|
2008
|
|
|
Ingelesa batez ere, baina beste hizkuntza nagusiek ere, bigarren maila batean, hainbat produktu eta baliabide garatu dituzte. Argi dago beste hizkuntzek ahalegin
|
handia
egin behar dutela atzean ez gelditzeko, are gehiago euskara bezalako hizkuntza txikiek. Zer egin daiteke atzean ez geratzeko?
|
|
|
Beste hizkuntza nagusiek azken urteetan hainbat baliabide garatu dute eta gertutik jarraitzen diote ingelesari. Baina, beste hizkuntzek ahalegin
|
handia
egin behar dute atzean ez gelditzeko, are gehiago euskara bezalako hizkuntza txikiek.
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza bat ikasteko, behar beharrezkoak dira hizkuntza horrekiko afektu loturak garatzea, lotura pragmatikoez eta instrumentalez gain; izan ere, hizkuntza norberaren bizitzan eta kulturan integratzen denean, inklusio sentimenduak sortzen dira. Horretarako, ordea, ahalegin
|
handiagoak
egin behar dira, baita eskola eremutik kanpo ere. Fishmanek (1991) galdera hau jartzen du mahai gainean:
|
|
2014
|
|
|
Ez da harritzekoa izan euskaraz gai direnek hobeto baloratu izana. Azterketak, gainera, aditzera ematen du hizkuntza gaitasun egokia dutenen artean, ildo horretako portaerak sustatzeko aukera dagoela, justifikatzen ahalegin
|
handirik
egin beharrik gabe.
|
|
|
4 Atxutxiamaikako arduradunaren eta elkarteko dinamizatzailearen ustetan, aisialdi taldeak ibilbide luzea egin du orain artean, baina badu hobetzekorik. Beraien iritziz, elkarteak lan
|
handia
egin behar du hezitzaileen euskalduntzean. Aipatu dutenez, ez da horrelako lanketarik egin orain artean eta ezinbestekoa da, Atxutxiamaikako erronkak bete nahi izanez gero.
|
|
2017
|
|
|
Ondorengo artikuluan Fernando Ramallok" Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntzen Europako Gutunaren 25 urteurrena" artikuluan, Europako eremu urriko hainbat hizkuntza babesteko eta sustatzeko" Gutunak" izan duen garrantzia azpimarratu nahi izan du, baina azpimarratuz, oraindik ere, lan
|
handia
egin behar dela hizkuntza horien sustapenerako, baita ituna onartu den estatuetan ere.
|
|
|
Horrelako eginkizun bat betetzeko aurrelan
|
handia
egin beharra dago eta batez ere, elkarteak baloratu behar du zein den bere posizioa eta zein den abiapuntuko egoera. Elkarteek, beren egoera aztertzerakoan, honako galderak egin diezazkiokete beren buruari:
|
|
|
Nazioarteko itun hori 1998an jarri zen indarrean, eta Europako eremu urriko hainbat hizkuntza babestu eta sustatzeko aurrerapauso handia izan zen. Hala eta guztiz ere, lan
|
handia
egin beharra dago oraindik gaur egungo bidegabekeri sozial nabarmena gainditzeko, baita ituna berretsi duten herrialdeetan ere. Artikulu honetan azken 25 urteetako bilakaera aztertuko dugu.
|
|
|
Hurrengo urteetan herrialde asko atxiki ziren, baina 2010etik aurrera BosniaHerzegovina izan da proiektuan sartu den bakarra. 2017an, Europako Kontseilua osatzen duten 47 estatuetako 33k sinatu dute hitzarmena, eta horietako 25etan dago indarrean3 Beraz, oraindik lan
|
handia
egin beharra dago Europako hizkuntza gutxituak babesteari dagokionean.
|
|
|
Europako Kontseilua osatzen duten 47 estatuetako 33k sinatu dute hitzarmena, eta horietako 25etan dago indarrean. Beraz, oraindik lan
|
handia
egin beharra dago
|
|
2018
|
|
|
Udalerri oso erdaldunetan euskaraz bizi nahi duten euskaldunak etengabeko borrokan ibiltzera behartuta dauden bitartean, udalerri oso euskaldunetan euskaraz bizitzea errazago daukate. Hau da, Bilboko euskaldun batek euskaraz %70eko erabilera tasa lortzeko askoz ahalegin
|
handiagoak
egin behar ditu Nabarrizko euskaldun batek euskaraz %95ean egiteko baino. Ez da zuzena esatea Nabarrizko euskaldunen euskararekiko leialtasuna bilbotarrena baino handiagoa dela euskaraz gehiago egiten dutelako, udalerri baten eta bestearen egoera soziolinguistikoak zeharo desberdinak direlako.
|
|
|
Errazagoa da Donostian kaleko erabilera maila areagotzea Gasteizen baino. Euskaldunak zenbat eta gutxiago izan orduan eta ahalegin
|
handiagoak
egin behar dituzte kalean euskararen presentzia zabaltzeko.
|
|
|
Errazagoa da Donostian kaleko erabilera maila areagotzea Gasteizen baino. Euskaldunak zenbat eta gutxiago izan orduan eta ahalegin
|
handiagoak
egin behar dituzte kalean euskararen presentzia zabaltzeko.
|
|
|
Azpi atal hau ixteko, eta hiru aldagaien ikuspegia batuz, esango genuke, esperientzia hauetan euskarazko ohitura" lortu eta finkatu" duten bikoteak, batetik, abiapuntu altua zutela euskaraz (%80k" euskaraz gaztelaniaz baino gehiago" egiten zuten), eusleen presentzia izan dutela, baina ez –nolabait esan– muturrekoa, eta kasurik gehienetan (%68), bi kideek hasterako bazutela beste lankideren batekin (gutxienez) euskarazko ohitura hori. Bere aldetik, euskarazko ohitura" lortu eta galdu" dutenek, batetik abiapuntu baxuagoa zuten euskaraz, eta beraz kasu askotan" jauzi"
|
handiagoa
egin behar izan dute euskarazko ohituraraino. Bestalde, eusleen presentzia oso handia izan dute –nolabait esan, aurrekoek baino presio handiagoa– eta, beste lankideekin euskarazko ohitura, bai, baina aurrekoek baino neurri apalagoan.
|
|
|
Erakunde gehienetan ahalegin handia ari dira egiten erabiltzaileen lehentasunezko hizkuntza erregistratzeko, baina oso paziente gutxi erregistratu da haietariko batzuetan; hortaz, ahalegin
|
handiagoa
egin behar litzateke datozen urteetan ehunekoa igotzeko, langileak horri buruz sentsibilizatuz.
|
|
2019
|
|
|
Nabarmen ahuldu eta, azkenean, desegin egin dezake horrek gertuko komunitatearen trinkotasuna. edo alderantziz: sare horiek erabiltzea aukera bat izan daiteke komunitatea trinkotzeko, baita arnasgunetik kanpora dagoenean ere biztanleria, horretarako aldiz lan
|
handia
egin behar da eta euskararen presentziak, arnasgunean eta egunerokoan, oso altua izan behar du. Neurri batean arnasgunean euskara erabiltzea arau soziolinguistikoa bada lortu litzateke arnasguneko biztanleria gizarte sareetan, haien artean, sare horiek euskaraz erabiltzeko. eskaintza eta eskaintzaren erakargarritasuna, aldiz, beste hizkuntzetan dago gehien bat.
|
|
2020
|
|
|
Bigarrenik, euskaldunok eurozentrismoa gure ekitetik baztertzeko ahalegin
|
handia
egiteko beharra genuela ikusi genuen.
|
|
2023
|
|
|
Aztertutako guztiak erakutsi du Espainiako Estatuaren baitan bizi diren hizkuntza gutxituak juridikoki aurrera pauso
|
handiak
egin behar dituztela normalizaziora iristeko bidean. Zehazki komunikabideen sektoreari erreparatuz, ikus entzunezkoek egunerokoan geroz eta presentzia handiagoa hartu dute, beraz, ezinbestekoa izango da hizkuntza gutxituen etorkizuna horietan nola garatuko den aurreikustea.
|