|
2007
|
|
|
Silvia Clemente Nekazaritza sailburuak esan zuen funtsean arekak garbitzea eta izurritearen kanpoko mugan dauden herrietan tratamendu fitosanitarioak aplikatzea izango direla. Ureztaketa eta mahasti azalera
|
handiena
duten udalerriek lehentasuna izanen dute. Produktu kimikoak areketan, finken arteko mugetan eta laborantzako lurzati batzuen barnean ere aplikatuko dira.
|
|
2008
|
|
|
Zarauzko zoru soziolinguistikoaren argazki azkarrean ikusten da zarauztarren %71, 5 elebidunak direla, euskararen kale erabilera %66, 5ekoa dela eta etxeetako elkarrizketetan euskarak duen lekua, berriz, %47, 7koa dela. Euskarak toki
|
handia
duen udalerri baten datuak ditugu horiek. Telebista ikusterakoan eta egunkariak irakurtzerakoan, ordea, %20 ingurura murrizten da euskararen lekua.
|
|
|
Zarauzko zoru soziolinguistikoaren argazki azkarrean ikusten da zarauztarren %71, 5 elebidunak direla, euskararen kale erabilera %66, 5ekoa dela eta etxeetako elkarrizketetan euskarak duen lekua, berriz, %47, 7koa dela. Euskarak toki
|
handia
duen udalerri baten datuak ditugu horiek. Telebista ikusterakoan eta egunkariak irakurtzerakoan, ordea, %20 ingurura murrizten da euskararen lekua.
|
|
|
Udaletxean sortu ziren istilu latzek horrela adierazten digute; gertakizunongatik Eibarko 175 auzokide zigortu zituztela jakiteak, esate baterako, auzokide guztiak? matxinoen aldarrikapenek zeukaten oihartzunaren berri ematen digu, gero eta populazio
|
handiagoa
zuen udalerri honetan bihien gabezia inon baino larriago nabaritzen baitzen. Kindelan koronelak Eibarrera bere konpainiarik trebatuena bidali izanak, bertako matxinoak bereziki oldarkorrak zirela adierazten digu.
|
|
2011
|
|
|
1978an 42.905 biztanle zituen Sestaok, 29.500 ditu egun. Amesgaizto haren ondorioak gainditu gabe, krisialdiak berriro zigortu du: Euskal Herriko langabezia tasarik
|
handiena
duen udalerria da.
|
|
2014
|
|
|
" Horretarako ezinbestekoa da edozein unetan, edozein lekutan euskaraz egiteko aukera izatea. Zentzu horretan, merkataritza, ostalaritza eta zerbitzuen sektoreak garrantzia
|
handia
du udalerriaren ekonomian zein eguneroko bizitzan. Horregatik, berebizikoa da euskarak merezi duen tokia izatea herriko establezimentuetan".
|
|
|
EH Bilduko alkateak ere heldu dio gaiari, eta bereziki Eudelek organigrama horretan betetzen duen egitekoarekin azaldu da kezkatuta. Lege egitasmoak dio «EAEn ezarpen
|
handiena
duen udalerrien elkarteak» aukeratuko dituela udalerrien izenean Herri Dirubideen Kontseiluan parte hartuko duten ordezkariak. Gaur gaurkoz, Eudel da gisa horretako erakunde bakarra.
|
|
2015
|
|
|
• 1981 urtean euskaldun dentsitate
|
handiena
zuten udalerrien multzoan (euskaldunak %90 %100) egonkor agertzen zaigu eusUdalerri erdaldunak euskalduntzen eta euskaldunak erdalduntzen, arnasguneak arriskuan.
|
|
|
Gaur egun, 30 urteren buruan, konbergentziarako joera da nagusi, eta udalerri bakarra ere ez da gelditzen euskaldunik gabekoa edo oso euskaldun gutxikoa (%10etik beherakoa). Era berean, euskaldunen dentsitatea oso
|
handia
zuten udalerriak ere (euskaldunak >%90) desagertzen ari dira. Gutxi batzuk gelditzen dira, baina duela 30 urte genituenen laurdenak; 4.000 lagun inguru baino ez dira bizi gaur egun horrelako udalerrietan (30 urte lehenago 33.605 lagun bizi ziren euskaldunen dentsitatea >%90ekoa zen udalerrietan).
|
|
2016
|
|
|
Landa lana eta esperimentaziorako herriei dagokionez, proiektua lau udalerritan gauzatzea aurreikusi zen: alde batetik, UEMAko hiru udalerritan (Bermeo, Oñati eta Zumaia), hau da, euskal hiztun ehunekoa %75 baino
|
handiagoa
duten udalerrietan, eta bestetik, ezaugarri soziolinguistiko oso desberdina duen eta handiagoa den laugarren udalerri batean (Errenterian), alegia, euskara gaitasuna populazioaren %40 azpitik duen udalerri batean. Herrien arteko ezaugarrien alde horrek, esku hartze prozesuaren garapena izaera ezberdineko udalerrien artean erkatzeko aukera interesgarria zabaldu du, eta ikerketa lan honi gainbalioa erantsi dio.
|
|
2019
|
|
|
Hego Euskal Herriko arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso hITZEZ ADIERAZITAKO nEURRIAK ZEnBAKITARA EKARRIZ zalbidek arnasguneen inguruko sailkapena lantzen du, eta erabilera handiagoa edo txikiagoa dutenak bereizten ditu, 1 taulan erakusten dugun bezala. Bertan, zalbideren hitzezko azalpenei zenbakizko ordain bat jartzea proposatzen dugu. horrela, arnasgunetzat joko ditugu etxeetako erabilera %60koa edo
|
handiagoa
duten udalerriak. era berean, arnasgune beteen eta erasanen arteko muga %80an jarriko dugu: kopuru hori edo handiagoa dutenak arnasgune beteak direla esango dugu eta gainerakoak arnasgune erasanak5 azkeneko hitza esateko asmorik gabe, taula horretan aurkezten diren irizpideak erabiliko ditugu artikulu hau lantzeko.
|
|
|
hiztun guztien %4, 5 inguru bizi ziren arnasguneetan bosturtekoan (euskararen kale erabilera %60koa edo handiagoa zen udalerrietan), eta kopuru horrek gutxi asko aldaketa handirik gabe jarraitzen du bosturtekoan ere. arnasgune beteen kasuan ere ez da alderik eta bosturtekoek ageri dituzten datuetan. Bi kasuetan, hegoaldeko hiztunen %1, 6 bizi ziren euskararen kale erabilera %80koa edo
|
handiagoa
zuten udalerrietan. kale erabileraren datuek, hortaz, dezente leuntzen dute etxeko erabileran oinarrituta aurkeztu dugun bilakaeraren deskribapen iluna.
|
|
|
Aiara Dantza Taldeak inplikazio
|
handia
du udalerrian egiten diren jaietan, Artzain Egunean, Olentzeron, eta herriko jaietan, dantzaldiak eta jota lehiaketak antolatzen eta hainbat ekitalditan laguntzen.
|
|
2020
|
|
|
2001ean etxeko euskara erabilera %90 baino
|
handiagoa
zuten udalerrietan euskal alderdiek lortutako babes elektoralaren batezbestekoa: lurraldearen eta hauteskundeen arabera
|
|
|
Merkataritza eta inbertsioari buruzko itunek arriskuan jarri dute apustu hori; mahai gainean dauden negoziaketa ilun batzuk, MERCOSUR kasu, edota berriki berretsitako CETA. Horiek ez dute zuzenean administrazio publikoaren antolatzeko modua negoziatzen, baina, zeharka bada ere, zerbitzuen nazioarteko merkataritzaren arauek eragin
|
handia
dute udalerrietan. CETA arautzen duen testuan, esaterako —zeina espainiar senatuan urriaren amaieran onartu zen— anbiguotasunak eta baldintza legal nahasiek pisu handia dute.
|
|
2021
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak onartu egin du ostalariek jarritako helegitea, eta gune gorrian dauden ostatu eta jatetxeak berriz zabaltzeko behin behineko baimena eman du, erabaki finkoa jakinarazi artean. Covid19aren eragin
|
handia
zuten Udalerrietan ostalaritza hesteko erabakiaren kontra egin zuten Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako ostalarien elkarteek. Neurria ezabaturik uztea auzitegiari eskatu zioten.
|
|
|
Proposamenari eutsi dio gobernuak: 9aren eragin oso
|
handia
duten udalerrietan etxeratze agindua ezartzen jarraitu nahi du. Gaur egun indarrean dagoen bezala, gaueko mugikortasunaren muga hori asteburuetara, jaiegunetara eta herriko jaiak ospatu diren egunetara mugatuta egongo da. Udalerrien zerrenda Nafarroako Gobernuaren Gobernu Irekiaren webgunean argitaratuta dago, Nafarroako Auzitegi Nagusiak baimena eman ostean.
|
|
|
COVID TRANSMISIO
|
HANDIA
DUTEN UDALERRIETAKO HERRITARREI ZUZENDUTAKO GIDALERROAK
|
|
2022
|
|
|
Batetik, ingurua: euskaldun dentsitate
|
handia
dute udalerri horiek, eta kalean euskaraz egiteko egokiera dakar horrek; horra arnasgune kontzeptuaren gako nagusietako bat. Bestetik, udalerri horietako euskaldunen profila:
|
|
|
Udalerri euskaldunak aztertu dira neurketan: euskararen ezagutza indizea% 70 baino
|
handiagoa
duten udalerriak. Denera 93 udalerritan behatu da kaleko erabilera, 2017an baino hamazazpi gehiagotan.
|
|
2023
|
|
|
Larunbatean argituko dira zalantza guztiak. Ziurgabetasun
|
handiena
duten udalerriak izango dira gobernua osatzen goiztiarrenak. Aiaran 09:00etan osatuko dute datozen lau urteetarako gobernua eta Laudion 09:30ean.
|