatu behar izan dute, ostegunean etxerateko bidea hartuz, gogoak oroitzapenez beterik.
|
|
2018
|
|
|
Frantziako armadan onartu zuten 1939an nahiz frantses paperak hogei urte berantago eskuratuko dituen.
|
Handik
itzultzean geldirik egon zen apur bat, ezin konprenituz nola paktu bat pasatu zuten Alemania naziak eta Sobietar Batasun komunistak. Paktu hori hautsi bezain laster hona Tchakarian erresistentzian sartu zela.
|
|
|
Lord Darlingtonek berak 1920ko urteen hondarrean egin zuen Berlinerako bidaia sail bateko aurrena, eta oroitzen naiz nolako zirrara eragin zion.
|
Handik
itzuliz geroztik, zinez kezkaturik egon zen egunetan, eta gogoan dut nola behin, bidaian zer moduz ibilia zen galdegin niolarik, zera erantzun zidan:
|
|
|
Hantxe gelditzen gara, bungalowaren begiratokian Siam mendiaren aurrean.
|
Handik
itzuli egiten gara gero. Zereginik batere ez du bertan, baina berriro itzultzen da leku hartara.
|
|
|
Han egonen da 1955a arte osasun arazoengatik erretorgoa utzi behar baitu orduan Hiriburuko San Josep zahar etxera erretiratuz. Eritasuna azkenean hartaz jabetzen delarik ospitalizatzen dute eta
|
handik
itzulirik 1958ko otsailaren 7an hiltzen da San Josep egoitzan. Alegialari bezala, Martin Goihetxeren ildotik heldu da.
|
|
|
Egia esan, gogorra egiten zait. Umeak ditut, eta
|
handik
itzultzean, askotan gogorarazten diet zer pribilegiatu diren, non jaio diren eta zenbat gauza dituzten. Han urte osoan sandaliekin ibiltzen dira umeak, izan negu edo uda; argia egunean zortzi orduz baino ez dute, eta izan dezakete goizez, arratsaldez edo gauez.
|