|
2000
|
|
|
Hango mugimendua, handik aitzina, La Habanako portuan...! ...tzeek gazta zeramaten saski batzuetan, edo bizkotxo ogia, zeina baitzen, bidaia luzeetan, oinarrizko janaria; hauek, berriz, ur upelak eta olio dupak zeramatzaten arrodaka, eta haiek ardo zahagiak eta pattar bonbilak bizkar gainean; haiekin batean, bertze gizon batzuk kutxa batzuen garraioaz arduratzen ziren, zeinetarik batzuek bakailao lehorrak baitzeuzkaten eta bertzeek urdaia; finean, otarretxo
|
haiek
ere ez ziren falta, zeinetarik batzuek laranjak, limoiak, bananak eta bertze anitz fruta berde baitzeuzkaten, itsasaldian apur bana helduz joan zitezen, eta bertzeek tipulak eta baratxuriak, eltzekoen gozatzeko..
|
|
|
Eta orduan barre egiteari utzi nion, eta ulertu nuen soilik torturaren bidez lortuko nuela mertzenario saldo haren aitorpena. Argi zegoen, baina,
|
haiek
ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era berean, jakinaren gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar luketen. Litekeena zen, bada, gauzak okertzea eta ni jipoitzea, edota zakur zehatu mixerable bat bezala jo eta akabatzea; baina, pentsatu nuen jarraian, balio ote zuen zerbaiterako bizitza hark?
|
|
|
Edota, oraindik okerrago:
|
haiek
ere ez al ziren, akaso, makinazio beraren beste atal bat baino izango. Ez al zen hura guztia ni berriz ere suntsitzeko antolaturiko konplot beldurgarri bat?
|
|
|
Goizeko abiapuntura heldu baino berrehun bat metro lehenago, azkenak zetozen Olga eta Laurari itxaroteko gelditu gara.
|
Haiek
ere ez dira berandutu eta aparkalekura 15:30ak aldean agertu dira. Danekin lauretan geratuak ginenez, freskagarri bat hartzera joan gara (gehienek Grand Canyoneko jaitsialdia egin dutela adierazten duen elastikoa erostera:
|
|
|
Augustin Zubikarai, Basarri, Polixene Trabudua, Sorne Unzueta Utarsus, Gonzalo Nardiz, Elias Etxeberria... Haietako batzuei bisita egiteko aukera aztertu zuen Lauaxetak, baina
|
haiek
ere ez zutela seguru askorik ez ikusiko eta ez entzungo pentsatu zuen; eta ikusi, entzun eta ezagutuko balute ere, halako agerpen fantasmagoriko bat senide, ahaide, adiskide eta burkide zaharren osasunerako kaltegarri izan zitekeela, laurogei urtetik gora baitzuten guztiek ere. Ez zitzaizkion, gainera, andre eta gizon haiek iruditzen garai berriko Euskal Herria ezagutzeko izan zitzakeen lagunik egokienak.
|
|
|
Xanek nola hala apuntatu zuen; izen haiek, ordea, hain arraroak ziren; baiki, Xanek batzuk adituta zeuzkan: edari izenak ziren, noski, kaja kopuruak, agian, aldean; alabaina, ezagutzen zituen
|
haiek
ere ez zekien xuxen idazten. Bestalde, aspaldi idatzi gabe zegoen eta, letra eskerga, txit makurra, txit eskasa egiten ari zen.
|
|
2001
|
|
|
Zubielki bera eta San Migel aldeko Txitxanen koadrilakoak, berriz, isil isilik zeuden txoko batean.
|
Haiek
ere ez zuten galtzeko beldur handirik. Aste osoa pasatzen zuten ortzegunaren esperoan, merkatura etortzen ziren herritar inoxenteen kontura sakelak pixka bat berotzeko.
|
|
2003
|
|
|
Eta
|
haiek
ere ez badira gauza?
|
|
2004
|
|
|
Zubirantz datoz orain txakurrak, ta han dagozan mutil kozkor batzuk paretaren gainera igo dira estu ta larri. Baina
|
haiei
ere ez diete ezer egiten txakurrek.
|
|
|
Eta ziur egon, Oskar, ez diegula ezer dohainik emanen. Bestalde,
|
haiek
ere ez digute deus ere eskainiko. Dena den, erran dizudan bezala, nazioarteko egoera alde izan genezake orain... behar bezala jokatzekotan, noski.
|
|
2005
|
|
|
–Ez badakigu zer egin dizuten, behintzat
|
haiek
ere ez dute zugandik informaziorik jasoko. Gura badute, etor daitezela bila.
|
|
|
Besteen antzera nenbilen.
|
Haiek
ere ez al ziren ba mezetan ibili txikitan. Ez al nituen nik ere haien bakero eta kamiseta berdinak janzten?
|
|
|
Eta Yate Galduaren Itsasorainoko hamar eguneko itsasketa hartan irakurtzen irakasten aritu zitzaien Moañako gaztetxo bik baietz egin zuten, beharbada beldur zioten hilondoko bakardadeari eta
|
haiek
ere ez zuten nahi izanen itsasoaren hondoan edo Ternuako hotzean.
|
|
2006
|
|
|
EPROM
|
haiek
ere ez zuten daturik galtzen argindarrak huts egiten bazuen baina, berriro grabatu ahal izateko, izpi ultramoreen laguntzarekin ezabatu behar ziren aurrenik.
|
|
|
Nire bahitzaileek norekin tronpatzen ninduten ez zuten argitu. Hain segur ere,
|
haiek
ere ez zekiten zuzen. Berekin atxiki nahi ninduten, frantsesendako edo jaun erreboltariendako opari.
|
|
2007
|
|
|
Baina pentsamenduek ere, oso etereoak diruditen arren, heldulekuren bat behar dute, oinarri entzungarri edo ukigarriren bat, halakorik ez izatekotan, beren buruaren jiran bueltaka aritzen baitira. Pentsa, pentsamenduak pentsamenduei buruz pentsatzen, zentzurik gabeko zurrunbiloan,
|
haiek
ere ez baitute ezereza jasaten.
|
|
|
Beharrezkoa da, halaber, gurasoek adibidearekin iragartzea. «Gurasoen jarrera oso garrantzitsua da, haurrek beren gurasoak imitatzeko joera baitute, eta haiek barazkirik jaten ez dutela ikusten badute,
|
haiek
ere ez dute hori egin nahi», azaldu du Cookek. Erreakzio primitiboa Haurrak bi urtetik aurrera hasten dira elikagaien neofobia agertzen, eta, kasurik larrienetan, helduarora arte luza daiteke.
|
|
2008
|
|
|
Euskal idazle eta kritikariek luze eta zabal eztabaidatu dute galdera horren inguruan, baina egia esan,
|
haien artean
ere ez da adostasunik egon; horrek erakusten du zein konplexuak izan ohi diren, sarritan, irakasleek egin beharreko hautuak. Pedagogia berritzaileen arabera, eskoletan irizpide pedagogiko eta komunikatiboak nagusitu behar lirateke.
|
|
|
Familia horiek ez dute jaso informazio osorik, eta finantza erakundeek ere ez diete argi esan zertan sartzen ari ziren
|
haiek
ere ez zekitelako edo esateko interesik eduki ez dutelako.
|
|
|
izerdi hura, lurrari zeriona baina enborrean gora zihoana, adarretatik zintzilik zeudèn mila lore hori haietaraino? Baina, aldi berean, lore hori
|
haiek
ere ez ziren jada loreak, eguzki puska txiki batzuk baizik, elkarrengana bilduz joan zirenak, eguzki ezin distiratsuago bat osatzeko. Lurra nintzen, eguzkia nintzen?
|
|
|
Jendea Larretxeatarrei begira ere bazegoen, baina bai Patxik, bai Donatok, garbi utzi zuten, beren semeek oraingoz ez zutela apusturik jokatuko, eta
|
haiek
ere ez ziren agertu.
|
|
|
izerdi hura, lurrari zeriona baina enborrean gora zihoana, adarretatik zintzilik zeudèn mila lore hori haietaraino... Baina, aldi berean, lore hori
|
haiek
ere ez ziren jada loreak, eguzki puska txiki batzuk baizik, elkarrengana bilduz joan zirenak, eguzki ezin distiratsuago bat osatzeko. Lurra nintzen, eguzkia nintzen... zer gehiago eska daiteke bizitza honetan, markes jauna?
|
|
2009
|
|
|
Haren atzean beste bi foruzain gazteago zeuden, gizon eta emakumea.
|
Haiek
ere ez zuten uniformerik janzten, baina biseradun kapelak eta Foru Poliziaren gerruntzea zeramatzaten. Ene, atxilotu egin behar naitek, pentsatu zuen Oskarrek.
|
|
|
Tiraka, elkarrengandik askatu zituzten nolabait.
|
Haiek
ere ez ziren guztiz libratu, ordea. Ugarte gizatxartuta zegoen zeharo, eta haietako bati ukalondoko bortitz bat eman zion bularrean, berriz barrara hurbildu nahian.
|
|
|
Eta, hala ere, aldi hura, gizakiari dagozkion guztiak bezala, ez zen behin betikoa izan, soseguzko zein aintzazko memento haiei beste batzuk jarraitu baitzitzaizkien, hagitzez ere larriagoak, fedea, arestian hain osoa zirudiena, bere edukiaz hustu eta Jainkoak Ernestina eskutik utzi balu bezala, jakin ez zergatik; baina berak. Ernestinak? hutsaldi eta utzialdi
|
haietan
ere ez zuen etsiko, bai baitzekien, edo hala uste zuen bederen, haiek guztiak Jainkoak ipinitako probak zirela, arimak gainditu beharrekoak, are gorago egin zezan, oztopoz oztopo eta zailtasunez zailtasun, Jainkoagan konfiantza osoa jarriz betiere, pentsamendu hura zuen Ernestinak bere ideien ardatz?, gertaera guztien bilakaera, etorkizuna, konfiantza haren mende baitzegoen, azken batean; sentimenduen joan etorri haietan eta barne borroka haietan, gainera, argiak eta itzalak elkarren jarraian?, bere berea zuen borondatearen indarra, beti norabide berean jar zezakeena, haragiaren ilunaldian Kristoren adibidea eta Kristoren argia iparrizar, egin eta egon, egon eta egin.
|
|
|
eta gainerako anai arrebek ere halatsu; marrazki haietatik, ordea, bat zegoen guztiz desberdina; izan ere, Gabino etxeko marrazkilaria zen, batzuetan ezohiko marrazkiak egiten zituena, zailenak ere bai usu; marrazki hura, baina, errazen arteko errazena zen, beltzez margotu ez zuen, bada, orri zuria!; gero, neska mutilek, ohi bezala, marrazkiak elkarri erakusteari ekin ziotenean, Gabinori ez zion inork harridurazko iruzkinik ez jakin minak eragindako galderarik egin, hain zen, hain behar zuen? guztientzat marrazki hura esanahi garbikoa; eta Nazariok eta Reginak ere marrazkia ikusi, eta
|
haiek
ere ez zioten galderarik egin, ordurako ederki jakin balute bezala jakin beharrekoa, Regina enean haragia gau bihurtu zela, gaua bera ere, gau guztien gaua, haragi bihur zedin.
|
|
|
Eta Gabinok anai arrebei esan, eta nola
|
haiek
ere ez baitzekiten ezer, aitari galdetu zion bazkalorduan, ohi bezala inozente, ohi bezala xalo:
|
|
|
Ez da inongo prozedurarik definitu behar mezu horiek bidaltzeko, datagrama batean sartu eta datagrama hori bidali besterik ez delako. Bideratzaile batzuek ez diete hartutako ICMP mezuei jaramonik egiten, eta
|
haiek
ere ez dute ICMP mezurik bidaltzen, baina portaera hori ez da ohikoena.
|
|
|
Askotxo dirudi horrek, baina ez da urrun ibiliko. BMW gidariekin lehiatu du lehenago,
|
haiek
ere ez dabiltzalako makal. Goranzko joera jarraia du BMWk, eta Robert Kubicak iaz eman zuen abisua.
|
|
|
Badirudi, egileek
|
haiek
ere ez zutela sinetsi baliozko erreportajea egin zutenik. Benetan infiltratu izan baziren, maila goreneko informazio eta irudi berriak eskuratu balituzte, ez lukete goizaldeko ordu batean emango.
|
|
|
Gaizka Garitanok, esaterako, beraien eta kanariarren egoerak alderatu ditu: . Gurea ez da gozoa, baina
|
haiena
ere ez. Ni egon naiz horrela, bi partidaren faltan puntua lortzeko premian, eta antsietate handia sortzen da, norbere esku egon arren?.
|
|
|
Beno, goian egotea lortu genuen, baina hiruzpalau partidatan goikoen soka galdu genuen, eta nahiz eta harrezkero nahiko emaitza onak izan,
|
haiek
ere ez dute huts egin. Emaitza bikainak izanda ere, oso zaila izango zen eurak harrapatzea, puntu pila bildu dituztelako.
|
|
|
|
Haiek
ere ez diote Euskal Herriari igarriko, hainbat bide seinale arabieraz aurkitu arren. Bai sumatuko dute, agian, autobideen garestia.
|
|
|
Beti bezala, arreta handiarekin jokatzen ahalegindu dugu, eta, talde gisa presioa egiteaz gain, guk ere aurrean min egiteko gaitasuna badugula erakutsi.
|
Haientzat
ere ez da erraza izango?. Argi du zein izango den bere eginbeharra:
|
|
|
Pedro Dorronsoro Galtxagorri rena zen garai hartako beste banda entzutetsua.
|
Haiek
ere ez ziren atzean geratzen. Arestian azaldutako erasoetan nahastu zituzten, esaterako.
|
|
|
Eta, hala ere, aldi hura, gizakiari dagozkion guztiak bezala, ez zen behin betikoa izan, soseguzko zein aintzazko memento haiei beste batzuk jarraitu baitzitzaizkien, hagitzez ere larriagoak, fedea, arestian hain osoa zirudiena, bere edukiaz hustu eta Jainkoak Ernestina eskutik utzi balu bezala, jakin ez zergatik; baina berak –Ernestinak– hutsaldi eta utzialdi
|
haietan
ere ez zuen etsiko, bai baitzekien, edo hala uste zuen bederen, haiek guztiak Jainkoak ipinitako probak zirela, arimak gainditu beharrekoak, are gorago egin zezan, oztopoz oztopo eta zailtasunez zailtasun, Jainkoagan konfiantza osoa jarriz betiere –pentsamendu hura zuen Ernestinak bere ideien ardatz–, gertaera guztien bilakaera –etorkizuna– konfiantza haren mende baitzegoen, a...
|
|
|
informazio hura ez zen, haatik, Gabinoren begirada batetik jasotakoa izan, haren marrazki batetik baizik, anai arrebak beren koadernoetan marrazkiak egiten ari zirèn beste egun haietako batean: ...usu; marrazki hura, baina, errazen arteko errazena zen, beltzez margotu ez zuen, bada, orri zuria!; gero, neska mutilek, ohi bezala, marrazkiak elkarri erakusteari ekin ziotenean, Gabinori ez zion inork harridurazko iruzkinik ez jakin minak eragindako galderarik egin, hain zen –hain behar zuen– guztientzat marrazki hura esanahi garbikoa; eta Nazariok eta Reginak ere marrazkia ikusi, eta
|
haiek
ere ez zioten galderarik egin, ordurako ederki jakin balute bezala jakin beharrekoa, Regina enean haragia gau bihurtu zela, gaua bera ere –gau guztien gaua– haragi bihur zedin.
|
|
|
Eta Gabinok anai arrebei esan, eta nola
|
haiek
ere ez baitzekiten ezer, aitari galdetu zion bazkalorduan, ohi bezala inozente, ohi bezala xalo:
|
|
|
oso esanguratsua izango litzateke konparaketa bat egitea beste herri batzuekin, ez bakarrik euskaldunekin. Horrela jakin ahal izango genuke ea
|
haiek
ere ez ote duten kantagintza baliatu iragana berpizteko, edota uko egin ote dioten ere giltzarri diren osagaiak proiekzio kolektiboko elementu gisa erabiltzeari. Harrigarria baita ikustea nola ondare mitiko katalana dei genezakeena ia ukigabe dagoen, guduen datak, gudaldien espazio fisikoak, militarren izenak, bertan sortutako mugimendu politiko ideologikoak?.
|
|
2010
|
|
|
Azaldu nahi badute azalduko dira, eta bestela, ba, nahi dutena egin dezatela. Pentsatzen dut,
|
haiek
ere ez direla oso eroso sentituko. Egoera hau ez da inorentzat atsegina.
|
|
|
–Lasai, Matilde.
|
Haiek
ere ez dira ongi egongo historia honekin. Latza izan da guztiontzat.
|
|
|
Dena den, eta EIKEri buruz mesfidantzak eta iritzi kontrajarriak zeudenez, ikastolen kolektiboak hainbat proposamen egin zizkion lege proiektuari, EIKE babesteko baldintza gisa. Baina Jaurlaritzak aldaketa
|
haiek
ere ez zituen onartu, oposizioak aurkeztutako zuzenketak bezala.
|
|
|
–Lehen urtean bi ikastola galdu genituen, administrazioaren eskuetara pasatu zirelako?, dio Garagorrik. . Guk ez genizkien ateak itxi, eta
|
haiek
ere ez zuten halakorik erabaki: baina urtero irakasle berri bat, urtero zuzendari berria, bakoitza bere lehentasunekin?
|
|
|
LEONOR. Bueno,
|
haiei
ere ez zaie komeni inork jakitea. Ezta?
|
|
|
Ez zekiten-eta. Lagunei galdetu nien baina
|
haiek
ere ez zakiten ezer. Misterioa zen gehienontzat.
|
|
|
Hitz maitagarriak eta konplizeak zerabiltzaten; beraz, ez zen etxekoa (ezta urruneko senideren bat ere,
|
haiekin
ere ez baitzen gozoa) eta ez zen kalean jasotako norbait. Aldez aurretik ezagutuko zuten elkar.
|
|
2011
|
|
|
Iaz edo duela bi urte, saio bat egin zen, hiruzpalau pertsonaausaz aukeratu zituzten multimedia lana egiteko, gai bera Interneterako, telebistarakoeta irratirako jorra zezaten... proiektuan aritu ziren lau pertsonek zerbait badakite, laubat erreportaje egin zituztela, gehiago ez zuela eman. Baina gainerakoek, oinarriangaudenok, arrastorik ez dakigu,
|
haiek
ere ez dakite existitzen garela eta guk ez dakiguhaiek hor daudela. Lehen esan bezala, azkenean, nik zer harreman dut irratiarekin. Duela 10 urte nuen harreman bera, Kale Nagusiko 85.ean sartu nintzenean eginnituen harremanak, bai Internetekoekin eta bai irratikoekin (EET2).
|
|
|
Biharamunean errementari etxera etorri ziren ezpatak erosten eta, ezagutu nituenean, ea kanturen bat kantatuko ote zuten itaundu nien. Berba batzuk kenduta, ez nekien frantsesez, eta
|
haiek
ere ez euskaraz edo gaztelaniaz, baina aurreko egunean chanson berba ikasi nien eta, hori esanda, laster asmatu zuten zein zen ene eskabidea. Biolin bat atera eta berehala hasi ziren kantuan.
|
|
|
ardia, zorria eta zimitza besterik ez zegoen. Izarak ere latzak, eta
|
haiek
ere ez guztiz garbiak. Ibilaldi luze hartan ez genuen loaldi atsegin askorik egin.
|
|
|
Arratsaldero esertzen dira, euririk egin ezean. Nik ez diet ezer saltzen eta
|
haiek
ere ez didate ezer erosten. Baina hor egoten dira, berbetan, solas ederrean.
|
|
2012
|
|
|
Indize garrantzitsu gehienek irabaziekin bukatu zuten saioa, baina inork ez zuen %1 baino gehiago irabazi. Madrilgoak, berriz, galerekin itxi zuen, baina
|
haiek
ere ez ziren %1era iritsi.
|
|
|
Aurretik idatzi dituzun beste liburuetan sorkuntza gehiago dago, nahiz eta
|
haiek
ere ez diren fikziozkoak. Saiakera historikoak direla esan dezakegu.
|
|
|
Azpian poliziaren plakak zeuden.
|
Haiek
ere ez zuten herdoil arrastorik. Tupperra itxi eta bizkar zorrora sartu zuen.
|
|
|
Ez zitzaigun burutik pasa haien janaldiari traba egitea, eta
|
haiek
ere ez ziren gutaz gehiegi arduratu. Ostiralek tiro egin nahi zien, baina ez nion inolaz ere utzi, uste genuena baino arazo larriagaoa baikenuen esku artean.
|
|
|
Are gehiago, eskolenarteko diferentzia bakarra izaten da batzuek zintzoki eta esplizituki adieraztendutela nolako balio multzori eusten dioten, eta beste batzuek ez dutela halakorikegiten. Zenbaitetan,
|
haiek
ere ez direlako jabetzen baina, beste batzuetan, aldiz, komunitatearen balioak alboratuz, irakasleen euren balioak lantzen direlako (Etzioni, 1999: 219).
|
|
|
semearenganako fideltasun falta iruditzen zitzaion biek elkarrekin hainbeste disfrutatu zuten tokiak baztertu izana, eta beste toki batzuetan bizitzen jartzea. Hirigunetik aparteko auzo
|
haiek
ere ez zeuden ba bizi bizi, ez zeukaten ba haiek ere nortasun handia. Semerik gabe gozatu behar al zuen hango bizimodua?
|
|
|
Alga biltzailearen anaia bere semearekin menturatu zen itsasertz hartan, ea zer jakin lezakeen.
|
Haiek
ere ez ziren itzuli.
|
|
2013
|
|
|
alde batetik ama izan nahi duzu (32 urte nituen eta agian aurrerago ez nuen umerik izateko aukerarik edukiko) eta bestetik ez dakizu zeurekoi jokatzen ari ote zaren. Baina pentsatu nuen lehenago, gerra garaietan, emakumeek seme alaba ugari izaten zituztela eta
|
haiek
ere ez zutela erditzeko prestaketa ikastarorik jasotzen edo egoera latzetan hezten zituztela haurrak. Aurrera jotzea hautatu nuen, unean unean zetorrenari erantzuten joango nintzela.
|
|
|
Lehenagotik ere denbora sobera izan zuen Hamzak hartan pentsatzeko: epai militarra jaso zuenetik, hilabete eskasa egin zuen Afganistanen, eta egun
|
haietan
ere ez zuen bertze kezkarik izan, galdera hura gau eta egun biraka buruan: zer erran behar ote diet?
|
|
|
Raissak bazekien hura: buruz zekien, ordea, hitzek ehundutako pentsamendu edo arrazonamendu baten bitartez; Raissak emakumearen egoera bidegabea salatzen zutèn liburu bakan batzuk irakurriak zituen ordurako, eta
|
haiek
ere ez zioten bertzerik erraten: ez kezkatzeko, emakumezkotasuna ez zegoela ugalkortasunarekin nahitaez lotua; erran ere egiten zion senarrari, gai hura mintzagai zutenean:
|
|
|
Aldaketa
|
haiek
ere ez zuten inolako eraginik izan Eskualduna astekarian. Ipar Euskal Herriko astekari hark lehengo eredu bertikalarekin jarraitu zuen.
|
|
|
Lehenagotik ere denbora sobera izan zuen Hamzak hartan pentsatzeko: epai militarra jaso zuenetik, hilabete eskasa egin zuen Afganistanen, eta egun
|
haietan
ere ez zuen bertze kezkarik izan, galdera hura gau eta egun biraka buruan: zer erran behar ote diet... Itzulerako bidaian, berriz, antzera ibili zen... gauez ere, oherakoan, halatsu, lehen bizpahiru orduetan bederen:
|
|
|
Raissak bazekien hura: buruz zekien, ordea, hitzek ehundutako pentsamendu edo arrazonamendu baten bitartez; Raissak emakumearen egoera bidegabea salatzen zutèn liburu bakan batzuk irakurriak zituen ordurako, eta
|
haiek
ere ez zioten bertzerik erraten: ez kezkatzeko, emakumezkotasuna ez zegoela ugalkortasunarekin nahitaez lotua; erran ere egiten zion senarrari, gai hura mintzagai zutenean:
|
|
|
|
haiek
ere ez zuten herri izan nahi
|
|
2014
|
|
|
2011n, Mario Monti ekonomialariari agindu zion gobernu teknokrata osatu eta Italia Bruselak agindutako bidean ipintzeko; hark, baina, nahiko azkar galdu zuen parlamentuko eskuindarren babesa, eta hauteskundeak aurreratu behar izan zituzten. Boz
|
haiek
ere ez zuten lagundu egoera normalizatzen: aitzitik, erabat blokeatu zuten.
|
|
|
Zein da prozesua?
|
Haiei
ere ez nien galdetu, profesionalaren itxura egin nahi nuen. Eta, hortik aurrera, atzerriko hedabide gehiagorekin egin duzu lan.
|
|
|
gaitza oso zabaldua zagon gremio horretan. Baina
|
haiek
ere ez diten sinesten arrunkeria hori.
|
|
|
Imajinatzen zuen ez ziola egingo, baina kazetariekin, ondotxo ikasi du, ez dago sekula jakiterik.
|
Haiek
ere ez baitute sekula ahazten, nahi dutenean. Nahiz eta berak ez zuen zerikusirik izan elkartearen funtsen desbideratze kasu harekin, dimisioa ematera eraman zuena, hala eta guztiz ere.
|
|
|
Holakoak entzun behar dira funtzionarioak txosten korapilatsu bat betetzen duen bitartean, baina ulertzen dut:
|
haiek
ere ez dira inor zenbakiak gora eta behera mugitzen ez badituzte, nik laster erratza astinduko nuen bezala.
|
|
|
–
|
Haiek
ere ez dira!
|
|
|
Arestian esan bezala (§ 1), Aingeru Irigarairi zor diogu ikertzaile batek Bidankozeko euskararen iraupenari egindako azken erreferentzia; 1935eko datua da. Sendagile nafarraren ustez bere sailkapeneko VII. multzoa zegokion herriari, adineko gutxi batzuek besterik ez zekitelako euskaraz, eta adineko
|
haiek
ere ez zutelako erabiltzen. Kalean ez behintzat, ikusi dugun bezala dexente zaharragoa baita Bidankozeko euskararen desagerpen publikoa.
|
|
|
12 Hondar hiztun horien hizkuntza gaitasuna auzoentzat ikusezin izatearen ifrentzua, hiztun horiek beraiek jasan ohi duten bakardadea da, bai kate baten azken katebegi sentitzeagatik, baita batzuetan
|
haiek
ere ez jakiteagatik inguruan beste mintzakiderik baduten ala ez (ik., adibide gisa, Fernández, 2007). Erronkari ibarrean bertan, Izabako Antonia Anaut zenak herriko azken euskalduna zela uste zuen, erronkarieraz ederki zekien Sotera Ederra artean bizi zelarik (Lopez Mugartza 2006:
|
|
|
Lehen egun hartan denak zebiltzan herabe, nor bere tokiaren bila. Batzuk zuhaiztian jarri ziren, gerizpean, eta ikasturte amaiera arte hantxe iraungo zuten, tokia bereganatuta; beste batzuek etxearen atzealdean hartuko zuten ostatu, eskailera batzuetan edo, auskalo, toki diskretuagoren batean, eta
|
haiek
ere ez zuten inoiz ere bereganatutako espazioa abandonatuko. Mutiletako asko zelaira joan ziren, baloia nork ekarriko, zein taldetan eta noren aurka ariko ziren jakin aurretik buruan ziurtasun bakarra zeukatela:
|
|
2015
|
|
|
Mugimenduaren sorrerako garaiak ez ziren errazak, eta pertsona
|
haiek
ere ez ziren makalak izango...
|
|
|
«Gure munduan egongo dira dozena erdi bat idazle beren literatur lanetik bizi direnak, eta horiek izan dezakete oso planteamendu ezberdina. Horietariko bi hiru badaude gurekin zerbait publikatu dutenak, eta
|
haiek
ere ez diote inongo trabarik jarri sistema horri, edo ez dute pentsatu salmentari kalte egingo dionik behintzat».Olatz Osa Elkar argitaletxeko arduradunak plazaratu zuen zalantza. Laudatu egin zituen Susakoen doako egitasmoak 2013an Bilbon literaturaren digitalizazioari buruz antolatutako mahai inguruan, baina ezin zalantza erabat uxatu.
|
|
|
Kerintriako paraje
|
haiek
ere ez ziren bihotza alaitzen dutenetakoak. Harkaitzez eta belar hezez jantzitako muinoak lerro malkartsuetan konkortzen ziren, tontorrak lanbrotan galdurik.
|
|
|
Isiltasuna zen nagusi, autobusetik ihes eginez geroztik Milia inguratu zuen isiltasun berbera. Hasierako metro
|
haietan
ere ez zuen inor atzeman bere atzetik jarraika. Edozelan ere, ezin zen han gelditu.
|
|
|
25 Oi ene Jauna!, bai lotsatzekoa dela hainbeste gaiztakeria ikusi, eta hondar aletxoak kontatzen aritzea, eta
|
haiek
ere ez bainituen lurretik jasotzen zure zerbitzurako, baizik eta guztia zihoan hamaikatxo miseriatan bildua! Oraindik ez zen zure graziaren ur jariorik hondar hauen azpian, haiek altxarazteko.
|
|
|
3 Hemen nagoenez gero, bi tokitatik idatzi didate, eta
|
haietara
ere ez naiz joango: bata Ciudad Rodrigo da eta bestea, Urduña.
|
|
|
—Kuriosoa da; hainbat urtez amets egiten nuen San Kristobaleko garaiekin, eta lokamuts
|
haietan
ere ez nuen hitzik aditzen. Irudiak izaten ziren, eta batzuetan horiek ere ez; bakarrik harat honat mugitzen ziren kolore ilunetako orbanak, siluetak...
|
|
|
845. ELAren komunikatuak Iruñeko manifestazioa ez babesteko argudiatu zuen" arduradun politiko nagusienen adierazpenen eta duela gutxiko aurrekarien arabera, beldur baikara larunbateko manifestazioak gatazka giroa berotu eta gizarte nafarraren zati baten bakartze politiko eta soziala areagotzea ekarriko ote duten, eta ez Nafarroako herritar guztiek tokia izango duten bakea eraikitzeko modua". Dirudienez, deialdiaren aurka ELAk erakutsitako jarrera irmoak konbentzitu zituen EAJ eta EA
|
haiek
ere ez zezaten manifestazioa deitu; halere, alderdiok ordezkaritza bana bidali zuten ekitaldira. Manifestazioaren amaieran gertatutakoak arrazoia eman zion ELAri:
|
|
|
Sindikatuen eremuari zegokionez, arrangura zen ELA konbergentzia aroa behar zuenak dibergentzia areagotu baino ez zuelako egin. Hobeto joan ziren, itxura batean, prozesu hartan erabat lehenetsi ziren alderdien arteko tratuak, baina
|
haiek
ere ez zuten aurrera begirako jardunbiderik mamitu.852
|
|
|
Laster ez dituzte ikusi ere egingo. Eta
|
haiek
ere ez bigarren jeepa. Begiak ñarrotuz, gero eta motelago gidatzen du Romanek.
|
|
|
|
Haiekin
ere ez.
|
|
2016
|
|
|
Ez zuen besterik behar zaintzaileak. Pila
|
haiek
ere ez zituen behar, irratirik ere ez zeukan eta. Ez zuen gauetan beste ahotsen konpainiaren premiarik inoiz sentitu.
|
|
|
instituzioetan igarotzen dute beren bizialdia. Amen eta neska lagunen etxeak baino ez dira haien etxe, eta
|
haietan
ere ez dira bizikide.
|
|
|
minermarck 1 Joan bakarrik Black Friday ongi aprobetxatzeko Pertsona askori gustatzen zaie erosketak taldean egitea, lagunekin edo bikotekidearekin joatea, baina, hala ere, egun horretan laguntzaile kopurua mugatu litzateke. Lagunekin joanez gero, errazagoa da bakarrik joango diren artikuluak erostea, eta
|
haiek
ere ez lirateke begiratuko; beraz, alferrikako gastuak egingo lirateke. Baina, gainera, Ostiral Beltza kaosa izaten da, eta jende asko joaten bada, zaila izan daiteke guztiok erosteko beharrak eta nahiak asetzea.
|
|
2017
|
|
|
Ez ginen propio haiengana joan eta
|
haiek
ere ez ziren zuzenean etorri. Topagunea gizarte aktibazioan oinarritutako ekintzak bideratzen ari zen Euskarak 365 egun ekimenaren bidez. Aldi berean, Eusko Jaurlaritzan ikusten genuen, batez ere Lasarte Oriako esperientziatik abiatuta, horrelako esperientziek eragin zuzena zutela euskararen erabileran.
|
|
|
" [s] enar victoriar askorentzat, emazte gaixoa, zurbila, Jainkoaren eta gizartearen aurrean bere izaera garbia frogatzen zuen izakia zen." 151 Gabezia oro ukatuta, betetasun eta ahaltasun guztizkoen jabeak bailiran irudikatu nahi izan zuten gizon viktoriarrek beren burua. Juan Martinen modura,
|
haiek
ere ez zuten kastrazioa behar bezala barneratu, haiek ere ihes egiten zioten beren burua izaki gabetutzat hartzeko aukerari. Narzisismo horren erakusgarri deitoragarria da Rossettik bere emazte Elizabeth-ekin izandako jokaera.
|
|
|
ez estatua ez islamikoa ditut maite.
|
Haiek
ere ez ni, etsai naukate islamistek, eta estatuak maiz... baina ez naiz haien kontrako lubakian sartuko. Ni ez nago gerran.
|
|
|
Beste biek ez dute Grezian egin nahi izan. Zer gertatuko da haiekin. Ez dakigu, eta
|
haiek
ere ez dakite. Asiloa emateko edo ukatzeko prozesua oso luzea izaten da, eta auskalo zer gertatuko zaien.
|
|
|
Milaka buelta eman dizkiot; are gehiago, geldirik egon naizenean. Lasai geratzeko, zer gertatu zen jakin behar dut.Argituko al da. Ikertzen ari dira oraindik, baina
|
haiek
ere ez dakite argituko ote den. Oso zaila da.
|
|
|
Betikotasuna oso zaila egiten zait niri.
|
Haiek
ere ez dute uste hori gertatuko denik; uste dute halako batean alardean sartuko garela. Batzuek behintzat esaten dute:
|
|
|
Eta hortik datoz pertsona askok egiten dituzten aipamenak, lehen zera esaten zuten arrain urdina txarra zela eta orain, zer da eta, ona omen da,
|
haiek
ere ez dira ados jartzen, eta abar.
|
|
|
Madrilek ez. Nazioarteko bitartekari
|
haiek
ere ez, baina 2016ko urrian Brian Currin HNT Harremanetarako Nazioarteko Taldeko koordinatzaileak Berria n zioen Madrilen eta ETAren artean lanean aritu zen nazioarteko erakundeak HNTri helarazi ziola bi parteak ados jarri zirela Aieteko konferentziaren aurretik. Currin:
|
|
|
Bai, baina horretan ere ez zuen arrazoi, bertze aferetan bainenbilen eta
|
haiei
ere ez zuen kasurik eman.
|
|
|
Ez, bertsolariek ere ez dute mirari hori egikaritu:
|
haiek
ere ez dute erantzunik leku eta ekosistema guztietan klandestinitatean jarraitzen duen galdera horrentzako, alegia, nola egiten den akaso ez beti, baina bai inoiz edo behin, sikiera inoiz edo behin, ekuazio horren emaitza bestelakoa izateko.
|
|
2018
|
|
|
Bazekien grabaziora gidoirik gabe agertzen bazen arazoak izango zituela, Andrearen ama haserretu egingo zela. Farah arrebari eta Nasim anaiari galdetu zien baina
|
haiek
ere ez zekiten ezer.
|
|
|
Haien bizimodua oraindik ere gogorragoa iruditu zitzaidan, sukaldeko zoruan lurra baitzuten eta udan askotan oinutsik ibiltzen baitziren. Gainontzean,
|
haiek
ere ez zuten etxean argindarrik, kafea txikoriarekin egiten zuten, ez zuten dutxarik edo bainuontzirik, eta neguan, izotza egiten zuenean, denek sukaldean egiten zuten lo beheko sua piztuta. Periferiako azoka horietara saiatzen ginen biok elkarrekin joaten.
|
|
|
nintzela aitortu niola,, trenak ekarritakoa?, alegia. Surapeek ez zion nire aitorpenari garrantzi handiegirik eman eta, bestalde, gaineratu zuen titiriteroen antzekoa iruditzen nintzaiola,
|
haiek
ere ez baitakite oso ongi ez noiz ez non sortuak diren, eta haien xedea batetik bestera ibiltzea baita, beti ibilian, ibilian beti...
|