2001
|
|
euskaldunok, herri txiki bat garen neurrian, munduko beste herri txiki guztiek bezala, bigarren eta hiruga rren hizkuntza handiren bat edo batzuk ikasi behar ditugu, baina argi edukita elebitasun hori, batezere, Euskal Herritik kanporakoa dela eta arrotzak gurean daudenerako. Haatik, ezin dezakegu ahantz
|
hainbat
euskal herritar oraindik ere erdaldunak direna, eta justiziaz beraz, ezin ditzakegula ezelan ere zapal eta bazter. Era berean, gorago esan dudan legez, ezin utz dezakegu alde batera gure arazoa ez bailitzan, Euskal Herriko hainbat eskualdetako hizkuntza nagusi eta lehena erdara dela. b) Euskararen zabalkundea oso prozesu geldoa izanen dela, eta berrogei urte dugula, behintzat, Euskal Herri osoa berreuskaldundu baino lehen. c) Euskal Herria ren egitura soziala eta historikoa ikusita, elkarrekin batera joan eta borrokatu arren, bakoitzakbe re erritmoari eutsi behar diola, eta beraz hiru ekintzae remu nagusi desberdindu behar ditugula, gero bakoitzaren barruan egin daitezkeen diferentziez gain:
|
2006
|
|
Guk alderdiak hauteskundeen zain daudela sumatzen dugu, leku politikoa irabazi beharrean. Aulki batzuen truk
|
hainbat
euskal herritarren eskubideak ahazteko gauza dira. Espetxean gaixotasun larriak dituzten presoak ditugu, aspaldi kalean luketenak.
|
2008
|
|
Senidea etxetik eraman, egun luzetan torturatu, epailearen axolagabekeria begiz aurre pazientzia osoz bizi izan, espetxeratu, urrundu, isolatu, urte luzetan bakardadean murgilarazi... eta halaxe dutenari maitasuna eta elkartasuna eskaini nahian eginarazitako bide luze horiek hiltzen dituztenean, nolatan bada sufrimendu eta heriotza horiek biolentziaren ondorio direnik ukatu izana? Bai, Euskal Herrian banku makina batek edo egoitzaren fatxada batek eskubide gehiago ditu hainbat eta
|
hainbat
euskal herritarrek baino.
|
|
El Esquinazauk bazituen
|
hainbat
euskal herritar bere agindupean. Gehienak Erronkaribarkoak ziren, gerlaren lehenbiziko egunetan sorlekutik ihes eginak.
|
|
Gehienbat historialari katalanen artean zabaldu da agiria orain arte, baina
|
hainbat
euskal herritar dago agiria sinatu duten 60tik gora lagunen artean. Baleren Bakaikoa, Jose Manuel Castells, Josu Chueca, Xose Estevez, Jose Mari Lorenzo, Jon Gurutz Olaskoaga, Jose Luis Orella Unzue, Francisco Letamendia eta Virginia Tamayo historialari eta irakasleek sinatu dute, esaterako.
|
2009
|
|
|
Hainbat
euskal herritar behatzaile doaz Kalatuniako herri kontsultetara
|
|
Francoren diktadurapean Peio Irujo Elizalde politikari nafarrak Venezuelan sortutako Txalupa irrati klandestinoan egindako lana esaldi horrekin laburbildu du Arantzazu Amezagak. Irratia martxan jartzeko Irujok eta beste
|
hainbat
euskal herritarrek egindako ahaleginari gorazarre egin dio Amezagak La txalupa de Radio Euzkadi. Una semblanza de Pello Irujo Elizalde izenburuko liburuan.
|
|
Amezagak hunkituta oroitu du nola Irujok, 60ko hamarkadaren hasieran, Venezuelara erbesteratutako beste
|
hainbat
euskal herritarrekin batera, Euskadi Irratia abian jartzeko proiektu handian bete betean inplikatu zen. Eta nola lortu zuen irrati hark euskal erresistentziaren ahotsa lau haizeetara hedatzea.
|
|
hamaika herritako taberna eta txosnetan, euskal preso politikoen argazkiak kendu dituzte. Presoen argazkiak ipintzeak,
|
hainbat
euskal herritarrentzako iraingarri izatea eta terrorismoa gorestea omen dakarte. Gatazka konpontzeko bidean, debeku eta zentsuren bidez eskubideak murrizteak, aurrera egitea barik, atzera egitea dakar.
|
|
Bitartean, Eurokoparen motiboz
|
hainbat
euskal herritar sumatu nituen bultza egiten telebistan gerta zedin norbere eskuetan ez dagoen hori: irabaz dezala Italiak (final laurdenetan), Errusiak (final erdietan), edo Alemaniak (finalean).
|
2010
|
|
Ameriketako lurraldeetara XVI. mendez geroztik europar, afrikar eta asiar ugari bildu zen, baina Espainiako Gaztelako Korokoak ziren agintari. Eta horretan,
|
hainbat
euskal herritar. Ameriketako lurraldeetan, gizarte eta ekonomian kriolloak (crioulo, espainiar bikoteen oinordekoak Ameriketan heziak) indartsuak izan arren, erakundeetako buruak Espainiako erresuman jaioak izan behar ziren.
|
|
Laburbilduz, euskal ezkutuko zerbitzuen laguntzarentruk, frantziar agintariak naziek okupatutako alderdietan ziren euskal errefuxiatueisorospena helarazteko konpromisoa hartzen zuten bai eta frantziar armadan edotafrantziar erresistentzian lan egin zuten euskal herritar guztiei frantziar naziotasunaeskaintzeko agindua. Bestetik, nahiz eta armadan edota erresistentzian parte hartuez, Euskadiko Kontseiluak proposa zitzakeen beste
|
hainbat
euskal herritarri eskainiko zion naziotasuna gobernu frantsesak bai eta Espainiako estatutik iheskazetozen zenbait euskal herritarri asiloa eskaini ere bai. Euskadiko Batzarreko etaConseil de Defense de l. Empire Francais erakundeko kidez osatutako erreklutamendu batzorde batek antolatuko zuen euskal herritarren Forces FrançaisesLibres barruan sartzeko prozesua.
|
2011
|
|
Espainiak 2004an eskatu zituen lehen euroaginduak. Geroztik Frantziak
|
hainbat
euskal herritar utzi ditu Espainiaren esku. Euroaginduen aurka aurretik ere jendea mobilizatu zen, baina 2010eko hondarretan piztu zen euroaginduen aurkako kontzientzia, Espainiak Aurore Martin Batasuneko kidearen aurkako euroagindua eskatu, eta Frantziak onartu zuenean.
|
|
Ordutik buruan izan dut ideia hori eta ikaskide izan zen Jokinekin Bilbon berriro topo egin nuenean, biok batera lantzea erabaki genuen". Lan honetarako beraien euskalki propioetan mintzatzen diren
|
hainbat
euskal herritar aukeratu eta horiei eskatzen diete narrazio lan bat egitea, argazki batean oinarrituta; bakoitzak nahi duen argazkian. " Protagonistek beraien irudi horrek ekartzen dizkien oroitzapenak azaldu egiten dizkigute, eta horiek erabilita guk kontaketa egituratzen dugu", azaldu digu Benito Duinatek.
|
2012
|
|
Arlo horiei begiratuta, Finlandiako hezkuntzasistema eredugarritzat hartzen da. Beste hainbat arlo ere neurtu liratekehezkuntzaren osasuna zein den jakiteko, gaitasun horietara mugatu gabe, alegia.Edonola ere, Finlandiako eredutik hainbat gauza ikas daitezke, eta halaxe egiaztatudute
|
hainbat
euskal herritarrek. Euskadiko Irakaskuntza Kooperatiben Federaziokoeta HETELeko hainbat irakasle, zuzendari eta hezkuntzako profesional bertan izandira.
|
2013
|
|
Egonaldi horietan, naziek haien alderdirik onberena agertzen saiatzen ziren, eta herritarren konfiantza irabazteko ahalegina egiten zuten. Era berean,
|
hainbat
euskal herritarrek begirunez begiratzen zieten militar naziei eta haiek ordezkatzen zutenari. Im lande der Basken dokumentala izan da Una esvástica sobre el Bidasoa egiteko oinarri nagusia.
|
2014
|
|
Testuan pasa den astean hil zen Arkaitz Bellon preso elorriarra ere izan dute gogoan. Nabarmendu dutenez, Ruben Garate hil zenetik"
|
hainbat
euskal herritarrek galdu dute bizitza sakabanaketa politikaren ondorioz". " Kartzela politika bidegabe honen ondorioz bizitza galdu, zauritu edota edonolako sufrimendua pairatu duten guztiekin bat egiten dugu".
|
|
Bestetik,"
|
hainbat
euskal herritar torturatu eta kartzelaratzeaz gain", auzi horrek egunkari baten itxiera ekarri zuela oroitu du. " Horrek, erosle, harpidedun, irakurle eta euskal komunitate osoarengan ondorio erreparaezinak izan ditu; eta zer esanik ez, Egunkaria ko kazetari, kolaboratzaile nahiz langile ziren beste zarauztarrentzat". Horregatik, eta aurrez egin duen moduan, udalak" babes guztia" adierazi die Uria, Iturria eta euren senitartekoei.
|
|
Abian da Sare, euskal preso, iheslari eta deportatuen giza eskubideen defentsan lan egiteko sortu den herri mugimendua. Martxoaren 15ean, eremu ezberdinetako
|
hainbat
euskal herritarrek gutxieneko puntu batzuk adostu eta Giza Eskubideen Aldeko Adierazpena aurkeztu zuten Donostiako San Telmo museoan. Azpeitian ere sortzear da Sare lan-taldea, eta zapatuan, uztailaren 5ean, egingo dute lehen juntadizoa, ordurako antolatu dituzten topaketetan.
|
2015
|
|
1936ko Gudatik ihesi,
|
hainbat
euskal herritarrek parte hartu zuten erresistentzian eta makietan. Asko eta asko PCEren inguruko Union Nacional Española (UNE) delakoan aritu ziren.
|
2016
|
|
Edo 500 kilometro tarte motza dela, badakigulako 1.000, 1.200 izan daitezkeela. Badira zientoka euskal herritar hiru, lau edo sei hiletik behin 40 minutuko hizketaldia izanda badakitenak lagun minak direla, bai eta hainbat hiletatik behin eskutitz batzuetako hitzetan oinarrituta ere.Beraz, akaso bai, neurriei beste dimentsio batzuk ematera behartu gaituzte
|
hainbat
euskal herritar, eta gainontzekoentzat urte asko direnak guretzat eraman beharreko zerbait da. Besteentzat milaka kilometro direnak askorentzat ez dira egin beharreko bidea besterik, eta minutuak gutxi direnean, izugarri luzatzen ikasi dugu.Horregatik guztiagatik agian, sinesten dugu harriak mugitzeko gai ere bagarela.
|
2017
|
|
Unibertsitatean ere bai agian, baina epaitegietan, ireki ordez ea noiz ixten den galdetzen du batek baino gehiagok. Uda aurretik etenik ez dute izan eta datorren udazken negurako agenda egina dago, kirol egutegia bailitzan, noiz joan duten
|
hainbat
euskal herritarrek Madrilgo epai geletara, epaitegietako gelak ez ezik espetxeetakoak ezagutzeko arrisku handiarekin. Eta noiznahi, aste honetan bertan, sortzen dira terrorismoaren goratze inputazioak, urte osoko perretxiko bihurtuta dagoena, zoritxarrez onddoena baino ugariagoa!!
|
2018
|
|
II. Mundu Gerran Ipar Euskal Herria okupatu zutenean, naziek juduak eta beste hainbat gizatalde jazarri zituzten, okupaturiko beste herrialdeetan bezalaxe. Iparraldeko
|
hainbat
euskal herritarren laguntzari esker, hainbat heldu eta haur juduk jazarpen hura saihestu zuten, ezkutatu egin baitzituzten. Apiriletik, haur judu haien arrastoa ikertzen ari dira Anne Oukhémanou historialaria eta Gérard Eder kazetari erretiratua, EKE Euskal Kultur Erakundeak jakinarazi duenez.
|
2019
|
|
SARRERA: 2039 URTE HARTAN txinan zaude 2039 urtean, beste
|
hainbat
euskal herritarren bideari jarraika. Gurasoen lantokiak itxi zituzten, amaitu kooperatiben mitoa. europa gainbehera joan zen, eta Asiara mugitu besterik ez dugu izan, askok.
|
2021
|
|
Defentsaren testiguena izanen da lehendabiziko txanda: hilaren 7an, 8an eta 9an deklaratuko dute, eta espero da euskal presoekin eta euskal gatazkarekin loturiko
|
hainbat
euskal herritarrek deklaratzea.
|
2022
|
|
Bi parte izango ditu lanak: lehena, Joandakoez, Hego Amerikan gertatzen da, eta hara joandako
|
hainbat
euskal herritarren istorioak aletuko ditu: Argentina, Txile, Bolivia, Peru, Ekuador, Kolonbia eta Venezuelan kokatuak, besteak beste.
|
|
Mendiari lotutako hainbat proba eta txapelketa garrantzitsu jokatu dira, tartean neguko Olinpiar Jokoak, Pekinen. Jokatutako txapelketa eta proba horietan
|
hainbat
euskal herritar ere nabarmendu dira.
|
2023
|
|
Mapamundian begiratu eta urruti zegoen Amerika, baina ez zitzaigun gertatzen erabat arrotza. Izan ere, halako batean jakin genuen euskal jendea konkistatzaileen artean ibili zela; gero bizibide berri baten bila migratu zuela
|
hainbat
euskal herritarrek, eta errefuxiatu modura ere joan zirela hara, 1939an Venezuelara bereziki, eta geroztik Kubara, besteak beste.
|
|
|
Hainbat
euskal herritar soldaduska egiten ari ziren garai hartan Mendebaldeko Saharan. Martxa Berdearen 40 urtemugaren harira, haietako laurekin hitz egiteko aukera izan nuen.
|