|
2000
|
|
|
Baina hau ere ez duguTxillardegiren zinezko lehen izkribua. Etxaide finak, Oargui ren estreinako deialdiari (1954)
|
hainbat
idazle gaztek erantzun diola jakinarazi baitigu, eta horien artean, nahizepaimahaiak saritu ez izan, berak bere aldetik bereziki hiru zoriontzen baititu pozezbeterik: Txillardegi, Aialde eta Julio Ugarte apaiz jauna, euskaldun berriak direlako.Horien lanen izenbururik ez digu ematen, ordea.
|
|
2001
|
|
|
Errealismoa, hortaz, ez da mimesisapoiesisa baino, hots, sorkuntza, eta hortik letorke sortzen duen errezeloa. Ba otedago horren froga hoberik, zentsurarekin betidanik izan dituen harremanak baino. Bovary andereak Flaubert epaitegira eraman zuen; Thomas Mann-ek Alemanianazifikatuan eta
|
hainbat
idazle sobietikok Sobiet Batasunean zori bera ezagutuzuten. Euskal literatur esparruan ere bada zentsura ezagutu duen obrarik.
|
|
|
«Egungo eleberrigintzan errealismoaren joera berrindartzen ari den galdezka abiatugara orriotan,
|
hainbat
idazleren iritziak ekarriz. Baiezkoa entzun dugu guztiengan».Horrela hasten zen 1994an Argia adizkarian argitaratu zen hasieran aipaturikoartikulua.
|
|
|
Fantasia hitzaren pean bildu ditu Jon Kortazarrek garai hartako
|
hainbat
idazleren emaitzak.Ikus Kortazar, J. (1990): Literatura vasca.
|
|
|
Kasu honetan, hitzak berak ditugu iraganeranzko jauzi narratiboakbaimentzen dituztenak. Azken batean, fusilatua izatera doanaren bakardade etaizua da nobelaren gune tematikoa bilbatzen duena, eta horretarako, heriotzarengaia azpimarratzeko,
|
hainbat
idazle, soziologo, filosofo edo musikarik heriotzazidatzitako obrak aipatzen dira, hizkuntza desberdinetan. Hamaika pausok dituentestuarteko erreferentzia horiek izugarri aberasten dute nobelaren horizonte literarioa, eta palimpsesto harrigarria bihurtzen dute.
|
|
|
Beraren hizkera eredugarri gertatu zitzaion askori, eta berarentestuak, literaturaren unibertsoan barneratzeko makulu3 Harago joanda, Sarrionandiak agertutako literatur planteamendua (IGBko lehen poeman kasu,. Bitakorakaiera? hartan) manifestutzat jo izan zuten
|
hainbat
idazlek, G. Markuletak aitortuduen legez (1990b: 3).
|
|
|
Aingeru Epaltza, Rock & Roll; Juan Luis Zabala, Agur, Euzkadi; Luis Mari Mujika, Memoria galduak; Aitor Arana, Onan eta Ipuin entzulea, kasu. Hauekin batera,
|
hainbat
idazle berrik ere beren lehen eleberria eskaini ziguten epe jakin honetan. Honako hauek dira plazara lehen aldiz jauzia egin duten ahots berriak:
|
|
2004
|
|
|
Iturri klasiko haietatik edanda edo, Larramendik euskararenetimologiaren atea ireki zion euskal hausnarketari. Horren ondoren
|
hainbat
idazle etaartista, euskaltzale eta pentsalari etorriko dira: Kardaberaz, Mendiburu, Ubillos, Mogel, Añibarro, Astarioa, D' Abbadie, Xao, Kirikiño, Kapanaga eta Oteiza bera etorriko dira bideberetik baina, zalantzarik gabe, Larramendi izan zuten atezain.
|
|
2006
|
|
|
«Barkatu nire buruaz hitz egitea, baina, hitzegin ote dezakegu idazleok beste ezertaz?». Uste horri helduta, euskal gatazkareneta literaturaren arteko erlazioaz aritzean nitasunetik, nor bere biografiatik abiatzeahautatu dute Canok bezala bilduma honetako beste
|
hainbat
idazlek ere, MikelHernandez Abaituak edo Hasier Etxeberriak, esaterako. Baina nitasuna etaautobiografia ez da beti molde berean egina, eta molde anitz badira indibidualtasunaz hitz egiteko.
|
|
|
norberaren mundu hori (kanpokoa zein barnekoa) bestemodu batez baloratzen hasten da idazleetan asko, eta norberaren errealitatearekinlotutako bizipen, esperientzia, oroitzapen eta sentipen franko berreskuratzen. J.Sarrionandiarengan garapen hau gertatu delakoan nago, eta baita gure ingurukobeste
|
hainbat
idazlerengan ere.
|
|
|
Artikulu hori oso garrantzitsua da, kapareen nagusitasun sozialak kolokan zeudelako isla izan daitekeelako.
|
Hainbat
idazlek artikulu honen garrantzia azpimarratu dute, horien artean Díaz de Durana dugu. Díaz de Duranak aipatzen du errenta feudalaren jaitsieraren aurrean kapareen estatus pribilegiatua bera arriskuan zegoela; beraz, artikulu hori krisiaren erreferentetzat hartu du historialariak311.
|
|
|
XVI. mendeko
|
hainbat
idazlek. Andrés Pozak, Juan Martínez Zaldibik, Baltasar Etxabek, Esteban Garibaik, defendaturiko teoria bat da eta euskaldunen eta kantabroen baliokidetzea defendatzea du hizpide.
|
|
2007
|
|
|
Arrazoiak arrazoi, erromantizismoberantiar batek gidatu du euskarazko kulturgintza. Existentzialismoaren haritikesentzialismo tradiziozalearen kontra aritu ziren
|
hainbat
idazle eta pentsalari, berriro ere helburu berritzaileen izenean. Baina, garaian bestela irudi arren, ez zirengehiegi aldendu erromantizismo tradiziozale batetik erromantizismo existentzialista batera lerratu zirenean.
|
|
2010
|
|
|
–
|
Hainbat
idazlek sukaldaritza modu berriaren teoria ezarri zuten.
|